Беспалько В.П. Педагогикалық технологияның құрамдас бөліктері
3.1.10 2-тарау Білім беруі мақсатының диагностикалық әдістемесі-педагогикалық технологияны құрудың бастапқы бөлігі
Қазіргі уақытта оқыту мен тәрбиелеудің түрлі мәселелері өз шешімін табуда. Бұл тарауда қазіргі мектептің педагогикалық жүйесі қарастырылады. Сонымен қатар педагогикалық технологияны қолдану тәсілдері сөз болады.
Қазіргі мектептің педагогикалық жүйесіндегі білім беру мақсатын қарастырайық. Хрестоматикалық педагогикалық әдебиеттерде жалпы білім берудің мақсатының нақты сипаты жоқ. Көптеген педагогтар мақсаттың сипатын ескермей, оқу жоспарын, бағдарламасын, құралын, өзге де оқу-әдістемелік құралдарды бірден құруға тырысады. Күрделі жүйелерді ұйымдастырудың әдіснамалық ұстанымдары және өмірлік тәжірибе көрсеткендей, мұндай жол шексіз пікір таластарды туғызады. Өйткені, жүйені құрайтын элемент, яғни мақсат жоқ. Алайда А.С.Макаренко айтқандай, педагогика – бұл тәрбиелеу теориясы, ең алдымен мақсатты ғылымы. Жалпы орта білім беру жолында мұндай мақсатты іздеу нәтижесіз. Өйткені мақсат бұл жағдайда «түсініксіз» болып, тәжірибеде өз күшін жояды.
Егер де мақсат оқушыларды белгілі өмірлік әрекетке дайындау терминімен берілсе, онда әңгіме басқаша болады. Мұнда оқушылардың кәсіби дайындығы тұлғаның жан–жақты даму құралы болады.
Осылайша, педагогикалық технология мақсатты диагностикалау ұстанымына қатысты сипатталады. Оның мәні – мақсатқа жету жолында объективті бақылауға болатын оқыту мен тәрбиелеудің педагогикалық технологиясын жүзеге асыру.
2.1. Білім беру мен тәрбиелеудің мақсатын диагностикалық қою мәселелері мен әдістері.
Педагогикалық жүйеде мақсат диагностикалық тұрғыда қойылу керек. Белгілі дидактикалық үдерісті құру, оның жүзеге асуының денгейі туралы қорытынды жасау үшін мақсат дәл анықталу қажет. Қазіргі мектептермен педагогикалық диагностикалық мақсаттардың жоқ екендігіне бір – екі мысал жеткілікті. Ф.Ф.Королев пен В. Е. Гмурманның редакциясымен жазылған «Педагогиканың жалпы негіздері» атты монографияда былай делінеді: «Отбасы мен мектептің тәрбие әрекетінде мақсатты педагогикалық жұмыс жоқ. Тек жақсы сапалы мақсат қана тәрбие жұмысына дұрыс бағыт бере алады». Өкінішке, орай авторлардың бұл тұжырымы толық әрі қарай дамымаған. Сондықтан осыны негізге ала отырып, қазіргі уақытта оқу- тәрбие үдерісі нақты мақсатсыз жүзеге асатындығын айтуымызға болады. Бұл біздің педагогикалық өмірімізге тамырымен жайылған формализм. Алайда жылдар өткенмен, бұл бағытта айтарлықтай қозғалыс жоқ. Оның себебі тек зерттеудің ғылыми күрделілігі емес, сонымен қатар оның маңыздылығын жете бағаламау.
Достарыңызбен бөлісу: |
