Қазақстан республикасының білім жәНЕ
Әлеуметтік және зайырлы мемлекет туралы
жүктеу/скачать 213.99 Kb.
|
| Әлеуметтік және зайырлы мемлекет туралы.
Зайырлы мемлекет – діни емес, азаматтық нормалар негізінде реттелетін мемлекет. Мемлекеттік органдардың шешімдерінің діни негіздемесі болуы мүмкін емес. Зайырлы мемлекеттің заңнамасы діни нормаларға (толық немесе ішінара) сәйкес келуі мүмкін; «Зайырлылық» діни көзқарастармен қайшылықтардың болуымен емес, олардан еркіндікпен анықталады. Мысалы, түсік жасатуға тыйым салу діни алғышарттармен емес, жалпы гуманистік көзқарастармен (дәлірек айтқанда, медициналық және биологиялық мақсатқа сай) негізделсе, зайырлы шешім болып табылады. Діни мерекені демалыс күні деп жариялау халықтың діндар бөлігіне қолайлы жағдай жасау үшін зайырлы мемлекетте әбден қолайлы. Зайырлы мемлекетте әрбір адам діни мекемелерге жүгінбей-ақ өмір сүре алатынын күтуге құқылы. Мысалы, неке қию және сот төрелігін жүзеге асыру мемлекеттің құзырында болуы керек. Зайырлы мемлекетте барлық дінді ұстанушылар заң алдында тең. Қазіргі уақытта еуропалық мәдени дәстүрдің барлық елдері, Ресей, Оңтүстік-Шығыс Азияның бірқатар елдері зайырлы болып табылады. Мұсылман елдерінің көпшілігі зайырлылық критерийлеріне толық жауап бермейді. Осылайша, Иран мен Сауд Арабиясы ресми түрде теократиялық мемлекеттер болып табылады, араб елдерінің көпшілігінің конституцияларында олардың заңнамасы Құран мен шариғатқа негізделген, некенің діни нысаны жалғыз мүмкін деп көрсетілген. Қазақстан Республикасы зайырлы мемлекет. Елімізде азаматтардың діни сезімін қанағаттандыратын түрлі діни бірлестіктер жұмыс істейді. Азаматтар кез келген дінді тануға немесе мойындамауға ерікті. Дін мемлекеттен бөлінген. Бұл, біріншіден, мемлекеттің ешқандай діни идеологияны мойындамайтынын білдіреді; екіншіден, мемлекеттік оқу орындарында (мектептерде, институттарда) діни ілімді насихаттауға тыйым салынады; үшіншіден, Республикада діни негізде саяси партиялар құруға және олардың қызметіне жол берілмейді. Саяси тәжірибеде ел Президенті Нұрсұлтан Назарбаев, Қазақстан көпұлтты, сондықтан поликонфессиялық құрамы бар зайырлы демократиялық мемлекет ешбір діннің артықшылығына жол бермеу керек деген тұжырымнан шығады. Бірақ сонымен бірге тарихи қалыптасқан негізгі конфессиялар туралы ұмытпау керек және конфессияаралық тепе-теңдікті сақтауға мүдделі болуы керек. Бұл фактордың мемлекеттік саясаттағы басымдылығын Мемлекет басшысының елдегі діни ахуал мен діндарлардың мұң-мұқтажына үнемі назарда ұстауы да дәлелдейді. Бүгінгі таңда әлемнің көптеген аймақтарында және Орталық Азияда болып жатқан оқиғалар дін мәселелері мен кез келген мемлекеттің ұлттық-рухани бірлігін нығайту проблемалары, ұлттық қауіпсіздікті сақтау міндеттері арасындағы органикалық байланысты айқын дәлелдейді. Еліміздің Конституциясында дінді мемлекеттен бөлу қағидасы бекітілген және біз бұл принципті жоғары бағалаймыз, дінге сенушілердің абсолютті көпшілігі, мұсылмандар мен православтар, сондай-ақ басқа конфессия өкілдері мұны жақсы түсінеді. Қазақстан Үкіметі үшін діннің мемлекеттен бөлінуі діни ұйымдарды белсенді қоғамдық өмірден шеттету дегенді білдірмейді. Қазақстан Республикасы – таза зайырлы мемлекет, мұнда Үкімет, жергілікті билік органдары діннің қоғамдық ресурстарына сүйенгенді, онымен белсенді түрде ынтымақтасуды және одан алшақ кетпеуді жөн көреді. жүктеу/скачать 213.99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|