Ќазаќстан республикасыныњ білім жєне ѓылым министрлігі
Өзін өзі тексерудің сұрақтары
жүктеу/скачать 298 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 12-13 тақырып. Қоян тәрізділердің биологиясы
| Өзін өзі тексерудің сұрақтары:
1 Кеміргіштер түрлері. 2 Кеміргіштер систематикасы.. 3 Кеміргіштердің шаруашылыққа әсері. Әдебиеттер: Наумов С.П. Омыртқасыздар зоологиясы., зоология, жануарлар систематикасы. 12-13 тақырып. Қоян тәрізділердің биологиясы Сұрақтар: Қоянның сыртқы құрылысы. Қоянның ішкі құрылысының топографиясы. Зәр шығару жүйесі. Бұлардық жоғарғы жағындағы негізгі жұп күрек тісінің арт жағына орналасқан, нашар жетілген тағы да екі күрек тісі болады. Пишухалар және қояндар болып екі тұқымдасқа белінеді: Шиқылдақтар немесе шөп жинағыштар тұқымдасы. Бұларға бойы аласа, ұсақ аңдар жатады. Шиқылдақтардың қүлақтары және табандары қысқа болады. Олар Азияның таулы облыстарында көбірек кездеседі. Бізде Орта Азияның және Сибирьдің тауларында, Забайкальенің, Қазақстанның және Заволжьенің далаларына тараған. Бұлар қысқа азықтық қор жинайды. Мысалы, даур шиқылдақтары шөптерді бір жерге жинап кептіреді, ал таулы жерде тіршілік ететін түрлері мысалы солтүстік шиқылдақтары жинаған шөптерін тас арасындағы қуыстарға тығып, қысқа сақтайды. Қояндар түқымдасы. Қояндардың артқы аяқтары және құлақтары ұзын болады. Бізде жабайы қояндардың төрт түрі және кроликтер бар. Көбірек тараған түрлері: ақ қоян бүкіл тундраға, Европаның және Сибирьдін, ормандарына және далаларына тараған. Қыста түсі ақ болады. Ор қоян Отанымыздың Европалық бөлігінде, Кавказда, Қазақстанның солтүстігінде және Батыс Сибирьдіц даласына тараған. Бұлар ағашсыз далалы жерді мекендейді. Қысқа қарай олардың денесінін, біраз жері ғана ағарады, ал Қырымда мүлде өзгермейді. Орта Азияның шөлінде ұсақ түрі —қүм қояндары кездеседі. Қояндар өсімдіктердің вегетативтік органдарымен қоректенеді. Жазда шөппен, қыста — ағаштың қабығымен, жіңішке бұтағымен қоректенеді. Үнемі осындай қатты заттармен қоректенетін болғандықтан олардың азу тістері үздіксіз өседі және бүйені өте ұзын болады. Қыстық қор жинамайды арнаулы ін қазып, ұя жасамайды. Олар бұтаның тасасына немесе калың шөптін,арасына жатып дем алады, көбейеді. Осыған байланысты көжектерін ұзақ уақыт (50 күн шамасында) көтереді. Көжектерінің т.үгі жетілген, ширақ, туысымен анасына ілесіп жүріп кетеді. Қояндар жылына екі-үш рет балалайды. Жабайы кролик батыс Европаның барлық жерінде, бізде Одесса және Херсон маңайында кездеседі. Кояндарға қарағанда бұлардың құлақтары және табандары қысқарақ болады. Кроликтердін, бірнешеуі бірігіп, топталып жүреді және ін қазады. Көжектерін отыз шақты күн көтереді. Туғанда көжектері қызылшақа, нашар болады. Жалпы қояндардың кәсіптік маңызы өте үлкен. жүктеу/скачать 298 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|