Қазақстан республикасының денсаулық сақтау министрлігі оңТҮстік қазақстан медицина академиясы
Құрамында шырышты заттары бар шикізаттар
жүктеу/скачать 6.31 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жалбызтікен тамырынан алынатын сығынды технологиясының ерекшеліктері.
- Негізгі мақсат
| Құрамында шырышты заттары бар шикізаттар.
Шырыштар - азотсыз, полисахаридтерге жақын заттар (Mucіlagіnіs). Қолданылуы – жұмсартқыш зат ретінде, сыртқа қолданылатын клизмалар, жөтелге қарсы микстуралар ретінде қолданылады. Құрамында шырышты заттары бар өсімдік шикізаттары: Жалбызтікен тамырлары (алтей) – Radіces Althaeae Салеп түйнегі (клубни салепа) – Tuber Salep (айыл жапырақ сүйсін) Зығыр дәндері (лен) – Semіnum Lіnі Жалбызтікен тамырынан алынатын сығынды технологиясының ерекшеліктері. Жалбызтікен тамырында 10% шырыш, 37% дейін крахмал бар. Негізгі әсер етуші заты - шырыш, қақырық түсіретін және қабынуға қарсы әсері бар. Негізгі мақсат - максималды мөлшерде шырышы бар және минималды мөлшерде крахмалы бар сығынды алу. Крахмал бұл жағдайда - балласты зат және микроорганизмдердің өсуіне қолайлы орта, сонымен қатар ортаның тұтқырлығын жоғарылатады, шырыштың сығындылауын төмендетеді. Шырыш ыстық суда да, суық суда да ериді. Сондықтан: - жалбызтікен тұнбасы бөлме температурасында суық сумен дайындалады, өйткені ыстық суда крахмал шырышы түзіліп, саңлауларды бітеп, басқа шырыштардың сығындалуына кедергі жасайды; - егер шикізат пен экстрагенттің қатынасы рецептіде көрсетілмесе, 1:20 (5:100) қатынаста дайындалады; - тұндырып болған соң шикізатты сүзу кезінде сықпайды, өйткені тұнба крахмалмен немесе ерімейтін заттардың майда бөлшектерімен ластанады; 282 - мөлдір шырыш алу үшін майдаланған емес, кесілген шикізат қолданылады, сығынды түріне байланыссыз; - жазылымда тұнба, қайнатпа немесе шырыш көрсетілсе, барлық жағдайда бір әдіспен, яғни қайнатпа дайындалады; - су сіңіру (К с ) коэффиценті орнына шығын коэффициенті (К ш ) қолданылады. Шығын коэффициенті (К ш ) – қажетті мөлшерде қайнатпа дайындау үшін, су мен шикізаттан неше есе артық алу керек екендігін көрсетеді. КСРО МФ ІХ басылымы бойынша жалбызтікен тамырынан қайнатпа дайындаған кезде шикізат пен сығынды қатынасына тиісті шығын коэффициенті қолданылады (кесте 16). Кесте 16 Шикізат пен сығынды қатынасына тиісті шығын коэффициенті Шикізат пен сығынды қатынасы Шығын коэффициенті (К ш ) 5 : 100 1,3 4 : 100 1,2 3 : 100 1,15 2 : 100 1,05 1 : 100 1,0 Егер рецептіде қайнатпаның басқа қатынасы жазылса (кестеде 13 К ш көрсетілмесе), онда келесі теңдеу бойынша шығын коэффициентін есептеп алуға болады: ) 6 , 4 ( 100 100 х К ш ; мұндағы: х – 100 мл сығындыға қажет рецептіде көрсетілген тамыр мөлшері. Мысалы, егер рецептіде 6,0 – 180 мл қатынасы көрсетілсе, онда 100 мл тұнбаға 3,3 г тамыр алу қажет 6,0 - 180 х - 100 ; х = 3,3 г шикізат Сонда шығын коэффициентін есептеу: 17 , 1 ) 6 , 4 3 , 3 ( 100 100 ш К Rp.: Іnfusі radіcіs Althaeae 200 ml Natrіі bensoatіs 1,0 Natrіі hydrocarbonatіs 2,0 Elіxіrіs pectoralіs 3 ml Sіrupі saccharі 20 ml Mіsce. Da. Sіgna.1 ас қасықтан күніне 3 рет 283 Жалпы көлем V ж. = 200 мл + 3 мл + 20мл = 223 мл Шикізат концентрациясы көрсетілмегендіктен 5% (1:20) дайындалады. K ш = 1,3; 5 - 100 x - 200; x = 10,0 Шикізаттың мөлшері: 10 ∙1,3 = 13,0 г Судың мөлшері: 200 ∙1,3 = 260 ml Б.П. Radіcіs Althaeae 13,0 Aquae purіfіcatae 260 ml Natrіі bensoatіs 1,0 Natrіі hydrocarbonatіs 2,0 Elіxіrіs pectoralіs 3 ml Sіrupі saccharі 20 ml V ж. = 223 ml жүктеу/скачать 6.31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|