Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі
-бап. Келісімдерді тіркеу
жүктеу/скачать 1.36 Mb.
|
| 277-бап. Келісімдерді тіркеу
1. Облыстық деңгейде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган жүзеге асырады. 2. Қалалық, аудандық деңгейде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді жергілікті атқарушы органдар жүзеге асырады.
2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 278-бап өзгертілді (бұр.ред.қара); 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 278-бап жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 278-бап. Келісімдердің қолданылуы 1. Бас келісімнің күші мемлекеттік органдарға, жұмыс берушілерге, қызметкерлерге және олардың өкілдеріне қолданылады. 2. Салалық келісімнің күші тиісті қызмет саласының мемлекеттік органдарына, тиісті саланың жұмыс берушілеріне, қызметкерлеріне және олардың өкілдеріне қолданылады. 3. Өңірлік келісімнің күші тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің жергілікті атқарушы органдарына, жұмыс берушілеріне, қызметкерлеріне және олардың өкілдеріне қолданылады. 4. Келісімдердің күші Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан, мүлкінің меншік иелері, құрылтайшылары (қатысушылары) немесе акционерлері шетелдіктер немесе шетелдік заңды тұлғалар не шетел қатысатын заңды тұлғалар болып табылатын ұйымдарға да қолданылады. 5. Келісімге қол қойылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган - республикалық деңгейде, тиісті қызмет саласының мемлекеттік органдары - салалық және жергілікті атқарушы органдар өңірлік деңгейлерде келісімді ресми түрде жариялауға міндетті.
279-бап. Келісімдердің орындалуын бақылау Келісімдердің орындалуын бақылауды әлеуметтік әріптестік тараптары жүзеге асырады. 280-бап. Келіссөздерге қатысудан жалтарғаны үшін жауапкершілік Тараптар өкілдерінің әлеуметтік әріптестік туралы келісімді жасасу, өзгерту жөніндегі келіссөздерге қатысудан жалтаруы немесе әлеуметтік әріптестік туралы келісілген келісімге қол қоюдан құқыққа сыйымсыз бас тартуы, келіссөздер жүргізу және әлеуметтік әріптестік туралы келісім нормаларының сақталуына бақылау жасау үшін қажетті ақпарат бермеуі, сондай-ақ оның талаптарын бұзуы немесе орындамауы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.
31-тарау. ҰЖЫМДЫҚ ШАРТ 281-бап. Ұжымдық келіссөздер жүргізудің принциптері Ұжымдық келіссөздер жүргізудің принциптері: тараптар мүдделерінің тең құқықтылығы және оларды құрметтеу; ұжымдық шарттың немесе келісімнің мазмұнын құрайтын мәселелерді талқылаудағы таңдау еркіндігі; тараптардың міндеттемелер қабылдау еріктілігі; Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын сақтау болып табылады. 282-бап. Ұжымдық келіссөздер жүргізудің, ұжымдық шартты әзірлеу мен жасасудың тәртібі 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 1-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 2-тармақ өзгертілді 2. Ұжымдық келіссөздер жүргізу және ұжымдық шарттың жобасын әзірлеу үшін тараптар тепе-тең негізде комиссия құрады. Комиссия мүшелерінің саны, оның жеке құрамы, жобаны әзірлеу және ұжымдық шарт жасасу мерзімдері тараптар келісімімен айқындалады. Жұмыс беруші тараптардың келісімі бойынша ұжымдық шартты әзірлеу мен жасасу үшін қажетті жағдай жасауды қамтамасыз етеді. Кәсіптік одақтың мүшелері болып табылмайтын қызметкерлер шарттық негізде жұмыс берушімен өзара қарым-қатынастарда өз мүдделерін білдіру үшін кәсіподақ органына да, өзге өкілдерге де уәкілеттік беруге құқылы. Ұйымда қызметкерлердiң бiрнеше өкiлдерi болған кезде комиссияға қатысу және ұжымдық шартқа қол қою үшiн олар бiртұтас өкiлдi орган құрады. Бұл ретте олардың әрқайсысына өздерi өкiлдiк ететiн қызметкерлердiң санына қарай пропорционалды өкiлдiк ету қағидаты негiзiнде келiссөздер жүргiзу жөнiндегi бiртұтас органның құрамында өкiлдiк ету құқығы берiледi. 3. Комиссия әзірлеген ұжымдық шарттың жобасын ұйым қызметкерлері міндетті түрде талқылауға тиіс. Жобаны талқылау нысанын қызметкерлердің өздері айқындайды. Комиссия келіп түскен ескертпелер мен ұсыныстарды ескере отырып, жобаны пысықтайды. 4. Тараптардың келісіміне қол жеткізілген кезде ұжымдық шарт кемінде екі данада жасалады және оған тараптардың өкілдері қол қояды. 5. Ұжымдық шарттың жекелеген ережелері бойынша тараптар арасында келіспеушіліктер болған кезде ұжымдық келіссөздер басталған күннен бастап бір ай ішінде тараптар бір мезгілде келіспеушіліктер хаттамасын жасай отырып, келісілген талаптармен ұжымдық шартқа қол қоюға тиіс. 6. Ұжымдық шартты өзгерту және толықтыру осы бапта оны жасасу үшін белгіленген тәртіппен тараптардың өзара келісімімен ғана жүргізіледі. 7. Егер алынған мәліметтер мемлекеттік, қызметтік, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпияларды құрайтын болса, ұжымдық келіссөздерге қатысушылардың бұл мәліметтерді жария етуге құқығы жоқ. 8. Ұжымдық келіссөздерге қатысушылар келіссөздер жүргізу кезінде орташа айлық жалақысы сақтала отырып, еңбек міндеттерін орындаудан босатылуы мүмкін. Бұл мерзім олардың еңбек өтіліне қосылады. 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2013.13.06. № 102-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 9-тармақ жаңа редакцияда 9. Тараптар қол қойған ұжымдық шартты қол қойылған күнінен бастап бiр ай мерзiмде жұмыс берушi мониторинг үшiн еңбек инспекциясы жөнiндегi жергілікті органға ұсынуға мiндеттi. 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 10-тармақ жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 10. Тараптардың өкiлдерi жарты жылда кемінде бір рет қызметкерлерге ұжымдық шарттың орындалу барысы туралы ақпарат беруге мiндеттi. 283-бап. Ұжымдық шарттың тараптары 1. Қызметкерлер және жұмыс беруші ұжымдық шарттың тараптары болып табылады. 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 2-тармақ жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 2. Ұжымдық шарт ұйымдарда да, шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары мен өкілдіктерінде де жасалуы мүмкін. 284-бап. Ұжымдық шарттың мазмұны мен құрылымы 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 1-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 2) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 2) жалақыны индекстеудің тәртібі туралы, жәрдемақы және өтемақы, оның ішінде жазатайым оқиғалар кезіндегі төлемдер туралы; 3) тиісті мамандықтың, ұйымдағы лауазымның ең жоғары және ең төменгі жалақысы мөлшерлерінің арасындағы жол берілетін арақатынас туралы; 4) разрядаралық коэффициенттерді белгілеу туралы; 5) жұмыс уақыты мен тынығу уақытының ұзақтығы, еңбек демалыстары туралы; 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 6) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара); 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 6) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара) 6) саламатты және қауіпсіз еңбек пен тұрмыс жағдайларын жасау туралы, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі шараларды қаржыландыру көлемі туралы, денсаулық сақтауды жақсарту туралы; 7) 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара) 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 8) тармақшамен толықтырылды 8) кәсіптік одақ қызметі үшін жағдайлар жасау туралы; 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 9) тармақшамен толықтырылды 9) қызметкерлерді Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының негіздеріне оқыту жөніндегі іс-шаралар туралы; 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 10) тармақшамен толықтырылды 10) ұжымдық шарттың орындалуын бақылау туралы. 2. Ұжымдық шартқа: 1) еңбекті ұйымдастыруды жақсарту және өндіріс тиімділігін арттыру туралы; 2) еңбек тәртіптемесі мен еңбек тәртібін реттеу туралы; 3) босатылатын қызметкерлердің жұмыспен қамтылуын, оларды даярлауды, біліктілігін арттыруды, қайта даярлауды және жұмысқа орналастыруды қамтамасыз ету туралы; 4) жұмысты оқумен қоса атқаратын қызметкерлерге берілетін кепілдіктер мен жеңілдіктер туралы; 5) қызметкерлердің тұрғын үй және тұрмыстық жағдайларын жақсарту туралы; 6) қызметкерлерді сауықтыру, санаторий-курорттық емдеу және олардың тынығуы туралы; 7) кәсіподақ мүшелері болып табылатын қызметкерлермен еңбек шартын бұзған кезде ұйымның кәсіподақ органының дәлелді пікірін ескерудің тәртібі туралы; 8) кәсіподақ органына сайланған қызметкерлерге берілетін кепілдіктер туралы; 9) қызметкерлердің өкілдері қызметін жүзеге асыруға арналған талаптар туралы; 10) 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара) 11) қызметкерлерді сақтандыру туралы; 2013.04.02. № 75-V ҚР Заңымен 11-1) тармақшамен толықтырылды 11-1) Қазақстан Республикасының міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылған, жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты табысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлем сомасын шегергендегі орташа жалақысын сақтай отырып, жүктілікке және босануға байланысты демалысқа, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған қызметкерлерге берілетін демалысқа ақы төлеу туралы; 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 12) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 12) ұжымдық шартқа өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу тәртiбi туралы; 13) еңбек шарттарын ереуілді желеу етіп жұмыс берушінің бастамасы бойынша бұзуды болдырмау туралы; 14) қызметкерлер мен жұмыс берушілердің өздері келтірген залал үшін жауаптылығы туралы; 15) тараптардың ұжымдық шартты орындауға жауаптылығы туралы; 2014.27.06. № 212-V ҚР Заңымен 16) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 16) ерікті зейнетақы жарналары туралы; 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 16-1) тармақшамен толықтырылды 16-1) қызметкерлерді және олардың отбасыларын медициналық сақтандыру кепілдіктері туралы, қоршаған ортаны қорғау туралы; 2013.21.06. № 106-V ҚР Заңымен 16-2) тармақшамен толықтырылды 16-2) сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасасу үшін қызметкердің қаражаты жеткіліксіз болған жағдайда, оның пайдасына жұмыс берушінің қаражаты есебінен ерiктi зейнетақы жарналарын жүзеге асыру туралы; 17) тараптар айқындаған басқа да мәселелер бойынша қызметкерлер мен жұмыс берушінің өзара міндеттемелері енгізілуі мүмкін. 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара) 3. Ұжымдық шарт еңбек заңнамасымен, бас, салалық, өңірлік келісімдермен салыстырғанда қызметкерлер жағдайын нашарлатпауға тиіс. Мұндай ережелер жарамсыз деп танылады және қолданылмауға тиіс. 285-бап. Ұжымдық шарттың қолданылу мерзімдері мен аясы 1. Ұжымдық шарт тараптар айқындайтын мерзімге жасалады. 2. Ұжымдық шарт, егер оның ережелерінде өзгеше көзделмесе, қол қойылған кезден бастап күшіне енеді және тараптар оны орындауға міндетті. 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
4. Ұйымның қайта ұйымдастырылу (бірігу, қосылу, бөліну, бөлініп шығу, қайта құрылу) кезеңінде ұжымдық шарт өз күшін сақтайды. 5. Ұйым мүлкінің меншік иесі ауысқан кезде ұжымдық шарт үш ай бойы өз күшін сақтайды. Осы кезеңде тараптар жаңа ұжымдық шарт жасасу немесе қолданыстағы шартты сақтау, өзгерту және толықтыру туралы келіссөздерді бастауға құқылы. 6. Ұйым таратылған, ол банкрот деп жарияланған кезде ұжымдық шарттың қолданылуы барлық қызметкерлермен еңбек шарттары тоқтатылған кезден бастап тоқтатылады. 286-бап. Тараптардың ұжымдық шартты орындамағаны үшін жауапкершілігі Ұжымдық шартта көзделген міндеттемелерді орындамағаны үшін тараптар ұжымдық шартқа және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады. 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 287-бап өзгертілді (бұр.ред.қара) 287-бап. Келіссөздер кезіндегі кепілдіктер мен өтемақылар Қызметкерлердің өкілді органдарының ұжымдық келіссөздерге қатысатын мүшелерімен келіссөздер жүргізу кезеңінде (ұйымды тарату жағдайларынан басқа) тиісті өкілді органның келісімінсіз жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылмайды.
32-тарау. ҰЖЫМДЫҚ ЕҢБЕК ДАУЛАРЫН ҚАРАУ 288-бап. Ұжымдық еңбек дауының туындауы 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 1-тармақ жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 1. Ұжымдық еңбек дауы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану, осы Кодекстің 289-бабының 1-тармағына сәйкес ресімделген келісімдердің, еңбек және (немесе) ұжымдық шарттардың, жұмыс беруші актілерінің талаптарын орындау немесе өзгерту мәселелері бойынша қызметкерлердің талаптары туралы жұмыс беруші жазбаша хабардар етілген күннен бастап немесе жұмыс беруші, жұмыс берушілер бірлестігі өз шешімдерін хабарламаған жағдайда осы Кодекстің 290-бабында көрсетілген мерзім өткен күннен бастап туындаған деп есептеледі.
289-бап. Қызметкерлердің талаптарын ресімдеу мен мәлімдеу тәртібі 2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 1-тармақ жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара) 2. Қызметкерлердің талаптары жазбаша түрде жазылады және жұмыс берушілерге, жұмыс берушілердің бірлестіктеріне күнтізбелік үш күн мерзімде жіберіледі. 3. Аталған талаптарды әртүрлі жұмыс берушілердің қызметкерлері қойған жағдайда, бұл талаптарды кәсіптік одақтардың салалық немесе өңірлік бірлестіктері не қызметкерлер уәкілеттік берген өзге де жеке және (немесе) заңды тұлғалар ұсынуы мүмкін. 4. Жұмыс беруші, жұмыс берушілердің бірлестігі қызметкерлердің талаптар қою жөнінде жиналыс (конференция) өткізуіне кедергі келтіруге әсер ететін қандай да болмасын араласудан қалыс қалуға міндетті.
2012.17.02. № 566-ІV ҚР Заңымен 290-бап жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 290-бап. Қызметкерлердің талаптарын қарау Жұмыс беруші қызметкерлердің қойған талаптарын оларды алған күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей, жұмыс берушілердің бірлестігі бес жұмыс күнінен кешіктірмей қарауға және оларды шешу үшін шаралар қолдануға, ал көрсетілген мерзімде шешуге мүмкіндік болмаған кезде туындаған келіспеушіліктерді одан әрі қарау үшін өз өкілдерін көрсете отырып, өздерінің шешімдері мен ұсыныстарын қызметкерлерге жазбаша түрде жеткізуге міндетті.
291-бап. Бітімгерлік рәсімдер 1. Қызметкерлердің талаптарын осы Кодекстің 290-бабында көзделген тәртіппен шешу мүмкін болмаған кезде олар бітімгерлік рәсімдер тәртібімен қаралады. Жұмыс беруші, жұмыс берушілердің бірлестігі (олардың өкілдері) қабылдамаған немесе олардың ішінара қанағаттандырған талаптары алдымен бітімгерлік комиссиясында, ал онда келісімге қол жеткізілмесе - еңбек арбитражында қаралады. 2. Тараптар ұжымдық еңбек дауын қараудың кез келген сатысында делдалға жүгіне алады. Делдалдық рәсім бітімгерлік комиссиясындағы, еңбек арбитражындағы бітімгерлік рәсімдерге қарағанда дербес рәсім болып табылады және солармен қатар жүргізілуі мүмкін. 2012.17.02. № 566-ІV ҚР жүктеу/скачать 1.36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|