Қазақстан Республикасының Еңбек кодексi

жүктеу/скачать 0.72 Mb.

бет	7/14
Дата	27.06.2016
өлшемі	0.72 Mb.
	#161064

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 14

алынбаған жалақыны беру

Қызметкердiң қайтыс болуына байланысты алынбаған жалақы Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгiленген тәртiппен берiледi.

11-тарау. КӘСIПТIК ДАЯРЛАУ, ҚАЙТА ДАЯРЛАУ ЖӘНЕ БIЛIКТIЛIКТI АРТТЫРУ

139-бап. Осы тарауда пайдаланылатын ұғымдар

      Осы тарауда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
      1) оқыту шарты - жұмыс берушi мен оқитын адамның арасындағы кәсiптiк даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiктi арттыру шарттары туралы жазбаша келiсiм;
      2) кәсiптiк даярлау - белгiлi бiр жұмыс түрiн орындауға қажеттi жаңа кәсiби дағдыларды меңгеру немесе кәсiби дағдыларды өзгерту үшiн адамды дамытуға бағытталған кәсiптiк оқыту нысаны;
      3) қайта даярлау - басқа кәсiптi немесе мамандықты игеруге мүмкiндiк беретiн кәсiптiк оқыту нысаны;
      4) бiлiктiлiктi арттыру - бұрын алған кәсiптiк бiлiмiн, шеберлiгi мен дағдыларын қолдауға, кеңейтуге, тереңдету мен жетiлдiруге мүмкiндiк беретiн кәсiптiк оқыту нысаны.

140-бап. Жұмыс берушiнiң даярлау, қайта даярлау және

бiлiктiлiктi арттыру жөнiндегi құқықтары мен
мiндеттерi

1. Ұйымның жұмыс iстеуi мен дамуы үшiн кәсiптiк даярлаудың, қайта даярлау мен бiлiктiлiктi арттырудың қажеттiгiн және оның көлемiн жұмыс берушi айқындайды.

      2. Жұмыс берушi қызметкерлердi немесе өзiмен еңбек қатынастарында тұрмайтын өзге адамдарды (бұдан әрi - оқитын адамдар) кәсiптiк даярлауды, қайта даярлауды және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды:
      1) тiкелей ұйымда;
      2) техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiмнiң бiлiм беру бағдарламаларын iске асыратын бiлiм беру ұйымдарында жүргiзедi.
      3. Жұмыс берушi кәсiптiк даярлаудан, қайта даярлаудан немесе бiлiктiлiгiн арттырудан өтетiн қызметкерлерге осы Кодексте, келiсiмдерде, ұжымдық шартта, еңбек шартында көзделген жұмысты оқумен қатар алып жүру үшiн жағдайлар жасауға мiндеттi.
      Ескерту. 140-бапқа өзгерту енгiзiлдi - Қазақстан Республикасының 2007.07.27. N 320 (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-баптан қараңыз) Заңымен.

141-бап. Жұмыс берушiнiң жолдамасы бойынша бiлiм беру

ұйымдарында кәсiптiк даярлау, қайта даярлау
және бiлiктiлiктi арттыру

1. Жұмыс берушiнiң жолдамасы бойынша бiлiм беру ұйымдарында оқитын адамдарды кәсiптiк даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру оқыту шартына сәйкес жұмыс берушiнiң қаражаты немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де қаражаттар есебiнен жүзеге асырылады.

2. Келiсiмде, ұжымдық шартта және (немесе) еңбек шартында оқытуға байланысты жеңiлдiктер мен өтемақы төлемдерi көзделуi мүмкiн.

142-бап. Ұйымда қызметкерлердi кәсiптiк даярлау, қайта

даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру

1. Ұйымда қызметкерлердi кәсiптiк даярлауды, қайта даярлауды және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды жұмыс берушi жүзеге асырады.

2. Кадрларды кәсiптiк даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру нысандарын жұмыс берушi айқындайды.
3. Ұйымда кадрларды кәсiптiк даярлауға, қайта даярлауға және олардың бiлiктiлiгiн арттыруға қойылатын жалпы талаптарды Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды .

143-бап. Қызметкерлердiң кәсiптiк даярлау, қайта

даярлау және бiлiктiлiктi арттыру жөнiндегi
құқықтары мен мiндеттерi

1. Қызметкерлердiң жаңа кәсiптер мен мамандықтарға оқытуды қоса алғанда, кәсiптiк даярлауға, қайта даярлауға және бiлiктiлiктi арттыруға құқығы бар.

      2. Кәсiптiк даярлаудан, қайта даярлаудан немесе бiлiктiлiктi арттырудан өтетiн қызметкерлер жұмыс берушiмен келiсе отырып жұмыстан босатылуы не жұмысты толық емес жұмыс уақыты жағдайында орындауы мүмкiн.
      3. Кәсiптiк даярлаудан, қайта даярлаудан немесе бiлiктiлiктi арттырудан өтетiн қызметкерлер осы Кодексте, ұжымдық шартта, еңбек шартында көзделген кепiлдiктердi пайдаланады.
      4. Кәсiптiк даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiктi арттыру аяқталғаннан кейiн оқитын адам тараптар оқыту шартында келiскен мерзiмде жұмыс берушiде жұмыспен өтеуге мiндеттi.
      5. Еңбек шарты қызметкердiң бастамасы бойынша немесе қызметкердiң кiнәсi салдарынан жұмыс берушiнiң бастамасы бойынша мерзiмiнен бұрын бұзылған жағдайда қызметкер өзiн оқытуға байланысты шығындарды жұмыспен өтеу мерзiмiнiң жұмыс iстелмеген мерзiмiне барабар мөлшерде жұмыс берушiге өтейдi.

144-бап. Оқыту шартының мазмұны

      1. Оқыту шарты:
      1) оқитын адам алатын нақты кәсiпке, мамандыққа, бiлiктiлiкке сiлтеменi;
      2) жұмыс берушiнiң және оқитын адамның құқықтары мен мiндеттерiн;
      3) оқыту мерзiмiн және оқыту аяқталғаннан кейiн жұмыс берушiде жұмыспен өтеу мерзiмiн;
      4) оқытуға байланысты кепiлдiктер мен өтемақы төлемдерiн;
      5) тараптардың жауапкершiлiгiн қамтуға тиiс.
      2. Оқыту шартында тараптардың келiсiмiмен айқындалған өзге де талаптар қамтылуы мүмкiн.

12-тарау. ЖҰМЫСҚА ОРНАЛАСТЫРУ

145-бап. Жұмысқа орналастыру кезiндегi мемлекеттiк

кепiлдiктер

Мемлекет халықты жұмыспен қамту саласында азаматтарға:

      1) кемсiтушiлiктiң кез келген нысанынан қорғауға және кәсiп пен жұмыс алуда тең мүмкiндiктермен қамтамасыз етуге;
      2) жұмыссыздарды, табысы аз адамдар қатарындағы жұмыспен қамтылғандарды және жетi жасқа дейiнгi балаларды бағып-күтумен айналысатын адамдарды кәсiптiк даярлауға, қайта даярлауға, бiлiктiлiгiн арттыруға, сондай-ақ жұмыссыздар үшiн қоғамдық жұмыстар ұйымдастыруға;
      2-1) күшi жойылды - ҚР 2009.05.05 N 159-IV (2011.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
      3) шағын бизнес пен кәсiпкерлiктi дамытуға жәрдемдесуге;
      4) жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi орган және жұмыспен қамтудың жекеше агенттiгi арқылы еңбек делдалдығын ұйымдастыруға;
      5) кәсiптiк-бағдарлау қызметтерiн көрсетуге, бос орындар мен бос жұмыс орындары туралы ақпараттар беруге;
      6) кәсiптiк бiлiм беру жүйесiн еңбек нарығында сұранысқа ие мамандарды даярлауға бағдарлауға;
      7) жұмыс күшiн мемлекеттiк бағдарламаларға сәйкес өңiраралық қайта бөлуге;
      8) еңбек қатынастарын анықтау және жария ету жөнiндегi шараларды әзiрлеуге және iске асыруға;
      9) инвестициялық келiсiм-шарттарда инвестордың кәсiптiк даярлау, жаңа жұмыс орындарын ашу және бар жұмыс орындарын сақтап қалу жөнiндегi мiндеттерiн белгiлеуге;
      10) кәсiптiк даярлықты, қайта даярлықты және бiлiктiлiктi дамытуға тiкелей ұйымдарда жағдай жасауға;
      11) жұмыспен қамту жөнiндегi уәкiлеттi органдардың жұмыс берушiлермен өзара iс-қимылына;
      12) нысаналы топтарға кiретiн адамдарды жұмысқа орналастыру үшiн жағдайлармен қамтамасыз етуге кепiлдiктер бередi.
     Ескерту. 145-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР-ның 2009.05.05. N 159-IV (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-баптан қараңыз) Заңымен.

146-бап. Азаматтардың жұмысқа орналасу саласындағы

құқықтары

Азаматтардың:

      1) жұмыс берушiлерге тiкелей өтiнiш бiлдiру жолымен, сондай-ақ халықтың жұмысқа орналасуына жәрдем көрсететiн жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi органның немесе жұмыспен қамтудың жекеше агенттiгiнiң еңбек делдалдығы арқылы қызмет пен кәсiп түрiн еркiн таңдауға;
      2) жұмысты өзi iздеуге және жұмысқа орналасуға, соның iшiнде шетелден жұмыс iздеуге және жұмысқа орналасуға;
      3) жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi органдардан және жұмыспен қамтудың жекеше агенттiктерiнен консультациялар мен ақпараттар алуға;
      4) қоғамдық жұмыстарға қатысуға құқығы бар.

147-бап. Жұмыс берушiнiң жұмысқа орналастыру кезiндегi

құқықтары мен мiндеттерi

1. Жұмыс берушiнiң:

      1) кадрлар iрiктеудi жүзеге асыруға;
      2) жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi органдардан еңбек нарығының жай-күйi және кәсiптiк даярлаудың мүмкiндiктерi туралы дәйектi, толық және жедел ақпарат алуға құқығы бар.
      2. Жұмыс берушi жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi органға:
      1) жұмыс берушi-заңды тұлғаның таратылуына не жұмыс берушi-жеке тұлғаның қызметiн тоқтатуына, қызметкерлер санының немесе штаттың қысқаруына байланысты алдағы уақытта қызметкерлердiң жұмыстан босатылуы туралы, жұмыстан босатылатын қызметкерлердiң лауазымдары мен кәсiптерiн, мамандықтарын, бiлiктiлiгi мен еңбекақысының мөлшерiн көрсете отырып, босатылуы мүмкiн қызметкерлердiң саны мен санаттары туралы және олардың босатылатын мерзiмдерi туралы жұмыстан босату басталардан кемiнде екi ай бұрын;
      2) өндiрiстi ұйымдастырудағы, оның iшiнде қайта ұйымдастыру кезiндегi өзгерiске және (немесе) жұмыс берушiдегi жұмыс көлемiнiң қысқаруына байланысты қызметкерлердiң толық емес жұмыс уақыты режимiне көшуi бөлiгiнде алдағы уақытта болатын еңбек жағдайларының өзгеруi туралы кемiнде бiр ай бұрын;
      3) бос жұмыс орындары (бос лауазымдар) туралы олардың пайда болған күнiнен бастап үш жұмыс күнi iшiнде;
      4) азаматтарды жұмысқа қабылдау туралы немесе жұмысқа қабылдаудан бас тарту туралы (жолдамада тиiстi белгi қою арқылы себебiн түсiндiре отырып) оларды уәкiлеттi орган жiберген күннен бастап бес жұмыс күнi iшiнде ақпарат беруге мiндеттi.
      3. Жұмыс берушi жергiлiктi тұрғындар болып табылмайтын адамдарды жұмысқа қабылдағаны туралы және (немесе) ол адамдармен еңбек қатынастарын тоқтатқаны туралы ақпаратты халықтың көшi-қоны мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi органға бiр ай iшiнде бередi. Ақпаратты беру тәртiбi мен нысанын халықтың көшi-қоны мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi орган айқындайды.
    Ескерту. 147-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР 2009.05.05 N 159-IV (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-баптан қараңыз), 2011.07.22 № 478-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

148-бап. Еңбек делдалдығы

      Жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi уәкiлеттi орган немесе жұмыспен қамтудың жекеше агенттiгi:
      1) азаматтарды - жұмысқа тұру мүмкiндiгi туралы, ал жұмыс берушiлердi жұмыс күшiмен қамтылу мүмкiндiгi туралы хабардар ету;
      2) азаматтардың жұмыс таңдауына жәрдем көрсету;
      3) азаматтарға бос жұмыс орнына жұмысқа орналасу үшiн жұмыс берушiге жолдама беру;
      4) еңбек нарығы жөнiндегi деректер базасын қалыптастыру;
      5) өтiнiш бiлдiрген азаматтарды есепке алу мен тiркеу;
      6) кәсiптiк бағдар жасауда қызметтер көрсету;
      7) жұмыс берушiлермен шарттар негiзiнде жұмысқа орналасу мәселелерi жөнiнде өзара iс-қимыл жасасу арқылы еңбек делдалдығын жүзеге асырады.

13-тарау. КЕПIЛДIКТЕР МЕН ӨТЕМАҚЫ ТӨЛЕМДЕРI

149-бап. Қызметкерлер мемлекеттiк немесе қоғамдық

мiндеттердi орындаған кезде берiлетiн
кепiлдiктер

1. Жұмыс берушi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда қызметкерлер мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттердi орындауға тартылған уақытта оларды жұмыс орнын (лауазымын) сақтай отырып, еңбек мiндеттерiн орындаудан босатады.

2. Қызметкерлерге мемлекеттiк және қоғамдық мiндеттердi орындағаны үшiн аталған мiндеттердi орындайтын жерi бойынша, бiрақ негiзгi жұмыс орнындағы орташа жалақысынан төмен емес жалақы төленедi.
3. Мерзiмдi әскери қызметiн өткерiп келген қызметкер өзi мерзiмдiк әскери қызметке шақырылғанға дейiн жұмыс iстеген кәсiпорынға жұмысқа қабылдау кезiнде артықшылықты құқыққа ие болады.

150-бап. Медициналық тексеруге жiберiлетiн қызметкерлер

үшiн кепiлдiктер

Осы Кодекске не ұжымдық шартқа сәйкес кезеңдiк медициналық тексерулерден өтуге мiндеттi қызметкерлердiң олардан өткен уақытта жұмыс берушiнiң қаражаты есебiнен жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы сақталады.

151-бап. Донор болып табылатын қызметкерлер үшiн
кепiлдiктер

Донор болып табылатын қызметкердiң тексерiлу және қан мен оның компоненттерiн беру (донациялау) уақытында жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы сақталады, сондай-ақ оларға Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес өзге де кепiлдiктер берiледi.

Ескерту. 151-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.07.16. N 186-IV Заңымен.

152-бап. Iссапарларға жiберiлетiн қызметкерлер үшiн

кепiлдiктер мен өтемақы төлемдерi

1. Iссапар уақытында қызметкердiң жұмыс орны (лауазымы) мен жалақысы сақталады.

      2. Iссапарларға жiберiлетiн қызметкерлерге: P001428
      1) қызметтiк iссапарда, оның iшiнде жолда болған күнтiзбелiк күндерi үшiн тәулiктiк төлемдер;
      2) баратын жерiне дейiнгi және керi қайтудағы жол жүру шығыстары;
      3) тұрғын үй жалдау шығыстары төленедi.
      3. Қызметкерлердi iссапарларға жiберудiң талаптары мен мерзiмдерi еңбек шартымен, ұжымдық шартпен немесе жұмыс берушiнiң актiсiмен айқындалады.
      4. Қызметкерлердi iссапарларға жiберу осы Кодекстiң 183, 187, 226-баптарында көзделген шектеулер ескерiле отырып жүзеге асырылады.

153-бап. Қызметкердi жұмыс берушiмен бiрге басқа жерге

ауыстыру кезiндегi кепiлдiктер мен өтемақы
төлемдерi

1. Қызметкер жұмыс берушiмен бiрге басқа жерге ауыстырылған кезде жұмыс берушi қызметкерге:

      1) қызметкер мен оның отбасы мүшелерiнiң көшiп-қону;
      2) қызметкер мен оның отбасы мүшелерiнiң мүлкiн жеткiзу жөнiндегi шығыстарын өтеуге мiндеттi.
      2. Осы баптың 1-тармағында көзделген өтемақы төлемдерiнiң тәртiбi мен мөлшерi еңбек шартында, ұжымдық шартта немесе жұмыс берушiнiң актiсiнде айқындалады.

154-бап. Экологиялық зiлзала және радиациялық қатер

аймақтарында еңбек қызметiн жүзеге асыратын
қызметкерлерге берiлетiн кепiлдiктер

Экологиялық зiлзала және радиациялық қатер аймақтарында еңбек қызметiн жүзеге асыратын қызметкерлерге берiлетiн кепiлдiктер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленедi .

      155-бап. Қызметкердiң жеке мүлкiн жұмыс берушiнiң
                мүддесiне пайдалануға байланысты өтемақы
                төлемдерi

Қызметкер жеке мүлкiн жұмыс берушiнiң мүддесiне және оның келiсiмiмен пайдаланған кезде жұмыс берушi құрал-саймандарды, жеке көлiктi, басқа да техникалық құралдарды пайдаланғаны, тоздырғаны (амортизациясы) үшiн және оларды пайдалану шығыстарына тараптардың келiсiмi бойынша өтемақы төлемдерiн жүргiзедi.

      156-бап. Жұмысы жолда өтетiн немесе жүрiп-тұру сипаты
                бар не қызмет ету учаскелерi шегiндегi
                қызметтiк сапарлармен байланысты болатын
                жағдайларда қызметкерлерге өтемақы төлемдерi

1. Қызметкерлердiң жұмысы жолда өтетiн немесе жүрiп-тұру сипаты бар не қызмет көрсету учаскелерi шегiндегi қызметтiк сапарлармен байланысты болатын жағдайларда, оларға тұрақты тұратын жерiнен тысқары жерде болған әр күн үшiн келiсiмде, ұжымдық шартта, еңбек шартында және (немесе) жұмыс берушiнiң актiсiнде белгiленген тәртiппен өтемақы төлемдерi жүргiзiледi.

      1-1. Тұрақты жұмысы жолда өтетiн немесе жүрiп-тұру сипатында болатын не қызмет көрсететiн учаскелерi шегiнде қызметтiк жол жүрулермен байланысты қызметкерлерге темiр жол, өзен, теңiз, автомобиль көлiгi, азаматтық авиация, автомобиль жолдары, байланыстың магистральдi желiлер мен олардағы құрылыс, радиорелелiк желi және олардағы құрылыс, электр берiлiсiнiң әуе желiлерi және олардағы құрылыс, байланыс объектiлерiнiң қызметкерлерi жатады.
      2. Қызметкерлер айдың барлық жұмыс күндерiнде емес, белгiлi бiр күндерiнде сапарда болған жағдайда, төлем жұмыс (жұмыс өндiрiсi) орнына баруға және керi қайтуға жол жүрген нақты күндер санына барабар жүргiзiледi.
      3. Өтемақы төлемдерi еңбек пен тынығуды ұйымдастыру режимiне қарамастан жүзеге асырылады.
      4. Ұйым қызметкерлерiнiң орташа жалақысын есептеу кезiнде өтемақы төлемдерi ескерiлмейдi.
     Ескерту. 156-бапқа өзгерту енгiзiлдi - Қазақстан Республикасының 2008.12.10 N 101-IV (2009 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

157-бап. Жұмысынан айрылуына байланысты берiлетiн

өтемақы төлемдерi

1. Жұмыс берушi мынадай жағдайларда:

      1) жұмыс берушi - заңды тұлға таратылған не жұмыс берушi - жеке тұлға қызметiн тоқтатқан жағдайда жұмыс берушiнiң бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылғанда;
      2) қызметкерлердiң саны немесе штаты қысқарған жағдайда жұмыс берушiнiң бастамасы бойынша еңбек шарты бұзылғанда қызметкерге жұмысынан айрылуына байланысты айына айлық орташа жалақысы мөлшерiнде өтемақы төлемiн жүргiзедi.
      2. Еңбек шартын жасасу кезiнде жұмыс берушi еңбек жағдайлары туралы дәйексiз ақпарат берген не жұмыс берушi Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын, еңбек шартының, ұжымдық шарттың талаптарын бұзған жағдайда қызметкердiң бастамасы бойынша еңбек
шарты бұзылған кезде жұмыс берушi қызметкерге жұмысынан айрылуына байланысты үш айға орташа жалақысы мөлшерiнде өтемақы төлемiн жүргiзедi.
      3. Еңбек шартында, ұжымдық шартта жұмысынан айрылуына байланысты өтемақы төлемiнiң неғұрлым жоғары мөлшерi көзделуi мүмкiн.

158-бап. Далалық жабдықталым ақшасын төлеудiң тәртiбi

мен шарттары

1. Геологиялық барлау, топографиялық-геодезиялық, iздестiру ұйымдарының қызметкерлерiне:

      1) тұрақты тұратын жерiне күн сайын қайтып келмейтiн тұрақты тұратын жерiнен тысқары жерде;
      2) сол сияқты тұрақты тұратын жерi болып табылмайтын, далалық ұйым орналасқан жерге күнде қайтып келгенiмен тұрақты тұратын жерiнен тысқары жерде;
      3) еңбектi вахталық әдiспен ұйымдастыру жолымен тұрақты тұратын жерiнен тысқары жерде далалық жағдайда жұмыстар орындаған кезде далалық жабдықталым ақшасы төленедi.
      2. Далалық жабдықталым ақшасын төлеу дала жұмыстарында болған барлық күнтiзбелiк күндер үшiн жүргiзiледi.
      3. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалысында болған уақыт үшiн қызметкерлерге далалық жабдықталым ақшасы төленбейдi.
      4. Қызметкер далалық ұйымнан iссапарға шыққан кезде оған далалық жабдықталым ақшасын төлеу тоқтатылады, ал iссапарға байланысты шығыстар осы Кодекске сәйкес өтеледi.
      5. Ұйым қызметкерлерiнiң орташа жалақысын есептеу кезiнде далалық жабдықталым ақшасының мөлшерi есепке алынбайды.
      6. Далалық жабдықталым ақшасын төлеудiң тәртiбi, шарттары мен мөлшерi, далалық жағдайдағы жұмыс уақытын есепке алу тәртiбi келiсiмдерде, еңбек шартында, ұжымдық шартта белгiленедi және жұмыс берушiнiң актiсiмен бекiтiледi.
      7. Далалық жағдайлардағы жұмыс кезiнде қызметкерге демалыс күндерi үшiн далалық жабдықталым ақшасын төлеу оны ол қай жерде (далалық жұмыстар жүргiзiлетiн объектiде, учаскеде, ұйымның далалық базасында, жұмыстар жүргiзiлетiн жерден тысқары) өткiзуiне байланысты жүргiзiледi. Мұндай тәртiп еңбектi ұйымдастырудың, еңбек пен тынығу режимiнiң қабылданған нысандарына қарамастан қолданылуы мүмкiн.

159-бап. Қызметкерлерге жұмыс берушiнiң қаражаты

есебiнен әлеуметтiк жәрдемақы төлеу

1. Жұмыс берушi өз қаражаты есебiнен қызметкерлерге еңбекке уақытша жарамсыздық бойынша әлеуметтiк жәрдемақы төлеуге мiндеттi.

      2. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен берiлген еңбекке жарамсыздық парақтары еңбекке уақытша жарамсыздық бойынша әлеуметтiк жәрдемақылар төлеу үшiн негiз болып табылады.
      3. Еңбекке уақытша жарамсыздық бойынша әлеуметтiк жәрдемақылар қызметкерлерге еңбекке жарамсыздықтың бiрiншi күнiнен бастап еңбек қабiлетi қалпына келген күнге дейiн немесе мүгедектiк белгiленгенге дейiн Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес есептелген олардың орташа жалақысының есебiмен төленедi.
      3-1. Еңбекке уақытша жарамсыздық бойынша жәрдемақы:
      1) заңды күшiне енген сот үкiмiмен кiнәлi екендiгi анықталған жағдайда оның қылмыс жасау кезiнде алған жарақаттарының салдарынан еңбекке уақытша жарамсыздық туындаған қызметкерге;
      2) соттың ұйғарымы бойынша қызметкердi мәжбүрлеп емдеген (психикалық аурулардан басқа) уақыт үшiн;
      3) заңды күшiне енген сот үкiмiмен немесе қаулысымен қызметкердiң кiнәлi екенi анықталған жағдайда, ол қамауда болған уақыт үшiн және сот-медициналық сараптама жасалған уақыт үшiн;
      4) қызметкердiң iшiмдiк, есiрткi және уытты заттарды пайдалануы салдарынан туындаған ауруларға немесе жарақаттарға байланысты еңбекке уақытша жарамсыздығы кезiнде төленбейдi.
      4. Әлеуметтiк жәрдемақы мөлшерiн, оларды тағайындау және төлеу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды . Жұмыс берушiлер қызметкерлерге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген әлеуметтiк жәрдемақы мөлшерiне қосымша төлемдер белгiлеуге құқылы.
      Ескерту. 159-бапқа өзгерту енгiзiлдi - Қазақстан Республикасының 2007.12.19. N 9 (2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2009.05.05. N 159-IV (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

14-тарау. ЕҢБЕК ШАРТЫ ТАРАПТАРЫНЫҢ МАТЕРИАЛДЫҚ
ЖАУАПКЕРШIЛIГI

160-бап. Еңбек шарты тарапының келтiрiлген залалды

(зиянды) өтеу жөнiндегi мiндеттерi

1. Еңбек шартының басқа тарапқа залал (зиян) келтiрген тарапы оны осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес өтейдi.

2. Еңбек шартында, ұжымдық шартта қызметкер мен жұмыс берушiнiң материалдық жауапкершiлiгi нақтылануы мүмкiн.
3. Еңбек шартының залал (зиян) келтiрiлгеннен кейiн тоқтатылуы еңбек шарты тарапын басқа тарапқа келтiрiлген залалды (зиянды) өтеу жөнiндегi материалдық жауапкершiлiктен босатуға әкеп соқпайды.

161-бап. Еңбек шарты тарапының залал (зиян) келтiргенi

үшiн материалдық жауапкершiлiгi басталатын
жағдайлар

1. Еңбек шарты тарапының еңбек шартының басқа тарапына өзi келтiрген залал (зиян) үшiн материалдық жауапкершiлiгi, егер осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге заңдарында өзгеше көзделмесе, құқыққа қарсы кiнәлi мiнез-құлық (әрекет немесе

әрекетсiздiк) нәтижесiнде келтiрiлген залал (зиян) үшiн және құқыққа қарсы кiнәлi мiнез-құлық пен келтiрiлген залал (зиян) арасындағы себептi байланыс үшiн басталады.
      2. Жұмыс берушi қызметкер алдында:
      1) қызметкердi өз жұмыс орнында еңбек ету мүмкiндiгiнен заңсыз айыру арқылы келтiрiлген залал үшiн;
      2) қызметкердiң мүлкiне келтiрiлген залал үшiн;
      3) қызметкердiң өмiрiне және (немесе) денсаулығына келтiрiлген зиян үшiн материалдық жауаптылықта болады.
      3. Қызметкер жұмыс берушiнiң алдында:
      1) жұмыс берушiнiң мүлкiн жоғалту немесе бүлдiру арқылы келтiрiлген залал үшiн;
      2) қызметкердiң әрекетi (әрекетсiздiгi) нәтижесiнде туындаған залал үшiн материалдық жауаптылықта болады.
      4. Қызметкер мен жұмыс берушi ұжымдық шартта, еңбек шартында белгiленген басқа жағдайларда өзара материалдық жауаптылықта болады.

162-бап. Жұмыс берушiнiң қызметкерге оны еңбек ету

мүмкiндiгiнен заңсыз айыру арқылы келтiрiлген
залал үшiн материалдық жауапкершiлiгi

1. Қызметкер басқа жұмысқа заңсыз ауыстырылған, жұмыс орнына жiберiлмеген, еңбек шартының талаптары бiржақты өзгертiлген, қызметкер жұмыстан шеттетiлген, еңбек шарты негiзсiз бұзылған жағдайда, жұмыс берушi қызметкердiң алмай қалған жалақысы мен оған

тиесiлi өзге де төлемдердi оған өтеуге мiндеттi.
2. Еңбек шартында, ұжымдық шартта, жұмыс берушiнiң қызметкерлер өкiлдерiмен келiсiлген актiлерiнде қызметкердi еңбек ету мүмкiндiгiнен заңсыз айыру арқылы келтiрiлген залалды жұмыс берушiнiң өтеуiнiң қосымша жағдайлары белгiленуi мүмкiн.

163-бап. Қызметкердiң мүлкiне келтiрiлген залал үшiн

жүктеу/скачать 0.72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 14