Ескертпе:
(*) - міндетті түрде селекциялық жетістіктердің сипаттамасына кіруі тиіс;
(+) - суреттермен сүймеленеді;
1 Ақ вьетнам тұқымына тән; 2 Парск тұқымына тән; 3 Польский көгілдір тұқымына тән; 4 Фрэсинет қабыршақты тұқымына тән; 5 Огон тұқымына тән;
6 Венгерлік қызыл тұқымына тән; 7 Алтайлық айналы (зеркальный) тұқымына тән;
Мал шаруашылығы саласындағы селекциялық жетістіктерді сынақтардан және байқаулардан өткiзу әдістемесіне 32- қосымша
Тұқы балығы белгілерінің айқындылық дәрежесін бағалауды сынау (байқаудан өткізу) кезінде басшылыққа алуға арналған Индекстер кестесі
№
|
Белгі
|
Көрініс беру дәрежесі
|
Сандық көрсеткіш-тер
|
Сандық көрсеткіш-тер
|
Индекс
|
1.
|
Белгілері сызбаға сәйкес 0,5 см дейінгі дәлдікпен уылдырық шашатын уақытының алдында өлшенеді.
l – дене ұзындығы – тұмсығының ортасынан бастап құйрық жүзу қанаты негізінің сәулесінің шетіне дейін өтетін ортаңғы сызық бойынша;
C – басының ұзындығы – тұмсығының ортасынан бастап желбезек қақпағының аяғына дейін ортаңғы сызық бойынша ;
H – дене биіктігі – арқа жүзу қанатына ортаңғы сызығына тік бұрыш бойынша;
O – дене орамы – арқа жүзу қанатының алдына ортаңғы сызығына тік бұрыш бойынша;
pl – құйрық тұрқының ұзындығы – ортаңғы сызық бойынша анальдық жүзу қанаты негізінің сәулесінің шетіне дейін;
h – құйрық тұрқының биіктігі – ортаңғы сызық бойынша ең тар бөлігіне тік бұрыш бойынша.
|
2.
| К 1. Балық: негізгі түсі |
Бүйір сызығынан төмен бағаланады.
|
3.
| К 2. Балық: теңбілі барлығы |
Бүкіл денесін және жүзу қанаттарымен бағаланады.
|
4.
| К 3. Денесі: қабыршақты жамылғы |
1 – жоқ
2 – сызықты
3 – шашыраңқы
4 – тұтас
|
5.
| К 4. Балық денесі: формасы |
Биіктігінің (H) ұзындығына (l) қатынасы бойынша бағаланады.
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, бірлік:
|
жұмыр
|
2,6-тен аз
|
1
|
созылыңқы
|
2,6-дан көп
|
9
|
6.
|
К 5-6. Балық денесі: ұзындығы
|
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, см:
|
|
еркек
|
ұрғашы
|
|
қысқа
|
50,0-ден аз
|
55,0-тен аз
|
3
|
орташа
|
50,0 – 55,0
|
55,0 – 60,0
|
5
|
ұзын
|
55,0-тен көп
|
60,0-тан көп
|
7
|
7.
| К 7-8. Балық денесі: орамы |
Дене ұзындығының (l) орамға қатынасына (О) байланысты бағаланады
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді %:
|
|
еркек
|
ұрғашы
|
|
шағын
|
80-нен аз
|
85-тен аз
|
3
|
орташа
|
80 – 85
|
85 – 90
|
5
|
үлкен
|
85-тен көп
|
90-нан көп
|
7
|
8.
| К 9. Басы: көлемі |
Дене ұзындығының (l) бас ұзындығының (С) қатынасына байланысты бағаланады
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді %:
|
шағын
|
23-тен аз
|
3
|
орташа
|
23 – 26
|
5
|
үлкен
|
26-дан көп
|
7
|
9.
|
К 10. Құйрық тұрқы: формасы
|
Құйрық тұрқы ұзындығының (pl) аз биік (l) жеріне қатынасы бойынша бағаланады
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, бірлік:
|
тар
|
0,6-дан аз
|
3
|
орташа
|
0,6 - 0,8
|
5
|
кең
|
0,8-ден көп
|
7
|
10.
| К 11. Шегінің: размері |
Денесінің ұзындығының (l) дос шектің ұзындығының қатынасына байланысты бағаланады
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, бірлік:
|
өте қысқа
|
2,0-ден аз
|
1
|
қысқалау
|
2,0 – 2,2
|
3
|
орташа
|
2.3 – 2,5
|
5
|
ұзындау
|
2,6 – 2,8
|
7
|
өте ұзын
|
2,8-ден көп
|
9
|
11.
|
К 12. Жүзу қабшығының алдыңғы камерасы
|
Артқы камерасының алдыңғысының ұзындығына қатынасы бойынша бағаланады.
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, бірлік:
|
шағын
|
0,8-ден кіші
|
3
|
орташа
|
0,8 – 1,2
|
5
|
үлкен
|
1,2-ден үлкен
|
7
|
12.
| К 13. Желбезек доғасы: бірінші желбезек доғасының кірпікшелерінің (тычинок) саны |
Желбезек доғасының сырт жағынан есепке алынады.
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, дана:
|
аз
|
23-тен аз
|
3
|
орташа
|
23 – 26
|
5
|
көп
|
26-дан көп
|
7
|
13.
| К 14. Арқа жүзу қанаты: жұмсақ сәулелі бұтақшаларының саны. |
Сәулелері негіздерінен саналады.
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, дана:
|
аз
|
19-дан аз
|
3
|
орташа
|
19 – 20
|
5
|
көп
|
20-дан көп
|
7
|
14.
| К 15. Анальдық жүзу қанаты: жұмсақ сәулелі бұтақшаларының саны. |
Сәулелері негіздерінен саналады.
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, дана:
|
аз
|
5-дан аз
|
3
|
орташа
|
5-6
|
5
|
көп
|
6-дан көп
|
7
| |
Сараптама жасауға алынған балық сынамасын буға пісіріп, суытып, етімен қабырғасын бөліп алады. Омыртқа бағанын Веберов аппараты сүйегімен қоса бас сүйегінен бөліп алады. Осылай бөлінген осьтік қаңқаны тіс щеткасымен тазалап суық сумен жуылады.
Омыртқалар (V) саны сызба бойынша саналады.
1 – Веберов аппараты (4 омыртқадан әрі санайды);
2 – Веберов аппаратының 4-ші омыртқасының осьтік өсіндісі;
3 – кеуде омыртқалары (Vp);
4 – өтпелі бөлік омыртқалары (Vi);
5 – құйрық бөлігі омыртқалары (Vc);
6 – уростиль (1 омыртқаға саналады).
Барлық омыртқаны есептеу формуласы (V):
V = 4 + Vp + Vi + Vc + 1
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, дана:
|
15.
|
өте аз
|
35-тен аз
|
1
|
аз
|
35 – 36
|
3
|
орташа
|
36,1 – 37
|
5
|
көп
|
37,1 – 38
|
7
|
өте көп
|
38-ден көп
|
9
|
16.
| К 17. Құйрық бөлігі: омыртқалар саны |
Омыртқалар санын, гемальдық тесікті құрайтын жабысып өскен төменгі өсіндісі бар, омыртқадан басталады.
Белгілердің көрініс беру дәрежесі келесі орташа мағналарға сәйкес келеді, дана:
|
өте аз
|
14-тен аз
|
1
|
аз
|
14 – 15
|
3
|
орташа
|
15,1 – 16
|
5
|
көп
|
16,1 – 17
|
7
|
өте көп
|
17-ден көп
|
9
|
Достарыңызбен бөлісу: |