Бағдарламасы ф со пгу 18. 2/07 Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі



Дата19.06.2016
өлшемі301.9 Kb.
#147127

Студеннтерге арналған

пән бағдарламасы







Ф СО ПГУ 7.18.2/07

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі



С. Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Химия және химиялық технологиялар кафедрасы

«Алифатты қатардағы қосылыстардың органикалық химиясы»
ПӘННІҢ ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАCЫ (Syllabus)

050721- Органикалық заттардың химиялық технологиясы

мамандығының студенттері үшін

Павлодар



Пәннің оқыту бағдарламасының бекіту парағы (Syllabus)





Ф СО ПГУ 7.18.3/38

БЕКІТЕМІН

ХТжЖФ деканы

Ахметов Қ. Қ.

« «____ 2010 ж.

Құрастырушы: х.ғ.к.; доцент Жапаргазинова К.Х.
Химия және химиялық технологиялар кафедрасы
Алифатты қатардағы қосылыстардың органикалық химиясы
050721 -Органикалық заттардың химиялық технологиясы мамандығының күндізгі бөлімінің студенттері үшін
Пәннің оқыту бағдарламасы (Syllabus)

Бағдарлама жұмыс оқу бағдарламасының негізінде құрастырылған, «___» _________ 20 __ ж. бекітілген.


Кафедра мәжілісінде ұсынылған 2010 ж. «____»_____

№_____хаттама


Кафедра менгерушісі Жапаргазинова К.Х.

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің оку-әдістемелік кеңесімен құпталған

20 __ ж. «____»_____ №_____Хаттама

ОӘК төрайымы Буркитбаева У.Д.




1 Оқытушы туралы мәліметтер және контактті ақпарат:
Жапаргазинова Кульшат Хайруллаевна- х. ғ. к., доцент (дәріс, СӨЖ ); зертханалық сабақтар- аға оқытушы Тугамбаева Т.Б.

Химия және химиялық технологиялар кафедрасы Ломов көшесі,64- ПМУ-дің негізгі корпусында орналасқан, аудитория № 509

тел. (8-7182) 673651,

2 Пєн туралы мєліметтер:

Алифатты қатардағы қосылыстардың органикалық химиясы курсы екі бөлімнен турады: 1- бµлімінде көмірсутектер және басқа алифатты қосылыстар, оларды алу әдістері, химиялық қасиеттері және реакциялар механизмдерінің негіздері ќарастырылады. 2-ші бөлімінде – циклді қосылыстар, айырмашылықтары, химиялыќ ерекше ќасиеттері кµрсетіледі. Б‰л барлыѓы органикалыќ синтездіњ жалпы принциптерімен танысу жєне арнайы заттарды алуѓа мумкіндік береді.



3 Пәннің еңбек сыйымдылығы

Алифатты қатардағы қосылыстардың органикалық химиясы 4-ші семестрде окытылатын пән, семестр ұзақтығы - 15 апта. Пәннің көлемі - 3 кредит немесе 135 сағат, оның ішінде -45 сағат аудиториялық сабақтар (дәріс-15 сағат, тәжірибелік-15, лаб.-30 сағ.) және СӨЖ -өзіндік жұмыс - 90 сағ, оның ішінде-МСӨЖ-45 сағат.



4 Оку процесіндегі пәннің мақсаты мен міндеттері:

Алифатты қатардағы қосылыстардың органикалық химиясы оқытудың мақсаты келесі түсініктерді қалыптастыру үшін қажет:

-органикалық қосылыстардың құрылыстық ерекшеліктері;

-органикалық химияның негізгі ғылыми ұғымдары мен заңдылықтарын;

Алифатты қатардағы қосылыстардың органикалық химиясы пәннің оқу міндеттері:

- органикалық химияның негізгі ұғымдары мен заңдылықтарын

- органикалық реакциялардың түрлерін жәнеолардың өту механизмдерін;

- органикалық қосылыстардың ерекше қасиеттері;

-синтездерді өткізген кезде қауіпсіздік техникасын.

5 Білімге, жасай білу істеріне қойылатын талаптар:

- білу қажет:

органикалық заттардың синтезін жүргізу және бұл кезде реакция бағытын басқара алу;

жасай білу - зат тазартудың белгілі тәсілдерін іс жүзінде еске асыра алу;

-алынған заттарды анықтай білу;

тәжирібелікте - реакция өнімдер шығымынның есебін жүргізу және алынған нәтижелерді анализін жүргізу.

6 Пререквизиттер:

- Бейорганикалыќ химия;

- Органикалық химия (кешенді мектеп курсы);
7 Постреквизиттер

Органикалық заттардың химиясы және физикасы, Органикалық заттардың химиялық технологиясы




Пәннің

тақырыптық жоспары







Нысан

ПМУҰСН 7.18.2/07



8 Пәннің тақырыптық жоспары





Тақырыптар аталуы

Сағат саны

Дәріс

Тәж.

Лаб

СӨЖ

1

2

3

4

5

6

1

Органикалық химияға кіріспе

-

-

10

14

2

Көмірсутектер

3

4

4

9

3

Көмірсутектердің галогентуындылары

1

1

4

8

4

Металл- және элементоорганикалық қосылыстар

1

1

-

8

5

Бір- және көпатомды спирттер

2




-

7

6

Альдегидтер мен кетондар

2

2

4

8

7

Жай эфирлер

1

1

-

8

8

Бір негізді карбон қышқылдары және олардың туындылары

3

2

4

9

9

Азотты органикалық қосылыстар

2

2

-

9

10

Күкірттің органикалық қосылыстары

-




-

8

БАРЛЫҒЫ:

15

15

15(30)

90


9 Пән туралы қысқаша шолу

Пәннің бірінші бөлімінде қаныққан және қанықпаған көмірсутектердің жалпы физикалық, химиялық қасиеттері, алу жолдары қарастырылады. Электронды құрылысы тұрғысынан заттардың реакцияласушы қабилеті салыстырылып, реакциялары механизмдері түсіндіріледі. Онымен қатар маңызды өндірісте, органикалық синтезде шикі зат ретінде қолдыналатын қосылыстарға бөлек назар аударылады.



10 Курс компоненттері

Зертханалық жұмыстардың мазмұны




тақырып

Аталуы

Мазмұны

1

2

3

1

Органикалық химияға теориялық кіріспе

1.1 Органикалық химия лабораториясында жұмыс істегенде қауіпсіздік техникасы. Лабораториялық құралдармен танысу (2 сағат).

1.2 а) Ерітіндіден органикалық затты қайта кристалдандыру арқылы тазарту. Тазартылған заттың балқу температурасын анықтау (4 сағат).

ә) Мұнайды айдау. Фракциялар шығымын анықтау.

б) Органикалық заттарды су буымен айдау (4 сағат).


2

Көмірсутектер

Қаныққан және қанықпаған көмірсутектер. Метанды, этиленді, ацетиленді алу. Қанықпағандылыққа және шеткі үштік байланысқа химиялық тесттер. (4 сағат).

3

Көмірсутектердің галогентуындылары

Бромды этиленнің синтезі. Өнімді бөлу және тазарту. (4 сағат)


5

Бір және көп атомды спирттер

а)Этилацетат синтезі. Өнімді бөлу және тазарту.

б) Сірке-изоамил эфирінің (алмұрт эссенциясы) синтезі. Өнімді бөлу және тазарту. (4 сағат)



6

Альдегидтер мен кетондар

а) Изопропил спиртін тотықтыру арқылы ацетонды алу.

б) Йодоформ синтезі. (4 сағат)



8

Бір негізді карбон қышқылдары және олардың туындылары

Сабын алу. (4 сағат)


Тәжірибелік сабақтардың мазмұны



Тақарып

Атауы

Мазмұны

1

2

3

2

Көмірсутектер

Алкандар, алкендер. Химиялық жүріс-тұрыс ерекшеліктер.Реакциялардың механизмдері. Алу тәсілдері. Алкандар мен алкендердің құрылысын анықтау үшін арналған тапсырмалар. Алкиндер, алкадиендер. Химиялық жүріс-тұрыс ерекшеліктері. Алынуы

3

Көмірсутектердің галогентуындылары

Органикалық галогенидтер. Орын басу және ыдырау реакциялары. SN1, SN2, Е1, Е2 механизмдері

4

Металл- и элементоорганикалық қосылыстар

Алудың жалпы тәсілдері. Гринъяр реактивтері

5

Бір- және көп атомды спирттер

Химиялық жүріс-тұрыс ерекшеліктер, алу тәсілдері. Спирттердің құрылысын анықтауға арналған тапсырмалар.

6

Альдегидтер мен кетондар

Химиялық жүріс-тұрыс ерекшеліктер, алу тәсілдері. Альдегидтер мен кетондардың құрылысын анықтауға арналған тапсырмалар.

7

Жай эфирлер

Химиялық жүріс-тұрыс ерекшеліктер, алу тәсілдері. Конденсация реакциясы. Құрылыстық формуланы анықтау.

8

Бір негізді карбон қышқылдары және олардың туындылары

Алу тәсілдері. Карбон қышқылдарының және олардың туындыларының: ангидридтердің, галогенангидридтердің, амидтердің, нитрилдердің химизм ерекшеліктері. Этерификация реакциясының механизмі

9

Азотты органикалық қосылыстар.

Нитроқосылыстар: алу тәсілдері, химиялықе қасиеттері. Құрылыстық формуласын анықтау. Аминдер: алынуы, химиялық қасиеттер.


ОӨЖ МАЗМҰНЫ




СӨЖ түрі (күндізгі оқу түрі)

Есеп формасы

Бақылау түрі

Сағаттар көлемі

1

Дәрістік сабақтарға дайындық




Сабақтарға қатысу

18

2

Тәжірибелік және лабораториялық сабақтарға дайындық

конспект

Есептер шығару

15

3

Үй жұмысын орындау

Есептер шығару


Орындалған үй жұмыстарын қорғау

22

4

Аудиториялық сабақтардың мазмұнына кірмеген материалдарды оқу

конспект, есептеулер

Есептер шығару, технологиялық есептеулер

20

5

Бақылау іс-шараларға дайындық




РК 1, РК 2, аралық бақылау

15

Барлығы

90



Студенттің өздік жұмысының мазмұны


  1. Органикалық қосылыстардың маңызды көздері [1, с. 11-14];

  2. Органикалық заттарды бөлу, тазалау, тазалығын анықтау [10, т.1, с. 25-51];

  3. Бутлеровтың А.М. химиялық құрылыс теориясының негізгі қағидалары [1, с. 5-11];

  4. Органикалық қосылыстардың құрылысын зерттеудегі спектрлік тәсілдерді қолдану: инфрақызыл спектрлер, электронды спектрлер, ЯМР-спектроскопия, масс-спектроскопия, қаныққан көмірсутектер қатарының спектралды сипаттамасы [10, кн.1, с. 550-586];

  5. Органикалық қосылыстардың оптикалық активтілігі. Салыстырмалы айналу. Көміртектің ассиметриялық атомдары. Рацемикалық формалар, олардың қасиеттері [8, с. 81-90];

  6. Изомерлер санынын көміртектің ассиметриялық атомдар санына тәуелділігі. Екі ассиметриялық центрлері бар қосылыстардың стереоизомериясы [8, с. 81-90];

  7. Рацемикалық формалардың ыдырау жолдары. Оптикалық активті қосылыстардың тірі табиғаттағы рөлі. Абсолютты ассиметриялық синтездің мәселесі [10, с. 354-364];

  8. Қаныққан көмірсутектердің химиялық қасиеттері [11, с. 157-168];

  9. Қаныққан көмірсутектерді алу және қолданылуы [11, с. 157-168];

  10. Циклопарафиндер [11, с. 171-180];

  11. Этилен құрылысы [1, с. 69-85; 4, с. 182-205];

  12. Этилен қатарындағы көмірсутектердің құрылысы және номенклатурасы. Геометриялық изомерия [1, с. 69-85; 11, с. 182-205, с. 94-98];

  13. Этилен қатарындағы көмірсутектердің химиялық қасиеттері. Марковников ережесі [1, с. 69-85; 11, с. 182-205];

  14. Диендік көмірсутектер. Табиғи каучук [1, с. 85-95; 11, с. 205-214];

  15. Ацетилен [1, с. 95-105; 11, с. 214-227];

  16. Табиғи және жолшыбай мұнай газдары [1, с. 11-14];

Мұнай, оның құрамы, мұнай өнімдері, өңдеу тәсілдері [1, с.11-14];

  1. Тас көмірді кокстеу. Көмірден сұйық жанармай алу мәселесі [1, с. 11-14];

  2. Этил спиртің құрылысы [1, с. 120-132];

  3. Спирттердің гомологтық қатары. Сутектік байланыс [1, с. 11-14; 11, с. 340-363];

  4. Қаныққан бір атомды спирттердің химиялық қасиеттері [11, с. 205-214];

  5. Метанолдың өндірістік синтезі [1, с. 129-132];

  6. Көп атомды спирттер [1, с. 134-143];

  7. Альдегидтердің құрылысы, алу жолдары, қасиеттері [1, с. 151-172];

  8. Күрделі эфирлер [11, с. 477-483];

  9. Майлар [11, с. 477-483];

  10. Аминдер [11, с. 210-215];

  11. Аминқышқылдар [11, с. 266-274];

  12. Пластмассалар [11, с. 85, 143, 147, 171, 257];

  13. Жасанды талшықтар [11, с. 139, 292, 411];

  14. Жасанды каучуктар [11, с. 95, 104, 168, 219];

  15. Пиридин және пиррол. Пиримидин және пуриндік негіздер [8, с. 517-546];

  16. Органикалық синтез өндірісі [8, с. 374-377, с. 514-517].

12 Әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет

  1. Петров А.А., Бальян Х.В., Трощенко А.Т. Органическая химия. Учебник для вузов. – М.: Высшая школа. 1981

  2. Органическая химия. Методические указания к лабораторным работам. - Павлодар. ПГУ им. С. Торайгырова. Кафедра химических технологий. 2004.

  3. Терней А. Современная органическая химия в 2 т., – М.: Мир, 1974

  4. Шайхутдинов Е.М. Органикалық химия–Алматы: Бiлiм,1999

  5. Утелбаева М., Утелбаев Б. Химия 4. Органикалық химия –Алматы: Алла Прима, 2007-410 бет


Қосымша әдебиет

  1. Альбицкая В. М., Серкова В. И. Задачи и упражнения по органической химии. – М.: Высшая школа, 1993

  2. Березин Б.Д., Березин Д.Б. Курс современной органической химии. Учебное пособие для вузов. – М.: Высшая школа, 1999

  3. Веселовская Т.К., Мачинская И.В., Подиялговская Н.М. Вопросы и задачи по органической химии. – М.: Высшая школа, 1977

  4. Гитис С.С., Глаз А.И. Практикум по органической химии. – М.: Высшая школа, 1991

  5. Иванов В.Г., Горленко В.А., Гева О.Н. Органическая химия. – М.: Академия, 2006

  6. Нейланд О.Я. Органическая химия. – М.: Высшая школа , 1990

  7. Несмеянов А.Н., Несмеянов Н.А. Начала органической химии. В 2-х кн. – М.: Химия, 1974

  8. Органическая химия. Кн. 1: Основной курс. Под ред. Н.А. Тюкавкиной. – М.: Дрофа, 2004

  9. Органическая химия [Электронный ресурс]: в 2 CD-ROM: полный мультимедийный курс органической химии + все опыты органики:видеоуроки. – М.: Руссобит Паблишинг. CD-ROM 2. - 2007. -1CD-ROM; 450 Мб.-Копия

  10. Солнышкова В.К., Несмеянова Р.М. Органическая химия: метод. указания и контрольные задания для студ. заочного отделения спец. 390140 - "ХТОВ" и 390240 -"ХТНВ". - Павлодар: ПГУ им. С.Торайгырова, 2005

  11. Реутов О.А. Курц А.А., Бутин К.П. Органическая химия: в 4 ч. – М.: БИНОМ. - 2004

  12. Сайкс П. Механизмы реакций в органической химии. – М.: Химия, 1977

  13. Шабаров Ю.С. Органическая химия в 2 т., – М.: Химия, 1990

  14. Храмкина М. Н. Практикум по органической химии. – М.: Химия, 1974


11 Курстың саясаты
Дәріс және, тәжірибелік, зертханалық сабақтарына міндетті түрде қатысу қажет. Сабақтың басында қатысқандарың белгіленеді, кешіккен үшін 0,5 ұпайдан айырыласыңдар.

Сабаққа қатысқандарға қойылатын талаптар:



  1. Сабаққа белсенді қатысу.

  2. Аудиторияға сыртқы киіммен кірмеу.

  3. Дәріс барысында басқа жұмыс пен айналыспау, ұялы телефонды өшіріп тастау.

  4. Белгісіз себептер мен қатыспаған ұшін – 0 ұпай. Егер науқас болсаңыз немесе басқа да себепкер жағдайларда, керекті құжатыңыз болса жоспарланған ұпайларыңыз сақталады. Бірақ босатылған сабақтардың тапсырмаларын оқытушы белгіленген күні келіп орындасыз.

  5. Тапсырмалар бақылау шараларының күнтізбелік кестесі бойынша орындалады. Тапсырмаларды кешігіп орындағанда, жинаған ұпайларыңыз жартысына кемітіледі.

  6. Емтиханға тек қана барлық тақырыптардан берілген тапсырмаларды орындап тапсырған студенттер жіберіледі.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:


1. сабаққа қатысу және дәріс конспектісін тексеру.

2. дәріс, практикалық, лабораториялық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру, мезгілінде тапсыру

3. білімді ағынды, межелік бақылау бойынша тексеру.

4 . емтиханның бағасы.

Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін студент барлық сабақтарға белсенді қатысу қажет. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студент семестрдың соңында, өткен тақырыптардың барлығын айтуға тиіс, сонда ғана барып сынаққа жіберіледі.

Емтихан комбинирленген түрде қабылданады, ягни алдымен тест тапсырып, содан кейін ауызша билет түрінде алынады. Билет 2 сұрақтан тұрады. Тест нұсқауы 30 сұрақтан турады. Емтихан бөліктерінің үлестері: тест-60%, ауызша жауап-40 %.

Семестр бойы білімді бақылау жүргізіледі.

БАҚЫЛАУ ШАРАЛАРДЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК ГРАФИГІ




1 рейтинг

Барлығы

апталар

1

2

3

4

5

6

7

8




апта бойынша, максимал баллы:

3

6

3

14

13

34

13

114

200

Дәрістерге қатысу, дайындалу

СӨЖ түрі




Қ




Қ




Қ




Қ




Бақылау түрі




К




К




К




К




Максимал баллы




4




4




4




4

16

Практикалық сабақтарға дайындалу орындау

СӨЖ түрі

ЕШ




ЕШ




ЕШ




ЕШ







Бақылау түрі

К




К




К




К







Максимал баллы

3




3




3




3




12

Лабораториялық сабақ-тарға дайын-далу орындау

СӨЖ түрі




К




К




К




К




Бақылау түрі




ЛЕ




ЛЕ




ЛЕ




ЛЕ




Максимал баллы




2




10




10




10

32

Қосымша материалды дайындау, игеру

СӨЖ түрі
















РЖ










Бақылау түрі
















К










Максимал баллы
















20







20

тақырыптары бойынша ағынды бақылау

Тақырыптар №






















1-4




Бақылау түрі













БЖ




БЖ

МБ




Максимал баллы













10




10

100

120

2 рейтинг

Барлығы

Апталар

9

10

11

12

13

14

15







апта бойынша, максимал баллы:

3

12

13

22

13

22

115




200

Дәрістерге қатысу, дайындалу

СӨЖ түрі




Қ




Қ




Қ

Қ







Бақылау түрі




К




К




К

К







Максимал баллы




5




5




5

5




20

Практикалық сабақтарға дайындалу орындау

СӨЖ түрі

ЕШ




ЕШ




ЕШ




ЕШ







Бақылау түрі

К




К




К




К







Максимал баллы

3




3




3




3




12

Лабораториялық сабақ-тарды орындау

СӨЖ түрі




К




К




К

К







Бақылау түрі




ЛЕ




ЛЕ




ЛЕ

ЛЕ







Максимал баллы




7




7




7

7




28

Қосымша материалды дайындау, игеру

СӨЖ түрі







ЖЖ




ЖЖ













Бақылау түрі







К




К













Максимал баллы







10




10










20

тақырыптары бойынша ағынды бақылау

Тақырыптар №




























Бақылау түрі










БЖ




БЖ

МБ







Максимал баллы










10




10

100




120

Ескертпе: К-конспект;Қ-қатысу; ЕШ-есеп шығару; ЛЕ – лабораториялық жұмыстың есебі; БЖ- бақылау жұмыс ; ЖЖ-жазбаша жұмысы ; МБ- межелік бақылау
Кафедра меңгерушісі Жапаргазинова К.Х. «___» ___________2010 ж. № ___Хаттама

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет