БАҒдарламасы қостанай, 2015 жыл мазмұНЫ

Еңбек нарығында Өңірлік жұмыспен қамтамасыз ету, 2009-2010 жылдарғы Жол картасы, Жұмыспен қамту 2020 бағдарламасының іске асуы оң көрініс тапты.

Халықты өңірлік жұмыспен қамтамасыз ету стратегиясын іске асыру шеңберінде өнімді жұмыспен қамтамасыз етуге жәрдем беру үшін бос жұмыс орындарын белсенді іздеу мен іріктеу пайдаланылады, жұмыссыздар мен басқа арнаулы топтар өкілдерін оқыту, қайта даярлау және біліктіліктерін арттыру, қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру, әлеуметтік жұмыс органдарын құру, бос орындар жәрмеңкелерін өткізу, жастар мен әйелдердің жұмысқа тұруына көмек беру, кепілді әлеуметтік төлемдермен қамтамасыз ету және мүгедектерге, үлкендер мен басқаларға әлеуметтік қолдау көрсету пайдаланылады.

Облыста 2012-2014 жылдар аралығында 30 мыңнан астам жаңа жұмыс орындары ашылды.

50 мыңнан астам адам Жұмыспен қамтамасыз ету органдарына өтініш жасады, олардан 3 жыл ішінде 35 мыңнан астам адам ағымдағы, жаңа бос жұмыс орындарына орналастырылды. Қоғамдық жұмыстарға 14 мыңнан астам жұмыссыз қатысты, кәсіби білім алуға 3 мың адам жіберілді.

2014 жылы кәсіби оқуға 747 адам, оның ішінде Жұмыспен қамту бағдарламасының шеңберінде – 770 адам жіберілді. Жұмыссыздық деңгейін төмендету және жұмыссыздарды жұмыспен қамтамасыз етуді жақсартуға бос орындар-жәрмеңкесі жәрдемдеседі.

Сонымен қатар, ауылдық елді мекендер үшін бос жұмыс орындары санының жетіспеушілігі проблема болып отыр.

Еңбектің ішкі нарығын қорғау, қазақстандық азаматтарды жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету мақсатында жұмыс берушілерге тек қана еңбектің ішкі нарығында жеткіліксіз жоғары білікті жұмыс күшін, мамандарды тартуға рұқсат беріледі.

2012 жылы 4 санат бойынша рұқсат берілген жоқ, ШЖК құрамында жоғары білікті жұмыс күшінің үлесі 100құрады. 2013 жылы 4 санат бойынша шетел азаматтарын тартуға рұқсат берілген жоқ, тартылған шетел жұмыс күшінің құрамында 1, 2 және 3 санаттағы мамандар үлесі 95,7 құрады. 2014 жылы рұқсат бойынша 50 адам жұмыс істеді, соның ішінде 1 санат бойынша 4 адам, 2 санат бойынша 2 адам, 3 санат бойынша 37 адам, 4 санат бойынша 7 адам. ШЖК құрамында жоғары білікті жұмыс күшенің үлесі 86

Көрсеткіштер атауы	2007ж	2008ж	2009ж	2010ж	2011ж	2012ж	2013ж	2014ж
Тартылған шетел жұмыс күшінің құрамындағы 1 және 2 санаттағы мамандар үлесі, %	98,2	62,3	100	23	77,7	100	95,7	86,0

Бүгінгі таңда Жол картасының басты мақсаттарының бірі – жұмыссыздықтың елеулі өсуіне жол бермеуге қол жетті.

Ұжымдық келісімдер

Қазақстан Республикасының Статистика агенттігінің мәліметтері бойынша облыстағы қолданыстағы кәсіпорындардың саны 2012 жылдан 2014 жылға дейін 7738-ден 8380-ге ұлғайтылды, соның ішінде 1915 мемлекеттік мекемелер және 6465 жеке ұйымдар.

Қауіпсіздікті қамтамасыз ету мен еңбекті қорғау, еңбек заңнамасын сақтау басымдық мәселелердің бірі, олармен халықтың деңсаулығы мен әлеуметтік көңіл-күйі байланысты.

Өндірістік травматизмінің шешімі облыс үшін өте өзекті. 2014 жылдың қорытындылары бойынша 2012 жылмен салыстырғанда жазғырылғандардың төмендеуі бар, олардың саны 171 адам құрады (2013ж.-233 адам, 2012ж.-209 адам, 18%-ға төмендеуі), соның ішінде қиын бітуімен 38 жағдай (2013ж.-50, 2012ж.-52, 27%-ға төмендеуі).

2012 жылмен салыстырғанда өлім бітуімен жағдайлардың ұлғаюы 25 адамға немесе 67%-ға дейін белгіленіп тұр (2013ж.-23, 2012ж.-15), олардың ішінде Қостанай қаласында-13, Рудный қаласында-8, Алтынсарин ауданында-1, Ұзыңкөл ауданында-1 және Жітіқара ауданында-1.

2014 жылы облыс бойынша мемлекеттік инспекторлер өндірісте болатын төтенше жағдайлар бойынша 82 арнайы тергеулерді өткізді (2013ж.-99, 2012ж.-96).

Еңбек қызметпен байланысты төтенше жағдайларының жиілік коэффициенті 1000 жұмысшылар санына облыс бойынша 0,83% (2013ж.-1,12%, 2012ж.-1,03%) құрайды.

Өлім бітуімен жағдайлардың жиілік коэффициенті 1000 жұмысшылар санына облыс бойынша 0,12% (2013ж.-0,11%, 2012ж.-0,07%).

№	Көрсеткіштердің атауы	2014 жыл	2013 жыл	2012 жыл
1	Жазғырылғандардың саны:	171	233	209
	Оның ішінде әйелдер:	42	42	45
2	Өлім бітуімен жағдайлар:	25	23	15
	Оның ішінде әйелдер:	2	-	1
3	Қиын бітуімен жағдайлар:	38	50	52
	Оның ішінде әйелдер:	6	7	7
4	Төтенше жағдайлар бойынша арнайы тергеулер өткізілді	82	99	96

Ағымдағы және әлеуетті проблемалар

Жұмыстардың өндіріс жаратымсыз ұйымдастыруы

Еңбек қорғау және қауіпсіздік бойынша оқыту мен нұсқауының жеткіліксіз ұйымдастыруы

Ғимараттар мен құрылыстардың техникалық жаратымсыз жағдайы, жер маңызы және жұмыс орындарды ұйымдастыруында жетіспеушілектер

Мониторинг жүзеге асыру үшін еңбек инспекциясының жергілікті органға қорытылған ұжымдық шарттарын беру жоқтығы

Өндірісте болатын жасырылған төтенше жағдайлар

Еңбек заңнамасын сақтау бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмысын өткізуі

Әлеуметтік қарбаластықтың төмендеуі

Кәсіпорындағы жұмысшылардың еңбек қорғау мен қауіпсіздік бойынша оқытуын өткізу

2014 жылы табыстары кедейшілік шегінен төмен облыс тұрғындарының үлесі 0,3% құрады. 2012 жылмен (0,5%) салыстырғанда бұл пайыздық көрсеткіш бес жыл ішінде 0,2-ге төмендеді.

Ана мен баланы қорғау әлеуметтік саясаттың тағы бір маңызды басымдылығы болып табылды және табылады. 2006 жылы 18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға (1 айлық есептік көрсеткіш) ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақы қосатын балалы отбасыларды қолдаудың жаңа жүйесі енгізілді.

Облыста тұрғындардың еңбекке жарамды жіктерін әлеуметтік қолдаудың белсенді түрлеріне тартуға байланысты (ары қарай жұмысқа орналастырып, кәсіби даярлау және қайта даярлау, оның ішінде қайта құрылған жұмыс орындарына, әлеуметтік жұмыс орындарына және қоғамдық жұмыстарға) тұрмысы төмен азаматтардың кірістері үздіксіз өсіп жатқанын айта кеткен жөн, бұл балалар жәрдемақысын алушылар санының жыл сайынғы төмендеуімен түсіндіріледі. Осылайша, 2014 жылы 24715 балаға 371,2 млн. теңге сомасына балалар жәрдемақысы төленді, бұл 2012 жылғы төлемдерден 5858 балаға және 32,6 млн. теңгеге (30573 балаға 403,8 млн. теңгеге) аз.

Асыраушылықтың алдын алу мақсатында еңбекке жарамды азаматтарды және МАӘК алатындардың арасында азаматтарды әлеуметтік қолдаудың белсенді түрлеріне тарту бойынша үздіксіз жұмыстар жасалып жатыр, осы арқылы тұрмысы төмен азаматтардың кірістерінің өсуі түсіндіріледі. Осыған байланысты МАӘК төлеу өткен жылдармен салыстырғанда тұрақты төмендеп келе жатыр.

2014 жылы 83,9 млн. теңге сомасына тағайындалған атаулы әлеуметтік көмек алушылардың жалпы саны тұрмысы төмен 3260 адамды құрады. 2012 жылмен салыстырғанда кірістердің ұлғаюына байланысты көмек алушылардың саны (132,2 млн. теңге сомасына 5601 алушы) тұрмысы төмен 2341 азаматқа және 48,3 млн. теңге сомасына азайды. 2012 жылмен салыстырғанда бір адамға шаққанда орташа мөлшер 176 теңгеге ұлғайдып, 2014 жылы айына 2143 теңге құрады (2012 ж. - 1967 теңге).

МАӘК алушылардың негізгі үлесін 18 жасқа дейінгі балалар құрайды. 2014 жылы МАӘК алушылар арасында еңбекке жарамды азаматтардың саны 1060 адам (жұмыссыздар, есепте тұратындар, жалдамалы жұмыс істейтіндер, өз бетімен жұмыс істейтіндер, күтім жасайтын адамдар және басқалар) немесе көмек алушылардың жалпы санынан 32,9% құрады. 2012 жылмен салыстырғанда пайыздық көрсеткіш 4,0 есе төмендеді. 2012 жылы еңбекке жарамды азаматтардың саны алушылардың жалпы санынан 2062 адам немесе 36,9% құрады.

2014 жылы бойынша жалпы 417,30 млн. теңге сомасына 15,8 мың алушыға (2012 ж.– жалпы 276,5 млн. теңге сомасына 14,2 мың алушыға) төленді.

1249 адам 14,7 млн. теңге сомасына ақысыз тамақтану көмегін алды (2012 ж.– 31,3 млн. теңге сомасына 2499 адам), 1142 алушыға 5,1 млн. теңге сомасына қайырымдылық көмек (2012 ж. 18,7 млн. теңге сомасына 2632 алушыға) көрсетілді.

2015 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша тұрмысы төмен азаматтардың саны 2420 адамды (656 отбасыны) құрады, бұл 2012 жылдың қаңтар-маусымынан (2012 жылы - 1391 отбасында 4530 адамға) 2110адамға (46,6%) аз.

Тұрмысы төмен бір адамға барлық қаржыландыру көздерінен көрсетілген көмектің 2014 жылдағы сомасы 34546 теңге құрады, бұл 2012 жылға қарағанда 1195 теңгеге аз ( 2012 ж. – 35741 теңге).

Жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша мұқтаж азаматтардың жеке санаттарына әлеуметтік төлемдерге 2012 жылы 27581 алушыға 320,0 млн. теңге сомасына, 2013 жылы 36850 азаматқа 510,0 млн. теңге сомасына, 2014 жылы 20387 азаматқа 538,4 млн. теңге сомасына қаражаттар бөлінді.

Қажеттілік пен оларды алушылардың кірістерін бағалау өлшемдерін ескере отырып, 2014 жылы өткізілген оңтайландырудан кейін мұқтаж азаматтардың жеке санаттарына – 20387 алушыға 538,4 млн. теңге сомасына әлеуметтік төлемдер берілді, бұл 7,2 мың адамға аз, бірақ 2012 жылғы кезеңнен 218,5 млн. теңгеге артық (319,5 млн. теңге сомасына 27581 алушы).

2014 жылы ең төменгi күнкөрiс 17433 теңге құрады, 2012 жылғы кезеңмен салыстырғанда (15264 теңге) аталған көрсеткіш 12,4%-ға өстi.

Кедейшілікті төмендету бойынша өткізілген іс-шаралар нәтижесінде оның деңгейі 2015 жылдың 1 қаңтарына 0,3% (01.01.2013 ж. – 0,5%) құрады.

2014 жылына әлеуметтік бағдарламаларды іске асыру үшін 1,4 млрд. теңге беруді көзделген, бұл 2012 жылмен салыстырғанда 1,2 есе артық (1,1 млрд. теңге).