Бас аумағындағы аурулар бастың жаралары және бас сүйектерінің сынулары жаралар



бет6/6
Дата29.06.2016
өлшемі0.67 Mb.
#166457
1   2   3   4   5   6

Түяқ буыңының іріңді қабынуы. Аша тұяқты малдың түяқ буынының ірің-ді қабынуын кейде «сүйек панарициясы» деп атайды. Ауру көбіне жүлық дүң-куінің асқынуынан, сопақша қалташықтың іріңді қабынуынан, терең жатқан бакай бүккіш сіңірдің шіруінен және сирек те болса жұлык, майтабан буын-.дарының куысына өткен, инфекция түскен жаракаттардан қайталау ретінде пайда болады.

Белгілері. Малдың дене қызуы көтеріледі, тәбеті нашарлайды. Аяғын бас-қанда ақсайды.

Ауырған жерінің белгілері аурудың өту сатысына байланысты әр түрлі болады.

Буынның ішкі қабаты іріңді қабынған кезінде жұлық буын айналымдары сыздап іседі және буынды жазғанда немесе бүккенде ауырады, буыннан лай сары су ағады. Ол таңба тәрізді боп тез ұиды, одан дайындалған жұғындыда буылтық-ядролы лейкоциттер квп болады. Рентгендік буын санлауы кеңейеді.

Кабыкты дүңку сатысында жұлық түгелдей сыздап іседі, тері ісіп-кебеді.

Параартикулярлы дүңку кезеңінде ауру бақайға, ал кейде тіпті топай буы-нына дейін тарайды. Жұлығында немесе майтабанында бітеу жара пайда болады. Кейде сіңір, тарамыс өлі еттенеді.

Сүйектің іріңді қабыну сатысында параартикулярлы дүңку белгілерімен қатар температураның ремитикалық түрі байқалады (ірі қарада ол әдеттегідей 'болуы мүмкін), мал арыктап, аксай береді, жұлык екінші бақай маңында жа-йыла тараған тығыз, шамалы ауыратын ісік, қайталай беретін өзекті бітеу жара болады. Рентгенмен қарағанда буын арасының кеңеюі, перқостальді кө-леңке, сүйек тканьнің бұзылуы байқалады.



Ауруды анықтау. Ауруды клиникалық белгілер, буын сарысуын тексеру негізінде аныктайды (46-таблица).

Болжау. Жылқы буынның ішкі кабаты іріңді қабынған аурудан айығады, қабықты және параартикулярлы дүңкуден айығуы да, айықпауы да мүмкін, сүйектің іріңді қабынуынан көбінесе айықпайды; ірі қараны дер кезінде және дұрыс ұқыпты емдесе барлық жағдайда да аурудан айығады.

Емі. Аурудың бастапқы кезеңінде (буынның ішкі қабаты қабынуы, қабықты дүңку) малдың күйін көтеретін және ауру микробының денеге жайылуына қарсы ем (антибиотвктер, сульфаниламидтер, кальций хлориді, глюкоза, спирт. диетотерапня) колданылады. Буынды теседі немесе жарады да. онын қ\ыеьщ новоканнніц 25 проценттік ерітіндісімен жуады, содан соң оған новоканннін. 0.25—0.5 проценттік ерітіндісінде дайындалган 5—6 мл тетраииклин немесе-Гіномшінн жібереді. Ауырған жердіц айналасына новокаин блокадасын жасай-дьі, іріц сорғыш таңғыштар байлайды. Параартпкулярлы флегмона болса, мунымен катар жансызданған тканьдерді, қабатынан ажыраған мүйізді кесіц алып тастайды, іріцін ағызады, сүйек іріцді кабынған болса, закымдлнған сүйек тканін кырып тастайды, ал ірі карада үшінші саусак сүйегін алып тас-тайды. Жара жазылған соц малды күн сайын серуендетеді. жүлык макына шнпалы ыстық саз (40—42°) немесе парафнн жапсырып емдеііді (аксауы жо-йылғанша).

Аурудан сақтандыру. Жараны кідірместен хирургнялық әдіспен өцдеу. ба-кіій мацындағы ірінді шіру процестерін дер кезінде емдеу керек.

Кой түяғының мүйіз кабынын іріндеп ыдырауы. Қой түяғыныц мүйіз кабы-ныц іріцді ыдырауы (түяқ шіру)—алғашкы кезден бастап жазылуы капке созылатын жүкпалы ауру, ол малды бағып-күтуде, азыктандыруда кемістік болган жагдайда пайда болады, оныц клиникалық белгілерініц бірі — туяқ мүбізденуі бүзылады және түяк мүнізі іріцдеп, ыдырайды. Аурудыц пайда болуына түрлі жағдайлар әсер етеді, оган жататындар: азық рационында тұздьщ, микроэлементтердіц және витамнндердіц жетіспеуі, койга сілтісізден-ген пішен беру, сулы азыктарды (сүрлем, тамыр жемістілер, картоп) аса көп беру; койды батпакты жерлерде, ылғалды жайылымда жаюдан түяк мүйізініц. былжырауы; түяқты кезінде тазаламау; малды тар, ылғалды, өте жылы жерде үстау; лас еденді. ылғал көнді кораларда тығыз үстау.

Инфекция қоздырғышы белгісіз. Көптеген шетел авторлары оиы микроб-ҒизіҒогтик посіозіз деп санайды.



Бе.ігілері. Аурудыц бастапқы кезінде тері сыздап сарысып іседі (кнбіне түяқ арасында). одан сон тері калындайды, катаяды, тығызданады, жарылады, кейде ол жараға айналып, іріиді-кілегейлі жалқаяк ағады. Мал көп кешікпей ақсай бастайды. кейде ауру бірнеше қойда бірден басталады. Патологкялық проиесс бірте-бірте түяк қабырғасына тарайды, ол ауырып, .қызуы көтеріледі жэне ауру тұяктыи майтабаныныц мүйізді кабына да тарайды, ол ылғалданып, жүмсарып, тез өседі, жарылады және кабатынан ажырайды.

Ыдыраған мүйіз жарықтарында коцыр түсті жұкпалы сасық іріиді жал-каяк жнналады. Әдетте малдыц бір аяғыныц екі аша тұяғы, кейде екі. үш аяғы бірден закымданады. Малдыц күйі бірден нашарлайды. Ауырған жерге іріцдеткіш-шіріткіш инфекцня түсіп асқынса, тері түбі. тарамыстары. еіцірлері өлі еттенеді, мнкробтар жойылса және баска да ауыр аурулар даыыса иал еліп те кетеді.



Ауруды анықтау. Ауруды аныктағанда канша малдыц ауруға шалдьжка-нын, азыктандыру және бағып-күту жағдайларын, эпизоотологиялық фактор-ларды, сонымен қатар тұяқ шіру ауруына ұксас, әсіресе бакай құрт, аурулары емес пе екен, осылардыц бәрін ескереді. Бакай кұрт ауруы болса, ауырган жердіц өлі еттенуі күштірек болады, бұл ауруды лабораториялык зерттеу аркылы аныктайды.

Болжау. Эпнзоотияга карсы шардлар дер кезінде өткізілсе. малды күгу, азыктандыру және емдеу дұрыс жүргівілсе мал аурудан айығыл кетеді. Бүл Шараларды дер кезінде колданбпса мал шыгыны кип болуы мүмкін (амплсыз-дан бракқа шыгару, кой өлімі).

Емі жэне аурудан сақтандыру. Ауру паііда болганда, белгілі нүсқау бо-йынша эпнзоотияға қарсы мына шаралар өткізіледі. Ауру байкалган шаруа-шылыктын барлық қойынын алдын ала тұяқтарын тазалап, клнннкалык бай-каудан өткізеді. Бұл жұмыс кезінде пайдаданылатын аспаптарды зарарсыз-дандырады. кесіп алынғав түяқ мүніздерін және тканьдерді өртеіілі.

Ауру койларды бөліп алып та емдейді, Олардың ыдыраган және жарылған тұяқ мүйіздерін кан шыкканша түтелдей кеседі. түякка формалинніц 10 про-центтік ерітіндісін жағады, ал мал жаппай закымданса, осы ерітінді қуйылған ваннадан еткГзеді немесе тұяғына ете әсерлі антибиотиктөрдін біреуімен (тетрациклин. тсрр.іминин, олететрин, бномішин жэне т. б.) танғышт.ір ланады. Егер мал катты ауырса, бұл еммен бірге онын күре тамырына 15—30 мнллнлитрден сульфадимезнннін 30 проценттік ерітіндісін құяды.

Алғашкы 15—20 күн ішінде тұяқты 2—3 күн аралатып кайта емдейді, кейіи • гі екі ай бойы аптасына бір рет формалиннін 10 проценттік ерітіндісі бар ванна тагайындайды. Осы емдеу мерзімі аякталған сон емделген койлардыц барлы-ғынын тұяктарын тағы да кайта тексереді. Бірде-бір ауру белгісі жок койлар-ды сау деп есептелген кой тобына қосады. Ем конбаған ауру койларды сояды.

Екінші топтағы койлардыц (ауруға Шалдықканы күдікті) тұяқтарын укыіҒ ты тазалаған соң апта сайын қайта карап тексереді жэне формалннніц 10 про центгік ерітіндісі бар тұяқ ваннасынан ауру қой іріктеп алынғанша өткізіП отырады. Бөліп алынған ауру қойларды бірінші топқа ауыстырады.

Келешекте, кыс бойы және жазғытұрым ай сайын оарлык койдын тұякта рын тексереді. Егер осы көрсетілген уакытта ауру мал байқалмаса, онда аурудан ары.іды деп саналады.

Ёмдеумен катар койды едені таза, кұрғак төсеніш төселген кораларга орнадастырады. Азык рационында сулы азықтардын мөлшері азайтылып, оныц орнына шалғындық не далалык ұсак пішен беріледі. Рашюнға ағаштын кур-гак жапырағы, көктеген сұлы косуға болады. Ауру жазғы кезецде пайда бол са, койдыц жеке топтарын бөлек жайылымда және биік, кұрғак жерде бағады. жанбыр кезінде оларды сыздан және балшықтан сактайды (жаппаларда ус тайды).

Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті

Аграрлық факультет

Ветеринариялық медицина кафедрасы
Аймақтық хирургия пәнінен

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы:


Орындаған:

Тексерген:

Бағасы __________ Қолы ___________ Күні _____________

СЕМЕЙ, 2013

Мазмұны


  1. Кіріспе

  2. Әдебиеттерге шолу

  3. Негізгі бөлім (өзіндік зерттеу)

3.1 Аурудың тарихы

3.2 Бақылау және емдеу кестесі (курация)

3.3 Эпикриз


  1. Қорытынды және ұсыныс

  2. Қолданылған әдебиеттер

  3. Қосымшалар

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ МЫСАЛ ТАҚЫРЫБТАРЫ


1. Танау –ерін айнасының жыртылуы, анықтау, емдеу

2. Иттердің құлақ қалқанын кесу

3. Жылқының бас аймағындағы лимфа түйіндерінің іріңді қабынуы, емдеу

4. Желке аймағының флегмонасы, анықтау, емдеу

5. Мойын омыртқа буындарының шығуы және сынуы, анықтау, емдеу

6. Өңеш дивертикулы, анықтау, емдеу

7. Мойынтұрық венасының қабынуы – тромбофлебит, анықтау, емдеу

8. Шоқтық лимфоэкстравазаты, анықтау, емдеу

9. Шоқтық бурситы анықтау, емдеу

10. Шоқтық флегмонасы, абсцессі анықтау, емдеу

11. Пневмоторакс анықтау, емдеу

12. Қабырғалардың сынуы анықтау, емдеу

13. Құрсақ аймағының механикалық жарақаттары анықтау, емдеу

14. Қарын мен ішектегі бөгде заттар анықтау, емдеу

15. Жарықтар анықтау, емдеу

16. Перитонит анықтау, емдеу

17. Шонданай жүйкесінің салдануы анықтау, емдеу

18. Буының созылуы анықтау, емдеу



19. Сүйек сынықтары анықтау, емдеу

20. Артриттер анықтау, емдеу

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет