4. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері
«Жаратылыстану» пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.
Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысына негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процесін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.
Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.
Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, оқушы мен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.
Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, оқушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.
5. «Жаратылыстану» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
Оқу жүктемесін бөлу:
1-кесте
Сынып
|
Апталық жүктеме
|
Жылдық сағат саны
|
1
|
1
|
33
|
2
|
1
|
34
|
3
|
2
|
68
|
4
|
2
|
68
|
Пәнмазмұныоқубөлімдерібойыншаұйымдастырылған:
1) оқубөлімдеріәріқарайжинақталғанбілім, түсінікжәнедағдылардықалыптастырумақсаттарынкөздейтінбөлімшелердентұрады. Әрбөлімшеішіндедәйектілікпенұйымдастырылғаноқумақсаттарымұғалімдергеөзжұмысынжоспарлауғажәнеоқушыларжетістігінбағалауға, сондай-ақ, олардыоқудыңкелесікезеңдеріжөніндеақпараттандыруғамүмкіндікбереді:
2-кесте
№
|
Бөлімдер
|
Бөлімшелер
|
1
|
Мен - зерттеушімін
|
1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
2
|
Тірі табиғат
|
2.1 Өсімдіктер
|
2.2 Жануарлар
|
2.3 Адам
|
3
|
Заттар және олардың қасиеттері
|
3.1 Заттардың типтері
|
3.2 Ауа
|
3.3 Су
|
3.4 Табиғат ресурстары
|
4
|
Жер және Ғарыш
|
4.1 Жер
|
4.2 Ғарыш
|
4.3 Кеңістік және уақыт
|
5
|
Табиғат физикасы
|
5.1 Күш және қозғалыс
|
5.2 Жарық
|
5.3 Дыбыс
|
5.4 Жылу
|
5.5. Электр
|
Магнетизм
|
2) бағдарламада «Оқу мақсаттары» төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлімше ретін, төртінші сан оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 1.2.1.4. кодында «1» - сынып, «2.1» - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, «4» - оқу мақсатының реттік саны.
Оқытумақсаттарыныңжүйесі:
1) 1-бөлім«Мен – зерттеушімін»:
3-кесте
Бөлімше
|
1-сынып
|
2-сынып
|
3-сынып
|
4-сынып
|
1.1. Ғылым мен зерттеушілердің рөлі
|
1.1.1.1 қоршаған әлем құбылыстары, процестері мен нысандарын зерттеудің қажеттілігін түсіндіру
|
2.1.1.1 қоршаған әлем құбылыстары, процестері мен нысандарын зерделеуге қажетті жағдайлар мен тұлғалық қасиеттерді анықтау
|
3.1.1.1 өте маңызды ғылыми жаңалықтар мен олардың адамның күнделікті өміріне әсері туралы әңгімелеу
|
4.1.1.1 өз толғаныстары негізінде зерттеулердің өзекті бағыттарын анықтау
|
1.2. Табиғатты тану әдістері
|
1.1.2.1 қоршаған әлем құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.2 бақылаудың басты белгілерін анықтау (мақсат, нысан, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.3 бақылау нәтижелерін шартты белгілердің көмегімен белгілей білу;
2.1.2.4 бақылау жүргізудің жоспарын құру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
2.1.2.6 эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.7 эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;
3.1.2.4 жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытындылар жасау
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
2) 2-бөлім «Тірі табиғат»:
4-кесте
Бөлімше
|
1-сынып
|
2-сынып
|
3-сынып
|
4-сынып
|
2.1 Өсімдіктер
|
1.2.1.1 өсімдіктердің негізгі сипаттамаларын және олардың өмірлік формаларын анықтау;
1.2.1.2 өсімдіктердің негізгі бөліктерін ажырату;
1.2.1.3 жабайы өсімдіктер мен мәдени өсімдіктерді ажырату;
1.2.1.4 өсімдіктердің тіршілігіне қажетті жағдайларды зерттеу;
1.2.1.5 мәдени өсімдіктерге күтім жасаудың тәсілдерін сипаттау
|
2.2.1.1 өсімдіктердің әр түрлі жағдайларда өсу мүмкіндіктерін зерттеу;
2.2.1.2 өсімдіктердің маусымдық өзгерістерін сипаттау;
2.2.1.3 өсімдіктің негізгі бөліктерінің қызметін сипаттау;
2.2.1.4 мекен ету ортасына байланысты өсімдіктер топтарын салыстыру;
2.2.1.5 өсімдіктердің қоршаған ортаның әртүрлі жағдайларында (ылғал) бейімделу мүмкіндігін түсіндіру
2.2.1.6 өз аймағының өсімдіктерін сипаттау;
2.2.1.7 топырақты баптаудың маңызын түсіндіру;
2.2.1.8 өсімдіктерге қамқорлық жасаудың маңыздылығын түсіндіру
|
3.2.1.1 өсімдіктердің фотосинтез процесінде оттегіні бөлуін түсіндіру;
3.2.1.2 өсімдіктердің қоршаған орта жағдайларына (жылу, жарық, ылғал) бейімделу тәсілдерін түсіндіру;
3.2.1.3 өз аймағының табиғи қауымдастығын сипаттау;
3.2.1.4 адамзаттың тіршілік іс-әрекеттерінің өсімдіктердің саналуандығына әсерін түсіндіру;
3.2.1.5 Қызыл кітаптың сирек кездесетін және жоғалып бара жатқан өсімдіктерді сақтаудағы рөлін анықтау
|
4.2.1.1 қоректік тізбектегі өсімдіктердің рөлін анықтау;
4.2.1.2 өсімдіктің тіршілік циклін сипаттау;
4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқымның түзілуін сипаттау;
4.2.1.4 тұқымның таралу тәсілдерін зерттеу;
4.2.1.5 төменгі және жоғарғы өсімдіктерді ажырату;
4.2.1.6 өсімдіктерді қорғау әдістерін ұсыну
|
2.2 Жануарлар
|
1.2.2.1 жануарлар мен өсімдіктерді салыстыру, олардың ұқсастықтары мен айырмашылығын анықтау;
1.2.2.2 жабайы және үй жануарларын ажырату;
1.2.2.3 жыл мезгілдерінің ауысуына жануарлардың бейімделуін түсіндіру
|
2.2.2.1 жануарларды омыртқалыларға және омыртқасыздар
ға жіктеу;
2.2.2.2 жануарлар класының өкілдерін ажырату: жәндіктер, балықтар, қосмекенділер,
бауырмен жорғалаушылар, құстар және сүтқоректілер;
2.2.2.3 жануарлардың тіршілік ортасына бейімделуін сипаттау;
2.2.2.4 жануарлардың көбею тәсілдерін түсіндіру;
2.2.2.5 жануарлардың саналуандығын сақтаудың маңыздылығын түсіндіру
|
3.2.2.1 жануарлардың типтерін сипаттау;
3.2.2.2 табиғаттағы жануарлардың өзара қарым қатынас түрлерін сипаттау;
3.2.2.3 өсімдіктер мен жануарлар арасындағы өзара байланысты зерттеу;
3.2.2.4 тіршілік ортасындағы өзгерістерге байланысты жануарлар санының өзгеруін түсіндіру;
3.2.2.5 жануарлар санының азаюына ықпал ететін адамның іс-әрекет түрлерін анықтау
|
4.2.2.1 өз аймағының жануарларын жіктеу;
4.2.2.2 жәндіктердің өмір циклін зерттеу;
4.2.2.3 өсімдік қоректі және жыртқыш жануарларды ажырату;
4.2.2.4 симбиоздық қарым-қатынасқа мысал келтіру;
4.2.2.5 қоректік тізбектегі қарым-қатынас үрдісін түсіндіру;
4.2.2.6 белгілі бір тіршілік ортасындағы қоректік тізбектердің модельдерін құрастыру;
4.2.2.7 жойылу шегінде тұрған жануарларға мысалдар келтіру;
4.2.2.8 ұлттық саябақтар мен қорықтарды құрудың мақсатын түсіндіру
|
2.3 Адам
|
1.2.3.1 адам денесінің негізгі бөліктерін және олардың қызметтерін атау;
1.2.3.2 адам өмірінің кезеңдерін сипаттау;
1.2.3.3 адамның өсуі мен дамуы үшін керек қажеттіліктерді анықтау
|
2.2.3.1 адамның тірек-қимыл жүйесінің қызметін анықтау;
2.2.3.2 дұрыс сымбатты сақтаудың маңыздылығын түсіндіру;
2.2.3.3 бұлшық ет қысқаруының қозғалыс үшін рөлін түсіндіру;
2.2.3.4 жеке гигиенаның денсаулықты сақтаудағы рөлін анықтау;
2.2.3.5 тістерді күтудің денсаулықты сақтаудағы маңызын анықтау
|
3.2.3.1адамның ішкі ағзаларының орналасуын анықтау;
3.2.3.2 энергияны алуда асқорыту жүйесінің рөлін сипаттау;
3.2.3.3 тыныс алу жүйесін және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау;
3.2.3.4 қан айналым жүйесін оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау;
3.2.3.5 адам ағзасының аурулар мен инфекциялардан қорғану әдіс-тәсілдерін түсіндіру
|
4.2.3. 1 зәр шығару жүйесін және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау;
4.2.3.2 жүйке жүйесі және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау
|
3) 3-бөлім «Заттар және олардың қасиеттері»:
5-кесте
Бөлімше
|
1-сынып
|
2-сынып
|
3-сынып
|
4-сынып
|
3.1 Заттардың типтері
|
|
|
3.3.1.1 заттарды пайда болуы және агрегаттық күйі бойынша жіктеу
|
4.3.1.1 заттардың қолдану шеңберін олардың қасиеттеріне байланысты анықтау;
4.3.1.2 құрастырылған эксперимент жоспарына сәйкес затты алу
|
3.2 Ауа
|
|
2.3.2.2. ауаның кейбір қасиеттерін сипаттау (агрегаттық күйі, түсі, иісі);
2.3.2.3 ауаның кеңістікті толтыру қасиетін және жылу өткізгіштігін зерттеу
|
3.3.2.1 ауаның құрамын сипаттау;
3.3.2.2 ауаның жануды қолдайтын қасиетін сипаттау;
|
4.3.2.1 адам өмірінің әр түрлі саласында ауаны пайдаланудың тәсілдерін анықтау;
4.3.2.2 ауаның ластану көздерін анықтау;
4.3.2.3 ауаның тазалығын сақтау тәсілдерін және оны тазарту шараларын ұсыну;
4.3.2.4 ауаның табиғаттағы орын ауыстыру процесін түсіндіру;
4.3.2.5 желдің пайдасы мен зияны туралы мысал келтіру
|
3.3 Су
|
|
2.3.3.1 судың физикалық қасиеттерін анықтау (дәмсіз, иіссіз, белгілі бір формасының болмауы, аққыштығы);
2.3.3.2 судың агрегаттық күйінің өзгеру процесін зерттеу
|
3.3.3.1 судың тірі ағзаларда және өлі табиғатта кездесетінін түсіндіру;
3.3.3.2.судың негізгі табиғи көздерін салыстыру;
3.3.3.3 ауыз суды қолдануда ұқыптылық танытудың қажеттілігін түсіндіру;
3.3.3.4 суды тазартудың түрлі тәсілдерін ұсыну;
3.3.3.5 суды тазартуға арналған фильтрдің өз моделін ұсыну;
3.3.3.6 судың тіршілік үшін маңыздылығын түсіндіру
|
4.3.3.1 судың табиғаттағы айналымын сипаттау;
4.3.3.2 атмосфералық жауын-шашынның түзілу процесін сипаттау;
4.3.3.3 судың ластану көздерін анықтау;
4.3.3.4 табиғатта судың ластануына әр түрлі ағзаларға әсерін түсіндіру;
4.3.3.5 түрлі заттардың судағы ерігіштігін зерттеу
|
3.4 Табиғат ресурстары
|
|
2.3.4.1табиғи ресурстартүрлерін және көздерін анықтау;
2.3.4.2 табиғи ресурстарды генезисі бойынша жіктеу (табиғи және антропогендік);
|
3.3.4.1 кейбір ағзалардың тіршілігі үшін топырақтың рөлін түсіндіру;
3.3.4.2 топырақтың негізгі құрамын зерттеу (топырақ, құм, балшық, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа);
3.3.4.3 топырақтың негізгі қасиеттерін анықтау;
3.3.4.4 топырақтың құнарлылығын құрамына қарай зерттеу
|
4.3.4.1 кейбір пайдалы қазбалардың (бор, тұз, әктас, балшық, мұнай, гранит, көмір) қолданылу саласын анықтау;
4.3.4.2 Қазақстанның негізгі
пайдалы қазбаларының кен орындарын картадан көрсету;
4.3.4.3 пайдалы қазбаларды сақтаудың және тиімді қолданудың жолдарын ұсыну
|
4) 4-бөлім «Жер және Ғарыш»:
6-кесте
Бөлімше
|
1-сынып
|
2-сынып
|
3-сынып
|
4-сынып
|
4.1 Жер
|
1.4.1.1 Жердің пішінін оның жасанды моделі негізінде анықтау
|
2.4.1.1 Жер мен Күн арасындағы байланысты түсіндіру;
2.4.1.2 Жердің табиғи серігін анықтау
|
3.4.1.1 Жер сфераларын түсіндіру және графиктік кескіндеу
|
4.4.1.1 жер бетінің ірі элементтерін атау және сипаттау
|
4.2 Ғарыш
|
1.4.2.1 астрономияны ғарыш туралы ғылым ретінде сипаттау;
1.4.2.2 ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттарын сипаттау;
1.4.2.3 жекелеген ғарыштық денелерді атау және сипаттау
|
2.4.2.1 Күн жүйесі ғаламшарлары
ның орналасу тәртібін анықтау;
2.4.2.2 Күн жүйесі ғаламшарларын сипаттау
|
3.4.2.1 ғарышты игерудің кейбір айтулы оқиғалары туралы әңгімелеу;
3.4.2.2 адамзат дамуындағы ғарыштың маңызын түсіндіру
|
4.4.2.1 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау
|
4.3 Кеңістік және уақыт
|
1.4.3.1 уақыттың маңыздылығын түсіндіру;
1.4.3.2 уақытты өлшеу құралдарын анықтау
|
2.4.3.1 негізгі уақыт өлшем бірліктерін ажырату;
2.4.3.2 ғарыштағы қашықтық пен уақыттың ерекшеліктерін түсіндіру
|
3.4.3.1 Жердің өз өсінен айналу периодын және оның салдарын түсіндіру
|
4.4.3.1 Жердің орбиталдық айналуын және оның салдарын түсіндіру;
4.4.3.2 жыл маусымдарын сипаттау
|
5) 5-бөлім«Табиғат физикасы»:
7-кесте
Бөлімше
|
1-сынып
|
2-сынып
|
3-сынып
|
4-сынып
|
5.1. Күштер және қозғалыс
|
1.5.1.1 түрлі денелердің қозғалысынан мысалдар келтіру;
1.5.1.2 қозғалыстың адам өміріндегі және табиғаттағы маңыздылығын анықтау;
1.5.1.3 қозғалыстың түрлі траекториясын зерттеу, оларды сурет түрінде көрсету
|
2.5.1.1 түрлі денелердің әртүрлі жылдамдықпен қозғалысына мысалдар келтіру;
2.5.1.2 жылдамдықты түсіндіруде сапалық сипаттамаларын қолдану;
2.5.1.3 қозғалыс тудыратын күштерді зерттеу;
2.5.1.4. массаны анықтауға арналған құралдарды таңдау және пайдалану
|
3.5.1.1 серпімділік күшін зерттеу және оның білінуіне мысалдар келтіру;
3.5.1.2 ауырлық күшін зерттеу және оның білінуіне мысалдар келтіру;
3.5.1.3 үйкеліс күшін зерттеу және оның білінуіне мысалдар келтіру;
3.5.1.4 күштің әсер ету бағытын анықтау
|
4.5.1.1 Архимед күшін сипаттау, адам өмірінде және табиғатта кездесуіне мысалдар келтіру;
4.5.1.2 судағы әр түрлі денелерге әсер ететін Архимед күшін бақылау және болжау
|
5.2 Жарық
|
1.5.2.1 жарық пен қараңғыны салыстыру;
1.5.2.2 жарықтың табиғи және жасанды көздерін ажырату;
1.5.2.3 жасанды жарықтың қажеттілігін және оның көздерін анықтау
|
2.5.2.1 кейбір денелердің жарық өткізгіштік қасиетін зерттеу
|
3.5.2.1 көлеңкенің пайда болу себептері мен ерекшеліктерін түсіндіру;
3.5.2.2 денелердің жарықты шағылыстыру қабілетін түсіндіру
|
4.5.2.1 көлеңкенің бөгет өлшеміне және жарық көзінен бөгетке дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру;
4.5.2.2 жарықтың жұтылуы сияқты қасиетін зерттеу және түсіндіру
|
5.3 Дыбыс
|
1.5.3.1 дыбыстың таралуының ерекшеліктерін түсіндіру;
1.5.3.2 дыбыстың табиғи және жасанды көздерін ажырату
|
2.5.3.1 дауыс қаттылығы бойынша дыбыс көздерін жіктеу
|
3.5.3.1 дыбыс көзі мен қабылдағыш арасындағы қашықтықтан дыбыс қаттылығының тәуелділігін түсіндіру
|
4.5.3.1 дыбыстың қаттылығы мен жылдамдығына белгілі бір бөгеттің әсерін зерттеу және түсіндіру
|
5.4 Жылу
|
1.5.4.2 жылыту құрылғыларын анықтау
|
2.5.4.1 түрлі денелердің температурасын өлшеу
|
|
4.5.4.1 түрлі материалдардың жылу өткізгіштігін зерттеу
|
5.5 Электр
|
1.5.5.1 адамдардың күнделікті өміріндегі электр энергиясының маңызын түсіндіру
|
|
3.5.5.1 электр энергиясы көздерін анықтау;
3.5.5.2 қарапайым электр тізбегінің сызбасын жинау;
3.5.5.3 қарапайым электр тізбегін және олардың элементтерін көрсете отырып сызбасын ұсына білу
|
4.5.5.1 әртүрлі материалдардың электр өткізгіштігін зерттеу
|
5.6 Магнитизм
|
1.5.6.1 магниттілік қасиеті бар жекелеген денелерді анықтау;
1.5.6.2 магниттің қасиетін зерттеу
|
2.5.6.1 магниттерді қолдану аясын сипаттау
|
3.5.6.1 магнит көмегімен әртүрлі металдардың магниттелу қасиетін зерттеу
|
|
Ұзақ мерзімді жоспарлар:
1) 1-сынып:
8-кесте
Бөлімдер
|
Бөлімшелер
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
1-бөлім. Мен – зерттеушімін
(«Өзім туралы» ортақ тақырыбы аясында)
|
1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі
|
1.1.1.1 қоршаған орта құбылыстары,процестері мен нысандарын зерттеудің қажеттілігін түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
1.1.2.1 қоршаған орта құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Менің мектебім» ортақ тақырыбы аясында)
|
2.1 Өсімдіктер
|
1.2.1.1өсімдіктердің негізгі сипаттамаларын және олардың өмірлік формаларын анықтау;
1.2.1.2 өсімдіктердің негізгі бөліктерін ажырату;
1.2.1.3 жабайы өсімдіктер мен мәдени өсімдіктерді ажырату;
1.2.1.4 өсімдіктердің тіршілігіне қажетті жағдайларды зерттеу;
1.2.1.5 мәдени өсімдіктерге күтім жасаудың тәсілдерін сипаттау
|
2.2Жануарлар
|
1.2.2.1 жануарлар мен өсімдіктерді салыстыру, олардың ұқсастықтары мен айырмашылығын анықтау;
1.2.2.2 жабайы және үй жануарларын ажырату;
1.2.2.3 жыл мезгілдерінің ауысуына жануарлардың бейімделуін түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
1.1.2.1 қоршаған әлем құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру
|
2-тоқсан
|
(«Мен және менің отбасым» ортақ тақырыбы аясында)
|
2.3 Адам
|
1.2.3.1 адам денесінің негізгі бөліктерін және олардың қызметтерін атау;
1.2.3.2 адам өмірінің кезеңдерін сипаттау;
1.2.3.3 адамның өсуі мен дамуы үшін керек қажеттіліктерді анықтау
|
(«Бізді қоршаған әлем» ортақ тақырыбы аясында)
|
5.1 Күштер және қозғалыс
|
1.5.1.1 түрлі денелердің қозғалысынан мысалдар келтіру;
1.5.1.2 қозғалыстың адам өміріндегі және табиғаттағы маңыздылығын анықтау;
1.5.1.3 қозғалыстың түрлі траекториясын зерттеу, оларды сурет түрінде көрсету
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
1.1.2.1 қоршаған әлем құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру
|
3-тоқсан
|
4-бөлім. Жер және ғарыш
(«Саяхат» ортақ тақырыбы аясында)
|
4.2 Ғарыш
|
1.4.2.1 астрономияны ғарыш туралы ғылым ретінде сипаттау;
1.4.2.2 ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттарын сипаттау;
1.4.2.3 жекелеген ғарыштық денелерді атау және сипаттау
|
4.1 Жер
|
1.4.1.1 Жердің пішінін оның жасанды моделі негізінде анықтау
|
4.3 Кеңістік және уақыт
|
1.4.3.1 уақыттың маңыздылығын түсіндіру;
1.4.3.2 уақытты өлшеу құралдарын анықтау
|
5-бөлім. Табиғат физикасы
(«Дәстүр және ауыз әдебиеті» ортақ тақырыбы аясында)
|
5.4 Жылу
|
1.5.4.1жылыту жабдықтары мен құрылғыларын анықтау
|
5.5 Электр
|
1.5.5.1 адамдардың күнделікті өміріндегі электр энергиясының маңызын түсіндіру
|
5.6 Магнитизм
|
1.5.6.1 магниттілік қасиеті бар жекелеген денелерді анықтау;
1.5.6.2 магниттің қасиетін зерттеу
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
1.1.2.1 қоршаған әлем құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру
|
4-тоқсан
|
(«Тағам және сусындар» ортақ тақырыбы аясында)
(«Дені саудың жаны сау» ортақ тақырыбы аясында)
|
5.2 Жарық
|
1.5.2.1 жарық пен қараңғылықты салыстыру;
1.5.2.2 жарықтың табиғи және жасанды көздерін ажырату;
1.5.2.3 жасанды жарықтың қажеттілігін және оның көздерін анықтау
|
5.3 Дыбыс
|
1.5.3.1 дыбыстың таралуының ерекшеліктерін түсіндіру;
1.5.3.2 дыбыстың табиғи және жасанды көздерін ажырату
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
1.1.2.1 қоршаған әлем құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.2 көрсетілген экспериментті түсіндіру
|
2) 2-сынып:
9-кесте
Бөлімдер
|
Бөлімшелер
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
1-бөлім. Мен – зерттеушімін
(«Өзім туралы» ортақ тақырыбы аясында)
|
1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі
|
2.1.1.1 қоршаған әлем құбылыстары, үрдістері мен нысандарын зерделеуге қажетті жағдайлар мен тұлғалық қасиеттерді анықтау
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.2 бақылаудың басты белгілерін анықтау (мақсат, нысан, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.3 бақылау нәтижелерін шартты белгілердің көмегімен белгілей білу;
2.1.2.4 бақылау жүргізудің жоспарын құру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
2.1.2.6 эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.7 эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Өзім туралы» және «Менің отбасым және достарым» ортақ тақырыптары аясында)
|
2.1 Өсімдіктер
|
2.2.1.1 өсімдіктердің әр түрлі жағдайларда өсу мүмкіндіктерін зерттеу;
2.2.1.2 өсімдіктердің маусымдық өзгерістерін сипаттау;
2.2.1.3 өсімдіктің негізгі бөліктерінің қызметін сипаттау;
2.2.1.4 мекен ету ортасына байланысты өсімдіктер топтарын салыстыру;
2.2.1.5 өсімдіктердің қоршаған ортаның әртүрлі жағдайларында (ылғал) бейімделу мүмкіндігін түсіндіру;
2.2.1.6 өз аймағының өсімдіктерін сипаттау;
2.2.1.7 топырақты баптаудың маңызын түсіндіру;
2.2.1.8 өсімдіктерге қамқорлық жасаудың маңыздылығын түсіндіру
|
2.2 Жануарлар
|
2.2.2.1 жануарларды омыртқалыларға және омыртқасыздарға жіктеу;
2.2.2.2 жануарлар класының өкілдерін ажырату: жәндіктер, балықтар, қосмекенділер,бауырмен жорғалаушылар, құстар және сүтқоректілер;
2.2.2.3 жануарлардың тіршілік ортасына бейімделуін сипаттау;
2.2.2.4 жануарлардың көбею тәсілдерін түсіндіру;
2.2.2.5 жануарлардың саналуандығын сақтаудың маңыздылығын түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.2 бақылаудың басты белгілерін анықтау (мақсат, нысан, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.3 бақылау нәтижелерін шартты белгілердің көмегімен белгілей білу;
2.1.2.4 бақылау жүргізудің жоспарын құру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау
|
2-тоқсан
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Менің мектебім» ортақ тақырыбы аясында)
|
2.3 Адам
|
2.2.3.1 адамның тірек-қимыл жүйесінің қызметін анықтау;
2.2.3.2 дұрыс сымбатты сақтаудың маңыздылығын түсіндіру;
2.2.3.3 бұлшық ет қысқаруының қозғалыс үшін рөлін түсіндіру;
2.2.3.4 жеке гигиенаның денсаулықты сақтаудағы рөлін анықтау;
2.2.3.5 тістерді күтудің денсаулықты сақтаудағы маңызын анықтау
|
1.2Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.2 бақылаудың басты белгілерін анықтау (мақсат, нысан, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.3 бақылау нәтижелерін шартты белгілердің көмегімен белгілей білу;
2.1.2.4 бақылау жүргізудің жоспарын құру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
2.1.2.6 эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.7 эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу
|
3-бөлім. Заттар және олардың қасиеттері
(«Туған өлкем» ортақ тақырыбы аясында)
|
3.2 Ауа
|
2.3.2.1 іздің ғаламшарымыз үшін ауаның және ауа тазалығын сақтаудың маңыздылығын түсіну;
2.3.2.2 ауаның кейбір қасиеттерін сипаттау (агрегаттық күйі, түсі, иісі);
2.3.2.3 ауаның кеңістікті толтыру қасиетін және жылу өткізгіштігін зерттеу
|
3.3 Су
|
2.3.3.1 судың физикалық қасиеттерін анықтау (дәмсіз, иіссіз, белгілі бір формасының болмауы, аққыштығы);
2.3.3.2 судың агрегаттық күйінің өзгеру процесін зерттеу
|
1.2Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.2 бақылаудың басты белгілерін анықтау (мақсат, нысан, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.3 бақылау нәтижелерін шартты белгілердің көмегімен белгілей білу;
2.1.2.4 бақылау жүргізудің жоспарын құру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
2.1.2.6 эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.7 эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу
|
3-тоқсан
|
3-бөлім. Заттар және олардың қасиеттері
(«Дені саудың – жаны сау» ортақ тақырыбы аясында)
|
3.4 Табиғат ресурстары
|
2.3.4.1 табиғи ресурстар түрлерін және көздерін анықтау;
2.3.4.2 табиғи ресурстарды генезисі бойынша жіктеу (табиғи және антропогендік);
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.2 бақылаудың басты белгілерін анықтау (мақсат, нысан, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
|
4-бөлім. Жер және Ғарыш («Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті» ортақ тақырыбы аясында)
|
4.1 Жер
|
2.4.1.1 Жер мен Күн арасындағы байланысты түсіндіру;
2.4.1.2 Жердің табиғи серігін анықтау
|
4.2 Ғарыш
|
2.4.2.1 Күн жүйесі ғаламшарларының орналасу тәртібін анықтау;
2.4.2.2 Күн жүйесі ғаламшарларын сипаттау
|
4.3 Кеңістік және уақыт
|
2.4.3.1 негізгі уақыт өлшем бірліктерін ажырату;
2.4.3.2 ғарыштағы қашықтық пен уақыттың ерекшеліктерін түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.4 бақылау жүргізудің жоспарын құру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
|
5-бөлім. Табиғат физикасы («Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті» ортақ тақырыбы аясында)
|
5.1 Күш және қозғалыс
|
2.5.1.1 түрлі денелердің әртүрлі жылдамдық пен қозғалысына мысалдар келтіру;
2.5.1.2 жылдамдықты түсіндіруде сапалық сипаттамаларын қолдану;
2.5.1.3 қозғалыс тудыратын күштерді зерттеу;
2.5.1.4 массаны анықтауға арналған құралдарды таңдау және пайдалану
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
2.1.2.6 эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже)
|
4-тоқсан
|
5-бөлім. Табиғат физикасы («Қоршаған орта» және «Саяхат» ортақ тақырыптары аясында)
|
5.2 Жарық
|
2.5.2.1 кейбір денелердің жарық өткізгіштік қасиетін зерттеу
|
5.3 Дыбыс
|
2.5.3.1 дауыс қаттылығы бойынша дыбыс көздерін жіктеу
|
5.4.Жылу
|
2.5.4.1 түрлі денелердің температурасын өлшеу
|
5.6 Магнитизм
|
2.5.6.1 магниттерді қолдану аясын сипаттау
|
1.2Табиғатты тану әдістері
|
2.1.2.1 «ақпарат көзі» ұғымын және оның зерттеу жүргізудегі маңызын түсіндіру;
2.1.2.5 құрылған жоспарға сәйкес бақылау жүргізу және қорытындылар жасау;
2.1.2.6 эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже);
2.1.2.7 эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу
|
3) 3-сынып:
10-кесте
Бөлімдер
|
Бөлімшелер
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
1-бөлім. Мен – зерттеушімін
(«Өзім туралы» ортақ тақырыбы аясында)
|
1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі
|
3.1.1.1 өте маңызды ғылыми жаңалықтар мен олардың адамның күнделікті өміріне әсері туралы әңгімелеу
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;
3.1.2.4 жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытындылар жасау
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Тірі табиғат» және «Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен, жарық-қараңғы» ортақ тақырыптары аясында)
|
2.1 Өсімдіктер
|
3.2.1.1 өсімдіктердің фотосинтез процесінде оттегіні бөлуін түсіндіру;
3.2.1.2 өсімдіктердің қоршаған орта жағдайларына (жылу, жарық, ылғал) бейімделу тәсілдерін түсіндіру;
3.2.1.3 өз аймағының табиғи қауымдастығын сипаттау;
3.2.1.4 адамзаттың тіршілік іс-әрекеттерінің өсімдіктердің саналуандығына әсерін түсіндіру;
3.2.1.5 Қызыл кітаптың сирек кездесетін және жоғалып бара жатқан өсімдіктерді сақтаудағы рөлін анықтау
|
2.2Жануарлар
|
3.2.2.1 жануарлардың типтерін сипаттау;
3.2.2.2 табиғаттағы жануарлардың өзара қарым қатынас түрлерін сипаттау;
3.2.2.3 өсімдіктер мен жануарлар арасындағы өзара байланысты зерттеу;
3.2.2.4 тіршілік ортасындағы өзгерістерге байланысты жануарлар санының өзгеруін түсіндіру;
3.2.2.5 жануарлар санының азаюына ықпал ететін адамның іс-әрекет түрлерін анықтау
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;
3.1.2.4 жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытындылар жасау
|
2-тоқсан
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Уақыт» ортақ тақырыбы аясында)
|
2.3 Адам
|
3.2.3.1адамның ішкі ағзаларының орналасуын анықтау;
3.2.3.2 энергияны алуда асқорыту жүйесінің рөлін сипаттау;
3.2.3.3 тыныс алу жүйесін және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау;
3.2.3.4 қан айналым жүйесін оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау;
3.2.3.5 адам ағзасының аурулар мен инфекциялардан қорғану әдіс-тәсілдерін түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау
|
3-бөлім. Заттар және олардың қасиеттері
(«Сәулет өнері», «Су-тіршілік көзі» ортақ тақырыптары аясында)
|
3.1 Заттардың типтері
|
3.3.1.1 заттарды пайда болуы және агрегаттық күйі бойынша жіктеу
|
3.2 Ауа
|
3.3.2.1ауаның құрамын сипаттау;
3.3.2.2 ауаның жануды қолдайтын қасиетін сипаттау
|
3.3 Су
|
3.3.3.1 судың тірі ағзаларда және өлі табиғатта кездесетінін түсіндіру;
3.3.3.2.судың негізгі табиғи көздерін салыстыру;
3.3.3.3 ауыз суды қолдануда ұқыптылық танытудың қажеттілігін түсіндіру;
3.3.3.4 суды тазартудың түрлі тәсілдерін ұсыну;
3.3.3.5 суды тазартуға арналған фильтрдің өз моделін ұсыну;
3.3.3.6 судың тіршілік үшін маңыздылығын түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
|
3-тоқсан
|
3-бөлім. Заттар және олардың қасиеттері
(«Су-тіршілік көзі» ортақ тақырыбы аясында)
|
3.4 Табиғат ресурстары
|
3.3.4.1 кейбір ағзалардың тіршілігі үшін топырақтың рөлін түсіндіру;
3.3.4.2 топырақтың негізгі құрамын зерттеу (топырақ, құм, балшық, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа);
3.3.4.3 топырақтың негізгі қасиеттерін анықтау;
3.3.4.4 топырақтың құнарлылығын құрамына қарай зерттеу
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;
3.1.2.4 жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытындылар жасау
|
4-бөлім. Жер және Ғарыш
(«Өнер», «Атақты тұлғалар» тақырыбы аясында)
|
4.1 Жер
|
3.4.1.1 Жер сфераларын түсіндіру және графиктік кескіндеу
|
4.2 Ғарыш
|
3.4.2.1 ғарышты игерудің кейбір айтулы оқиғалары туралы әңгімелеу;
3.4.2.2 адамзат дамуындағы ғарыштың маңызын түсіндіру
|
4.3 Кеңістік және уақыт
|
3.4.3.1 Жердің өз өсінен айналу периодын және оның салдарын түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
|
5-бөлім. Табиғат физикасы
(«Атақты тұлғалар» тақырыбы аясында)
|
5.1 Күштер және қозғалыс
|
3.5.1.1 серпімділік күшін зерттеу және оның білінуіне мысалдар келтіру;
3.5.1.2 ауырлық күшін зерттеу және оның білінуіне мысалдар келтіру;
3.5.1.3 үйкеліс күшін зерттеу және оның білінуіне мысалдар келтіру;
3.5.1.4 күштің әсер ету бағытын анықтау
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;
3.1.2.4 жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытындылар жасау
|
4-тоқсан
|
5-бөлім. Табиғат физикасы
«Демалыс мәдениеті, мерекелер» ортақ тақырыбы аясында)
|
5.2 Жарық
|
3.5.2.1 көлеңкенің пайда болу себептері мен ерекшеліктерін түсіндіру;
3.5.2.2 денелердің жарықты шағылыстыру қабілетін түсіндіру
|
5.3 Дыбыс
|
3.5.3.1 дыбыс көзі мен қабылдағыш арасындағы қашықтықтан дыбыс қаттылығының тәуелділігін түсіндіру
|
5.5 Электр
|
3.5.5.1 электр энергиясы көздерін анықтау;
3.5.5.2 қарапайым электр тізбегінің сызбасын жинау;
3.5.5.3 қарапайым электр тізбегін және олардың элементтерін көрсете отырып сызбасын ұсына білу
|
5.6 Магнитизм
|
3.5.6.1 магнит көмегімен әртүрлі металдардың магниттелу қасиетін зерттеу
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;
3.1.2.4 жүргізілген эксперимент нәтижелерін құрылған жоспарға сәйкес диаграмма түрінде көрсету, қорытындылар жасау
|
4) 4-сынып:
11-кесте
Бөлімдер
|
Бөлімшелер
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
1-бөлім. Мен – зерттеушімін
(«Менің Отаным – Қазақстан» ортақ тақырыбы аясында)
|
1.1 Ғылым мен зерттеушілердің рөлі
|
4.1.1.1 өз толғаныстары негізінде зерттеулердің өзекті бағыттарын анықтау
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Адами құндылықтар» ортақ тақырыбы аясында)
|
2.1 Өсімдіктер
|
4.2.1.1 қоректік тізбектегі өсімдіктердің рөлін анықтау;
4.2.1.2 өсімдіктің тіршілік циклін сипаттау;
4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқымның түзілуін сипаттау;
4.2.1.4 тұқымның таралу тәсілдерін зерттеу;
4.2.1.5 төменгі және жоғарғы өсімдіктерді ажырату;
4.2.1.6 өсімдіктерді қорғау әдістерін ұсыну
|
2.2 Жануарлар
|
4.2.2.1 өз аймағының жануарларын жіктеу;
4.2.2.2 жәндіктердің өмір циклін зерттеу;
4.2.2.3 өсімдік қоректі және жыртқыш жануарларды ажырату;
4.2.2.4 симбиоздық қарым-қатынасқа мысал келтіру;
4.2.2.5 қоректік тізбектегі қарым-қатынас үрдісін түсіндіру;
4.2.2.6 белгілі бір тіршілік ортасындағы қоректік тізбектердің модельдерін құрастыру;
4.2.2.7 жойылу шегінде тұрған жануарларға мысалдар келтіру;
4.2.2.8 ұлттық саябақтар мен қорықтарды құрудың мақсатын түсіндіру
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
2-тоқсан
|
2-бөлім. Тірі табиғат
(«Мәдени мұра» ортақ тақырыбы аясында)
|
2.3 Адам
|
4.2.3.1 зәр шығару жүйесін және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау;
4.2.3.2 жүйке жүйесі және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
3-бөлім. Заттар және олардың қасиеттері («Мамандықтар әлемі» ортақ тақырыбы аясында)
|
3.1 Заттардың типтері
|
4.3.1.1 заттардың қолдану шеңберін олардың қасиеттеріне байланысты анықтау;
4.3.1.2 құрастырылған эксперимент жоспарына сәйкес затты алу
|
3.2 Ауа
|
4.3.2.1 адам өмірінің әр түрлі саласында ауаны пайдаланудың тәсілдерін анықтау;
4.3.2.2 ауаның ластану көздерін анықтау;
4.3.2.3 ауаның тазалығын сақтау тәсілдерін және оны тазарту шараларын ұсыну;
4.3.2.4 ауаның табиғаттағы орын ауыстыру процесін түсіндіру;
4.3.2.5 желдің пайдасы мен зияны туралы мысал келтіру
|
3.3 Су
|
4.3.3.1 судың табиғаттағы айналымын сипаттау;
4.3.3.2 атмосфералық жауын-шашынның түзілу процесін сипаттау;
4.3.3.3 судың ластану көздерін анықтау;
4.3.3.4 табиғатта судың ластануына әр түрлі ағзаларға әсерін түсіндіру;
4.3.3.5 түрлі заттардың судағы ерігіштігін зерттеу
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
3-тоқсан
|
3-бөлім. Заттар және олардың қасиеттері («Табиғи құбылыстар» ортақ тақырыбы аясында)
|
3.4 Табиғат ресурстары
|
4.3.4.1 кейбір пайдалы қазбалардың (бор, тұз, әктас, балшық, мұнай, гранит, көмір) қолданылу саласын анықтау;
4.3.4.2 Қазақстанның негізгі пайдалы қазбаларының кен орындарын картадан көрсету;
4.3.4.3 пайдалы қазбаларды сақтаудың және тиімді қолданудың жолдарын ұсыну
|
4-бөлім. Жер және Ғарыш
(«Қоршаған ортаны қорғау» ортақ тақырыбы аясында)
|
4.1 Жер
|
4.4.1.1 жер бетінің ірі элементтерін атау және сипаттау
|
4.2 Ғарыш
|
4.4.2.1 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау
|
4.3 Кеңістік және уақыт
|
4.4.3.1 Жердің орбиталдық айналуын және оның салдарын түсіндіру;
4.4.3.2 жыл маусымдарын сипаттау
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
4-тоқсан
|
5-бөлім. Табиғат физикасы («Ғарышқа саяхат» және «Болашаққа саяхат» ортақ тақырыптары аясында)
|
5.1 Күш және қозғалыс
|
4.5.1.1 Архимед күшін сипаттау, адам өмірінде және табиғатта кездесуіне мысалдар келтіру;
4.5.1.2 судағы әр түрлі денелерге әсер ететін Архимед күшін бақылау және болжау
|
5.2 Жарық
|
4.5.2.1көлеңкенің бөгет өлшеміне және жарық көзінен бөгетке дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру;
4.5.2.2 жарықтың жұтылуы сияқты қасиетін зерттеу және түсіндіру
|
5.3 Дыбыс
|
4.5.3.1 дыбыстың қаттылығы мен жылдамдығына белгілі бір бөгеттің әсерін зерттеу және түсіндіру
|
5.4 Жылу
|
4.5.4.1 түрлі материалдардың жылу өткізгіштігін зерттеу
|
5.5 Электр
|
4.5.5.1 әртүрлі материалдардың электр өткізгіштігін зерттеу
|
1.2 Табиғатты тану әдістері
|
4.1.2.1 зерттеу әдістерінің (бақылау мен эксперимент) артықшылықтары және кемшіліктері негізінде таңдау себебін түсіндіру;
4.1.2.2 алынған нәтижелерді оқушы таңдаған формада ұсыну
|
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2016 жылғы 8 сәуірдегі
№ 266 бұйрығына 8-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы 3 сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 182-қосымша
Достарыңызбен бөлісу: |
