Бастауыш сыныптардағы сыныптан тыс тәрбие жұмысындағы практикалық қызмет әдістері
Бастауыш мектептегі сыныптан тыс жұмыстың ерекшеліктері
жүктеу/скачать 36.37 Kb.
|
| 1.2 Бастауыш мектептегі сыныптан тыс жұмыстың ерекшеліктері
Бастауыш сынып оқушыларын сыныптан тыс жұмыстарда дұрыс ұйымдастырылған жұмыспен қамту сабақтарда алған білімдерін тереңдетеді және кеңейтеді, оқу пәндеріне деген қызығушылығын арттырады. Егер бастауыш сынып оқушылары белсенді танымдық іс-әрекетке қатыспаса, онда кез-келген мазмұнды материал үйірме сабағында, конференцияда немесе кеште осы немесе басқа тұжырымдамамен немесе құбылыспен танысып, пәнге қызығушылық тудырады, студент оның мәнін тереңірек түсінуге тырысады, қосымша ақпарат алғысы келеді [23, 916 Б.]. Бастауыш мектептегі сыныптан тыс жұмыстарға келесі талаптар қойылады: 1) сыныптан тыс сабақтар оқушылардың білімін тереңдете және кеңейте отырып, олардың назарын оқу бағдарламасының негізгі мазмұнынан алшақтатпауы тиіс; 2) сабақтарда және сыныптан тыс сабақтарда оқу-тәрбие жұмысының тығыз байланысы қажет, бірақ сыныптан тыс жұмыс оқу жұмысының қарапайым жалғасы болмауы керек; 3) оқушыларға оқу үшін ұсынылатын материал оларға қолжетімді болуы, олардың жасына, даму деңгейіне сәйкес болуы тиіс; 4) сыныптан тыс сабақтардың мазмұны және оларды ұйымдастыру нысандары оқушыларға әрдайым қызықты болуы тиіс; 5) жеке, топтық және ұжымдық жұмыстардың терең байланысы жүзеге асырылуға тиіс; 6) жұмыстың еріктілігін оны орындау міндеттілігімен ұштастыру қажет. Үйірмелер мен секцияларға қатыса отырып, кіші мектеп оқушылары құрдастарының ортасына жақсы бейімделеді, мұғалім жүргізетін жеке жұмыстың арқасында материал тереңірек зерттеледі. Сабақтан тыс іс-әрекеттің эмоционалды қанықтылығы оқу процесінің ауырлығын толықтыруы керек. Сонымен қатар, сыныптан тыс жұмыстар тағы бір маңызды мәселені шешеді — бастауыш мектептің мәдени кеңістігін кеңейтеді. Бұл салада жас студентті мәдени құндылықтармен таныстыру оның жеке мүдделерін, оның микросоциумын ескере отырып жүзеге асырылады. Бүгінгі таңда бастауыш білім беру жүйесінде сыныптан тыс және мектептен тыс жұмыстарды ұйымдастырудың жалпы принциптері жасалды және дамыды, дегенмен сабақтан тыс уақытта оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастырудың әр түрінің өзіндік ерекшеліктері бар. Біздің ойымызша, сабақтан тыс уақытта бастауыш сынып оқушыларымен сабақ ерекшелігін анықтайтын ең жалпы қағида-бұл сабақтардың формалары мен бағыттарын таңдаудағы еріктілік. Қойылған мақсаттарға жету үшін бастауыш сынып мұғалімдері сыныптан тыс жұмыстарды келесі принциптерге сәйкес құруы керек: 1. Гуманистік бағыт принципі. Бастауыш мектепте сабақтан тыс жұмыстарды ұйымдастыру кезінде балалардың мүдделері мен қажеттіліктері барынша ескеріледі, бастауыш сынып оқушыларының даралығының қалыптасуы мен көрінісі процестері сақталады. 2. Жүйелілік принципі. Оқушылардың сыныптан тыс жұмыс жүйесі құрылады, онда сыныптан тыс жұмыстың барлық қатысушылары — студенттер, мұғалімдер, ата-аналар арасындағы қатынастар орнатылады. 3. Вариативтілік принципі. Білім беру ұйымында сыныптан тыс жұмысты ұйымдастырудың түрлері, нысандары мен тәсілдерінің кең спектрі таратылады, ол балалар үшін еркін таңдау және оған ерікті қатысу, әр түрлі қызмет түрлерінде өз күштері мен қабілеттерінің үлгілерін жүзеге асырудың нақты мүмкіндіктерін ұсынады. 4. Шығармашылық принципі. Сыныптан тыс жұмыстарда мұғалімдер балалардың шығармашылық белсенділігін дамытуды қолдайды. 5. Жетістік және әлеуметтік маңыздылық принципі. Баланың қол жеткізген нәтижелері тек жеке маңызды ғана емес, сонымен қатар басқалар үшін де құнды болуы маңызды. Бастауыш сынып оқушыларының сыныптан тыс жұмыстарын ұйымдастыру, мұғалімдер мен оқушылардың таңдауы бойынша жүргізілуі мүмкін: - әр түрлі ұйымдастырушылық формаларда: факультативтер, танымдық бағыттағы үйірмелер, пәндік үйірмелер, метапәндік үйірмелер, оқушылардың ғылыми-зерттеу қоғамы және т. б.; - әр түрлі сандық құрамы бар оқушылар: жеке, шағын топта, топта, ұжымда, жаппай; -проблемалық-құндылық қарым-қатынас формаларында: этикалық әңгімелер, тақырыптық пікірталастар, проблемалық-құндылық пікірталастары және т. б.; - кіші мектеп оқушыларының әлеуметтік шығармашылығы мен әлеуметтік тәжірибесінің әртүрлі формаларында: еңбек, патриоттық, экологиялық және т.б. [23, 918 Б.]. Білім беру мекемелері сыныптан тыс жұмыстардың бағыттарын өз бетінше таңдайды, уақыт шеңберін (белгілі бір қызмет түріне арналған сағат саны), сабақтан тыс қызметті ұйымдастырудың нысандары мен тәсілдерін анықтайды. Тиісінше, сыныптан тыс жұмыстардың бүкіл жүйесі білім беруді, білім беруді, дамуды және денсаулықты сақтауды жалпы процеске біріктіруге, сонымен қатар пәндердің құрылымдық және мазмұнды сабақтастығын қамтамасыз етуге, бастауыш мектептің мақсаттары мен міндеттерінің ерекшеліктерін көрсетуге, кіші оқушының жеке шығармашылық мүдделерін жүзеге асыру үшін икемді жүйені қалыптастыруға қызмет етуге арналған. жүктеу/скачать 36.37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|