Аудиттің Жалпы Стратегиясы мен Аудиттің Жоспары

A22. Топтық жоба бойынша әріптесі аудиттің жалпы стратегиясын, аудиттің жоспарына шолуы топтық аудиторық келісімді қадағалауға топтық

жоба бойынша жасақтың жауапкершілігін орындаудың маңызды бір бөлігі болып табылады.

Топты, өз Құрамдас Бөлімдерін Және Олардың Ортасын Білу

Топтық жоба бойынша жасақ білім алатын мәселелер (Cілт: пар. 17)

A23. 315 АХС сәйкес сала, реттеуші мен субъектке ықпал ететін басқа сыртқы факторлар қолданыстағы қаржылық есеп жүйесі; субъекттің сипаты, мақсаттары мен стратегияларына мен байланысты іскерлік тәуекелдіктері; субъекттің қаржылық шаруашылық қызметінің өлшеу мен шолу процесі туралы мәселелер туралы нұсқау ұсынылды.⁴³² Бұл АХС 2 қосымшасында топқа, сонымен қоса шоғырландыру процесіне қатысты ерекше сипаттағы нұсқау ұсынылған.

A24. Қаржылық ақпараттың тұтастығына, салыстырылатындығына жету үшін, топтық субъект басшылығы әдетте құрамдас бөлімдер бойынша нұсқау шығарады. Сондай нұсқауларларда топтық қаржылық есептілікке енгізілуі тиіс құрамдас бөлімдер жөніндегі қаржылық ақпарат туралы талаптар көрсетіліп, әдетте қаржылық есеп шаралары бойынша нұсқау мен есеп толық пакетін қамтиды. Есептін толық пакеті әдетте топтық қаржылық есептілікпен үйлестіру үшін стандартты пішімдерден тұрады. Олар, алайда, қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес дайындалған, көрсетілген толық қаржылық есептіліктің нысанын қабыл алады.

A25. Нұсқауларға әдетте мыналар кіреді:

• 
  Қолданылуы тиіс есеп саясаты;
  
• 
  Топтық қаржылық есептілікке қолданылатын заңды мен басқа ашулым талаптары, сонымен қоса:
  

• 
  Сегменттерді анықтау мен олар туралы есеп беру;
  
• 
  Байланысқан тараптар қатынастары мен әрекеттері;
  
• 
  Топтың ішкі әрекеттері мен сатудан тыс пайда;
  

• 
  Есеп беру мерзімі.
  

• 
  Есеп беру пакетін жабу бойынша нұсқаулардың анықтығы мен қолайлығы.
  
• 
  Нұсқаулар:
  

• 
  қолданыстағы қаржылық есеп жүйесінің сипаттамаларын адекватты түрде белгілейді ме, жоқ па;
  
• 
  қолданыстағы қаржылық есеп жүйесінің талаптарына сәйкес келуге жеткілікті болатын ашуларды, мысалы, байланысқан тараптар қатынастары мен әрекеттерін ашуларды, және сегментті ақпаратты анықтайды ма, жоқ па;
  
• 
  шоғырландыру түзетулерін, топтың ішкі әрекеттерін, сатудан тыс қалған пайдаларды, топтың ішкі шот сальдосын анықтайды ма, жоқ па; және
  
• 
  компонентті субъект басшылығымен қаржылық ақпаратты қуаттайды ма, жоқ па.
  

A27. Аудитор алаяқтықтан туындаған елеулі бұрмалау тәуекелін анықтап бағалауы тиіс, бағаланған тәуекелдіктерге тиісті жауаптарды дамытып енгізеді.⁴³³ Алаяқтықтан туындаған топтық қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалау тәуекелін анықтауға қолданылған ақпарат мыналардан тұрады:

• 
  Топтық қаржылық есептілік алаяқтықтан елеулі түрде бұрмалануы мүмкін топтық субъект басшылығының тәуекелді бағалауы.
  
• 
  Топтағы алаяқтық тәуекелін анықтауға, жауаптауға топтық субъект басшылығының процесі, сонымен қоса топтық субъект басшылығымен анықталған кез келген ерекше алаяқтық тәуекелі немесе шот сальдосы, әрекеттердің топтары, немесе алаяқтық тәуекелі орын алуы мүмкін ашулар.
  
• 
  Алаяқтық тәуекелі орын алуы мүмкін ерекше құрамдас бөлімдер орын алады ма, жоқ па?
  
• 
  Топты басқаруға өкілетті тұлғалар топтағы тәуекелдіктерді анықтауға топтық субъект басшылығының процестер мониторингін қалай жүргізеді, және топтық субъект басшылығымен орнатылған бұл тәуекелдіктерді төмендетуге арналған бақылау мониторингін қалай жүргізеді?
  

• 
  Олар құрамдас бөлім немесе топқа ықпал ететін кез келген нағыз, күдікті алаяқтық туралы білім бар-жоқтығы туралы топтық жоба бойынша жасақтың сауалнамасына топты басқаруға өкілетті тұлғалар, топтық субъект басшылығы, ішкі аудиттің жауаптары (және егер тиісті болса, компонентті субъект басшылығы, компонентті аудиторлар, және басқалар).
  

A28. Топтық жасақтың негізгі мүшелері алаяқтықтан немесе қателерден туындаған қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануына субъекттің ұшыратылуын, әсіресе, алаяқтықтан туындаған тәуекелге екпін соғып талқылауы қажет. Топтық аудит жағдайында, бұл талқылауларға компонентті аудиторлар қатысады.⁴³⁴ Топтық жоба бойынша жасақтың талқылауға кімді шақыру шешімі, олар қалай және қашан пайда болғанын анықтауы, олардың деңгейін шешіміне топпен алдыңғы тәжірибе мысалы факторлар ықпал етеді.

A29. Мұндай талқылаулар төмендегі мүмкіншілік береді:

• 
  Құрамдас бөлімдер мен олардың ортасы туралы біліммен бөлісу, сонымен қоса топтың бақылауы.
  
• 
  Құрамдас бөлімдер немесе топ іскерлік тәуекелдіктері туралы ақпарат алмасу.
  
• 
  Топтық қаржылық есептілік алаяқтық немесе қате нәтижесіндегі елеулі бұрмалауларға қалай және қашан ұшыратылады, топтық субъект басшылығы және компонентті субъект басшылығы алаяқтық қаржылық есепті қалай тудырады, бүркемелейді, және құрамдас бөлімдердің активтері қалай бұрмаланады деп пікір алмасу.
  
• 
  Алаяқтық қаржылық есепке әкелетін табыстарды алуды тудыратын топтық немесе компонентті субъект басшылығымен орындалған тәжірибелерді анықтау, мысалы, қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес келмейтін табысты мойындау шаралары.
  
• 
  Алаяқтық жасау үшін топтық субъект басшылығы, компонентті субъект басшылығы немесе басқаларға стимул немесе қысым жасайтын топқа ықпал ететін сыртқы мен ішкі факторларды анықтау, алаяқтық жасауға мүмкіншілік беру, немесе топтық субъект басшылығы, компонентті субъект басшылығы, немесе басқалар алаяқтық жасауды негіздей алатын мәдениет немесе ортаны анықтау.
  
• 
  Топтық немесе компонентті субъект басшылығы бақылауды елемеуінің тәуекелін қарастыру.
  
• 
  Бірегей бухгалтерлік саясат топтық қаржылық есептілік үшін құрамдас бөлімдер жөніндегі қаржылық ақпаратты дайындауға қолданылды ма, жоқ па деп қарастыру керек, және, керек болмаса, бухгалтерлік саясаттағы айырмашылықтар қалай
  

• 
  Құрамдас бөлімдерде анықталған алаяқтықты, немесе құрамдас бөлімдегі алаяқтықтың бар болуын анықтайтын ақпаратты талқылау.
  
• 
  Ұлттық заңдар немесе реттеуші актілерге сәйкес еместікті анықтауы мүмкін ақпаратты алмастыру, мысалы, пара үшін төлемдер мен тиіссіз трансферттік бағаның құрылуы.
  

A30. 3 қосымшада жекелеген немесе бірге алғанда алаяқтық тәуекелін қоса топтық қаржы есептіліктің елеулі бұрмалануын анықтауы ықтимал жағдайларға мысалдар көрсетілді.

A31. Топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануы тәуекелінің топтық деңгейіндегі топтық жоба бойынша жасақтың бағалауы төмендегілер мысалы ақпаратқа негізделеді:

• 
  Топ, оның құрамдас бөлімдер, олардың ортасы мен шоғырландыру процесі туралы білімнен алынған ақпарат, сонымен қоса топтың бақылауы мен шоғырландыруға қатысты бақылауды әзірлеп, енгізуді бағалауда алынған аудиторлық дәлел.
  
• 
  Компонентті аудиторлардан алынған ақпарат.
  

A32. Топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитор туралы білімнен алады, ол компонентті аудитордан топтық аудит үшін құрамдас бөлім жөніндегі қаржылық ақпарат бойынша жұмыс атқаруды сұрауды жоспарлаған жағдайда. Мысалы, топтық жоба бойынша жасақ топтық деңгейде талдамалы шараларды орындауды жоспарлауы туралы білім алуға қажет.

A33. Топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудитор білім алуға қатысты шаралары сипатына, мерзімінке, деңгейіне компонентті аудитормен тәжірибе немесе мәліметтер, және топтық жоба бойынша жасақ пен компонентті аудитор жалпы саясатқа мен шараға жататын деңгей факторлары ықпал етеді, мысалы:

• 
  Топтық жоба бойынша жасақ пен компонентті аудитор:
  

• 
  жұмысты атқару үшін жалпы саясат пен шара (мысалы, аудиторлық әдістеме);
  
• 
  сапаны бақылау жалпы саясаты мен шаралары; немесе
  
• 
  жалпы мониторинг саясаты мен шарасы.
  

• 
  Бұның сәйкестігі немесе ұқсатығы:
  

• 
  заңнама мен құқықтық актілер немесе заңды жүйе;
  
• 
  кәсіптік қадағалау мен сыртқы сапаны растау;
  
• 
  оқыту мен тренингтер;
  
• 
  кәсіптік ұйымдар мен стандарттар; немесе
  
• 
  тіл мен мәдиниет.
  

A35. Топтық жоба бойынша жасақ бірнеше жолдар арқылы компонентті аудитор туралы білім алады. Компонентті аудиторды қатыстырудың бірінші жылы ішінде, топтық жоба бойынша жасақ мыналарды орындайды:

• 
  Топтық жоба бойынша жасақ пен компонентті аудитор жалпы мониторинг саясатына, шараларына сәйкес жұмыс істейтін және келетін фирма немесе жүйенің өкілдерін көрсеткен жағдайда, сапаны бақылау мониторингі жүйесінің нәтижелерін бағалау;⁴³⁵
  
• 
  19(a)-(c) параграфтардағы мәселелерді талқылау үшін компонентті аудиторларға барып келу;
  
• 
  19(a)-(c) параграфтардағы мәселелерді жазбаша түрде растау үшін компонетті аудиторға сұраныс жіберу. 4 қосымша компонентті аудитордың жазбаша растаулары мысалдарынан тұрады;
  
• 
  19(a)-(c) параграфтардағы мәселелер туралы сауалнамаларды жабу үшін компонентті аудиторға сұраныс жіберу;
  
• 
  компонентті аудиторды топтық жоба бойынша жасақтың әріптесі фирмасындағы қызметкерлерімен, немесе компонентті
  

• 
  компонентті аудитор жататын кәсіптік субъекттен, компонентті аудитор лицензия алатын орындардан, немесе үшінші жақтардан растауларды алу. Кейінгі жағдайларда компонентті аудитор туралы білім топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудитормен алдыңғы тәжірибеде негізделеді. Топтық жоба бойынша жасақ сұрауынша компонентті аудитор 19(a)-(c) параграфтарда тізімділген мәселелерге алдыңғы кезеңнен бастап өзгерістер енгізілді ме жоқ па деп қуаттайды.
  

A37. Топтық аудит мақсатымен құрамдас бөлім жөніндегі қаржылық ақпарат бойынша жұмысты атқару кезінде, компонентті аудитор топтық аудитке қатысты әдептану талаптарына жатады. Осындай талаптар ерекшеленеді немесе компонентті аудиторға қолданылатындарды толтыру ретінде компонентті аудитордың заңды құзырлы аймақтарында статусты аудитті орындағанда. Сондай-ақ топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың білімін алады және топтық аудитке қатысты, топтық аудиттегі компонентті аудитордың жауапкершіліктерін орындауға жеткілікті болатын этикалық талаптарына сәйкес келеді.

A38. Топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудитордың кәсіптік құзыретін білуі мынадан тұрады:

• 
  аудит және компонентті аудитордың жауапкершіліктерін орындауға жеткілікті болатын басқа стандарттар туралы білім өңдейді;
  
• 
  белгілі бір құрамдас бөлім бойынша, қаржылық ақпарат бойынша жұмыс атқаруға қажетті болатын ерекше дағдыларды өңдейді (мысалы, салалық ерекше дағды); және
  
• 
  қажет болса, компонентті аудитордың жауапкершіліктерін орындауға жеткілікті болатын қолданыстағы қаржылық есеп жүйесі туралы білім өңдейді (құрамдас бөлімдер бойынша шығарылған нұсқаулар әдетте қолданыстағы қаржылық есеп жүйесінің сипаттамаларын сипаттайды).
  

A39. Топтық жоба бойынша жасақ мына фактіні ескеруі қажет: компонентті аудитор оның жұмысын атқаруға қатысу арқылы немесе қосымша тәуекелді бағалау арқылы немесе құрамдас бөлім жөніндегі қаржылық ақпаратқа қатысты бұдан әрі аудиторлық орындау арқылы тәуелді қалады.

A40. Алайда, топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың кәсіптік құзыреті (мысалы, салалық ерекше біліктілік жетіспеушілігі), немесе компонентті аудитор оның жұмысын атқаруға қатысу арқылы немесе қосымша тәуекелді бағалау арқылы немесе құрамдас бөлім жөніндегі қаржылық ақпаратқа қатысты бұдан әрі аудиторлық орындауға қатысу арқылы аудиторларды белсенді түрде қадағалайтын орта аясында жұмыс істейтін фактіде қауіптеніп қараудан өте алады.

A41. Компонентті аудитордың аудиторлық құжаттарына заңнама рұқсат еткенде, топтық жоба бойынша жасақ сұрауынша компонентті аудитор байланысты ақпаратты қамтитын меморандумды дайындау арқасында бұл кедергіден өтеді.

A42. Аудитор мынала шараларды орындау тиіс:⁴³⁶

1. 
   Аудиттің жалпы стратегиясын орнату кезінде, аудитор төмендегі анықтайды:
   
   1. 
      Тұтас алғанымен қаржылық есептілікке қарай елеулік; және
      

2. 
   Орындау елеулігін анықтау.
   

A43. Топтық қаржылық есептіліктегі түзетілмеген және анықталмаған кемшіліктердің тіркестері топтық қаржылық есептілік елеулігінен

асуы ықтималдығы қолайлы төмен деңгейге дейін төмендету үшін компонентті елеулік тұтас алғанымен топтық қаржылық есептілік елеулігінен төмен болады. Әр түрлі компонентті елеулік әр түрлі құрамдас бөлімдер үшін енгізіледі. Компонентті елеулік тұтас алғанымен топтық қаржылық есептілік елеулігінің арифметикалық бір бөлігі болмауы қажет, және демек әр түрлі құрамдас бөлімдердің компонентті елеулігінің тіркестері тұтас алғанымен топтық қаржылық есептілік елеулігінен асады. Компонентті елеулік топтық аудиттің жалпы стратегиясын орнату кезінде қолданылады.

A44. Компонентті елеулік қаржылық ақпараты бойынша 26, 27 (a) және 29 параграфтарға сәйкес топтық аудиттің бір бөлігі ретінде аудит немесе шолу орындалатын құрамдас бөлімдерге арналған. Компонентті елеулік түзетілмеген, анықталған кемшіліктер жеке немесе тіркестерде алынғанда елеулі болуын белгілеу үшін компонентті аудитормен қолданылады.

A45. Кемшіліктер бойынша шек компонентті елеулікті толтыруға анықталады. Кемшіліктер бойынша шектен асатын құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпаратта анықталған кемшіліктер топтық жоба бойынша жасаққа хабарланады.

A46. Құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат аудиті жағдайында, компонентті аудитор (немесе топтық жоба бойынша жасақ) компонентті деңгейде орындауды анықтайды. Құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпараттың түзетілмеген, анықталмаған кемшіліктерінің тіркестері компонентті елеулігінен асуы ықтималдығы қолайлы деңгейге дейін төмендетуі қажет. Іс жүзінде топтық жоба бойынша жасақ бұл төмен деңгейде компонентті елеулікті енгізеді. Осындай орын алса, компонентті аудитор құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат тәуекелін бағалау мен бағаланған тәуекелдіктерге бұдан әрі аудиторлық шараларды орындау, сондай-ақ, түзетілмеген анықталған кемшіліктер жеке немесе тіркестерде алынғанда елеулі болуын белгілеу мақсатымен компонентті елеулікті қолданады.

A47. Топтық жоба бойынша жасақтың құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша жұмыс түрін анықтауы және компонентті аудитордың жұмысына өз қатысуына мыналар ықпал етеді:

1. 
   Құрамдас бөлімнің елеулігі;
   
2. 
   Топтық қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануынан анықталған шын мәніндегі тәуекелі;
   
3. 
   Топтық жоба бойынша жасақтың топтың бақылауының
   

4. 
   Топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудиторды білуі.
   

Ия

Ия

Ия

* Компонентті елеулікті орындау көмегімен орындалған.

• 
  Құрамдас бөлім жаңадан құрастырылды ма, жоқ па?
  
• 
  Құрамдас бөлімдегі шын мәніндегі өзгерістер орын алды ма, жоқ па?
  
• 
  Ішкі аудит құрамдас бөлімдегі жұмысты орындады ма, жоқ па, және топтық аудитке бұл жұмыстың кез-келген ықпалы.
  
• 
  Құрамдас бөлімдер жалпы әдеттегі жүйелерді және процестерді қолданады ма, жоқ па?
  
• 
  Топтық бақылау нәтижелілігі.
  
• 
  Топтық деңгейде орындалған талдамалы шаралармен анықталған аномальды ауытқулар.
  
• 
  Бұл санат ішіндегі басқа құрамдас бөлімдермен салыстырғанда құрамдас бөлімнің жекелеген қаржылық елеулігі немесе тәуекелі.
  
• 
  Құрамдас бөлім заңнама, реттеуші актілерге сәйкес немесе басқа себеппен талап етілетін аудитке жатады ма, жоқ па?
  

A52. Құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпаратқа шолу жағдайларға бейімдендірілген Шолу келісімдері бойынша халықаралық стандарттар (ШКХС) 2400⁴³⁷ немесе ШКХС 2410⁴³⁸ сәйкес орындалады. Топтық жоба бойынша жасақ сондай-ақ бұл жұмысты толтыру үшін қосымша шараларды белгілейді.

A53. A13 параграфта көрсетілгендей, топқа шын мәніндегі құрамдас бөлімдер болмайтын құрамдас бөлімдер кіреді. Топтық жоба бойынша жасақ 29 параграфқа сәйкес құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша жұмыс түрін анықтау арқылы топтық аудиторлық пікірге негіз салу үшін жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алды. Бұл мүмкін болмайды: топтық жоба бойынша жасақ аудиторлық пікірге негіз салу үшін жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алды, егер топтық жоба бойынша жасақ немесе компонентті аудитор тек топтың бақылауын тесттеу жүргізсе және құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша талдамалы шаралар ғана орындаса.

Компонентті аудитордың жұмысына қатысу (Cілт: пар. 30-31)

A54. Топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудитордың жұмысына қатысуына ықпал етуі мүмкін факторларға мысалдар:

1. 
   Құрамдас бөлімнің елеулігі;
   
2. 
   Топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануы анықталған елеулі тәуекелі; және
   
3. 
   Топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудиторды білуі.
   

A55. 30-31 және 42 параграфтардағы нысандардан басқа компонентті аудитордың жұмысына қатысу нысандары топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудиторды білуі негізінде мыналарды қамтиды:

1. 
   Құрамдас бөлім мен ортасы туралы білім алу үшін компонентті субъект басшылығымен немесе компонентті аудиторлармен кездесу.
   
2. 
   Компонентті аудитордың аудиттің жалпы стратегиясы мен аудиттің жоспарына шолу.
   
3. 
   Компонентті деңгейдегі елеулі бұрмалау тәуекелін анықтап бағалау үшін тәуекелді бағалау шараларын орындау. Олар компонентті аудиторлармен немесе топтық жоба бойынша жасақпен орындалады.
   
4. 
   Бұдан әрі аудиторлық шараларды әзірлеп орындау. Олар компонентті аудиторлармен немесе топтық жоба бойынша жасақпен орындалады.
   
5. 
   Компонентті аудиторлар мен компонентті субъект басшылығы арасындағы қорытындылаушы мен басқа негізгі отырыстарға қатысу.
   
6. 
   Компонентті аудиторлардың аудиторлық құжаттамасы басқа байланысты бөлектеріне шолу.