Билет Түргеш қағанаты
) ҚР Тәуелсіздігі туралы заң. Конституция. Рәміздер т.б
жүктеу/скачать 231.13 Kb.
|
| 3) ҚР Тәуелсіздігі туралы заң. Конституция. Рәміздер т.б.
1991 ж. 1 желтоқсанда Қазақстан тарихындатұңғышрет республикадажалпы халықтың қатынасуымен Президент сайлауыөткізілді. Дауыс беру қорытындысыбойынша Н.Назарбаев Президент болыпсайланды. Осы кездеПрезиденттіңЖарлығыменбұрын Одаққа бағынғанкәсіпорындар мен ұйымдарды республика үкіметінінқарамағына беру, мемлекеттіңсыртқыэкономикалыққызметініңдербестігінқамтамасызету, елімізде алтын қорынжасаутуралы заңдао шығарылды. Сол жылғы 10 желтоқсандаЕлбасыжарлығымен Қазақ КеңестікСоциалистікРеспубликаныңатауы Қазақстан Рсспубликасыболыпөзгертілді. 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесініңжетіншісессиясында парламент депутаттары “Қазақстан Республикасыныңмемлекеттіктәуелсіздігітуралы” Заң қабылдады. Заңныңбіріншібабында Қазақстан Республикасытәуелсізмемлекет деп жарияланды. Ол өзініңжеріне, ұлттықтабысынажоғарыиелікету құқы бар, тәуелсізсыртқы және ішкісаясатынжүргізеді, басқа шетмемлекеттеріменхалықаралыққұқықтықпринциптерінегізіндеөзарабайланысжасайды деп көрсетілді. Республиканыңмемлекеттіктілі - қазактілі, ал орыстіліұлтаралықбайланыстіліболыпбелгіленді. Сөйтіп, 1991 жылғы 16 желтоқсан республика тәуелсізкүніретіндебүкіләлемгетанылды. 1992 жылғымаусымайының4-шіжұлдызы - Қазақстан Республикасытарихындағыерекшемәртебелі күн. Бұл күн еліміздіңмемлекетгікрәміздері - Туы, Елтаңбасы, Әнұраны дүниегекелген күн ретіндемәңгі есте қалады. ЕгемендіҚазақстанның жаңа Елтаңбасыныңавторлары - белгілісәулетшілерЖандарбекМәлібековпен Шот-Аман Уалиханов. Елтаңбаныңжалпыпішіні толық шеңберкескінінбереді. Шеңберішіндегінышанбелгі - Елтаңбаидеясыныңбастыжүгінарқалап түрған, әрине, шаңырақ. Қазақта «шаңырағыңшайқалмасын» дейді. Бұл киеліүғымхалқымыздың ең ізгітілегінбілдіреді. Елтаңбадағыаймүйізді, алтын қанаттығажайыппырақтар қорғап, қияғакөтерген қазақтың қара шаңырағыныңбейнесіне қарап тұрғандабірденеске түсер ой да осы. Еліміздіңтуынаайналғанұлы идея - еркіндікидеясы, жұрт-жұрағатымыз аман болсындеген тағы бірұлы идея - өміршендікидеясытуғызғанқасиеттібелгі, баршахалқымыздыцбойтұмарынаайналған. Шеңберішіндегікиіз үй шынайышеберлікпеншендестірілгентүндігі - аспан, күмбезіндегіасылшырақ - күн бейнесінелестетсе, уықтары - одантарап жатқан алтын сәулелердейәдемі әсер қалдырады. Қисынытабылыпкерегелердіңкөрінісі де берілген. Әр бөлшектегі әсем айшықтылганшаңырақалдымен өз халқымыз, оданқалды, қатартіршіліккешкен басқа да үлтөкілдері бар бірлесіпкереге-уықтайкірігіп, күш-жігержұмсап, аяғынантіктұрғызуғакіріскенқасиеттіотауымызды, тәуелсізмемлекетіміздімеңзегендейболады. Киіз үй - көшпелілермәдениетініңғажайыптуындысы. Бүкіләлем оны сәулет өнерініңтеңдесіжоқүздікүлгісі деп мойындағанықашан. Ол туралысонауықылымзамандарданбастап, көне тарихбастауында түрған әйгілі Геродот, медицинаныңатасы Гиппократ тамсанажазған. Киіз үй отбасы тұрағы ретіндеғанапайдаланылмаған. Ол көшпелілерүшінқоғамдық-әлеуметтікмәні бар орынрөлін де атқарған. Аумағыатшаптырым көп қанатты хан ордалары да болған. Киіз үй - көшпелілерөмірінің ең біржиынтық образы. Қасиетті қара шаңырақбейнесібіздің төл мәдениетіміздің,далалықтабиғатымыз бен салт-дәстүрлеріміздіңөнердегікөрінісі. Елтаңбакомпозициясынқұрап тұрған келесібірмаңыздыбөлік - ай мүйізді, алтын қанатты қос пырақбейнесі. Ол геральдистертіліндеарыстанныңжүректілігін, қыранныңқырағылығын, өгіздіңғаламат қара күшін, еліктіңғажайыпкөзгеілінбесшапшаңдығын, қырмызықызылтүлкініңқалайболғанда да жауынжерсоқтырарайлакерлігінбілдіреді. Елтаңбадағыендібірназараударатынбелгілер - маңдайдағы бес бұрыштыжүлдыз бен елдің аты. Тәуелсізмемлекетіміздіңқүшағы бес қүрлыққабірдейашық, әлемдікөркениеткөшіне өз болмыс - бітіміміздісақтайотырып, ілеспекниетіміз бар дегенгемеңзейтін бес бұрыштыжүлдызбізгебұрыннантаныс. Бес бұрышформасыКүлтегінескерткішінде де (731 жыл) қолданылған. Ол аспан дене- лерін, әсіресе күн мен айды, оданкейінжүлдыздарды кие тұтатынхалқымыздың “бағымызашылыпжүлдызымызжарқырайберсін” - дегенасыларманынарқалап түр. Тағы бірназараударарлықжай - Мемлекеттіктуымыздыңшымқайбіртүстілігі. Қоспасы, қосарыжоқолхалқымыздыңмәдени-этникалықбіртектілігін, мемлекеттіктұтастықидеясынбілдіреді. Туымыздағы нұр шұғылалы алтын күн бейнесі, қыранкөңілхалқымыздыңасыларманын арқалаған адалбүркіті мен руханиболмысымыздыңжарқынбіркөрінісіболыптабылатынұлттықөрнек - сондайайтары мол астарлыайшықтар. Сондай-ақ, Геральдика заңы бойынша, күн бейнесібайлықпенберекеніңнышаныболыпсаналады. Табиғаттың төл баласынаайналғанкөшпелілерұрпағыүшін тудағы қанаттықыран - дала бүркітінің де орныболек. Бүркітбейнесіөкіметбилігін паш етіп, көрегендікпенкеңдіктібілдіреді. Далалықтарүшінолеркіндікбелгісі, биікармандарғақолсозу, жербетіндегітіршіліккөшіүмтылған, алысармандарғақиялапқанат қағу нышаны. Туымыздағыбүркітбейнесітәуелсіздікалып, қанатын қөмдаған қазақ елініңәлемдікөркениетбиігінеталмайұмтылып, талассызжетуінтілегенниеттентуғаныанық. Төл туымыздыдаралап түрған тағы бірбелгі - оның сабынатаяутіктартылғанұлттықөрнектіжолақ. Онда “Қошқармүйіз” деп аталатын қазақы өрнекқойылған. Өрнектекөшпелілердіңкөркемдіктанымыбарыншажарқынкөріністапқан. Тәуелсізмемлекетіміздің Әнүраны - асылқазына. ҚазақстанныңӘнүраньтәуенініңавторларыұлыкомпозиторлар Мұқан Төлебаев, Евгений Брюсиловский, Латиф Хамиди. жүктеу/скачать 231.13 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|