Білім беру бағдарламасы -5в011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» Оқу түрі: күндізгі Барлық кредиттер: курс: Оқу семестрі: 2



бет52/58
Дата03.01.2022
өлшемі187.65 Kb.
#451306
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   58
Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігі

3 тақырып А. Байтұрсынұлы мен Қ. Жұбановтың қазақ фонетикасына қосқан үлесі

А. Байтұрсынұлының фонетикада ашқан жаңаалықтары. Қ. Жұбановтың зерттеулерін талдау. Қазіргі қазақ фонетикасындағы жаңалықтар.

1.Неше дауыссыз дыбыс бар?



  1. 37

  2. 25

  3. 29

  4. 42

  5. 12

2.Неше әрiп бар?

  1. 36

  2. 37

  3. 42

  4. 40

  5. 25

3.Дауысты дыбыстар жақтың қатысына қарай бөлiнуi.

  1. ашық, езулiк;

  2. ашық, қысаң;

  3. ерiндiк, қысаң;

  4. тiл алды, қысаң;

  5. ашық, ерiндiк;

4.Дауысты дыбыстар ерiннiң қатысына қарай.

  1. езулiк, ашық;

  2. жуан, жiңiшке;

  3. ашық, қысаң;

  4. ерiндiк, езулiк;

  5. тiл алды, тiл арты;

5.Дауысты дыбыстар тiлдiң қатысына қарай.

  1. жуан, ашық;

  2. ерiндiк, езулiк;

  3. езулiк, ашық;

  4. қысаң, ашық;

  5. жуан, жiңiшке;


ІІ модуль Фонологияның зерттеу объектісі
4 тақырып Фонологиялық талдау негіздері

«Фонология» термині өз ішінде екі мағынада қолданылады:

1. дыбыстық жүйеде тілдің құрылымын зерттейтін тіл білімінің фонетика саласының үлкен бөлігі;

2. тілдің абстрактілі жүйесінің дыбыстық деңгейі, яғни тілдегі фонемалардың ғылыми моделі.

1.Ерiндiк дауысты дыбыстар.



  1. а, о, ө, ы, и, i;

  2. о, ө, ү, ү, у;

  3. е, а, о, у, ү;

  4. у, ү, ұ, ы. и;

  5. а, ә, ы, и, у, i;

2.Жуан дауысты дыбыстар.

  1. а, ы, у, ү, и, i;

  2. о, ө, ұ, ү, у, i;

  3. а, о, ұ, ү, и;

  4. а, о, ұ, ы, у, и;

  5. ә, о, ө. ү, ұ;

3.Дифтонг дыбыстар.

  1. и, ү, ұ;

  2. у, и, ұ;

  3. э, и, ү, у;

  4. у, и;

  5. ы, i, у;

4.Дауыссыз дыбыстардың жасалуы.

  1. таза үнмен;

  2. үн мен салдырдан;

  3. қарқыннан;

  4. ызыңнан;

  5. тоннан;

5.Қатаң дауыссыз дыбыстар.

  1. а, ә, б, в, г, д, ж, з;

  2. п, ф, к, қ, т, с, ш, щ, х, ч, ц;

  3. а, ә, б, у, ү, ұ;

  4. и, i, ы. е, а, э, ә;

  5. к, қ, л, м, н, ң;


5 тақырып Фонема – әріп - дыбыс

Әлді және әлсіз позиция түрлері. Фонема дегеннің ұғымы мен тіл дыбыстары дегеннің ұғымы әр уақытта бірі-бірімен сәйкес келе бермейді. Фонема бір дыбыстан ғана емес, сонымен бірге екі дыбыстан да құралуы мүмкін. Керісінше, кейде екі фонема бір дыбыс түрінде айтылады.Мысалы, орыс тіліндегі детский деген сөзде т мен с фонемасы бір ғана ц дыбысы түрінде айтылады. Фонемалардың саралап ажыратушы қызметі тілдің өзінің табиғатынан, оның бүтіндей жүйесінен келіп туады.Тілдегі дыбыстардың бір-бірінен ажыратылуы қаншалықты қажет болса, морфемалардың да жігі ашылып ажыратылуы, сондай-ақ сөз тіркестерінің де шегі айқындалып өз ара ажыратылуы, - тілдің табиғатына тән және қажетті нәрсе. Фонемаларды саралап ажыратушы қызметі бүтіндей тілдің жүйесінен, оның атқаратын қызметінен келіп туады дейтініміз де осыдан.

.1. Сөздердiң дұрыс жазылуын көрсет.


  1. көгонүс, нигара;

  2. айдынгөл, ташшол;

  3. қомбады, жас бала;

  4. өлең, қонбады, басшы;

  5. ақ ешкi, көссүз;

2.Орфоэпия дегенiмiз не?

  1. сөздердiң дұрыс айтылуы;

  2. сөздердiң дұрыс жазылуы;

  3. қосымшалардың жалғануы;

  4. сөздердегi дыбыстардың қысқаруы;

  5. дауысты дыбыстардың әсерi;

3.Орфография дегенiмiз не?

  1. жуан дыбыстардың әсерi;

  2. сөздердiң дұрыс айтылуы;

  3. сөздердiң дұрыс тiркесуi;

  4. сөздердiң дұрыс жазылуы;

  5. қатаң дыбыстардың қосымша жалғауы;

4.Графика дегенiмiз не?

  1. дұрыс жазылуы;

  2. дұрыс айтылуы;

  3. бiрiккен сөздердiң айтылуы;

  4. ауызша тiлдiң жазудағы таңбалық белгiсi;

  5. қос сөздердiң жазылуы;

5.Орфографиялық принцип дегенiмiз не?

  1. сөздердiң айтылуы;

  2. сөздердiң дұрыс жазылуы;

  3. қосымшаның жуан, жiңiшкелiгi;

  4. бiр сөз екi түрлi не одан да көп түрде жазылатын жағдайда соның бiреуiн таңдап алуды айқындайды;

  5. сөздердiң әр түрлi вариантта жазылуы;


ІІІ модуль Қазақ вокализмі

6 тақырып Дауысты дыбыстардың артикуляциялық негіздемесі

Дыбыстар. Дауыссты дыбыстар. Артикуляция. Дауысты дыбыстардың түрлері мен ерекшеліктері. Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстардың өзгерімпаздығы.

1.Морфологиялық принцип дегенiмiз не?



  1. негiзгi түбiрдi сақтау;

  2. сөздiң мағынасын сақтау;

  3. негiзгi түбiрге қосымшаның жалғануы;

  4. бастапқы қалпын сақтап жазу;

  5. негiзгi морфема;

2.Дәстүрлiк принцип дегенiмiз не?

  1. түбiрiн сақтап жазу;

  2. негiзгi түбiрдi сақтап жазу;

  3. дәстүрге айналған түрiн сақтап жазу;

  4. айтылуы бойынша жазу;

  5. естiлуi бойынша жазу;

3.Морфологиялық принцип бойынша жазылған сөздердi көрсет.

  1. бала-шаға, әке-шеше;

  2. жаз, жазса, жазшы;

  3. күз, күзде, күзбен;

  4. тап, тау, талап;

  5. қағаздар, қаламдар;

4.Фонетикалық принцип бойынша жазылған сөздердi көрсет.

  1. аз, жасса, жамбады, жаңғанда;

  2. балалар, көлдер, шағала;

  3. күз келдi, тас жол;

  4. Бозжан, Амангелдi;

  5. Жұрттың, жұмысшы;

5. Дәстүрлiк принцип бойынша жазылған сөздердi көрсет.

  1. ғылым, өнер, тiл;

  2. қызыл, жасыл, көктем;

  3. байланыс, басшы, ғалым;

  4. есiм, зерттеу, бiлiм;

  5. хат, хабар, халық, қазар, жазан;



7 тақырып Дауыссыз дыбыстардың артикуляциялық негіздемесі

Дыбыстар. Дауыссыз дыбыстар. Дауыссыз дыбыстардың артикуляциясы. Дауыссыз дыбыстардың жіктелуі.

1.Пунктуация дегенiмiз не?



  1. сөздердiң дұрыс жазылуы;

  2. сөздердiң дұрыс айтылуы;

  3. тыныс белгiлерiн қою ережелер жиынтығы;

  4. сызықша қою ережесi;

  5. үтiр, қос нүкте қою ережесi;

2.Араб жазуынан латын жазуына қай жылы көштi.

  1. 1900;

  2. 1921;

  3. 1929;

  4. 1932;

  5. 1935;

3.Орфография бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз.

  1. қияли;

  2. қыяли;

  3. қыйали;

  4. қиали;

  5. қийали;

4.Айтылуы жағынан дұрыс сөздi көрсетiңiз.

  1. Мұзжарғыш;

  2. мұсжарғыш;

  3. мұжыжарғыш;

  4. мұжжарғыш;

  5. мұссарғыш;

5.Қосарлы дауыссыздарға бiткен сөздерге жалғанған қай қосымша дұрыс?

  1. сьездiден;

  2. поезден;

  3. процессiн;

  4. митингтан;

  5. танкте;




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   58




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет