5. Астық қабылдау, орналастыру және сақтауды ұйымдастырудың
технологиялық негіздері
Қоймаларда астықты орналастыру. Қоймаға тұқымдық материалдарды қабылдауда тиісті сорттық құжаттары. Құжаттардың барлық графалары астықтан алынған үлгі арқылы сапасын анықтаус.
Элиталы және бірінші репродукциялы тұқымдар міндетті түрде қаппен тасымалданып, қапта сақтау.
Қойманы тиімді пайалану мақсатында бір түрге, сортқа, жататын, сорттық тазалығы, ылғалдылығы, ластығы біркелкі дәндерді біріктіре отырып, ірі партия құрайды. Ұсақ партияларды біріктіру кезінде құжатқа сорттық тазалық көрсеткіші еғң төменгі нәтижесі.
Элиталы, супер элиталы және бірінші репродукциялы ұсақ партия дәндерін ірі партия құрау мақсатында бір-біріне қосып араластыруға қатаң тиым салынады. Сондай-ақ, басқа өңірден алып келінген астық пен жергілікті астықты, жаңа жиналған астық пен өткен жылдар астығын араластыру.
Шаруашылықтардың мемлекетке сататын әртүрлі дақылдардың астығы мен тұқымдарын астық қабылдау кәсіпорындары, қысқа мерзімде, астық жинау науқаны. Сатып алушылар астық пен тұқым топтарын /партияларын/ толассыз қабылдауды, сонымен қатар олардың массасы мен сапасын анықтау, астық сатушылармен уақытында және дұрыс есеп айырысу, түскен астық пен тұқымды қоймаларда дұрыс орналастыру, олардың саны мен спасын сақтау ұйымдастыруды қамтаасыз етуі.
6. Астық массасын сақтаудың режимдері мен тәсілдері
Астықты құрғақ күйінде сақтау тәсілі, тұқымның өнгіштік қасиеттері, ұзақ уақыт сақтауда тиімділігі. Қоспадан тазартылып, улы заттармен өңделіп, салқындатылған құрғақ астықты бір орыннан қозғамастан астық қоймаларында 4-5 жылға дейін, элеватор силостарында 2-3 жылға дейін сақталуы. Ылғалдылығы қауіпті деңгейден төмен астықтар дұрыс қарамау салдарынан бұзылуы. Ылғал аз ортада тіршілік ете алатын жәндіктер мен кенелердің көбеюі. Бұндай астықты зиянкестер тіршілігін тоқтататын температуралық деңгейге дейін белсенді желдету арқылы міндетті түрде салқындату.
Құрғақ астықтың бұзылуының тағы бір себебі - құбылмалы ауа райы кезінде астық масасының жекелеген бөліктерінде ылғалдылықтың артуы.
Құрғақ астық теміржол және су көліктерімен алыс қашықтыққа тасымалдауы. Ұзақ мерзімді сақтауға да сапалы құрғақ астық топтары таңдап алуы. Егін жинау маусымындағы климат ерекшеліктеріне байланысты айтарлықтай мөлшерде астық дымқылды және сулы күйі. Негізгі міндет мұндай астықтың сақталуын қамтамасыз ету және бүлінудің алдын алу. Осыған байланысты дүниежүзілік тәжірибеде және біздің елімізде сақтауға құярда дымқылдықты төмендету мақсатымен әртүрлі кептіру тәсілдердің қолдануы.
Достарыңызбен бөлісу: |