«Биология» пәнінен жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 9-сынып
48 «Өсу мен даму» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
- Бұл бет үшін навигация:
- Білім алушының аты-жөні ___________________________________________________________________________________________
- Оқу жетістіктерінің деңгейі
- 9.4 С «Эволюциялық даму» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
- Бағалау критерийлері Білім алушы
- Ойлау дағдыларының
- Орындау уақыты 20 минут Тапсырма
- Бағалау критерийлері Тапсырма
- «Эволюциялық даму» тарауы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
|
Бағалау критерийлері |
|
|
Оқу жетістіктерінің деңгейі |
|
| ||||||
|
|
|
Төмен |
|
|
|
Орташа |
|
|
Жоғары | ||
|
Ұрықтың |
дамуындағы |
Ұрықтың |
дамуындағы |
Ана мен ұрық қандары араласпау |
Ұрықтың |
дамуындағы | |||||
|
плацентаның |
маңызын |
плацентаның |
маңызын |
керектігінің |
1, |
2 себептерін |
плацентаның |
маңызын | |||
|
түсіндіреді |
|
түсіндіруде қиналады |
түсіндіруде, ұрықжолдастың: зат |
түсіндіреді |
| ||||||
|
|
|
|
|
алмасу / газ алмасу/бөліп шығару/ |
|
| |||||
|
|
|
|
|
қызметін |
|
сипаттауда |
|
қателіктер |
|
| |
|
|
|
|
|
жібереді; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||
|
Эмбрионмен |
ұрықтың |
Эмбрион мен ұрықтың дамуын |
Эмбрионмен |
|
ұрықтың |
даму |
Эмбрион мен ұрықтың дамуын | ||||
|
дамуын салыстырады |
салыстыруда қиналады |
сызбасынан С үрдісті атауда/ осы |
дұрыс салыстырады |
| |||||||
|
|
|
|
|
кезеңге |
сай |
болатын |
|
өзгерісті/ |
|
| |
|
|
|
|
|
эмбрионмен |
ұрықтың |
дамуындағы |
|
| |||
|
|
|
|
|
айырмашылықты |
сипаттауда |
|
| ||||
|
|
|
|
|
қателіктер жібереді; |
|
|
|
| |||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
49
9.4 С «Эволюциялық даму» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
|
Оқу мақсаттары |
9.2.5.1 К. Линней мен Ж.Б. Ламарк еңбектерінің негізгі | |
|
|
|
қағидаларын оқып зерттеу |
|
|
|
9.2.5.3 Эволюцияның қозғаушы күштерін сипаттау |
|
|
|
9.2.5.5 Түрдің құрылымы мен критерийлерін сипаттау; |
|
|
|
9.2.5.6 Түр түзілу үдерісін түсіндіру |
|
Бағалау критерийлері |
Білім алушы: | |
|
|
|
К. Линней мен Ж.Б. Ламарк, Ч Дарвин еңбектерінің |
|
|
|
негізгі қағидаларын атайды |
|
|
|
Эволюцияның қозғаушы күштерін түсіндіреді |
|
|
|
Түрдің құрылымы мен критерийлерін сипаттайды |
|
|
|
Түр түзілу үдерісін түсіндіреді |
|
Ойлау |
дағдыларының |
Қолдану |
|
деңгейі |
|
Жоғары деңгей дағдылары |
|
Орындау уақыты |
20 минут | |
|
Тапсырма |
|
|
Төмендегі кестеде биология ғылымының дамуына үлес қосқан ғалымдардың еңбектері берілген. Сәйкес келетін тұжырымдардың тұсына (+) таңбасын қойып кестені толтырыңыз.
|
Сипаттама |
К.Линней Ж.Б.Ламарк Ч.Дарвин |
|
1. Эволюцияның |
қозғаушыкүштерін |
|
анықтады |
|
Жүйелеуде бинарлы номенклатураны ұсынды
Градация туралы ілім ұсынды
Табиғи сұрыпталуды эволюцияның қозғаушы күші деп тапты
Өсімдіктер мен жануарларды жүйеледі
Тіршілік атаулының бәрін тәңір жасады дегенге сенді
Жаттығу барысында игерілген белгілер тұқым қуалайды деп есептеді
Ең алғашқы эволюциялық тұжырымдама жасады
Эволюцияның бір қозғаушы күшін атаңыз.
(а) ______________________________________________________________________
Осы қозғаушы күштің эволюция үшін маңызын дәлелдеңіз.
_________________________________________________________________________
3. Берілген мысалдардан түрдің қандай критерийлері туралы айтылғанан анықтаңыз.
a. Күйдіргіш сарғалдық өсімдігі егістікте және жайылымда өссе, ал басқа өрмелегіш
50
сарғалдық су жағалауларында өседі.
b. Кемірушілердің түрлерінің бір бөлігі ұйқыға кетеді, ал кей түрлерде ондай
болмайды. Өсімдіктердің жақын түрлері эфир майларын синтездеу және
жинақтау ерешелігі бойынша ажыратылады.
c. Түрлерді бір-бірімен будандастырғандадарақтардың мінез-құлығы, яғни
құстардың әні (токование), шырылдауық шегірткелердің шырылы әр түрлі.
Жыныстық жұптар бір-бірін осы ерекшеліктер бойынша ажыратады.
|
Өсімдіктердің гүлдеу мерзімдерінің әр түрлі |
болуы да оларды әр түрге | |||||
|
жатқызатын критерий болып табылады. |
|
| ||||
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
а |
b |
|
c |
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
Не себепті түрді анықтау үшін морфологиялық критерийдің жеткіліксіз болатынын сипаттаңыз. Жауабыңызды мысалмен дәлелдеңіз.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Сызбада түр түзілу туралы ақпарат берілген.
(а) Сызбаны қолдана отырып, жаңа түрдің түзілу үрдісін түсіндіріңіз.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Сызбада берілген түр түзілу жолын атаңыз.
_________________________________________________________________________
51
|
Бағалау критерийлері |
Тапсырма |
|
Дескриптор |
|
Балл | ||||||
|
|
|
|
№ |
Білім алушы |
|
|
|
| |||
|
К. Линней мен Ж.Б. |
1 |
К. Линнейдің еңбектерін атайды; |
1 | ||||||||
|
Ламарк, |
Ч |
Дарвин |
|
Ж.Б. Ламарктың еңбектерін атайды; |
1 | ||||||
|
еңбектерінің |
негізгі |
|
Ч.Дарвиннің. еңбектерін атайды; |
1 | |||||||
|
қағидаларын атайды |
|
|
|
|
|
|
| ||||
|
Эволюцияның |
қозғаушы |
2 |
эволюцияның |
қозғаушы |
күшінің |
1 | |||||
|
күштерін түсіндіреді |
|
бірін атайды; |
|
|
|
| |||||
|
|
|
|
|
аталған қозғаушы күштің эволюция |
1 | ||||||
|
|
|
|
|
үшін маңызын дәлелдейді; |
|
| |||||
|
Түрдің |
құрылымы мен |
3 |
бірінші |
мысалдан |
түрдің |
сәйкес |
1 | ||||
|
критерийлерін сипаттайды |
|
критерийін анықтайды; |
|
| |||||||
|
|
|
|
|
екінші |
мысалдан |
түрдің |
сәйкес |
1 | |||
|
|
|
|
|
критерийін анықтайды; |
|
| |||||
|
|
|
|
|
үшінші |
мысалдан |
түрдің |
сәйкес |
1 | |||
|
|
|
|
|
критерийін анықтайды; |
|
| |||||
|
|
|
|
4 |
түрді анықтау үшін |
морфологиялық |
1 | |||||
|
|
|
|
|
критерийдің |
жеткіліксіз |
екендігін |
| ||||
|
|
|
|
|
дәлелдейді; |
|
|
|
| |||
|
Түр |
түзілу |
үдерісін |
5 |
сызбаны қолдана отырып, түр түзілу |
1 | ||||||
|
түсіндіреді |
|
|
үрдісін түсіндіреді; |
|
|
| |||||
|
|
|
|
|
сызбада берілген түр түзілу жолын |
1 | ||||||
|
|
|
|
|
атықтайды. |
|
|
|
| |||
|
Барлығы |
|
|
|
|
|
|
|
11 | |||
52
«Эволюциялық даму» тарауы бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
жүктеу/скачать 0.88 Mb.
Достарыңызбен бөлісу:
