Бұйрық 042-13 10. 05-2007 Басылым №1

Е. тұздалған балық

Бөктіру үшін қай фактор балықты таңдау кезінде негізгі болып табылады ?

А. балықтың салмағы және көлемі

В. спецификалық иіс пен дәмнің болмауы

С. түрі, тұқымы

D. майдың болуы

Е. балықтың құрылысы

$$$ 272 А

Сүбе, ірі және үлестенген кесек түріндегі балық ұшасы жылулық өңдеудің қай түріне ыңғайлы ?

А. пісіруге

В. бөктіруге

С. қуыруға

D. бұқтыруға

Е. шоққа пісіруге

$$$ 273 С

Пісірілген балықты мармитте сақтау ұзақтағы ....төмен болмау керек

А. 1 сағат

В. 2 сағат

С. 0, 5 сағат

D. 15 минут

Е. тәулік

$$$ 274 А

Пісіру кезінде балыққа суды қалай құяды?

А. балыққа суық суды 3 см қалыңдықта жауып тұратындай құяды

В. 1/3 биіктікте балыққа су құяды

С. 1:3 қатынасында су құяды

D. 2:1 қатынасында ыстық су құяды

Е. суық суға салады

$$$ 275 В

Қандай балықты бұқтыру кезінде қолданады ?

А. арық

В. орташа майлы және майлы

D. қуырылған

Е. пісірілген

$$$ 276 Е

Балықты қуыру кезінде қандай майды қолданбайды ?

А. қорытылған май

В. рафинирленген өсімдік майы

С. өсімдік салосы

D. аспаздық майы

Е. жануар майы

$$$ 277 А

Қуырылған балыққа гарнир ретінде ...қосылады

А. қуырылған және жас көкеніс қосылған қуырылған картоп

В. пісірілген картоп

С. пісірілген көкеніс

D. шаяндар

Е. петрушка

$$$ 278 D

Ақ ұнтақ - ...

А. ұн

С. ұн, жұмыртқа, тұздың сүттің және өсімдік майының қоспасы

D. ұсақ кесілген ақ бидай наны

Е. кептірілген бидай нанының ұнтағы

$$$ 279 С

“Қуырылған балық – орли” тағамының дайындалуының ерекшелігі неде?

А. Балықты негізгі тәсілмен қуырады және үлестенген табаларда береді,

балықты айналасына қуырылған картопты дөңгелектеп қояды, ал үстіне

дөңгелектеп фритюреде қуырылған пиязды қояды

В. Фритюреде қуырады, беру кезінде балықтың қасына фри картофелін қояды,

балыққа дөңгелектелген жасыл май салады. Қасына лимон бөлігін салады.

С. Балық сүбесін маринадтайды, сосын қамырға батырып фритюреде қуырады,

беру кезінде қасына қуырылған жасыл петрушканы, лимон бөлігін салады.

D. Балық сүбесін жаныштайды, оған фарш салып, темекі пішінін беріп орайды,

екі рет ұнға аунатып, фритюреге қуырады, дайын болғанға шейін қуыру

шкафында ұстайды.

Е. Балық сүбесін 20 г мөлшерде турайды да бөктіреді және жас саңырауқұлақтармен, шаян мойындарымен қосады, буланған соуспен құяды, майланған ыдысқа үйіп салады да шоққа қуырады.

$$$ 280 С

Балықтың алуан түрлеріндегі жеуге жарамды ет мөлшері (%) ?

A. 10-20

B. 70-90

C. 40-65

D. 90-100

E. 20-40
$$$ 281 А

Балық ақуызы сипатталады:

A. толыққұндылығымен

B. коллаген мөлшерінің жоғарылығымен

C. холестерин мөлшерінің жоғарылығымен

D. полиқанықпаған май қышқылы мөлшерінің жоғарылығымен

E. полиқанықпаған май қышқылы мөлшерінің төмендігімен

Теңіз балықтарының етінде экстрактылы заттар құрамы жағынан алғанда қалай сипатталады ?

A. олар жануарлар етіне қарағанда балық етінде көп

B. олар жануарлар етіне қарағанда балық етінде аз

C. экстрактілі заттар теңіз балығы етіне қарағанда тұщысулы балық етінде көп

D. экстрактілі заттар теңіз балығы етіне қарағанда тұщысулы балық етінде аз

E. экстрактілі заттар тұщысулы балық етінде қанша болса теңіз балығы етінде сонша
$$$ 283 В

Қандай бос аминоқышқылдар балық етінде көп мөлшерде кездеседі ?

A. глютаминді

B. күкіртті және циклді

C. линоленді

D. арахидонды

E. тиаминді
$$$ 284 D

Теңіз балықтарының бұлшық ет ұлпасын автолиздеу үрдісінде қанша концентрацияда улы болып келетін гистамин гистидиннен түзіледі (мг%) ?

A. 50

B. 100

D. 500

Балық және балық сорпасының дәмдірек болуына қалай жетуге болады ?

A. дымқылдап алғаннан кейін қолдану керек

B. панировканы қолдану керек

C. маринадтау керек

D. хош иісті қоспалар мөлшерін көбейту

E. суда жібіту (еріту)
$$$ 286 А

Балық ұшаларын қалай ерітеді ?

A. суға салу арқылы

B. ауада

D. микротолқынды пешінде

E. тоңазытқышта
$$$ 287 А

Суда еріту кезінде бұлшық ет ұлпасы...

A. қоршаған ортадан суды жұтады

B. ет шырынын қоршаған ортада шығарады

C. ас тұзын қосқанда шырын бөлінеді

D. бұлшық ет ұлпалары еріту кезінде су жұта алмайды

E. ас тұзын қосқан кезде бұлшық ет ұлпасы аз мөлшерде су жұта алады
$$$ 288 Е

Балық ұшасынан шырыш бен қабыршық алынады ...

A. бөлек

B. ізімен

C. алдымен қабыршық, соңынан шырыш

D. алдымен шырыш, соңынан қабыршық

E. біруақытта
$$$ 289 В

Іш, арқа, кеуде және жыныс қанаттарды қалай кеседі ?

A. тері жабындысы соңынан 2 см-дей жоғары

B. тері жабындысы деңгейінде

C. терімен бірге

D. бұлшық ет ұлпасымен бірге

E. кеспейді
$$$ 290 D

Ірі қуатты қоғамдық тамақтану өндірістерінде балықтың басын алу үрдісі ненің көмегімен орындалады ?

A. пышақтың көмегімен

B. қолдың көмегімен

C. балтаның көмегімен

D. баскескіш машина көмегімен

E. желбезеккескішпен
$$$ 291 В

Ішкі құрылысын алу үшін іш бөлігін ашады ...

A. жыныс тесігінен көмекейге дейін

B. көмекейден жыныс тесігіне дейін

C. жыныс тесігінен кеуде қанаттарына дейін

D. іш желбезектерінен кеуде қанаттарына дейін

E. құйрығынан басына дейін
$$$ 292 А

Балықтың сүйекті қаңқасының жартылай фабрикаты болып табылады...

A. өңделген ұша және сүбе (сүйексіз және сүйексіз терісіз сүбе)

B. сүйек тармақтары

C. бастар

D. құйрықтар

E. жіңішке жиегі
$$$ 293 В

Сүйексіз сүбеден терісін қалай алады ?

A. мұкият

B. құйрықтан бас жағына қарай

C. бастан құйрыққа дейін

D. ортасынан

E. қалай ыңғайлы
$$$ 294 В

Балықтың ұсақ кесекті жартылай фабрикатының салмағы ?

A. 100 г

B. 20-25 г

C. 50 г

D. 75 г

Балықтан котлет жасау үшін не қолданылады ?

A. балықтың жұмсақ еті, ұсақ қылтандары бар

B. терісіз, сүйексіз сүбе, ішкі ұсақ қылтаны жоқ

C. сүбе

D. ұша

Балықтан жасалган котлет массасының міндетті компоненті болып табылады

A. нан (30 %), меланж немесе қайнатылған балық

B. нан

D. қайнатылған балық

E. меланж немесе қайнатылған балық
$$$ 297 Е

Мұздатылмаған арнайы мүшеленген жартылай фабрикаттағы тұз мөлшері қанша % тен жоғары болмауы керек

A. 3

B. 5

D. 10

Шеміршекті сүйекті балықты еріту керек ...

A. суға салу арқылы

B. ауада

D. микротолқын пешінде

E. тоңазытқышта
$$$ 299 А

Мұздатылған балықтан жасалынған котлет массасына жылумен өңдеу кезінде бұйымның формасының сақталуы үшін енгізеді ...

A. меланж немесе пісірілген балық

B. 30 % сүт

C. ақ ұнды пассировка

D. ақ қою сүтті соус

E. картоп крахмалы
$$$ 300 В

Сорпа, тұздық, сілікпе және фарш үшін қалдықтардың қайсысы қолданылады ?

A. молоки

B. бекіре тұқымдастардың бас еті

C. уылдырық

D. жоны

Тұздық және фарш дайындау үшін қалдықтардың қайсысы қосымша гарнир ретінде қолданылады ?

A. молоки

B. бекіре тұқымдастардың бас еті

C. уылдырық

D. жоны

Уылдырық орналасатын қабықша қалай аталады ?

A. шарбылар

B. молоки және уылдырық

C. жоны

D. қабыршақ

Балық қалдықтарының қайсысы фарш дайындау үшін кептіріледі және қолданылады ?

A. уылдырық

B. молоки

C. жоны

D. қабыршақ

Қоймалжыңданған тағамдарды дайындау үшін балық қалдықтарының несі қолданылады ?

A. уылдырық

B. молоки

C. жоны

D. қабыршақ

Моллюсті және шаянтәрізділердің экстрактілік заттарының химиялық құрамы бойынша жақын ?

A. жануар еті

B. тауық еті

C. тұщы су балықтарының еті

D. теңіз балықтарының еті

E. көкөністер
$$$ 306 D

Теңіз айдары, мидии және устрицалар омыртқасыздардың қай тобына жатады ?

A. басаяқты моллюскілер

B. шаянтәрізділер

C. тікенек терілі

D. екіқабықты моллюскілер

E. бауырымен жорғалайтын моллюскілер
$$$ 307 А

Кальмар, каракатица, сегізяқтар омыртқасыздардың қай тобына жатады ?

A. басаяқты моллюскілер

B. шаянтәрізділер

C. тікенек терілі

D. екіқабықты моллюскілер

E. бауырымен жорғалайтын моллюскілер
$$$ 308 С

Кукумари және трепангтар омыртқасыздардың қай тобына жатады ?

A. басаяқты моллюскілер

B. шаянтәрізділер

C. тікенек терілі

D. екіқабықты моллюскілер

E. бауырымен жорғалайтын моллюскілер
$$$ 309 А

Қандай балықты пісіру кезінде дәмдеуіш тамырлар қосылмайды ?

A. жаңаұсталған тұщысулы және бекіре тұқымдас балығы және албырт тұқымдас

B. теңіз балығы

C. мұздатылған балық

D. консервіленген балық

E. тұздалған балық
$$$ 310 В

Қосымша гарнир ретінде пісірілген балықты банкетке безендіру кезінде қолданылады ...

A. картоп

B. пісірілген шаян және балық кнель

C. түсті орамжапырақ

D. петрушка, сельдерей, аскөк

E. тұздық
$$$ 311 D

Қайнатылған және босатылған мидий, устрица, теңіз айдары және кальмарларды .... балықтан жасалынған тағамдарға ұсыну қабылданған

A. қақталған

B. қуырылған

C. тұздалған

D. қайнатылған және босатылған

E. бұқтырылған
$$$ 312 В

Қандай балықты бұқтыру ұшін қолданады ?

A. арық

B. майлылығы орташа және майлы

C. кептірілген

D. қуырылған

E. қайнатылған
$$$ 313 В

Балықты котлет массасын домалақтап, ұнға аунатады, қуырады, сотейникке салып, оған томат тұздығын қосады да, дайын болғанға дейін бұқтырады

A. котлет

B. балық тефтелі

C. биточки

D. зразы

E. бифштекс
$$$ 314 В

Майлылығы аз мөлшердегі балықты қуыру кезінде ұнға аунатқаннан кейін табаға салады...

A. қабағын жоғары қаратып

B. қабағын төмен қаратып

C. ет жағымен

D. жалпагынан

E. қырымен
$$$ 315 В

Майлылығы төмен мөлшердегі балықты қандай температурада қуырады (⁰С)?

A. 100

B. 160

D. 180

Майдың көп емес мөлшелірінде қуырылған балықтан кейін балық бөліктерін қайтадан қуыру үшін қуыру шкафына 5 минутқа қояды. Оның температурасы

A. 100

B. 150

D. 250

Қай тағамды келесі технология бойынша дайындайды ? Балықтың котлетті массасын 2 жағынан да кәдімгі тәсілмен қуырады және қуыру шкафында тағы бір рет қайтара қуырады. Ұсынар кезінде маймен немесе тұздық құйып береді.

A. котлет, биточка, зразы

B. балық тефтелі

C. люля кебаб

D. бифштекс

E. судак-орли
$$$ 318 С

Қай тұздықтың көмегімен шикі балықты әбден пісіреді ?

A. қаймақпенен

B. томатпенен

C. ақ тұздықпен

D. сүтпенен

E. саңырауқұлақпенен
$$$ 319 В

Майлылық коэффициенті -

A. ақуыз мөлшерінің май мөлшеріне қатынасына

B. май мөлшерінің ақуыз мөлшеріне қатынасына

C. ақуыз мөлшерінің су мөлшеріне қатынасына

D. су мөлшерінің май мөлшеріне қатынасына

E. май мөлшерінің су мөлшеріне қатынасына
$$$ 320 В

Қайсысының еті, салат, суық және ыстық тағамдарды, дайындау үшін құймаққа қосатын фарш, түшпара, голубцы, кулебяка және көже түрінде қолданылады

A. устриц мен мидийлер

B. теңіз айдары

C. кальмарлар

D. трепангалар

E. шаяндарды және крабтар
$$$ 321 В

Креветка, краб, омар, лангуста омыртқасыз қай топтарға жатады ?

A. басаяқты моллюскілер

B. шаянтәрізділер

C. тікенек терілі

D. екіқабықты моллюскілер

E. бауырымен жорғалайтын моллюскілер
$$$ 322 Е

Трубач және мактра омыртқасыздардың қай топтарына жатады ?

A. басаяқты моллюскілер

B. шаянтәрізділер

C. тікенек терілі

D. екіқабықты моллюскілер

E. бауырымен жорғалайтын моллюскілер
$$$ 323 С

Моллюскілердің және шаянтәріздестердің еті балық етіне...қарағанда

A. қатты

B. жұмсақ

C. дәмді

D. қызыл

Барлық моллюскілер ішіндегі липидтердің, фосфолипидтердің және холестериннің жоғарғы құрамы мына етте болады

A. креветка

B. лангуст

C. устрица

D. сегізаяқ

E. кальмарда
$$$ 325 А

Моллюскілер және шаянтәріздестілердің еті сақтау кезінде, теңіз балықтарына қарағанда тотығуға және гидролизге ұшырайды

A. аз

B. көбірек

D. қаттырақ

E. тезірек
$$$ 326 Е

Омыртқасыздар етінде болмайды ...

A. қаныққан май қышқылдары

B. қанықпаған майлы қышқылдары

C. ақуыздар

D. полиқанықпаған май қышқылдары

E. жоғарғы шекті емес май қышқылдары
$$$ 327 В

Омыртқасыздардың еті неге тәтті болады ...

A. онда көмірсулар көп болады

B. гликоген мөлшерінің көп болуымен

C. қант мөлшерінің көп болуымен

D. онда глютамин қышқылының көп болуымен

E. онда холестерин көп болады
$$$ 328 А

Омыртқасыздар етінде көп мөлшерде ..... болады

A. В тобындағы витаминдер

B. С витамині

C. РР витамині

D. фоли қышқылы

E. каротин
$$$ 329 D

Біздің аймағымыздың қоғамдық тамақтану кәсіпорындарына балық емес су шикізаты қандай түрде түспейді ?

A. жаңа мұздалған

B. пісірілген - мұздатылған

C. кептірілген

D. суытылған

E. глазурлы пісірілген мұздатылған
$$$ 330 D

Қоғамдық тамақтануда кит етін калай қолданады ?

A. теңіз балығы ретінде

B. омыртқасыз еті ретінде

C. өзен балығы ретінде

D. сиыр еті ретінде

E. акуланың еті ретінде
$$$ 331 С

Шаянның етін қандай күйде бөлшектейді ?

A. шикі күйінде

B. пісірілген күйінде

C. пісірілген – мұздатылған күйде

D. пісірілген жылы күйде

E. қуырылған күйде
$$$ 332 D

Балық емес сулы шикізаттың қандай түрі қоғамдық тамақтану кәсіпорындарына пісіріп-кептірілген түрінде түседі

A. устрица

B. сегізаяқ

C. шаяндар

D. трепанг

E. кальмар
$$$ 333 С

Жылы өңдеуден өткен балық салмағының жоғалуы қанша %-тін құрайды

A. 5-10

B. 10-17

D. 20-25

E. 26-45
$$$ 334 D

Балықты жылумен өңдеуден кейінгі салмақтың жоғалуы неден байқалады ?

A. майдың еру есебінен

B. витаминдердің бұзылу есебінен

C. ақуыздар денатурация есебінен

D. денатурацияланған ақуыздардың дегидратация есебінен

E. коллагеннің бұзылу есебінен
$$$ 335 А

Сулану коэффициенті -

A. су мөлшерінің ақуыз мөлшеріне қатынасына

B. май мөлшерінің ақуыз мөлшеріне қатынасына

C. ақуыз мөлшерінің су мөлшеріне қатынасына

D. су мөлшерінің май мөлшеріне қатынасына

E. май мөлшерінің су мөлшеріне қатынасына

@@@ Құс және қоян өнімдерінен тағамдар дайындау технологиясы

$$$ 336 В

Көбінесе қандай құс түрлерін пісіреді, қуырады және бұқтырады ?

A. жабайы құс

B. тауық, күркетауық, қояндардың

C. жас құстың

D. қаздардың және үйректердің

E. кәрі құстың
$$$ 337 D

Көбінесе қандай құс түрлерін қуырады және бұқтырады ?

A. жабайы құс

B. тауық, күркетауық, қояндардың

C. жас құстың

D. қаздардың және үйректердің

E. кәрі құстың
$$$ 338 С

Қайнату кезінде су мен құстың қатынасы ?

A. 1:1

B. 1:2

D. 1:3

Қайнату кезінде құстың дайын болғандығын аңықтау үшін ұшаның қандай бөлігін асханалық инемен түйрейді ?

A. кеудесін

B. бөксесін

C. жіліншік

D. белдеме-құйымшақ бөлімшеге

E. мойынына
$$$ 340 С

Кәрі тауықты қанша сағат қайнатады ?

A. 0,5

B. 1

D. 3-4

Құс етін және биточки шығару кезінде лимон шырынын қандай мақсатта қосады ?

A. жұмсаруы үшін

B. етті түссіздендіру үшін

C. еттің жұмсаруы және түссіздендіту үшін

D. дәмін жақсарту үшін

E. иісін жақсарту үшін
$$$ 342 В

Ұшаны қуыру кезінде бұқтырудың негізгі әдісі бойынша ұшаны қалай салады ?

A. арқасымен жоғары қаратып

B. арқасын төмен қаратып

C. оң бүйірге қаратып

D. сол жақ бүйіріне қаратып

E. отырғызып
$$$ 343 В

Қандай тағамды келесі технология бойынша дайындайды ? Тауықтың порциялық бөлшектерін қуырады, оған дөңгелектеп кесілген пассирленген пиязды, томат пюресі, құрғақ ұнды пассировка, сорпа не су, сірке қышкылын немесе лимон шырынын, сарымсақ, дәмдеуіштерді, тұз қосады да, дайын болғанға дейін бұқтырады.

A. құстан жасалған рагу

B. чахохбили

C. құстан жасалған палау

D. үйде жасайтын қаз

E. киевше жасалған котлет
$$$ 344 D

Қандай тағамды келесі технология бойынша дайындайды ? Порциялық қалыптарды маймен сылайды, дайындалған массамен толтырады және буда 20..25 мин.қайнатады. Жасыл асбұршақ, түсті орамжапырақ, жұмсартылған күрішті қосып, жібереді.

A. шабылған котлет

B. булы, шабылған биточки

C. ұсақталған шабылған биточки

D. құстан жасалынған кнель, буландырылған

E. фаршталған котлет
$$$ 345 А

Тауықтан суфле жасау үшін не қолданалады ?

A. терісіз қайнатылған тауықтың жұмсақ еті, сүтті қою соус, жұмыртқаның сарыуызы, көпіршіген қою ақуыз

B. терісімен қайнатылған тауықтың жұмсақ еті, жұмыртқаның сарыуызы, сүт

C. шикі тауықтың жұмсақ еті, ақ нан, сүт

D. шикі тауықтың жұмсақ еті, ақ нан

E. тауықтың жұмсақ еті, ақ нан, сүтті қою соус, жұмыртқа
$$$ 346 В

Пісірілген тауық порциясы қандай бөліктерден тұрады ?

A. сүбе мен мойын

B. сүбе мен тауық саны

C. сүбе мен қанаты

D. саны мен қанаты

E. сүбе мен арқа бөлігі
$$$ 347 С

Құс тағамдарында ақау болып не табылмайды ?

A. ұнтақтың қабаттануы мен терінің жыртылуы

B. біркелкі қуырылмағаны

C. сары жылтыр ұнтақ

D. ұйыған қанның болуы

E. мүшелер қалдығы
@@@ Жұмыртқадан тағамдар дайындау технологиясы

$$$ 348 С

Жұмыртқаның сарысындағы белок мөлшері (%):

А. 10

С. 16

Е. 25

Жұмыртқаның ақуызындағы белок мөлшері (%)

А. 10

В. 11

D. 20

$$$ 350 D

Жұмыртқаның липидінде қандай майлы қышқылдар көп ?

А. қанықпаған

В. жартылай қанықпаған

С. қаныққан

D. бірқалыпты қанықпаған

Е. эсенциалды

$$$ 351 В

Жұмыртқаның сарысын үлкен жастағы адамдарға, жүрек тамыры мен атерослерозбен, өттегі тас ауруымен, қант диабетімен ауыратын адамдарға неге қолдануға болмайды ?

А. майлы ерігіш витаминдердің көп болуынан

В. холестериннің көптігінен

С. майдың көптігінен

D. ақуыздың көптігінен

Е. денатурленген ақуыздың нашар қорытылуынан

$$$ 352 С

Ұн жегіш жұмыртқаның ақуызы немен байланысты ?

А. нативті жағдайда жақсы қорытылады

В. денатурлік жағдайда жақсы қорытылады

С. нативтік жағдайда трипсиннің ас қорыту ферментін жояды

D. денатурлік жағдайда трипсиннің ас қорыту ферментін жояды

Е. витаминін көбейтеді (биотин)

$$$ 353 В

Глазуньяны дайындағанда неге ақуызды ғана тұздау керек ?

А. тұз ақуыздың денатурациясының температурасын көтереді

В. тұз ақуыздың денатурациясының температурасын түсіреді

С. ақуызды меңгеруді төмендетеді

D. тұз жұмыртқаның сарысының майын ерітеді

Е. жұмыртқа сарысының дәмін бұзады

$$$ 354 D

Жұмыртқаны көп пісірген кезде жұмыртқа сарысының беті неге қараяды ?

А. ақуыздардың денатурациясы

В. триглицеридтің гидролизі

С. альдегидтің пайда болуы

D. темір сульфидінің пайда болуы

Е. витаминдердің бұзылуы

$$$ 355 D

Рецептура жинағындағы қабылданған 1 жұмыртқаның таза салмағы:

А. 54 г

В. 44 г

D. 40 г

$$$ 356 Е

Меланж дегеніміз не ?

А. Ақуыздың құрғақ ұнтағы

В. Саруыздың құрғақ ұнтағы

С. Табиғи пропорциядағы ақуыз және сарыуыз қоспасының құрғақ ұнтағы

D. құрғақ омлет

Е. Табиғи пропорциядағы ақуыз бен сарыуыздың қатырылған қоспасы

$$$ 357 А

Табу кезінен кейінгі 7 күннен кешіктірмей сатуға түскен жұмыртқа қалай аталады ?

А. диеталық

В. асханалық

С. жас

D. тоңазытқыштық

$$$ 358 С

Бірінші категориядағы диеталық жұмыртқаның салмағы нешеге тең ?

А. 43 г

С. 44 г

Е. 46 г

Жұмыртқаның ақуыздары ... болып табылады ?

A. құнды

B. құнсыз

C. полиқанықпаған май қышқылдар

D. липотропты

E. қаныққан
$$$ 360 Е

Жұмыртқаның сарыуызы ... негізгі көзі болып табылады ?

A. темірдің

B. натрийдің

C. кальцийдің

D. күкірттің