БоөЖ-3 Тақырыбы

Орындаған: 204-топ студенті Тоқтарбай А.Н.

Глоссарий

• 
  Архаизм— қолданудан әлдеқашан шығып қалған шығарманың тілін қиындата түсетін ескі сөздер мен сөз тіркестері. ...(232б.)
  
• 
  Афоризм-қысқа да нұсқа айтылған, аз сөзбен терең ойды жеткізетін, ықшам да мәнерлі нақыл. (491б.)
  
• 
  Варваризм-фонетикалық жатық дыбысталудан өтпеген, тіл тұтынушыларға бөтендік, өгейлік ретінде сезілгенмен көбірек қолданылатын, алайда тілдің лексикалық жүйесіне енбеген шет елдік сөз немесе тіркес..(168б.)
  
• 
  Диалект-тілдің әртүрлілігі, өзге нұсқалардан жүйелік тәсілдермен ерекшеленетін грамматика. Лексикалық, фонологиялық, синтаксистік және семантикалық айырмашылықтары болуы мүмкін.(608б.)
  
• 
  Дисфемизм- қалыпты қолданылатын зат, құбылыс атауларын неғұрлым дөрекі, тұрпайы сөздермен ауыстырып айту
  
• 
  Жаргон-белгілі бір әлеуметтік немесе кәсіби топтың ерекше сөздер мен сөз тіркестерін қолдана отырып сөйлеу мәнері. (596б.)
  
• 
  Идиома-белгілі бір тілге тән сөз тіркесі, оның мағынасы құрамындағы сөздердің негізгі мағынасына сәйкес келмейді; фразеологизммен бірдей.(154б.)
  
• 
  Кәсіби сөздер — белгілі бір кәсіп түрлеріне байланысты қалыптасқан терминдер жиынтығы. Кәсіби сөздер таралу аясының шектеулігі жағынан диалект сөзге өте жақын болып келеді(195б.)
  
• 
  Кірме сөздер-басқа тілдерден алып қолданылатын сөздер. (202б.)
  
• 
  Лексика- белгілі бір тілдегі барлық сөздердің жалпы жиынтығы, тілдің сөздік құрамы.Лексика – лексикология, семасиология және ономасиологияның зерттеу объектісі  (152б.)
  
• 
  Лексикология-тілдің сөздік құрамы мен сөздік қорын зерттейтін тіл білімінің саласы. (152б.)
  
• 
  Неологизм-тілдің сөздік қорындағы жаңа сөз немесе жаңа мағына(154б.)
  
• 
  Омоним - айтылуы, дыбысталуы бірдей, бірақ мағыналары бір-бірінен мүлде басқа сөздер. (157б.)
  
• 
  Полисемия- Бір сөздің бірнеше мағынаға ие болу қасиеті; көпмағыналылық. Полисемия тілдердің бәрінде де бар және ол – сол тілдердің лексикасындағы көптеген сөздерге тән құбылыс (201б.)
  
• 
  Синоним- Айтылуы басқа-басқа болғанмен, мағыналары бір-біріне жуық, бірінің орнына бірі жүре алатын сөздер.(212б.)
  
• 
  Сөз - белгілі заттың, құбылыстың, оқиғаның, түр-түстің, қимыл-амалдың, тағы басқа да ұғым-түсініктердің атауы. (124б. )
  
• 
  Сөздік қор - көлемі жағынан аз болады да ғасырлар бойына сақталатын , көп өзгерістерге түспейтін, өте баяу дамитын, тілдегі сөздердің көбеюіне негіз, ұйытқы болатын байырғы түбірлік сөздер. (160б.)
  
• 
  Сөздік құрам - сөздік қорға енетін түбірлік сөздерді ішіне алатын, тілде қолданылып жүрген барлық сөздердің жиынтығы. Сондықтан ол сөздік қорға қарағанда көлемі жағынан анағұрлым көп болады. (160б.)
  
• 
  Табу сөздер - полинезей тілінің ta -«белгілеу» және bu - « күллі, түгелімен» тіл білімінде табу айтуға тұрмыстық- этнографиялық, діни, моральдық-этикалық тұрғыдан тыйым салынған сөздер дегенді білдіреді. (169б.)
  
• 
  Фразеологизм- тұрақты сөз тіркесі; бүтін тіркестің мағынасы оны құрайтын бөліктерінің жеке тұрғандағы мағынасынан өзгеше болады(256б.)
  
• 
  Эвфемизм ( грек тілінің euphemeo – « сыпайы сөйлеймін» деген сөзінен алынған термин) -алмастырылып айтылған сөздер. Мағынасы тұрпайы сөздерді сыпайылып жеткізу. (358б.)