2.3 Болашақ информатика мұғалімдеріне информатика тарихы курсын төңкерілген оқыту ресурсын пайдаланып оқыту әдістемесі және педагогикалық эксперимент нәтижелері
Елімізде 2018 жылдан бастап, бес басым бағытты анықтаған «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы жүзеге асырылды, оның ішінде ең маңыздылары «Экономика секторларын цифрландыру» және «Адам капиталын дамыту» [77]. Трансформацияның бұл бағыттары жаңа шындыққа – білім экономикасына көшуді қамтамасыз ету үшін жасампаз қоғам құруға әкеледі. Осы тұрғыда білім беру саласын цифрландыру мәселесі жаңартылуда. Сонымен қатар, жалпы білім беру сапасы бойынша әлемнің 30 озық елінің қатарына қосылу мақсатына жету цифрлық технологияларды жүйелі дамытпай, оқу процесінің технологиялық тиімділігін арттырмай, 21 ғасырдағы білім беруді цифрландыру жағдайында жаңа дағдыларды дамытпай, ол мүмкін емес.
Бұл адамның бүкіл өмірінде қалыптасатын шығармашылық, әлеуметтік дағдылар, сыни тұрғыдан ойлау, басқа адамдармен қарым-қатынас жасау қабілеті сияқты дағдыларды дамыту, 21-ғасырдың басты құндылықтарына айналуы, заманауи білім берудегі көзқарастарды өзгерту, оның цифрлық экономиканың қажеттіліктеріне бейімделу. Сонымен қатар, өткен ғасырдағы білім мен дағды қазір жеткіліксіз. Жаһандану жағдайында цифрлық экономика мен өндірістік технологиялардың белсенді дамуы, цифрлық технологиялардың күнделікті өмірге енуі қоғамды белсенді түрде өзгертуде, бұл өз кезегінде мектепте, жоғары оқу орындарында білім беру мазмұнына жүйелі өзгерістер енгізуді талап етеді.
Білім берудің цифрлық трансформациясының мақсаты – цифрлық технологиялардың дидактикалық әлеуетін барынша пайдалану, сондай-ақ педагогикалық міндеттерді тиімді шешу үшін қолданыстағы цифрлық технологиялар мен ресурстарды бейімдеу. Білім беруді цифрландыру заманауи білім беру процесін бүгінгі күннің шындығына ғана емес, болашақта да жаңа технологиялық сын-қатерлерге бейімделген икемді етуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, қазіргі ұрпақтың цифрлық дағдыларын, цифрлық мәдениетін қалыптастыру мен жетілдіруге ерекше жауапкершілік бүкіл педагогикалық қауымға жүктеледі. Сондықтан да қазіргі басшылар мен оқытушылар үшін білім алушыларға не қызықты екенін, оқу процесіне цифрлық технологияларды кеңінен енгізу процесін қалай басқару керектігін, онсыз технологияларды қалыптастыру мүмкін емес екенін білу маңызды.
Заманауи цифрлық білім беру ортасын қалыптастыру және дамыту мынадай негізгі нәтижелерге қол жеткізуді қамтамасыз етеді:
– жеке білім беру траекториясын құру және білім алушылардың оқу жетістіктерін, олардың тұлғалық және кәсіби дамуын бақылау негізінде оқу процесін даралау;
– тұрақты оқу мотивациясын қолдау және әрбір білім алушыны белсенді әрекеттерге тарту;
– оқу іс-әрекетінің жобалық сипатын қамтамасыз ету, теориялық және практикалық оқытуды біріктіру, оқу процесін ұйымдастырудың әртүрлі жеке және ұжымдық формаларын пайдалану мүмкіндіктерін кеңейту;
– мүмкіндігі шектеулі адамдарды әлеуметтендіру және оқыту мүмкіндіктерін жасау және кеңейту;
– оқу тапсырмаларын орындау барысында жедел кері байланысты қамтамасыз ету, оқу нәтижелерін тез және объективті бағалау;
– басқару қызметін автоматтандыру, оқытушыны күнделікті жұмыстардан босату.
Бүгінгі таңда цифрлық технологияларды пайдалану бойынша көптеген педагогикалық тәжірибе жинақталған, бұл модельді жүйелік талдау қажеттілігі туралы айтуға мүмкіндік береді. Оны Массачусетс технологиялық институты мен Гарвард университеттерінің түлегі Салман Хан білім берудегі ақпараттық технологиялардың жаңа мүмкіндіктерін көрсетті. Оның Khan Academy (www.khanacademy.org) коммерциялық емес жобасы 2008 жылы «төңкерілген сынып» технологиясын таратуды бастады. Академияның веб-сайтында химия, биология, физика, математика және басқа пәндер бойынша бейнелекциялар орналастырылған, бұл жоғары сапалы білім беруді кез келген жерде кез келген адамға қолжетімді етеді.
Төңкерілген оқыту – Flipped learning – аралас оқытудың негізгі нұсқаларының бірі, ол келесі формулаға негізделген: жаңа материалды өздігінен меңгеру (оның ішінде онлайн) және тәжірибеге бағытталған сыныптық жұмыс барысында бекіту. Білім беруді даралау мүмкіндіктерін кеңейтуге арналған аралас оқыту технологиялары білім алушылардың білім беру қажеттіліктерін, қызығушылықтары мен қабілеттерін толығымен ескеруге мүмкіндік береді. «Төңкерілген оқытуды» жүзеге асыру кезінде цифрлық білім беру ресурстарының әртүрлі түрлерін пайдалануға болады. Бүгінгі таңда оқытушы жоғары сапалы ресурстарды көптеп таба алатын «Bilimland» сияқты дайын білім беру платформалары бар.
Оқытушы «төңкерілген оқытуды» жүзеге асыру үшін оқытуды басқару жүйелерін де жиі пайдаланады. Мысалы, LMS Moodle дәстүрлі қашықтықтан оқыту курстарын ұйымдастыру үшін де, аралас оқытуды қолдау үшін де қолайлы. «Төңкерілген оқыту» үлгісімен жұмыс істеу үшін оқытушы мазмұнды жариялау және білім алушылармен өзара әрекетті ұйымдастыру үшін өз курсын жасай алады.
Төңкерілген оқыту моделінде цифрлық технологиялардың көптеген түрлері қарастырылды. Бұл технологиялар ақпаратты түсіруге және өңдеуге мүмкіндік беретін ойлауды оңтайлы визуализациялау әдісі.
Достарыңызбен бөлісу: |