²àçàºñòàí Ðåñïóáëèêàñû Áiëiì æ¸íå ¹ûëûì ìèíèñòðëiãi “Ñûðäàðèÿ” óíèâåðñèòåòi


А. Көне түркі және Орхон-Енисей кезеңі



бет8/8
Дата25.02.2016
өлшемі0.76 Mb.
#21639
1   2   3   4   5   6   7   8

А. Көне түркі және Орхон-Енисей кезеңі

Б. Қараханидтер кезеңі

В. Орта ғасырлық кезең

Г. Монғол шапқыншылығынан кейінгі кезең

Д. Араб басқыншылығынан кейінгі кезең


212. Қазақ әдеби тілінің Х-ХІІ ғасырдағы тарихи арнасы болып есептелетін кезең қалай аталады?

А. Араб басқыншылығынан кейінгі Қараханид кезеңі.

Б. Монғол шапқыншы-лығынан кейінгі кезең.

В. Ортағасырлық кезең.

Г. Көне түркі кезеңі.

Д. Орхон-Енисей кезеңі.

213. Мамлюк Египеті мен Сирияда жазылған нұсқалар қай кезеңге тиісті?

А. Ортағасырлық кезеңі.

Б. Қараханидтер кезеңі.

В. Орхон-Енисей кезеңі.

Г. Көне түркі кезеңі.

Д. ХІІ ғ-дың 2-жартысы-нан.

214 . Ақтамберді жырау нешінші жылдары өмір сүрген?

А. 1675-1767 ж.ж.

Б. 1775-1768 ж.ж.

В. 1840-1892 ж.ж.

Г. 1801-1875 ж.ж.

Д. 1790- 1870 ж.ж.

215. . Көне Қыпшақ тілінде жазылған ескерткіштер қайсы ғасырлар арлығын қамтиды?

А. ХІ-ХVII ғ. аралығы.

Б. XV-XXVIII ғ. аралығы.

В. XVII-XIX ғ. аралығы.

Г. XVI-XIX ғ. 1-жартысы.

Д. XIX ғ. 2-жартысы

216. Хұсырау уа Шырын, Мухаббат нама, Гулистан бит-Түркі шығармалары қай тілде жазылған.

А. Алтын Орда қыпшақтарының тілінде.

Б. Парсы тілінде.

В. Ескі өзбек тілінде.

Г. Қазақ тілінде.

Д. Араб тілінде.

217. Мамлюк Қыпшақтарының тілінде жазылған ескерткіштерді көрсет?

А. Терджуман турки уа араби, Китаб ал-идрак ли-Лисан ал-атрак.

Б.Кодекс куманикус, Құдатғу білік.

В. Гулистан бит-турки, Махббат наме.

Г. Сираж ал-кулуб, Неһтул Ферадис.

Д.Рахат ал-кулуб, Оғызнама.

218. Қандай шығармалар авторлы туындыларға жатпайды?

А. Мақал-мәтелдер, аңыз-әңгімелер.

Б. Поэзия жанрнда жазылған.

В. Шежіре, тарихи туындылар.

Г. Проза жанрында жазылған.

Д. Дидактикалық сарындағы толғаулар.

219. Келтірілген өлең шумағы қайсы ақынға тиісті?

Сүй, жан сәулем, тағы да сүй, тағы да!

Жылы, тәтті у тарады қаныма.

Жасағаннан бір-ақ тілеймін

Өтпесе түн, атпаса екен таңы да!

А. С.Торайғыровқа.

Б. М.Жұмабаевқа.

В. С.Сейфуллин.

Г. А.Құнанбаевқа.

Д. Шәкәрімге

220. Қазақ әдебиетінде роман жанрын жаңа сапаға көтерген кім?

А. Ж.Аймауытов.

Б. С.Мұханов.

В. М.Әуезов.

Г. Т.Ахтанов.

Д. І. Есенберлин.

221. Қорғансыздың күні әңгімесінің авторы кім?

А. М.Әуезов.

Б. Ж.Аймауытов.

В. Б.Майлин.

Г. С.Сейфуллин.

Д. М.Жұмабаев.

222. Тіліміздің фонетикалық жүйесінде болмаған в,ф,я,ч,щ дыбыстары әдеби тілімізге қай дәуірден еніп, қалыптасты.

А. Әдеби тіліміздің дамуының Советтік дәуірінде.

Б. Әдеби тіліміздің дамуының І-кезеңінде.

В. Әдеби тіліміздің дамуының ІІ-кезеңінде.

Г. Әдеби тіліміздің дамуының ІІІ-кезеңінде.

Д. Орта ғасыр дәуірі.

223. Қазақ әдеби тілі жалпы халықтың тілде қалыптасты деген пікірді кімдер айцтты?

А. Н.Сауранбаев, І.Кеңесбаев, М.Балақаев, Ғ.Мұсабаев.

Б. Н.Сауранбаев, Р.Сыздықова, М.Балақаев.

В. Ғ.Мұсабаев, Н.Сауранбаев, С.Аманжолов.

Г. І.Кеңесбаев, Н.Сауранбаев, С.Аманжолов.

Д. С.Исаев, Н.Сауранбаев, Р.Сыздықова, С.Аманжолов.

224. Келтірілген үзінді кімнің шығармасынан алынған?

Дүние бәрі у екен,

Мені алдайтын қу екен.

Өткізген өмірім бұл күнгі,

Пайдасыз қызу бу екен.

А. С.Торайғыров.

Б. М.Жұмабаев.

В. А.Байтұрсынов.

Г. С.Сейфуллин.

Д. А.Құнанбаев.

225. Келтірілген өлең шумағы кімге тиісті?

Ал енді олай болса, кімді алалық,

Қазақта қай жақсы бар, көз салалық,

... Жүз айтқанмен, өзгенің бәрі надан,

Толыналық Абайға, жүр баралық.

А. Шәкәрім.

Б. Жамбылға.

В. Сұлтанмахмұтқа.

Г. С.Сейфуллинге.

Д. Мағжанға.

226. 1930 жылдарда тіл мәселесі жайында ғылыми зерттеулер жариялаған тұңғыш ғалым-профессор кім?

А. Қ.Жұбанов.

Б. Х.Досмұхамедов.

В. І.Кеңесбаев.

Г. С.Аманжолов.

Д. М. Жұмабаев.

227. Қазақтың ауызша тараған әдеби тілі қай кезеңге жатады?

А. І – кезең - XV – XVII ғасырлар

Б. IV – кезең советтік дәуір

В. Көне түркі кезеңі

Г. ІІІ-кезең – ХІХ ғ. ІІ - жартысы

Д. ІІ – кезең – ХVІІІ ғ. ХІХ ғ. ІІ-жартысы


228. Қазақ әдеби тілін төмендегідей дәуірлерге бөлуді кім ұсынды:

    1. ХІХ ғ. ІІ жартысына дейінгі дәуір; 2) ХІХ ғ. ІІ жартысынан ХХ ғ. 20-жылдарына дейінгі дәуір; 3) Советтік дәуір.

А. Н. Сауранбаев

Б. Р. Сыздыков

В. С. Исаев

Г. Ғ. Мұсабаев

Д. М. Балақаев


229. Қазақ әдеби тілі тарихы нешінші ғасырдан басталады?

А. ХV ғасырдан

Б. ХІІ ғасырдан

В. ХІІІ ғасырдан

Г. ХІ ғасырдан

Д. ХVII ғасырдан


230. Қазақстан латын графикасына негізделген әліппе нешінші жылдан бастап көшті?

А 1929 жылдан.

Б 1924 жылдан.

В 1925 жылдан.

Г 1928 жылдан.

Д 1922 жылдан.

231. Араб жазуын қазақ тілінің ерекшеліктеріне сай етіп реформа жасаған кім?

А А.Байтұрсынов.

Б Ы.Алтынсарин.

В А.Құнанбаев.

Г Ш.Уалиханов.

Д С.Аманжолов.

232. Қазақтың ұлттық жазба әдеби тілі кімдердің атымен тікелей байланысты?

А Ы.Алтынсарин, А.Құнанбаев.

Б Ы.Алтынсарин.

В. Ш.Уалиханов.

Г.А.Құнанбаев, А.Байтұрсынов.

Д.А.Байтұсынов, С.Сейфулин, М.Жұманбаев т.б.

233. ХҮ-ХҮІІ ғғ ақын – жыраулардың ішінде ақыл – насихат, дидактикалық тақырыпта жырлағандар негізінен кімдер?

а) Асан, Шалкиіз

б) Доспанбет, Шобан

в) Марғасқа, Жиембет

г) Қазтуған, Шобан

д) Бұқар жырау, Марғасқа

234. Үзіндідегі – арға тұлғасымен келген грамматикалық ерекшеліктер қайсы ғасырларға тиісті сөз өзгерту үлгісі?

Ал дегенде аларға,

Алып жерге саларға

Сырғаласқан тауды сықтарға

Сырт бергенді зорларға,

Сыртанның ұлы Қара Қасай мырза бар

а) ХҮ-ХҮІІ ғғ

б) Х-ХҮ ғғ

в) ХІІІ-ХІҮғғ

г) Ү-ҮІІІ ғ

д) барлығы дұрыс

235. Сүреу, сүреу қар

Тоғай, тоғай, тоғай су

Азау, азау дегеннің – деп басталатын толғаулар қайсы ақын – жыраулардың стиліне қатысты.

а) Доспанбет

б) қазтуған

в) Шалкиіз

г) Бұқар жырау,

д) Барлық жыраулардың стилінде кездеседі.

236. ХІХ ғ ІІ – жартысында қазақ тілінің қандай функциональды стилдері болды?

а) Аталған стильдердің барлығы

б) Публицистикалық стиль

в) Ғылыми стиль

г) Ресми іс-қағаздар стилі мен эпистолярлық стиль.

д) Көркем әдебиет стилі

237. Қадырғали Жалайырдың Жамиғат – ат- тауарихы қайсы тіл дәстүрінде жазылды.

а) Кітаби тіл дәстүрінде

б) Көне түркі жазба ескерткіштер тілінде

в) Ескі өзбек тілінде

г) Көркем проза әдеби тіл дәстүрінде

д) Ауыз әдебиеті тіл дәстүрінде

238. Қазіргі әдеби тілде қалыптасқан стильдік тармақтарды көрсет.

а) Көркем стиль, ресми стиль, бейтарап стиль

б) публицистикалық стиль, ресми іс-қағаздар стилі,

в) көркем стиль, ғылыми стиль

г) Көркем стиль, жалпыхалықтық лексика стилі

д) барлық жауаптары дұрыс

239. Үзіндіден диалектизмдердің қатарын көрсет.

Бірақ оралып, буынып қалды-ау, тыпыршыған қараңқоңыр.

Оны мен бүйтіп қоймаймын, Жиішкертем.

Бұдан артық қаяққа апарам сені? М.Әуезов «Білекке-білек»

а) Қараңқағыр, жиішкертем, қапты-ау, қаяққа апарам.

б) буынып, жиішкертем, қапты –ау, жемің

в) Буынып, тыпыршыған, жиішкертем,

г) жиішкертем, қаяққа апарам, тыпыршыған, буынып.

д) Барлық жауаптары дұрыс.

240. Жалпы әдеби тілдің қалыптасуының негізгі неше жолы бар.

а) 3 жолы

б) 5 жолы

в) 4 жолы

г) 2 жолы

д) 6 жолы

241. Осы күнгі ұлттық әдеби тіл қай кезден басталады.

а) ХІХ ғ 2-жартысынан

б) Ү-ХІІІ ғғ

в) Х-ХҮ ғғ

г) ХІХ ғ 1-жартысынан

д) ҮІІ-Х ғғ

242. Осы күнгі ұлт болып қалыптасқан халықтардың әдеби тілдерін неше кезеңге бөліп қарайды.

а) 2 кезеңге

б) 3 кезеңге

в) 4 кезеңге

г) 5 кезеңге

д) 7 кезеңге

243. Н.Сауранбаев қазақтың толық мағынасындағы әдеби тілін қай кезден бастады деді.

а) ХҮІІІ ғ 2-жартысынан

б) ХҮІІІ ғ 1-жартысынан

в) ХІХ ғ 1-жартысынан

г) ХХ ғ 1-жартысынан

д) ХХ ғ 2-жартысынан

244. Ауызша әдеби тілдің негізгі стилдік тармақтарын көрсет

а) көркем поэзия мен ішінара шешендік сөздер

б) көркем проза стилі, көркем поэзия стилі

в) кеңсе-іс қағаздары мен шешендік сөздер

г) ғылыми стиль мен көркем поэзия стилі.

д) барлық жауаптар дұрыс.

245. Көрсетілген қазақ әдеби тілнің кезеңдері классификациясы авторы кім.

1-кезің-15-17 ғ.

2-кезең -18 ғасырдан 19 ғасыодың 2-ші жартысына дейін

3-кезең -19 ғ. 2-ші жартысынан Қазан төңкерісіне дейін

4-кезең- Советтік дәуір

А. Р.Сыздықова.

Б.С.Исаев.

В. С.Аманжолов.

Г. М.Балақаев.

Д Қ. Жұбанов.

246. Абай шығармасынан келтірген үзіндіде жалпы халықтық тілдің, әдеби тілге енбей қалған бөліктерін көрсет?

Шырылдауық шегіртке

Ыршып жүріп ән салған.

Көгалды қуып гуляйттап,

Қызықпен жүріп жазды алған,-

А. Варваризмдер.

Б. Диалектизмдер.

В. Кәсіби сөздер.

Г. Жаргондар.

Д. Қарапайым сөйлеу тілі.

247. «Құтадғу білік» қай кезеңдегі әдеби тілде жазылған?

А. Қараханидтер кезеңі.

Б. Қыпшақ әдеби тіл кезеңі.

В. Монғол шапқыншылығынан кейінгі кезең.

Г. Көне дәуір кезеңінде.

Д. Барлық жауаптар дұрыс.

248. Махмуд Қашқаридің «Дивану лұғат-ат түрк» қай жылы жазылды?

А. 1072-74 жылдар.

Б. 1074-76 жылдар.

В. 1076-78 жылдар.

Г. 1076-77 жылдар.

Д. 1078-79 жылдар.

249. М.Қашқари сөздігінде «өзге түркі тілдерінде й қолданылатын жерде, ол тілде н қолданылады дегенде қайсы тілді назарда тұтқан?

А. Арғулар тілін.

Б. Ягмалар тілін.

В. Бұлғарлар тілін.

Г. Оғыз тілін.

Д. Қарақұлықтар тілін.

250. Келтірілген үзінді қай дәуірдің жазба әдеби тілі дәстүрінде жазылған және авторы кім?

Абибнің йэрі аты йугнак эрур,

Сафалық ғажаб йэр көңүлләр йүрүр.

А. Қараханидтер дәуірі, А. Югнаки.

Б. Қараханидтер дәуірі Ж.Баласағұн.

В. Монғол шапқыншылығы дәуірі, Ә.Бахадурхан.

Г. Монғол шапқыншылығы, Қ.Жалайири

Д. Барлық жауаптар дұрыс



М А З М Ұ Н Ы

1.Алғы сөз

2.Күнтізбелік – тақырыптық жоспар

3.Бірінші аралық бақылау (7-ші апта)

3.1. Әдеби тілдің сипаты

3.2. Көне түрік жазба ескеркіштерінің тілі

3.3. Орта ғасырлық түркі жазба ескерткіштерінің тілі

3.4. Қазақ әдеби тілінің тарихи арналары

3.5. ХҮ-ХҮІІ ғ. қазақ әдеби тілі

3.6. ХҮ-ХҮІІ ғ. қазақ әдеби тілінің лексика-грамматикалық сипаты

3.7. ХҮІІІ ғ. қазақ әдеби тілі



4.Екінші аралық бақылау (14-ші апта)

4.1. ХІХ ғ. І жарт. қазақ әдеби тілі

4.2. ХІХ ғ. І І жарт. қазақ әдеби тілі

4.3. ХІХ ғ. І жарт. ұлттық жазба әдеби тілінің қалыптасуы

4.4. ХХ ғ. басындағы қазақ әдеби тілі

4.5. ХХ ғ. 20-40жылдарындағы қазақ әдеби тілі

4.6. 20-40жылдардағы мерзімді баспа сөздің даму

4.7. 1950-1980 жылдардағы қазақ әдеби тілі



5.Қорытынды бақылауға (емтихан) арналған тест тапсырмалары (250 тест)







Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет