\\Ъ 5 И. Нугыманүлы, Ж. Ә. Шоқыбаев


Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін табыңыздар



бет38/162
Дата19.12.2023
өлшемі2.23 Mb.
#486989
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   162
Нұғманұлы учебник

Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін табыңыздар. 7-есеп. 332,5 г суда 17,5 г калий хлориді ерітілген. Ерітіндідегі

еріген заттың массасының пайыздык үлесін табыңыздар.


Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесі (10) еріген зат массасын ерітіндінің массасына бѳлу арқылы табылады:


W= m (еріген зат)


m (ерітінді)




Ерітіндінің массасы m = m (еріген зат) + Ші (еріткіш)



Шешуі:










m (еріген зат) = 17,5 г










m (Нг О) = 332,5 г

W = m (еріген зат) =

17.5

г




m + Ші

17,5 г+

322,5 г




  1. 17.5 г = 0,05 немесе 5%

350 г

Жауабы: ерітіндіде калий хлоридінің массалық үлесі 5%.

8-есеп. Ас тұзының массасы 450 г, еріген заттың массалық үлесі


10 пайыздык ерітіндісінде неше грамм тұз ерітілген.





Шешуі:



















m (ерітінді) =

450

г













W %(NaCl)

=10

m (N aC l)

=

W% •

m (ерітінді)



















100%










m (Na Cl)

=

10% -

450 r

45 r.
















100%




Жауабы: ерітіндіде 45 г ас тұзы ерітілген.


9-есеп. Тұз қышқылының еріген заттың массалық үлесі 10%, тығыздығы 1,047 кг/м^ , 10 л ерітіндісіндегі хлорсутектің массасы қанша?


Шешуі:

V (НС1 ерітінді) = 10 л


81

R (HCI ерітінді) = 1,047 кг/м^ W = m_; m = W - V - R

V- R

W lHCl ерітінді! = 10% m(HCL) = 0,1- 0,001 1047 кг/м^ =

m(HCl) -? = 0,1047 KT/M^ немесе 104,7 г


Жауабы: 10 л 10% HCI да 104,7 г хлорсутек еріген.


10-есеп: 3,2 г темір (111) оксидін тотықсыздандыру үшін


сутегінің қандай кѳлемі (қ. ж.) қажет?


Шешуі:

m (ҒегОз) = 3,2 г 1. Реакция теңдеуін жазу

______________________________________________________Ғ с 2 0 з + З Н 2 = 2 Ғ е + З Н 2 О


V (На) -? 2. Теңдеуге есептің шартында берілгендерді қою.


Vm =22,4 л/моль


М (ҒсаОз) = 160 г/моль; 3,2 г х л


ҒеаОз+ЗН2=2Ғе +ЗН2О


160 г/моль ■1 22,4 л/моль • 3


3. Пропорция қүру


3,2 г : 160г= Xл :67,2л


X = 3.2 г • 67.2 л = 1,344 л


160

Жауабы: 3,2 г ҒеаОз. ті тотықсыздандыру үшін 1,344 л сутегі жүмсалады.
IX СЫНЬШТА енгізілетін есептердің типтері Әрекегтесуші заттардың біреуі арты қ алынғанда теңдеу бойьшша есептеу.

11-есеп: 23,4 г ас түзына 39,2 г күкірт қышқылымен эсер еткенде неше 1-рамм натрий сульфаты түзіледі? Шешуі:


m (Na Cl) = 23,4 г


m (H2SO4) = 3962 г


m (Na2S04) - ?


М (Na Cl) = 58,5 г/моль





82

  1. (H2SO4) = 98 г/моль




  1. (N82804) = 142 г/моль



Алдымен натрий хлориді мен күкірт қышқылының қайсысы артық алынғанын табамыз.
2Na Сі + H2SO4 = N82804 + 2HCL Формулалары бойынша зат молшерін табамыз. v(Na Сі) =23,4 г: 58,5 г/моль = 0,4 моль V (H2SO4) = 39,2 : 98 г/моль = 0,4 моль +

Реакция теңдеуі бойынша 1 моль ас түзымен 0,5 моль күкірт қышқылы эрекеттеседі, демек, оның 0,4 моль - 0,2 моль = 0,2 молі артық алынған.


Есептеуді бүдан эрі натрий хлоридінің массасы немесе оған сәйкес моль не болмаса күкірт қышқылының реакцияға кіріскен молшері бойынша жүргізеді.


Реакцияға 2 моль натрий хлориді қатысқанда екі есе аз моль натрий сульфаты шығады, 0,4 моль натрий хлоридінен 0,2 моль сульфат алынады, оның массасы:


m (N33804) = V • М = 0,2 моль • 142 г/моль = 28,4 г


Жауабы: 23,4 г натрий хлоридінен 28,4 г натрий сульфаты алынады. Бастапқы заттардың біреуі қоспа немесе ерітінді түрінде


алынғандагы есептеулер.


12-есеп: 46,8 г натрий хлоридімен толық эрекеттесу үшін 80 пайыздык күкірт қышқылынан неше миллилитр алу керек? Шешуі:


m (NaCl) = 46,8 г





  1. (Н28О4) = 80 % V(H2804)-?

Реакция теңдеуі бойынша 46,8 ғ натрий хлоридімен эрекеттесетін қышқылдың массасын табамыз.

46,8 г Xг


2Na Сі + Н28О4 =2Н Сі +N33804


2 • 58,5 г/моль 98- 1г/ моль


Эрекеттесуші масса қатынастары бойынша шығарамыз. Теңдеуге Караганда 117 г > 98 г, яғни күкірт қышқылы 1,2 есе аз кетеді, ендеше есептің шарты бойынша 46,8 г : 1,2 = 39 г Н28О4 жүмсалады (100 пайыздық).



83

!

Қышқыл ерітінді күйінде алынған, ішінде 39 г H2SO4 бар ерітіндінің масасын табамыз.


m (ер-ді H2SO4) = m (е.з) • 100 = 39 г-100% = 49 г

80 80%

Осы массаға сэйкес ерітіндінің кѳлемін анықтаймыз.

V (ерітінді) m = 49г = 28 см^





  1. 1,72 см^

Жауабы: 28 мл H2SO4 алу керек.


Реакция ѳнімінің сарамандық шығымын анықтау.




13-есеп. 23,4 г натрий хлориді күкірт қышқылымен

эрекеттескенде 13,14 г хлорсутек алынды. Хлорсутектің сарамандық


шығымын процентпен есептеңдер.


Шешуі:




  1. (Na Cl) = 23,4 г Ѳнімнің процентпен алынғын шығымы m (НС1) = 13.4 г мына формуламен есептеледі:

п. ш._(Н С1) - ?п. ш. = m сарамандық ■100%

m теор.

Демек, теңдеу бойынша хлорсутектің теориялық шығымын есептеу керек.

23,4ғ Xг

2Na Cl + H2SO4 =2Н Cl +Na2S04

2-58,5 г/моль 2моль-36,5 г/моль


Бүдан 23,4 г: 117 г = х: 73 г


X = 23.4 г - 73 г =14,6 г HCL





117г




п.ш. (Н С1) = 13.4 г

-100% =90%

14,6

г

Жауабы: Н Сі-дың сарамандық шығымы 90%



84

  1. СЫНЬШТА енгізілетін есептердің типтері

Заттардың молекулалық формуларын табу






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   162




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет