4 тілдік дағдыда indd



бет35/49
Дата16.04.2024
өлшемі2.29 Mb.
#498803
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   49
әдебиеттік оқу сабақтарында тыңдалым дағдысын қалыптастыру жолдары

25-кесте. Би қозғалыстары

Дене бөліктері

Қозғалыстар

Қолыңды қолыңа қой
Қолыңды желкеңе апар
Қолыңды тізеңе қой
Қолыңды табаныңа тигіз
Тізеңді мұрныңа тигіз
Шынтақты тізіңе тигіз

Теңселу Жүгіру
Басу Жүру
Бұрылу Айналу
Ұру Көрсету
Шапалақтау Қолды көтеру
Секіру Құсша ұшу

6.2 Көркем гимнастика

Тілдік деңгейі

*

Тілдік мақсат

Нұсқаулар, дене мүшелері мен геометриялық фигуралар

Дағды

Айтылым және тыңдалым

Ойлау әрекеті

Нұсқауларды орындау

Оқыту әдісі

Тиянақтылыққа ынталандыру – қателерді түзету

Қарым-қатынас түрі

Үлкен сыныптарға сай барлық сынып жұмысы

Дайындық

Тақтаға шеңбер, шаршы және үшбұрыш сызыңыз. Геометриялық фигуралар жанына атауларын жазыңыз.

Жүргізілу барысы

      1. Оқушыларды орындарынан тұруларын сұрап, оларға 26-кестедегі нұсқаулардың бірін беріңіз. Мысалы: Ауаға қолыңмен үлкен шеңбер сыз. Тапсырма мақсаты оқушыларға қимыл жаттығуларын орындата отырып, оларды сергіту және дене мүшелері атауларын қайталау.

      2. Олар жаттығу мақсатын түсінгенде, өзгелерге нұсқаулар беру үшін оқушылардың бірін сынып алдына шақырыңыз. Оқушы сыныпқа жаттығу орындатады, мысалы: Оң аяғыңмен кішкентай шаршы сыз.

      3. Жаттығуларды орындатқан оқушы келесі оқушыны таңдайды.

26-кесте. Фигураларды ауаға сызу

Оң қолыңмен
Сол қолыңмен
Кішкентай саусағыңмен
Бас бармағыңмен
Басыңмен
Мұрныңмен
Көздеріңмен
Құлағыңмен
Сол аяғыңмен
Оң аяғыңмен
Үлкен бармағыңмен
Тізеңмен

Үлкен/кішкентай ......
сыз

Шеңбер
Шаршы
Үшбұрыш

Қосымша


• Бұл тапсырманы түрлендірудің өзге бір жолы дене мүшелерін қолдана отырып, оқушыларға өз есімдерін ауаға жаздырту.
6.3 Тазалық гигиенасы

Тілдік деңгейі

*

Тілдік мақсат

Дене мүшелері, жеке бас тазалығы

Дағды

Айту: ырғақ, екпін

Ойлау әрекеті

Құрастыру

Оқыту әдісі

Шығармашылыққа ынталандыру – қателерді қабылдауды үйрету

Қарым-қатынас түрі

Үлкен сыныптарға сай барлық сынып жұмысы

Жүргізілу барысы

    1. Оқушылардан мектепке таза болып келу үшін таңертең не істеу керектігін сұраңыз. Олар іс-әрекеттерді айтқан кезде негізгілеріне баса назар аударыңыз. Мысалы, денені таза ұстау, жуыну, тісті тазалап тұру, т.б.

    2. 27-кестедегі тақпақтарды пайдалана отырып, белгілі бір әуенмен орындатуға болады немесе әнді оқушылардың өздері таңдайды. Бұл тапсырмадағы мақсат оқушылардың назарын гигиена тақырыбындағы сөздерге аудару (3-баған).

    3. Оқушылар тақпақтағы кеңесті әндете отырып, қимылмен көрсете алады.

27-кесте.

Тақырыптар

Тақпақ

Гигиена тақырыбындағы сөздер

Дене бітімі
Сабын мен су Тіс щеткасы

Сымбат-мүсін дегенің Бітім-көркі денеңнің.
Сымбат – жүру әдемі,
Дене қалпын тік ұстап: Көтеріп сәл кеудені,
Иық жазып дұрыстап. Түзу отыр, қисаймай, Бүкіреймей, жантаймай. Күш сап бас пен арқаға, Жатып алма партаға.
Дос бол сабын, сумен сен, Жиі-жиі жуын сен:
Таңертең де, кешке де,
Жуын күндіз-түсте де,
Жуын тамақ алдында,
Жуын тамақ соңында,
Жуын ұйықтар кезіңде, Жуын тұрған мезгілде.
Тіс болмаса,
Асты қалай шайнарсың, Тазалап жүр тісіңді.
Тісті күнде екі рет Кішкене де ыңғайлы, Тазартуды ойларсың. Тіс щеткасын пайдалан. әдет қыл бұл ісіңді:
Тазалауға болмайды,
Щеткасымен басқа адам.

Дене қалпын тік ұста
Кеудені көтер
Түзу отыр
Қисайып отырма
Бүкірейме
Жантайма
Таңертең, жатар алдында жуын
Тамақ алдында, тамақтан кейін жуын
Тісті тазала
Күніне екі рет таза
Тіс щеткасымен тазала

Қосымша


  • Оқушыларға тазалық туралы мәтін құрастыртып немесе сурет салғызуға болады.

  • Оқушылардың жасы мен тілдік деңгейіне сай өзге тақпақтарды қолдануға болады.

6.4 Тазалықты сақтау

Тілдік деңгейі

*

Тілдік мақсат

Тазалық тақырыбындағы сөздер

Дағды

Нұсқаулардың ретін тыңдау

Ойлау әрекеті

Еске сақтау

Оқыту әдісі

Тиянақтылықты ынталандыру – қателерді түзету

Қарым-қатынас түрі

Үлкен сыныптарға сай барлық сынып жұмысы

Жүргізілу барысы

  1. Оқушыларды орындарынан тұрғызасыз. 28-кестедегі бір нұсқауды оқып, оны оқушылардың қимылмен көрсетулерін сұраңыз, мысалы: Бетіңді жу.

  2. Келесі жолы екі нұсқауды бірінен соң бірі оқыңыз. Оқушылар екі нұсқауды тыңдайды да, қимылмен көрсетеді, мысалы: Шашыңды тара және тісіңді тазала.

  3. Әрдайым нұсқауларды тізімге бір-бірден қосып отырыңыз. Оқушылар біртіндеп өскен тізімді толықтай тыңдайды. Сіз оқуды тоқтатқан соң, өздіктерінен барлық қимылды рет-ретімен көрсетеді. Оқушы тізімді есіне сақтай алмаса отырады. Нұсқауды толық есіне сақтап қимылдарды ретімен орындаған бала жеңімпаз атанады.

28-кесте. Тазалықты сақтау
Бетіңді жу
Ыдысыңды жу
Шашыңды тара
Киімдеріңді жу
Тісіңді тазала
Киімдеріңді үтікте
Аяқ киіміңді тазала
Шұлықтарыңды жу
Шашыңды жу
Қолыңды жу
6.4 Аяқ іздері

Тілдік деңгейі

*

Тілдік мақсат

Аяқ сөзімен тіркесетін етістіктер

Дағды

Сөздік жұмысы

Ойлау әрекеті

Таңдау және зерттеу

Оқыту әдісі

Шығармашылықты ынталандыру – қателерді қабылдау

Қарым-қатынас түрі

Шағын топтық жұмыс

Дайындық

Топтарға ақ парақтар, маркерлер, сөздіктер қажет болады.

Жүргізілу барысы

  1. Оқушыларды бірнеше топқа бөліңіз. Әр топқа маркерлер, ақ парақтар таратылады.

  2. Әр топ қағаз бетіне аяқ ізінің суретін салады. Топ оқушылар аяқ ізін иллюстрация ретінде қолдана отырып, айналасына сөздер жазады.

  3. Екі топ аяққа қатысты етістіктерді жазса, екі топ аяққа киетін заттардың атауларын жазады. Қажетіне қарай сөздіктерді де қолдана алады. 29-кесте үлгі ретінде ұсынылған.

  4. Әр топ жасаған жұмыстарын бір-біріне таныстырады, толықтырады.

29-кесте.

Біздің аяғымыз не істей алады?

Біз аяғымызға не киеміз?

Жүгіру
Тұру
Ырғу
Секіру
Тебу
Серуендеу
Өрмелеу
Сырғанау
Коньки тебу
Шаңғы тебу

Туфли
Шұлық
Бәтеңке
Коньки
Шаңғы
Футбол аяқ киімі
Роликті коньки
Теннис аяқ киімі
Жүгіру аяқ киімі
Жүзу аяқ киімі

Қосымша


• Дәл осындай жаттығуды қол іздерін қолданып жасауға болады.
6.5 Дәрігер! Дәрігер!

Тілдік деңгейі

*

Тілдік мақсат

Сырқаттар, емдік заттар

Дағды

Айтылым: еркіндік, ырғақ

Ойлау әрекеті

Сәйкестендіру

Оқыту әдісі

Шығармашылыққа ынталандыру – қателерді қабылдау

Қарым-қатынас түрі

Үлкен сыныптарға сай барлық сынып жұмысы

Дайындық

Емдік заттарды тақтаға жазып қоюға болады.

Жүргізілу барысы

    1. Бұл тапсырманы өлең түріндегі диалог етіп өткізуге болады. Ол үшін арнайы әуен таңдалады. Тапсырманы орындамас бұрын әуеннің сүйемелдеуімен «Менің басым ауырып тұр» дейсіз. Оқушылар «төсекке жатыңыз» деп айтуы мүмкін.

    2. Осы мысалды көрсеткеннен кейін сыныпты екі топқа бөлесіз: дәрігерлер және пациенттер.

    3. Пациенттер тобы әндетіп сұрақ қояды, дәрігерлер тобы әндетіп жауап береді. Оқушылар 30-кестедегі сөздерді қолдана алады.

    4. Кейін топтардың рөлін ауыстырасыз.

30-кесте. Дәрігер мен пациент

Диалог

Емдік шаралар

Дәрігер: Қалыңыз қалай?
Пациент: Менің ... ауырып тұр.
Дәрігер: Бұған осы ..... көмектеседі!
Пациент: Рахмет дәрігер.

Пластырь, бандаж, аспирин, көз тамшылары, жөтел дәрілері, құлақ тамшылары, мұрын тамшылары, төсекке жат, тұзды суға түс, ыстық шай іш, сорпа іш.

Қосымша


  • Оқушылар сырқаттарды емдеуге байланысты өз ұсыныстарын қоса алады.

6.7 Қауіпсіздік ережелері

Тілдік деңгейі

**

Тілдік мақсат

Бұйрықты сөйлемдер

Дағды

Тыңдалым

Ойлау әрекеті

Сұрыптау, қорытындылау

Оқыту әдісі

Тиянақтылыққа ынталандыру – қателерді түзету

Қарым-қатынас түрі

Үлкен сыныптарға сай барлық сынып жұмысы

Дайындық

Тақтаға ҚАУІПСІЗДІК сөзін жазыңыз. Астына тақырыпшаларын жазыңыз: Жеке, Жол, Күн, Су.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   49




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет