МОЙЫННЫҢ ЖӘНЕ БАСТЫҢ АРТЕРИЯЛАРЫ

Жалпы ұйқы артериясы

Жалпы ұйқы артериясы, a. carotis commu- nis (49-сурет), жүп, оң жақтан иық-бас саба- уынан, truncus brachiocephalicus, ал сол жақ- тан - тікелей қолқа доғасынан, arcus aortae, басталады. Сондықтан сол жалпы ұйқы ар- териясы оцнан бірнеше см ұзынырақ.

Жалпы ұйқы артериясы вертикалді жоғары кеуденің жогаргы тесігінен мойын аймагына котеріледі.

Бұл аймакта артерия мойын омырт- қалардың колденец осінділері мен оларды жабатын бұлш ы қеттердің ал- дыңгы бетінде, кеңірдек пен өңеш тің бүйірінде, тос-бұгана-ем ізікті бұлш ы- қет пен құрамы нда ж ауы ры н-тіласты бұлшықеті орналасқан кеңірдек алды та- бақш асының артында орналасады. Ж ал- пы ұйқы артериясы ны ц сы рты нда ішкі

мойындырық вена, v. jugularis interna, ал олардыц аралы гы ндағы артқы қапталда кезбе нерв, п.vagus, орналасады.

Жалпы үйкы артериясы оз жолын- да тармақтар бермейді жэне қалқанша

шеміршекгің жогаргы жиегі децгейінде: 1)

сыртқы үйқы артерияга, a. carotis externa,

2) ішкі ұйқы артерияга, a. carotis interna,

бөлінеді.

Бөлінген жерінде кішкене түйіншек - ұйқы шумағы, glomus caroticum, жэне жал- пы үйқы артериясыныц кецейген бөлігі - үйқы койнауы, sinus caroticus, бар.

Үйқы шумагы, glomus caroticum, мөлшері 53 мм, үйқы артериясыныц дәнекерлі қабы- гымен байланысқан жэне ерекшеленген

«гломустық» жасушалары салынган дэнекер тіндерден түрады.

Ұйқы шумагыныц қүрамында көптеген молшерде тамырлар мен нервтер бар (қарацыз: «Параганглий»),

¥йқы қойнауыныц қабырғасы, sinus caroticus, ортацгы қабыгының нашар дамуымен, ал дәнекерлі қабыгыныц қалыцдыгымен жэне коп мөлшерде со- зылмалы талшықтар мен сезімтал нерв соцдарымен ерекшеленеді.