Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі КӘсіби педагогика
жүктеу/скачать 1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 10.1 Кәсіптік білім беру жүйесінде педагогикалық кадрларды дайындау мәселелері мен болашағы
| 10. КӘСІПТІК БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІ ҮШІН
ПЕДАГОГ КАДРЛАРДЫ ДАЯРЛАУ Жоспар: 10.1 Кәсіптік білім беру жүйесінде педагогикалық кадрларды дайындау мәселелері мен болашағы 10.2 Кәсіптік білім берудегі инновациялар 10.1 Кәсіптік білім беру жүйесінде педагогикалық кадрларды дайындау мәселелері мен болашағы Кәсіптік білім беру жүйесінде және жұмыспен қамту қызметінің білім беру мекемелерінде білім беру бағдарламаларын, әдетте, кәсіптік-педагогикалық қызметкерлер жүзеге асырады. Кәсіптік білім беру мекемелерінің педагогикалық корпусының негізін оқытушылар мен өндірістік оқыту шеберлері құрайды. Қазақстанда ұзақ уақыт бойы өндірістік оқыту шеберлері индустриялық-педагогикалық техникумдарда, ал оқытушылар – жо- ғары оқу орындарының инженерлік-педагогикалық факультеттерінде дайындалды. Социалистік кезеңде өнеркәсіптік саланың басым дамуы жұмысшы кадрлардың арнайы кәсіби-біліктілік құрылымын тудырды, ол өз кезегінде кәсіби мектептің педагогикалық кадрларының құрылымын да анықтады. Қазіргі уақытта бастауыш және орта кәсіптік білім беру әлеумет- тік сала, экономика, қызмет көрсету, денсаулық сақтау салаларына көбірек бағдар ала бастады. Кәсіби-педагогикалық кадрларға қажет- тілік артты және олардың біліктілік құрылымын кеңейту қажеттілігі пайда болды [3]. Білім беру мекемелерін басқару автономды болды, Білім беру мазмұны өңірлік ерекшеліктерге ие болды, мемлекеттік білім беру стандарттары енгізілді. Іс-әрекеттердің келісімділігін жоғары және орта кәсіптік оқу орындарының кәсіптік-педагогикалық білім беру жөніндегі оқу-әдістемелік бірлестігі қамтамасыз етті. Мысалы, 5В012000 – Кәсіптік оқыту мамандығы бойынша бакалавриат түлегіне "Кәсіптік оқыту бакалавры" академиялық дәрежесі беріледі» [22]. Бітірушілерге мамандануына байланысты 78 біліктілік беріледі: Мамандану – еңбек технологиясы және кәсіпкерлік. Біліктілігі – жалпы техникалық және арнайы пәндер оқытушысы, еңбек және кәсіпкерлік технологиясы мұғалімі. Мамандандыру – Өнеркәсіптік өндіріс (сала бойынша) Біліктілігі – сала бойынша кәсіптік оқыту педагогы: — машина жасау өндірісі; — металлургиялық өндіріс; — салу; — газ және мұнай өндіру өндірісі; — химиялық және мұнай өңдеу өндірісі; — кен өндіру өндірісі; — тоқыма және тігін өндірісі; — Былғары және аяқ киім өндірісі; — Ағаш өңдеу және жиһаз өндірісі; — тамақ өнімдерін өндіру; — өнеркәсіптік өндіріс және қоршаған ортаны қорғау. Мамандануы – ауыл шаруашылығы өндірісі. Біліктілігі – сала бойынша кәсіптік оқыту педагогы: — Ауылшаруашылық техникасы және агрономия; — мал шаруашылығы және Өсімдік шаруашылығы; — ауыл шаруашылығы өндірісін механикаландыру және автоматтандыру; — ветеринария; — орман шаруашылығы жұмыстары. Мамандандыру – қызмет көрсету өндірісі. Біліктілігі – сала бойынша кәсіптік оқыту педагогы: — тұрмыстық шаруашылыққа қызмет көрсету және сервис; — автокөлік құралдарын пайдалану және жөндеу; — тігін бұйымдарын құрастыру және моделдеу; — байланыс және телекоммуникация; — Ақпараттық технологиялар; — электротехника және радиоэлектроника . Мамандандыру – сәндік-қолданбалы және көркемөнер өндірісі. Біліктілігі – Кәсіптік оқыту педагогы (сала бойынша). Мамандандыру – Киім дизайны. Біліктілігі – Кәсіптік оқыту педагог-дизайнер. Мамандануы – Шаруашылық субъектілерінің экономикасы және 79 менеджменті. Біліктілігі – Кәсіптік оқыту педагог-менеджері. Кәсіптік оқыту педагогы, еңбек технологиясы және кәсіпкерлік мұғалімі, үйірме жетекшісі, кәсіптік лицейлер мен колледждерде жұмысшы кәсіптері кешені бойынша жалпы техникалық пәндер мен арнайы технологиялар оқытушысы лауазымдарында жұмыс істей алады.; ведомстволық тиістілігіне және меншік нысанына қарамастан, сондай-ақ басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының Біліктілік анықтамалығының біліктілік талаптарына сәйкес жоғары және кәсіптік білім беру жүйесіндегі өндірістік оқыту шеберлері. Бакалаврлар бірінші санатты техника, кіші ғылыми қызметкерлер қызметтерін атқара алады. Ғылыми-зерттеу мекемелерінің, конструк- торлық және жобалау ұйымдарының инженер-лаборанттары, инженерлері және басқа да лауазымдар [21]. Осылайша, Қазақстанның білім беру жүйесінде кәсіптік- педагогикалық кадрларды даярлау міндеттерін іске асыру үшін кәсіптік-педагогикалық білім беру жүйесі құрылды. Кәсіби-педагогикалық білім беру мамандарды даярлаудың өзіндік саласы болып табылады. Кәсіптік-педагогикалық білім беру педагогикалық білім берудің құрамдас бөлігі болып табылады деген пікірді жиі естуге болады. Іс жүзінде бұл олай емес. Жоғары кәсіптік білім мамандықтарының қолданыстағы жіктеушісіне сәйкес педагогикалық және кәсіптік-педагогикалық мамандықтар тең құқықта арнайы топқа – Білім кіреді. Сонымен қатар педагогикалық білім беру дәстүрлі түрде әртүрлі оқу орындарында жалпы білім беру бағдарламаларын іске асыратын оқытушыларды даярлауға бағытталған, ал кәсіптік-педагогикалық білім беру Бастауыш және орта кәсіптік оқу орындары үшін кадрлар даярлаумен айналысады. Осылайша, бірінші жағдайда педагог оқушыларды қандай да бір пәнге, ал екіншісінде – мамандықты оқытуға дайын. Педагог-мамандардың қызметі салаларының бұл айырмашылығы педагогикалық және кәсіптік-педагогикалық білім бір-біріне қатысты бағынышты жағдайға ие бола алмайтынына сендіреді [3]. Психологиялық-педагогикалық даярлықтың технологиялық құ- рамдас бөлігінің ерекшелігі – бітіруші оқу пәнін өз бетінше жобалау, оның мазмұнын іріктеу және осы пәнді оқыту әдістемесін әзірлеу 80 дағдылары бар. Кәсіптік оқыту педагогын салалық даярлаудың ерекшелігі оған педагогикалық қызметкер ретінде білім беру үдерісіне зиян келтірмей, оны өндірістік еңбекпен үйлестіру қағидаттарында оқушыларды өндірістік оқытуды ұйымдастыруға және жүзеге асыруға тура келеді. Бұл кәсіби оқыту педагогының арнайы салалық дайындығына жоғары талаптар қояды, ол инженер-технолог біліктілігіне сәйкес болуы тиіс. жүктеу/скачать 1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|