ТОЌТЫЊ СИПАТТАМАСЫ: ауыспалы жоѓары жиілікті тоќ, синусты т‰рді импульс-тармен тµмен жиілігімен модульдеген

Сумен емдеу

СУМЕН ЕМДЕУ Т‡РЛЕРІ: т‰шы мен минералды суларды ќолдану.

ФИЗИКАЛЫЌ ЌАСИЕТТЕРІ: жылу сиымдылыќ, жылу µткізу, ќысымен жєне єр т‰рлі температурамен єсер ету.

ХИМИЯЛЫЌ ЌАСИЕТІ: ќ±рамында минералды т±здардыњ, газдардыњ, биологиялыќ активті заттардыњ бар болуы.

ЄСЕР ЕТУ МЕХАНИЗМІ: нейрорефлекторлы-гуморальды

ЄСЕР ЕТУШІ ФАКТОР: температуралыќ, химиялыќ компонеттер,компрессионды.

ФМЗМОЛОГИЯЛЫЌ ЄСЕР ЕТУІ, ЌОЛДАНУ ЄДІСТЕМЕСІ: мµлшеруі мен емдеу курсы химиялыќ ќ±рамына, температураѓа жєне ќысымѓа тєуелді.

К¤РСЕТКІШТЕРІ: єр т‰рлі м‰шелердіњ созылмалы ќабыну аурулары, тірек-ќимыл аппараттыњ зат алмасу-дистрофикалыќ процестер, спайкалыќ процестер, тыртыќтар, жараќќаттар, гипертония ауруын 2А дєріжесі, атеросклероз 3 дєріжесі, ангиоспазымды жаѓдайлар, перефериялыќ нерв ж‰йеніњ жараќаттары, нерв ж‰йеніњ ќызметін б±зылуы, ревматизм.

ЌАРСЫ К¤РСЕТКІШТЕР: б‰кіл физиопроцедуруларѓа жалпы ќарсы кµрсеткіштері.

Лаймен емдеу

ЛАЙДЫЊ Т‡РЛЕРІ: торфты, илдыќ, таулы жерлердіњ лайы, псевдовулканды.

ЛАЙДЫЊ Ќ¦РАМЫ: кристалды скелет, коллоидты фракциялар, лайлы ерітінді.

ЛАЙДЫЊ КОМПОНЕТТЕРІ: химиялыќ элементтер, биологиялыќ активті заттар, микроаѓзалар, минералды т±здар, органикалыќ ќосындылар, газдар.

ФИЗИКАЛЫЌ ЌАСИЕТТЕРІ: жылу сыйымдылыќ, жылу µткізу, жылу саќтау мен компрессионды.

ЌОЛДАНУ ЄДІСТЕМЕЛЕРІ: 38-42 С температурамен аппаликация, экспозиция-10-25 мин., к‰н ара, тампондар температура 40-44 С, 10-20 мин., курсына 10-12 процедура; компресстер к‰де немесе к‰н ара, № 6-10; ерітінді ванналар к‰н ара, 36 С температурамен, 10-15 мин., № 6-10; инъекциялар-гумизоль.

ЄСЕР ЕТУ МЕХАНИЗМІ: нейрорефлекторлы-гуморальды

ЄСЕР ЕТУШІ ФАКТОР: жылулыќ, химиялыќ заттар, компрессионды.

ФИЗИОЛОГИЯЛЫЌ ЄСЕРІ: тамыр кенейткіш, ќабынуѓа ќарсы, антиспастикалыќ, ауырсынуды жою, бактериоцидты мен бактериостатикалыќ, зат алмасуды мен трофиканы жєне регенерацияны к‰шейтуші,иммуннореактивті ж‰йеге єсер етеді.

К¤РСЕТКІШТЕРІ: єр т‰рлі м‰шелер мен ж‰йелердіњ созылмалы ќабыну процестері, зат алмасу-дистрофикалыќ процестер тірек-ќимыл аппараттаѓы, спайкалыќ аурулар, тыртыќтар, перефериялыќ нерв ж‰йеніњ жєне ж‰лынныњ жараќаттары мен аурулары, трофикалыќ жаралар, жараќќаттар, рефматизм, єр т‰рлі артроздар

1. Тіндерде электр тоѓыныњ µту жолдары:

А. тік

Б. протоплазма клеткалар арќылы

Г. нерв ±штары арќылы

2. Тіндердіњ электр арасындаѓы аймаќтыњ ‰зілмес тоќ ќатынасымен ќандай факторлар локальды ќан кетуді к‰шейтеді

А. электролиз азыќтары

Б. бµлінетін биологиялыќ акивті заттар

В. электродиффузия азыќтары

Г. адамныњ кµнілін

3. Гальванизацияда ќабынуѓа ќарсы эффектіњ ќолданады:

А. кез келген іріндемеген ќабыну сатысында

Б. жедел ірінді ќабыну кезінде

В. репаративті регенерация фазасына

Г. ќабынудыњ жедел кезенінде

4. Дєрлік заттарѓа суда ерімейтіњ еріткішті тањда

А. ацетатты буферлі ерітінді

Б. диметилсульфоксид (ДМСО)

В. бор буферлі ерітінді

5. Электродерггинг дегеніміз не

А. дєрлік заттарды арнайы буферлік ерітінді кµмегімен енгізу

Б. дєрлік заттарды интракорпоральды енгізу

В. ДМСО да дайындалѓан жєне тері бетіне екі электродтардын аймаќтары бірдей

екіге бµлінген электродтыњ шнуры аппараттын 1 полюсімен ќосылѓан жєне ‰шінші электрод аймаѓы екесе ‰лкен басќа полюске ќосылѓан,осы т‰рде дєрлік заттарды енгізу

6. Электрофорез процедураны µткізгінде дєрлік астарынањ тµмен жатќан тінге енетіњ дєрлік заттыњ мµлшері ќандай

А. 1-3%

Б. 5-10%

Г. 25%

7. Электро‰йќы терапия процедурасынањ бас ми ќабыѓында тежеу процесстеріњ к‰шеюді немен т‰сіњдіресіз:

А. басмы ќабыѓында тежеу-ќозу процесстеріне оњашалау єсері

Б. бас ми б‰таѓыњ жєне ретикулярды формациясыњ активтілігіњ тежеу

В. бас мидын пептидергиялыќ ж‰йеніњ активтілеу

Г. бас мидаѓы тамыр ќозѓату жєне тыныс алу ортасына єсер ету

Д. бас мидыњ тамырларында ќан аѓуын тездету

8. Электро±йќы терапия процедуралары мынаныњ кµмегімен ж‰ргізіледі:

А. индуктор-дискімен

Б. металликалыќ электродтар гидрофильді астарымен

В. толќын сєулендіргіштер

Г. конденсаторлыќ пластиндерімен

9. Электро±йќы терапия кезіндегі тоќтыњ берілу ±заќтыѓы ќандай

А. 60-120 мин

Б. 15- 20 мин

В. 30- 60мин

Г. 5- 10 мин

10. Электро±йќы терапия ж‰ргізу барысындаѓы аурудыњ оптимальдыќ реакциясы ќандай

А. ќалѓу жаѓдайы немесе терењ ±йќы

Б. сергентиенуі

В. тітіркенуі

Г. денесінде жылуды сезінуі

11. Физиотерапияда ќандай диадинамикалыќ тоќ жиіліктерін ќолданады

А. 100 жєне 200 Гц

Б. 10-160 жєне Гц

В. 3800 жєне 4000 Гц

Г. 20Гц-200Гц

Д. 50 жєне 100 Гц

-5000 Гц

12. Науќастар диадинамикалыќ тоќтар процедурасына ‰йренбеу ‰шін:

А. процедуралардыњ ±заќтыѓын кµбейтеді

Б. тоќ к‰штерініњ кµбеюуі

В. процедуралардыњ іќмин. кейін ќайталануы

Г. диадинамикалыќ тоќтардыњ 2-4т‰рін процедурада ќолдануы

Д. диадинамикалыќ тоќтардыњ 2-4 т‰рін жєне тоќ к‰шініњ біртіндеп кµбеюуін

процедурада ќолдануы

13. Нейростимуляциялыќ тиімділікті кµп алу ‰шін тоќтыњ модуляциясы кµрсетілуі ќандай

А. 25%

В. 75%

Д. 0%

А. Ж±лын миыныњ сєйкестік сигментерінде паравертебральды

Б. ќол-аяќтын басќа симметриялыќ єсерінде

В. нервтер жиелінде жараќат аймаѓы иннервациясында

Г. жараќат аймаѓында \осыѓан ќарсы дєлелдіњ болмауы\

15. Инфрақызыл гиперемияға қандай көрністер сипатталады:

А. Жақсы шектелуі

Б. Тернің біртүсті қызару

В. 4-6 сағаттан кейін қызырауы пайда болуы

Г. Сәулендіру кейін қызару

Д. Сәулендіруден 30-60 минут кейіннең жоғалуы

16. Инфрақызыл сәулендірудің ену тереңдіі қандай:

А. Миллиметрдің бөлшегі

Б. Бір неше миллиметр

В. 5-7 см

Г. 10-12 см дейін

Д. 12 см. к-п

17. Жарықтың қандай приборлар ультракүлгін сәулесін береді:

А. қызыту лампасы

Б. күн сәулелердік лампасы

В. доға тәрізді ртуттік-трубкалы лампасы

Г. Минин лампасыңыз

Д. Соллюкс лампасы

18. Фотосенсибилизивті емдік эффектісің қандай ауруларда қолданады:

А. Витилиго

Б. Нейродермит

В. Эпидермофития

Г. Экзема

Д. Созылма гломерулонефриттің қабынуы

19. Үзын толқынды ультракүлгін сәулендіруге қарсы кµрсеткіштерін кµрсетініз:

А. Сол балтырдың трофикалық ойық жара

Б. Псориаз

В. Созылма гломерулонефриттің қабынуы

Г. Созылма бронхиттің ремиссия фазасы

Д. Астеникалық синдромы

20. Ультракүлгін эритеманың бір к-рнісін атап берініз:

А.Теріде тамбалық қызару

Б. Әсер ету кезінде қыдаруы пайда болу

В. Сәулендіруден кейін 3-12 сағаттан сон пайда болуы

Г. Шектелуі жоқ

Д. Сәулендіруден кейін 20-30 минуттан сон жоғалады

21. Ультрадыбыстың механикалық энергиясын қай құрамдар максимальды жұтады:

А. тері

Б. сүйек тіндер

Г. бүлшық ет

Д. қосқыш тіндер

22. Тіндерде ультрадыбыстың әсерімен тіңдерде пайда болады:

А. дыбысталған тіндердін аспктикалық қабыну

Б. цитолиздаға метоболиттердің микроағымның тездету

В. тегіс бүлшық кұрамдарың спазымы

Г. молекулдардың ионизациясы

Д. ноциоцептердің ауырсыну сезімдігің төмендеу

23. Ультрадыбыстын физико-химиялық әсері байқалады:

А. қаның буфер сиымдылығын өзгеру

Б. дыбыстау аймағында электролиз заттардын пайда болуы

В. әр түрлі ферменттердің активтігін жаксарту

Г. магнитогидродинамикалық күштің пайда болу

Д. қан қысымын өзгеру

24. Ультрадыбыс терапиядан қай жерде ен көп жылу пайда болады:

А. теріде

Б. бүлшық еттерде

В. сүйектерде

Г. паренхиматық кеүшелерде

Д. тіндермен әр түрлі акустикалық қарсылықтың шекара бөлімшеде

25. Ультрадыбыс терапияның дефиброзивті емдік эффектісі немен негізделеді:

А. фибробластармен коллагенннің синтезің босаңсу

Б. коллагендік талшылықтардың мықтылығын төмендеу

В. коллагендік және эластикалық талшылықтардын құрамын және құрылымын ретке салу

Г. қосқыш тіндердің фермативтік лизисі

Д. байланыс тіңдердін лизисі

26. Ультрадыбыс терапияның емдік эффектісі қандай құбылысымен байқалады:

А. миорелаксациямен

Б. бүлшық еттің спазымымен

В. қанның үйып қалу қасиетін төмендеу

Г. нерв тіндердің парабиозімен

Д. қан қысымын төмендеумен

27. Ультрадыбысты қашан ен маңызды қолдану:

А. қабынуын жедел кезінде

Б. жеделден кейін фазасында

В. қабыну ошақтың ірінді қалталау

Г. қабыну ошақтын қалталау

Д. қабынуын жеделдеу кезені

28. Аэрозольтерапия -бүл

А. дәрлік заттардың аэрозольдармен емдік әсер

Б. ауа аэроиондардың емдік қолдану

В. парциальды қысыммен газ қоспасың емдік қолдану

29. Теріс зарядталған элекаэрозольдар:

А. жылтылдеу эритемияның кіріпіктердің тербелестірің төмендетеді

Б. көмей, бронхтардың шырышты қабатын кұрғатады

В. бронхтардың тегіс бүлшық еттерін спазымың жояды

Г. хеморецептролардың аденозинға, адреналинға, гистаминға сезімін жоғарлатады

Д. науқасқа жақсы әсер етеді

30. Аэрозольтерапияға қарсы көрсеткішін көрсет:

А. жоғары тыныс алу жолдарың, өкпелердің туберкулезы

Б. трофикалық жаралар

В. өкпелік қан кетуі

Г. ауыз қуысын жедел мен созылма аурулары

Д. бронхиттер

31. Буыла ингаляцияларың қолданады:

А. шырышты қабаттың айқын ісіктерінде

Б. ірінді қабыну процестерде

В. катеральды қубылыстарда ісіктерсіз кезде

Г. шырышты қабаттың гипертрофияда

Д. шырышты қабатын полипозы

32. Майлы ингаляцияларды тағайындайды:

А. жоғарғы тыныс алу жолдарың шырышты қабатын атрофиясында

Б. бронхтардың дренажды функциясың бұзылуы

В. шан кәсіпорын жұмысшылары шырышты қабаттарың қорғау

Г. адамда құрғақ терісінде

Д. көпке дейін жазылмайтын жараларда

33. Ингаляциядан кейін науқасқа тағайындайды:

А. екі сағат бойы демалу керек

Б. бір сағат дауыстап сөйлеумен керек

В. интенсивті тыныс алу жаттығуларды істеу

Г. екі сағат бойы мұрынмен тыныс алу

Д. жарты сағат ауызбен тыныс алу

34. Кай әдісінде жоғары дисперсты аэрозольдерді үсақтап бөледі:

А. бу

Б. пневматикалық (сорғалау)

Г. жоғары кернеулі түрақты электөріспен

Д. қолмен үсақтайды

35. Озокериттің парафиннен емдік әсерінің өзгешеліин көрсет:

А.Улпаларды қыздыру жылуының әр түрлілігі

Б. Емдеу әсеріні узақтығы әртүрлі

В. Химиялық фактордың қосымша әсері

Г. Биологиялық факторының қосымша әсері

36. Маржанды ванналардың қандай емдік әсері бар:

А. Диафоретикалық

Б. Тонирлеуші

В. Гипосенсебилизациялаушы

Г. Седативті

37. Маржанды ванналар үшін көрсетідген қандай аурулар:

А. Невростения

Б. Гипертиреоз

В. 1 дәрежелі гипертониялық ауру

Г. Бронх делікпесі

38. Азоттық ванналардың қандай емдік әсері бар:

А. Тонизирлеуші

Б. Седативті

В. Анальгетикалық

Г. Дезинтоксикациялық

39. Контрастық су процедураларын өткізген кезде (душ,ванна) 1 циклде жылы (ыстық) сумен әсер ету узақтығы:

А. Суық сумен әсер ету узақтығына тен

Б. Суық сумен әсер ету узақтығынан аз

В. Ыстық және суық су бірдей бір уақытта беріледі

Г. Суық сумен әсер ету узақтығынан коп

40. Скипидарлық ванналардың қандай емдік әсері бар:

А. +Спазмолитикалық

Б. Анальгетикалық

В. Бронходернирлеуші

Г. Нейростимулдеуші

Ќысќартылѓан сµздердіњ маѓнасы:

мА- милли ампер, тоќтыњ к‰ші.

Вт- ватт

В. – вольт

Гц- герц, тоќтыњ жиілігі

мГц-милли герц

МГц- мега герц

кГц-кило герц

мВ- милли вольт

кВ- кило вольт

УЖЖ- ультра жоѓарѓы жиілікті тоќ

ЖТЖ- жоѓардан тыс жиілікті тоќ

ШТЖ- шектен тыс жиілікті тоќ

кПа- кило Пасскаль –ауаныњ ќысымы

ОЖЖ-њ- орталыќ ж‰йке ж‰йесініњ функциональды аурулар

ЖИА- ж‰ректіњ ишимия ауруы

НЦД- нейроциркуляторлы дистония


Ќолданѓан єдебиеттердіњ тізімі:

1. 
   В.М.Боголюбов, Г.Н.Понаморенко Общая физиотерапия Учебник:М.: С-Пб,СЛП,1999 г
   
2. 
   Ефанов О.И.,Дзанагова Т.Ф. Физиотерапия стоматолгических заболеваний. М.: Медицина, 1980 г
   
3. 
   Специальная физиотерапия (под ред.Л.Николаевой. София: Медицина и физкультура), 1983 г
   
4. 
   Методы физиотерапии в медицинской практике ( рук. под ред. Р.Г.Красильникова, Б.А.Поляева М. : Медицина, 1997 г)
   
5. 
   Умарова Х.Т., Карачевцева Т.Ф. Физиотерапия в педиатрии. - Ташкент: Изд.Полигр. им. Ибн Сины 1993 г
   
6. 
   Ушаков А.А. Руководство по практической физиотерапии - М.:ТОО * АНМИ * 1996 г
   
7. 
   Физиотерапевтический справочник ( под ред. И.Н.Сосина Киев: Здоровье, 1973 г.
   
8. 
   Царфис П.Г., Киселев В.Б. Лечебные грязи и другие природные теплоносители. - Л., 1990г.
   
9. 
   Немедикаментозное лечение в клинике внутренних болезней (под ред . Л.А.Серебриной Киев: Здоровье,.1995 г.
   

ҚММА-баспаханасында басып шығарылды

Қарағанды қаласы, Гоголь көшесі, 40

Көлемі 6.1 есепті-баспа табағы