Генетика пәні; тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті зерттеудің негізгі аспектілері
Тәуелсіз зерттелетін аллельді емес гендерінің өзара іс-қимылы, түрлері
жүктеу/скачать 461.52 Kb.
|
| 39. Тәуелсіз зерттелетін аллельді емес гендерінің өзара іс-қимылы, түрлері:
1.Комплиментарлықәрекеттесу 2.Эпистоз 3.Полемерия 4.Көпаллельділік Комплемент гендері деп өз алдына жеке келгендет әсер байқалатын ал егер генотипте басқа біреумен қатар кездезсе жаңа бір белгінің дамуына ықпал ететін гендер. Бұл комплементалдар әсер қош иісті бұршақты жақсы зерттеген. Бензон деген генетик өзінің тәжірибесінде қош иісті бұршақтың гүлдерінің түсі. Ақ болып келетін формаларын будандастырғанда оладан шыққан бар өсімдіктердің гүлдері қызыл түсті болады. Эпистаз дегеніміз бірі гендердің қызметі оған аллельді емес басқа бір гендердің тежеуі. Эпистазды доминанты және ресесипті деп бөлеміз егер аллельді әрекеттесу даминатты гендерде болса доминантты эпистаз ал рессисипті гендердің арасында болса оны рессисипті эпистаз деп атаймыз. Өзіне аллельді емес басқа бір генде басымдылық жасайтын эпистазды индивитор ал керісінше басымды болса гипотазды деп атаймыз. Гендердің эпистазды әрекетсеуін сулы дәндердің болуының тұқым қуалау мысалында қарастыруға балады. Полимерия қандай болсын бір белгіні қалыптасуына бірігіп әсер ететін гендерді полимерлі гендер деп атаймыз. Ал бір белгінің дамуын қуаттайтын бірнеше аллельді емесгендердің бірігіп қызмет арқару құбылысын полимерия деп атайды. Полимерия құбылысын 1908 жылы Швед ғалымы Нельсон Элле ашты бұл құбылыс арқылы өсімдіктердің ұзындығы мегитациялық мерзімін ұзақтығы дәлдігі. Белек мөлшері малдың салмағы сүттілігі жүнінің ұзындыңғы биохимиялық реакциялық жүру жылдамдығы сияқты шаруашылық жағынан тиімді белгі қасиеттер тұқым қуалайды. Полимерлі гендерге немесе полимерия құбылысына мысал ретінде адам терісінің түсінің мүлдем ақтан Албинос қара түске дейінгі арасындағы болатындығын алуға болады. Егер қара мен ақ түсті адам некелесе олардан туылатын балаларының түсі аралы сипат алады. Яғни мулат болады. Егер екі мулат некелессе олардың ұрпағы ақ түспен қара түс аралығында болады. жүктеу/скачать 461.52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|