Практикум бастапқы кәсіптік білім беру бағдарламасын жүзеге асыратын білім беру мекемелерінің оқу процесінде оқу
жүктеу/скачать 3.07 Mb. Pdf көрінісі
|
| 68
өрт ошағын салқындату немесе жылу сыйымдылығы бар заттар көмегімен (мысалы, су) сөндіру; жанып жатқан орындарда жанғыш заттар мен ауаны болдырмау, өрт ошағынан атмосфоералық ауаны оқшаулау немесе инертті компоненттер жану аумағында ауа оттегісінің шоғырлануын төмендету; Өртті сөндіру көбік, киіз, азбест жабындылар, құмды шашу арқылы іске асады; тотығу реакциясы жылдамдығын тежеу үшін арнайы химиялық құралдарды пайдалану; жалынды газ немесе судың қатты ағынымен механикалық тоқтату; өрттің шарпуын тоқтату үшін қорғаныс құру. Қазіргі таңда түрлі өрт сөндіргіш құралдар пайдаланылады. Оларға: су, топырақ, асбест жамылғылары, көбік, өрт сөндіргіш ұнтақтар, инертті газдар, автоматты өрт сөндіру құрылғылары жатады. Өрттің алғашқы жану деңгейінде өрт сөндірудің алғашқы (алып жүруге ықшам) құралын пайдалану керек – өрт сөндіргіш, шелек жəне суы бар ыдыс, құм толы жəшік, қада, балта, күрек жəне т.б. Құм, жанған затты жабу арқылы оған оттегінің өтуін тоқтатады, жандырғыш газдардың шарпуына кедергі болады жəне жанып жатқан заттардың теспературасын төмендетеді. Құрғақ құм тоқ өткізгіш қасиеті бар, сондықтан оны электр тоқ ұрған жерлердегі жанған заттарды сөндіруге қолданбайды. Құмда басқа жанғыш қоспалар болмауы тиіс. Ең қарапайым, арзан жəне қолжетімді өрт сөндіру құралы су болып табылады. Кішкене жану ошақтарын жақын жерде орналасқан су ағатын крандарды пайдалана отырып өшіруге болады. Су, əсіресе, қатты жанған заттарды өшіруде тиімді. Олар: ағаш, қағаздар, резеңкелер, маталар, тез жанғыш заттар. Сонымен қатар, спирт, ацетон ерітіндісі қосылған су өте жақсы сөндіру құралы. Су жанған аумаққа шағын жаппай ағын түрінде немесе шашылған түрде беріледі. Үлкен жылу сыйымдығылымен жəне булану процесімен су өрт ошағына салқындату əсерін береді. Сонымен қатар, булану процесі көп көлемде бу шығарады, ал бу өрт ошағын жояды. Су өрт сөндіруде өте тиімді , бірақ оны пайдаланудың да шектеуі бар. Мысалы, қуат күші бар жердегі электр құрылғысын сөндіруде суды пайдалануға тыйым салынады. Біріншіден, электр өткізгіште су жеткілікті жəне бұндай объектіні сумен сөндіргенде тоқ ұрады. Жанар 69 жағар майды, керосинді сөндіруде де суды қолданбау керек, өйткені олар судан жеңіл жəне жану процесі тоқтамайды. Бұлармен қатар тағы суға малынбайтын, су сіңірмейтін заттар бар. Сілтілік металдарды, олардың гидридін, карбидтерін сөндіруде суды қолданбау керек. Май бактарының жəне жанатын сұйықтығы бар ыдыстардың жануында су тию өте қауіпті, егер су тисе оның қайнауына немесе ғимарат ішіне жанған сұйықтық бөлшектерінің шашырауына əкеп соқтырады. Нəтижесінде жану қарқындылығы артады жəне өрт аумағы үлкейеді. Топырақ (жер) кішкене жану ошағын өшіру үшін қолданылады, мысалы: діңше, шөп жəне т.б. Топырақ жану ошақтарына оттегі жібермей сөндіреді жəне өрттің таралуын тоқтатады. жүктеу/скачать 3.07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|