Қрдсм «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» шжқ рмк

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н.Фармакотерапия 1 и 2 том. Шымкент,2012 г.

2. Орманов Н.Ж., Егизбаев М.К. Фармакотерапия в кардиологии, Шымкент, 2012г.

3. Орманов Н.Ж., Садырханова Г.Ж., Орманова Л.Н., Мусахова М.О., Фармакотерапия в пульмонологии, Шымкент, 2012г.

4. Орманов Н.Ж., Егизбаев М.К., Орманова Л.Н., Сарманова Н.М., Фармакотерапия в ревматологии, Шымкент, 2013г.

5. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н., Садырханова Г.Ж., Фармакотерапия болезней органов пищеварения, Шымкент, 2013г.

6. Гузева В.И., Михайлов И.Б. Фармакотерапия нервных болезней у взрослых и детей. – М. Медицина 2002.

7. Шток В. Фармакотерапия в неврологии. – М. Медицина, 2005.

8. Клиническая фармакология / Под ред. В.Г. Кукеса. – М.: Изд-во Моск. Мед. академия, 2008.

9. Клиническая фармакология . Национальное руководство + СД / под ред. Ю.Б. Белоусова, В.Г. Кукеса, В.И. Петрова, В.К. Лепахина, Л.Е. Зиганшиной. – М., «Геотар – Медиа», 2008.- 1000 с. Электронные ресурсы.

10. Клиническая фармакология. Консультант врача. Электронная информационно –образовательная система на СД.- М., «Геотар – Медиа», 2008.

11. Белоусов Ю.Б. Клиническая фармакология. – М.: Медицина, 2002.

12. Белоусов Ю.Б., с соавт Клиническая фармакология и фармакотерапия. – М.: Медицина, 2001.

Қосымша:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакология кесте мен сызбада, Шымкент,2011 жыл.

2. Орманов Т.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің белсенділіктері,Шымкент, 2013 жыл.

3. Федюкович Н.И. Справочник по лекарственным препаратам. Минск, 2001.

4. Лепахин В.К. с соавт. Клиническая фармакология с международной номенклатурой лекарств. – М.: ГОЭТАР, 2002

5. Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. Клиническая фармакология. – пер с англ. В 2-х т., М.: Медицина, 2002.

6. Середенин С.Б. Лекции по фармакогенетике. Учебное пособие. М., 2004.

7. Филипенко Н.Г., Поветкин С.В. Клиническая фармакология и фармакотерапия в таблицах, схемах и алгоритмах.- М., «Медицина», 2004-116 с.

8. Машковский М.Д. Лекарственные средства . пособие для врачей. М., 2005.

9. Крылова Ю.Ф. Взаимодействие лекарственных средств.М., 2005.

10. Волошин П.В., Тайцин В.И. Лечение сосудистых заболеваний головного и спинного мозга. – М., «МЕД-пресс-информ», 2005.

11. Дополнительное лекарственное обеспечение ( ДЛО) . Консультант врача. Электронно – информационная образовательная система для практикующих врачей на СД. Версия 2. – М., «Геотар – Медиа», 2007

12. Перевод с английского Левина О. Фармакотерапия в неврологии и психиатрии. М., 2007.

13. Левин О.С. Современные подходы к диагностике и лечению боли в спине. – Москва, 2008.

14. Клиническая фармакогенетика : уч. пособие / под ред. Н. П. Бочкова, В.Г. Кукеса – М, «Геотар-Медиа», 2007 – 248 с.

15. Ф.Леманн-Хокрн, А.Лудольф. Лечение заболеваний нервной системы. – Москва. МЕДпресс-информ. – М., 2004.

16. Штрибель Х.В. Терапия хронической боли. Практическое руководство. «ГЭО-ТАР - Медиа», 2006.

17. Эни С.Д., Койл Дж.Т. Фармакотерапия в неврологии и психиатрии. – М.: МИА, 2007.

18. Михайлов И.Б. Основы фармакотерапии детей и взрослых, руководство для врачей. М.: АСТ, СПб.: Сова, 2005.

19. Гудман Г., Гилман Г. Клдиническая фармакология по Гудману и Гилману. Перевод 10-го издания. – М.? «Практика», 2006г. – 1648с.

20. Клиническая фармакология / Под ред. В.Г.Кукеса, А.К. Стародубцева /- М.: Изд.дом «ГЭОТАР-МЕД», 2006.-640с.

21. Белоусов Ю.Б., Гуревич К.Г. Клиническая фармакокинетика. – М.: Изд.дом «ГЭОТАР-МЕД», 2005.-288с.

22. Мартынов А.И., Мухин Н.А. Внутренние болезни.- М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2005.

23. Мухин Н.А., Моисеев В.С. Пропедевтика внутренних болезней. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2004.

1. «Анальгетик» терминіне анықтама беру.

2. Анальгетиктердің жергілікті анестетиктер мен наркозды дәрілерден ерекшелігі.

3. Морфин мысалында наркотикалық анальгетиктердің анальгетикалық әсерінің механизмі.

4. Опиоидты анальгетиктермен пайда болған жедел уланулар мен наркоманияны емдеуге қолданатын препараттар.

5. Бейнаркотикалық анальгетиктердің ауырсынуды басатын, ыстықты түсіретін және қабынуға қарсы әсерінің механизмі.

6. Ауырсынудың әсерінен пайда болатын жағдайлар

КРЕДИТ № 2

Дәріс №3

Қабыну – көптеген эндогендi заттармен реттелiнетiн күрделi процесс. Ол заттар қабынуға қатысатын әртүрлi жасушалы элементтермен (мес жасушалары, полиморфты-ядерлi лейкоциттер, моноциттер) өңдiрiледi. Олар простаноидтар, лейкотриендер, азот тотығы, тромбоциттердi белсендiретiн фактор, гистамин, кейбiр интерлейкиндер секiлдi биологиялық белсендi заттарды өндіреді.

Қабынуға қарсы дәрiлердi құру кезiнде үлкен қызығушылықты қабыну үрдiсiне қатысатын жасушалардың жасушалы мембраналардың фосфолипидтерiнен биологиялық белсендi заттардың түзiлуiне әсер ететiн заттар алады. Бұл заттардың негiзгi бағыты келесiге жүктеледi:

• 
  Простаноидтарды (простагландиндер, тромбоксандар), лейкотриендердi, тромбоциттердi белсендiретiн факторлардың түзiлуiн бақылайтын А₂ фосфолипазаны тежеу.
  
• 
  Простаноидтардың биосинтезiн реттейтiн циклооксигеназаны тежеу (бейстероидты қабынуға қарсы дәрiлер).
  
• 
  Простаноидты рецептерлердi блокадалау.
  
• 
  Лейкотриендердiң түзiлуiне қатысатын 5-липоксигеназаны блокадалау.
  
• 
  Лейкотриендi рецептерлердi блокадалау.
  
• 
  Тромбоциттердi белсендiретiн фактормен әрекеттесетiн рецепторлердi блокадалау.
  

Қабынуға қарсы дәрiлер химиялық құрылысы бойынша стероидты және бейстероидты деп бөледi.

Стероидты қабынуға қарсы механизмi арахидон қышқылының синтезiне қажеттi А₂ фосфолипазаны тежеумен байланысты.

Бейстероидты қосылыстарға циклооксигеназаға тежеушi әсер көрсетiп, простаноидтардың биосинтезiн төмендететiн заттар жатады. Циклооксигеназаның (ЦОГ) - 1 және 2-шi типтi 2 түрi бар. ЦОГ-1 кәдiмгi жағдайда түзiлiп, ағзада простаноидтардың түзiлуiн реттейдi. ЦОГ-2 бөлiмi қабыну үрдiсiмен өндiрiледi.

• 
  ЦОГ-1 және ЦОГ-2-нi таңдамалы емес тежейтiндер
  
• 
  Салицил қышқылының туындылары- ацетилсалицил қышқылы
  
• 
  Антранил қышқылының туындылары- мефенам қышқылы, флуфенам қышқылы
  
• 
  Пиразолон туындылары- бутадион
  
• 
  Индолсiрке қышқылының туындылары- индометацин
  
• 
  Фенилсiрке қышқылының туындылары- диклофенак-натрий
  
• 
  Фенилпропион қышқылының туындылары -ибупрофен
  
• 
  Нафтил пропион қышқылының туындылары - напроксен
  
• 
  Оксикамдар: пироксикам
  

Көптеген бейстероидты қабынуға қарсы дәрiлер (БСҚҚД) қабынуға қарсы, анальгетикалық және ыстықты түсiретiн әсерлер көрсетедi.

Анальгетикалық әсерiнiң механимзi - бұл топтардың простагландиндер (ПГ) синтезiне тежеушi әсермен байланысты. ПГ гиперальгезияны шақырады, яғни химиялық және механикалық стимулдарға ноцицепторлердiң сезiмталдығын жоғарылатады. Сондықтан ПГ-р (ПГЕ₂, ПГF_2, ПГI₂) синтезiн тежеу гиперальгезияның дамуын алдын-алады.

БСҚҚД ыстықты түсiретiн әсерге ие. Бұл ПГ-р синтезiнiң бұзылысымен және гипоталамуста орналасқан жылуреттегiш орталығына пирогендi әсерiнiң төмендеуiмен байланысты, әсiресе белсендi пироген ПГЕ₁ болып табылады.

Сенсибилизиринген макроорганзим ұлпаларының зақымдалуын шақыратын антигенге патологиялық жоғары иммундық реакцияларды аллергиялық реакциялар деп атайды.

Аллергияның әртүрлi типiнiң дамуында иммуногенездiң 2 механизмi қатысады – антиденелердiң өнiмiмен қамтылған гумаральды, жасушалы, яғни ол кезде көптеген иммунокомпетенттi жасушалар қатысады. Иммундық жауап фагоциттермен, реттегiш лимфоциттер (Т-супрессорлар), эффекторлы лимфоциттер (цитотоксикалық Т-жасушалар, В-жасушалар) және басқа арасында бiр-бiрiмен байланыс қамтылады. Антигенмен активтенген лимфоциттер, сонымен бірге моноциттер және макрофагтар иммундық жауапты реттейтiн және күшейтетiн биологиялық белсендi пептидтi қосылыстарды өңдiредi. Бұл қосылыстар тобын цитокиндер деп атайды. Лимфоциттермен өңдiрiлген цитокиндердi лимфокиндер деп атайды. Цитокиндер үлкен рольдi иммундық реакцияның дамуында болады.

Гиперсезiмталдықтың реакцияларын келесi типтерге бөледi: 1) тез реакциялы 2) баяу реакциялы (2-3 тәул. кейiн пайда болады.)

Тез типтi (ТТ) реакция антигеннiң антиденемен байланысуымен қамтылған.

ТТ аллергиялық реакцияның дамуында үлкен рольдi мес жасушаларымен және базофилдерден гистамин, “баяу реагирлейтiн анафилаксия субстанциясы”, брадикинин, серотинин, ПГ-р, тромбоциттердi белсендiретiн фактор алады. Бұл типтi реакцияға: бронхоспазм, ринит, конъюнктивиттер, есек жем, анафилактикалық шок, сарысу ауруы, Артюс феноменi жатады.

Баяу типтi (БТ) реакциялар жасушалы иммунитетпен байланысты және сенсибилизирленген Т-лимфоциттердiң бар болуына байланысты. Соңғыларының бетiнің макрофагаларында орналасқан антигендi танитын арнайы рецепторлар болады және олармен байланысады.

БТ аллергияда аллергия медиаторы цитокиндер қатары болып табылады. Оларға интерлейкин – 2, лимфотоксин, макрофагтар миграциясын тежейтiн фактор жатады.

БТ аллергияға туберкулиндi реакция, контактылы дерматит, кейбiр аутоиммунды зақымданулардың түрлерi жатады.

ТТ аллергияда келесi дәрiлер топтары қолданылады:

1. 
   Сенсибилизирленген мес жасушаларымен және базофилдерден гистаминнiң және басқа медиаторлардың босап шығуына кедергi жасайтын дәрiлер (глюко-кортикоидтар, кромолин – натрий, кетотифен, β-адреномиметикалық белсендiлiгi бар заттар (адреналин), эуфиллин).
   
2. 
   Бос гистаминнiң оған сезiмтал ұлпалы рецепторлермен байланысуына кедергi жасайтындар: гистаминге қарсы дәрiлер – гистаминдi Н₁-рецепторлардың блокаторлары (димедрол, дипразин).
   
3. 
   Анафилактикалық шок типiндегi аллергияның жалпы байқалуларын жоятын дәрiлер: а) адреномиметиктер (адреналин) б) миотропты әсерлi спазмолитикер (эуфиллин)
   
4. 
   Ұлпалардың зақымдануын төмендететiн дәрiлер. Бұл мақсатпен стероидты қабынуға қарсы дәрiлер қолданады.
   

Иммуногенездi тежейтін дәрiлер (жасушалы иммунитеттi тежейтiндер) – иммунодепрессанттар: глюкокортикоидтар, циклоспорин, цитоксикалық дәрiлер болып табылады.

Глюкокортикоидтардың иммунодепрессанты әсерi лимфоциттер пролиферация фазасының тежелуiмен байланыстырады.

Тиiмдi иммунодепрессант – циклоспорин (сандиммун). Ол пептидтi антибиотик болып табылады. Интерлейкиндер, γ-интерферон өнiмiн төмендетеді. ІҚТ баяу сіңіріледі.Ұлпаларды және мүшелердi орын алмастырғанда қолданады. Сондай-ақ аутоиммунды ауруларда қолдануну мүмкiн.

Цитотоксикалық заттарға алкилдеушi дәрiлер (циклофосфан), антиметаболиттер (азатиоприн, метотрексат, меркаптопурин) жатады. Иммунодепрессанты әсерi иммуноциттердiң бөлiнуiне тежегiш әсер етуiмен байланысты.

Иммунитеттi тежеу мақсатында азатиоприн қолданады. Продәрi болып табылады. Ағзада одан 6-меркаптопурин түзiледi, ол басқа метаболиттерге айналады. Азатиоприннiң уытты әсерiнiң негiзгi байқалуы-сүйек миiнiң функциясын тежелуi және лейкопенияның дамуы. Аутоиммунды ауруларда (ревматоидты полиартритте, қызыл жегi) қолданады.

Этаноламиндер – димедрол (дифенгидрамин гидрохлориді, тавегил), Этилендиаминдер – супрастин (хлорапирамин), Фенотиазиндер – дипразин (прометазин гидрохлориді, пипольфен), Хинуклидин туындылары – фенкарол (квифенадин), Тетрагидрокарболиндер – диазолин (омерил), Пиперидин т-ры – терфенадин (селдан), лоратидин (кларитин).

Н₁-гистаминорецепторлер басқа да қасиеттерге ие: мысалы: димедрол, дипразин, супрастин ОЖЖ-не тежегiш әсер көрсетедi (седативтi, ұйықтататын), тавегил, фенкарол, терфенадин, лоратидин шамалы седативтi әсерге ие. Диазолин ОЖЖ-не әсер етпейдi.

Көптеген дәрiлер анестезирлеушi қасиеттерге ие. Димедрол ганглиоблокаторллық қасиетке ие болып АҚ төмендетеді, кейбiр дәрiлердiң М – холиноблокаторлық қасиетi бар. Қарастырылған дәрiлер энтеральды және парэнтеральды енгізгенде жақсы сiңiрiледi. Димедролдың, супрастиннiң, дипразиннiң, фенкаролдың әсер етуi - 4-6 сағ., тавегилдiң - 8-12 сағ., терфенадиннің- 12-24 сағ., лоратидиннің – 24 сағ., диазолин – 2 тәулік және жоғары.

Дәрiлердi энтеральды, терi астына, бұлшық етке, күре тамырға енгiзедi.

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н.Фармакотерапия 1 и 2 том. Шымкент,2012 г.

2. Орманов Н.Ж., Егизбаев М.К. Фармакотерапия в кардиологии, Шымкент, 2012г.

3. Орманов Н.Ж., Садырханова Г.Ж., Орманова Л.Н., Мусахова М.О., Фармакотерапия в пульмонологии, Шымкент, 2012г.

4. Орманов Н.Ж., Егизбаев М.К., Орманова Л.Н., Сарманова Н.М., Фармакотерапия в ревматологии, Шымкент, 2013г.

5. Орманов Н.Ж., Орманов Т.Н., Садырханова Г.Ж., Фармакотерапия болезней органов пищеварения, Шымкент, 2013г.

6. Гузева В.И., Михайлов И.Б. Фармакотерапия нервных болезней у взрослых и детей. – М. Медицина 2002.

7. Шток В. Фармакотерапия в неврологии. – М. Медицина, 2005.

8. Клиническая фармакология / Под ред. В.Г. Кукеса. – М.: Изд-во Моск. Мед. академия, 2008.

9. Клиническая фармакология . Национальное руководство + СД / под ред. Ю.Б. Белоусова, В.Г. Кукеса, В.И. Петрова, В.К. Лепахина, Л.Е. Зиганшиной. – М., «Геотар – Медиа», 2008.- 1000 с. Электронные ресурсы.

10. Клиническая фармакология. Консультант врача. Электронная информационно –образовательная система на СД.- М., «Геотар – Медиа», 2008.

11. Белоусов Ю.Б. Клиническая фармакология. – М.: Медицина, 2002.

12. Белоусов Ю.Б., с соавт Клиническая фармакология и фармакотерапия. – М.: Медицина, 2001.

Қосымша:

1. Орманов Н.Ж., Орманова Л.Н. Фармакология кесте мен сызбада, Шымкент,2011 жыл.

2. Орманов Т.Н. Дәрілердің өзара әсерлесуінің белсенділіктері,Шымкент, 2013 жыл.

3. Федюкович Н.И. Справочник по лекарственным препаратам. Минск, 2001.

4. Лепахин В.К. с соавт. Клиническая фармакология с международной номенклатурой лекарств. – М.: ГОЭТАР, 2002

5. Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. Клиническая фармакология. – пер с англ. В 2-х т., М.: Медицина, 2002.

6. Середенин С.Б. Лекции по фармакогенетике. Учебное пособие. М., 2004.

7. Филипенко Н.Г., Поветкин С.В. Клиническая фармакология и фармакотерапия в таблицах, схемах и алгоритмах.- М., «Медицина», 2004-116 с.

8. Машковский М.Д. Лекарственные средства . пособие для врачей. М., 2005.

9. Крылова Ю.Ф. Взаимодействие лекарственных средств.М., 2005.

10. Волошин П.В., Тайцин В.И. Лечение сосудистых заболеваний головного и спинного мозга. – М., «МЕД-пресс-информ», 2005.

11. Дополнительное лекарственное обеспечение ( ДЛО) . Консультант врача. Электронно – информационная образовательная система для практикующих врачей на СД. Версия 2. – М., «Геотар – Медиа», 2007

12. Перевод с английского Левина О. Фармакотерапия в неврологии и психиатрии. М., 2007.

13. Левин О.С. Современные подходы к диагностике и лечению боли в спине. – Москва, 2008.

14. Клиническая фармакогенетика : уч. пособие / под ред. Н. П. Бочкова, В.Г. Кукеса – М, «Геотар-Медиа», 2007 – 248 с.

15. Ф.Леманн-Хокрн, А.Лудольф. Лечение заболеваний нервной системы. – Москва. МЕДпресс-информ. – М., 2004.

16. Штрибель Х.В. Терапия хронической боли. Практическое руководство. «ГЭО-ТАР - Медиа», 2006.

17. Эни С.Д., Койл Дж.Т. Фармакотерапия в неврологии и психиатрии. – М.: МИА, 2007.

18. Михайлов И.Б. Основы фармакотерапии детей и взрослых, руководство для врачей. М.: АСТ, СПб.: Сова, 2005.

19. Гудман Г., Гилман Г. Клдиническая фармакология по Гудману и Гилману. Перевод 10-го издания. – М.? «Практика», 2006г. – 1648с.

20. Клиническая фармакология / Под ред. В.Г.Кукеса, А.К. Стародубцева /- М.: Изд.дом «ГЭОТАР-МЕД», 2006.-640с.

21. Белоусов Ю.Б., Гуревич К.Г. Клиническая фармакокинетика. – М.: Изд.дом «ГЭОТАР-МЕД», 2005.-288с.

22. Мартынов А.И., Мухин Н.А. Внутренние болезни.- М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2005.

23. Мухин Н.А., Моисеев В.С. Пропедевтика внутренних болезней. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2004.

1. «Қабыну үрдісі» түсініктемесіне анықтама.

2. «иммунотропты дәрі» түсініктемесіне анықтама.

3. «аллергия» түсініктемесіне анықтама.

4. Аллергияның негізгі медиаторы және олардың патофизиологиялық эффектілері.

5. Қабыну және аллергия процесімен пайда болатын ауруларды атау

Дәріс №4

Антисептиктерді негізінен беттік ұлпаларға сыртқа жағады. Концентрациясына байланысты олар бактериостатикалық әсер етеді. Дезинфекциялық құралдар медициналық құралдарды, аппаратураларды, бөлмелерді, ыдыстарды, науқастардың бөлінулерін залалсыздандыру қолданады. Олар бактерицидті концентрацияда қолданады.

Антисептиктермен дезинфекциялық құралдар микроорганизмдер, қарапайымдылар және саңырау-құлақтар қатынасында кең спектрлі әсерге, жоғары белсенділікке ие болуы керек.

Антисептиктерге қойылатын негізгі талап: ұлпаларға жергілікті теріс әсерінің жоқтығы, енгізген жерден сіңірілудің аздығы, аллергиялық әсерінің жоқтығы және уыттылықтың төмен болуы болып табылады.

Дезинфекциялық заттар өңделетін заттарды зақымдамау керек. Антисептиктер белсенділігін бағалаудың критериі фенолды коэффициент болып табылады.

Әртүрлі антисептиктермен дезинфекциялық заттардың әсер ету механизмі бірдей емес және ақзаттардың денатурациясымен, плазматикалық мембрананың өткізгіштігінің бұзылысымен, микроорганизмдердің өмір сүруіне маңызды ферменттердің тежелуімен байланысты.

Химиялық түрде препараттар келесі топтарға жатады: 1) детергенттер: церигель 2) бигуанидтер: хлоргексидин 3) нитрофуран туындылары: фурацилин 4) фенолмен оның туындыларының топтары: таза фенол, резорцин, қайын қара майы 5) бояғыштар: бриллиант жасылы, метилен көгі, этакридин лактаты 6) галлогенқұрамды қосылыстар: Б хлорамині, йодтың спиртті ерітіндісі 7) метал қосылыстары: сынап дихлориді, күміс нитраты, мырыш тотығы, сары сынап тотығы, мыс сульфаты, мырыш сульфаты 8) тотықтырғыштар: сутек асқын тотығының ерітіндісі, калий перманганаты 9) Альдегидтермен спирттер: формальдегид ерітіндісі, этил спирті 10) қышқылдармен негіздер: бор қышқылы, аммиак ерітіндісі.

Инфекциялық және паразиттік ауруларды химиотерапевтикалық дәрілермен емдеуі “химиотерапия” терминімен белгіленеді.

Антибактериалды химиотерапевтикалық дәрілерге келесі топтар жатады: 1) антибиотиктер 2) сульфаниламидті препараттар 3) химиялық құрылысы әртүрлі синтетикалық антибактериалды дәрілер 4) мерезге қарсы дәрілер 5) туберкулезге және лепраға қарсы дәрілер.

Антибиотиктер деп – микроорганизмдерге таңдамалы зақым келтіретін немесе жоятын биологиялық текті химиялық құралдарды айтады. Медициналық практикада қолданатын антибиотиктер микроорганизмдерден және саңырауқұлақтардан алынады. Кейбір препараттар синтетикалық және жартылай синтетикалық жолмен алынады.

Антибиотиктердің жіктелуінде әртүрлі принциптер қолданылады. Біріншіден антибиотиктерді химиялық құрылысына және қасиеттеріне байланысты жіктейді: 1) пенициллиндер 2) цефалоспориндер 3) макролидтер 4) тетрациклиндер 5) аминогликозидтер 6) хлорамфеникол тобы 7) полимиксиндер 8) линкозаминдер.

Микробтарға қарсы спектрі бойынша келесі топтарға бөлінуі мүмкін: 1) грам оң микрофлораға әсер ететін антибиотиктер (бензилпенициллиндер, эритромицин тобының препараттары) 2) әсер ету спектрі кең антибиотиктер (цефалоспориндер, тетрациклиндер, левомицетин препараттары, аминогликозидтер) 3) грам теріс микрофлораға әсер ететін антибиотиктер (полимиксиндер).

Антибиотиктер әсеріне байланысты бактериостатикалық (микроорганизмдердің өсіп дамуын тежейтін) немесе бактерицидті (микроорганизмдердің өлімін пайда ететін) эффект көрсетеді.

Антибиотиктер әсер ету механизмдеріне байланысты да бөлінеді: 1) бактериялардың клетка қабырғасының синтезін бұзады (пенициллиндер, цефалоспориндер) 2) цитоплазмалық мембрананың өткізгіштігін бұзады (полимиксиндер) 3) клеткаішілік белок синтезін тежейді (тетрациклиндер, левомицетин тобы, аминогликозидтер, макролидтер) 4) РНК синтезін бұзады (рифампицин).

Пенициллиндер. Олар бөлінеді: 1) табиғи пенициллиндер 2) изоксазолилпенициллиндер 3) аминопенициллиндер 4) карбоксипенициллиндер 5) уреидопенициллиндер. Барлық пенициллиндердің фармакодинамикасы бірдей. Олар микробтардың қабырғасының түзілуін митоз кезінде бұзады. Бактерицидті әсер көрсетеді.

Бір шприцте цефалоспориндерді антибиотик-аминогликозидтермен және фосфодиэстераза ингибиторы эуфиллинмен бірге енгізуге болмайды.