Термодинамика –ағзадағы энергия, жылу және зат алмасу процестері жөніндегі ғылым
- Бұл бет үшін навигация:
- Термодинамикалық процесс
| У. Томсон (1824 – 1907), ағылшын физигі
|
|
1848 ж абсолюттік температура түсінігін қалыптастырды. |
Қазіргі таңда термодинамиканың екі негізгі бөлімі бар:
Тепе-теңдік термодинамикасы (оқшауланған жүйелер термодинамикасы)
Тепе-теңсіздік термодинамикасы
(ашық жүйелер термодинамикасы)
ХІХ ғ.орт. – ХХ ғ.бас. негізі қаланды және үш негізгі заңы – үш «бастамасы» бар.
ХІХ ғ.орт. Ю.Р.Майер, Дж.Джоуль және Г.Гельмгольц сияқты ғалымдар алғаш рет термодинамиканың бірінші заңын – «Термодинамиканың бірінші бастамасын» тұжырымдады.
1850 жылы Р.Клаузиус, сонымен қатар 1851 жылы У.Томсон бір-біріне тәуелсіз «Термодинамиканың екінші бастамасын» тұжырымдады.
- 1906 жылы В.Нернст «Термодина-миканың үшінші заңын» тұжырым-дады.
ХХ ғасырда жасалды. Екі негізгі тармақтары бар:
- 1931 жылы Л.Онсагер негізін қалаған әлсіз тепе-тең емес термодинамика;
- ХХ ғ.орт. Г.Хакен, И.Пригожин және Р.Том сияқты ғалымдар негізін салған – қатты немесе күшті тепе-тең емес термодинамика.
Биологиядағы тепе-теңсіздік термодина-микасы саласында алғашқы еңбек 1935 жылы жарыққа шықты. Ол Э.Бауэрдің «Теориялық биология» еңбегі еді, өзінің бұл жұмысында Бауэр «Биологияның жалпыға ортақ заңдылығын» тұжырымдады.
100⁰ С
60⁰ С
Күй параметрлерінің уақытқа байланысты өзгеріссіз сақталуын термодинамикалық тепе-теңдік деп атайды.
Егер оқшауланған жүйе тепе-теңдік күйден шығарылса, онда ол тепе-теңдік күйге өздігінен ұмтылады.
Термодинамикалық процесс
- Термодинамикалық жүйеде параметрлерлердің өзгеруін термодинамикалық процесс деп атайды.
- Жүйе энергиясын (W) екі бөлшектін қосындысы ретінде қарастыруға болады: жүйенің қозғалысы мен орнына тәуелді – толық (Wт) және бұл факторларға тәуелсіз (U).
жүктеу/скачать 4.82 Mb.
Достарыңызбен бөлісу:
