Дəрістер курсы қостанай 016 Əож 32 (042. 4)

1
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІНІҢ
ШЫРАҚБЕК ҚАБЫЛБАЕВ АТЫНДАҒЫ
ҚОСТАНАЙ АКАДЕМИЯСЫ
Н.Ж. Турсумбаев
САЯСАТТАНУ ПƏНІ БОЙЫНША
ДƏРІСТЕР КУРСЫ
Қостанай 2016

2
ƏОЖ 32 (042.4)
Т 76
Басуға ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы
Қостанай академиясының Ғылыми кеңесінде ұсынылды
Пікір бергендер:
Қолдыбаев С.А. - Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік
университеті 
философия 
кафедрасының 
меңгерушісі, философия
ғылымдарының докторы, профессор.
Шаймерден Г.И. - саясаттану ғылымдарының кандидаты.
Құлжанова Г.Т. - ҚР ІІМ Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай
академиясы күндізгі оқыту факультетінің бастығы, философия ғылымдарының
кандидаты, доцент.
Турсумбаев Н.Ж.
Т 76 Саясаттану бойынша дəрістер курсы / Н.Ж. Турсумбаев. - Қостанай: ҚР
ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай академиясы, 2016. – 123 б.
ISBN 978-601-7897-01-7
«Саясаттану пəні бойынша дəрістер курсы» Қазақстан Республикасы Ішкі
істер министрлігі Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай академиясының
курсанттарына оқу үрдісінде пайдалануға ұсынылады.
ƏОЖ 32 (042.4)
ISBN 978-601-7897-01-7
© Турсумбаев Н. Ж., 2016

3
МАЗМҰНЫ
АЛҒЫ СӨЗ ............................................................................................................... 5
1 Тақырып. Саясаттану ғылым ретінде ................................................................... 6
1.1 Саясаттану, оныңпə
ні мен əдістері ........................................................... 6
1.2. Саяси ғылымның құрылымы .................................................................. 12
1.3 Саясаттанудың негізгі қызметтері ........................................................... 12
2 Тақырып. Саяси ғылымның құрылуы мен дамуының негізгі кезеңдері .......... 17
2.1 Құлдық дəуірдегі саяси ой – пікірлер...................................................... 17
2.2 Орта ғасырдағы саяси ойлар жəне қайта өрлеу кезеңi ........................... 19
2.3 Жаңа замандағы саяси ой ......................................................................... 20
2.4 Марксистік саяси идеялар ........................................................................ 22
2.5 XX ғасырдағы саяси ілім ......................................................................... 23
3 Тақырып.Қазақ даласының саяси ойының тарихы ........................................... 25
3.1 Қазақ даласының саяси ой -пікірлері ...................................................... 25
3.2 XIX ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басындағы қазақ
ғұламаларының саяси пікірлері ............................................................................. 27
4 тақырып. Билік саяси феномен ретінде ............................................................. 31
4.1 Билік тұжырымдамалары. Саяси билік ................................................... 31
4.2 Биліктің ұйымдастырылуы жəне қызметі. Биліктің легитимдігі ........... 37
4.3 Ұлттық саясат мемлекеттік саясаттың құрамы ретінде ......................... 43
5 тақырып. Қоғамның саяси жүйесі ...................................................................... 52
5.1 Саяси жүйе ұғымы, мəні, құрылымы ...................................................... 52
5.2 Саяси жүйелердің қызметтері жəне типологиясы .................................. 55
5.3 Саяси тəртіп билікті жүзеге асыру əдісі ретінде .................................... 57
6 тақырып. Мемлекет саяси институт ретінде ...................................................... 60
6.1 Мемлекет ұғымы, мəні, қызметтері ......................................................... 60
6.2 Мемлекет жəне азаматтық қоғам ............................................................. 62
6.3 Мемлекеттердің жіктелуі ......................................................................... 63
7 тақырып. Саяси партиялар.................................................................................. 66
7.1 Қызығушылықтар топтары: түсінігі, қызметтері, жіктелуі ................... 66
7.2 Саяси партиялар жəне партиялық жүйелер ............................................ 68
7.3 Саяси партиялардың жіктелуі .................................................................. 69
8 Тақырып. Демократия қоғамның саяси өмірін ұйымдастыру формасы ретінде
................................................................................................................................. 71
8.1 Демократия: түсінігі, мəні........................................................................ 71
8.2 Демократияның дамуының негізгі кезеңдері жəне теориялары ............ 71
8.3 Демократия жəне құқық ........................................................................... 73

4
9 Тақырып. Саяси идеология ................................................................................. 75
9.1 Идеология құндылықтардың жүйесі ретінде .......................................... 75
9.2 Заманауи саяси идеологиялар .................................................................. 76
10 Тақырып. Саяси мəдениет ................................................................................ 79
10.1 Саяси мəдениет түсінігі, мəні жəне қызметтері .................................... 79
10.2 Саяси мəдениеттердің жіктелуі ............................................................. 81
10.3 Қазақстандық қоғамның саяси мəдениеті ............................................. 83
11 Тақырып. Саяси процесс жəне саяси қақтығыс ............................................... 84
11.1 Саяси процестің мəні, құрылымы мен жіктелуі ................................... 84
12 Тақырып. Саяси технологиялар........................................................................ 90
12.1 «Саяси технологиялар» ұғымы: мəні, мазмұны, элементтері .............. 90
12.2 Саяси технологиялар типологиясы ....................................................... 91
12.3 Саяси жарнама жəне маркетинг............................................................. 93
13 Тақырып. Халықаралық қатынастар ................................................................ 96
13.1 Əлемдік саясат жəне халықаралық қатынастар ұғымы ........................ 96
13.2 Дүниежүзілік қауымдастықтың жаһандық мəселелері ........................ 98
13.3 Қазақстанның сыртқы саяси бағдарлары ............................................ 100
СӨЗДІК ................................................................................................................. 103
ƏДЕБИЕТТЕР ...................................................................................................... 122

5