- Гиперорексия (грек.
- hyper-көтеріңкі, orexis-
- тәбет)
- √ невроздар;
- √ тиреотоксикоз;
- √ қантты диабет;
- √ инсулинома т.с.с.
Гипо- немесе анорексия даму себептері - Ас қорыту жолдарының қабынуы;
- Жұқпалы аурулар;
- Қатерлі өспе өсуі;
- Кейбір эндокриндік аурулар;
- Мый қызметтерінің бұзылыстары, жағымсыз көңіл-күй.
Гипо- немесе анорексияның түрлері Асқазанда ас қорытылуының бұзылыстары - Асқазан сөлденісінің бұзылыстары;
- Асқазанның қимылдық әрекеттерінің бұзылыстары – түрлерінде байқалады.
Тұз қышқылы өндірілуін арттыру жолдары Тұз қышқылы өндірілуін арттыру жолдары Асқазан сөлденісінің бұзылыстары Ашқарынға және функциялық жүктемеден кейін асқазан сөлденісі Асқазан сөлінде тұз қышқылының: - Артық болуын гиперхлоргидрия;
- Аз болуын немесе болмауын гипохлоргидрия немесе ахлоргидрия дейді.
- Гиперсекреция гиперхлоргидриямен, гипосекреция гипохлоргидриямен немесе ахлоргидриямен қабаттасады.
Асқазан сөлінің аз бөлінуі - Себептері:
- √ атрофиялық гастрит, асқазанда обыр өспесі өсуі т.с.с. кездерінде бездік жасушалардың аз болуы;
- √ n.vagus межеқуатының төмен болуы (невроз, дене бітімдік симпатотония);
- √ ОЖЖ қызметтерінің бұзылыстары;
- √ гастрин өндірілуі азаюы;
- √ тамақтану тәртібінің бұзылуы, организмде нәруыздар мен витаминдер жетіспеуі;
- √ гипотиреоз т.б.
Гипохлоргидрия кезіндегі ас қорытылуының бұзылыстары - Асқазанның кардиалдық қыспағы ұдайы ашық тұруы, жүрек қыжылы, кекіру;
- Асқазанда тағамның іріп-шіруі;
- Ұлтабарда секретин өндірілмеуінен ұйқыбездің сөлденісі азаюы;
- Қарынның пилорустық қыспағы жабылмауы, тағам ұлтабарға көптеп түсуінен ас қорыту ферменттерімен толық өңделмеуі;
- Ашішектің қимылдық әрекеттері ұлғайып іш өтуі, дененің сусыздануы, гиповитаминоздар, зат алмасуларының бұзылыстары, қан жүйесінің өзгерістері.
Гипосекреция кезінде - √ тамақ ішкеннен кейін қарын үсті аумақта ауырлық сезімі;
- √ жүрек айну, кекіру, кейде іш кебуі және ішектердің шұрылы, іш өту;
- √ тамақ ішкеннен кейін 1-2 сағаттан соң, өз бетінше жоғалатын, қарын үсті аумақта батып ауыру сезімі – байқалады.
Ахлоргидрия кезінде - В12 витамин, фолий – тапшылықты анемия;
- Темір – тапшылықты анемия;
- Ахилия (сөлде ферменттердің болмауы) – байқалады.
- Асқазанда обыр өспесі дамуына қауіп төнеді.
- Отқа түс елің үшін, шырылдап
- жануға төз,
- Өнердің шыңын аңса, сол шыңды
- алуға төз
- Шыңдай түс шыдамыңды,
- Жердей боп көнуге төз
- Шын қойған мақсатыңның
- жолында өлуге төз.
- (Әбубәкір Дастанұлы)
Асқазанның гиперсекрециясы - Себептері:
- √ тұқым қуалаушылыққа байланысты іргелік жасушалардың гипертрофиясы;
- √ гастрин артық өндірілуі (Золлингер-Эллисон синдромы);
- √ түрткілердің әсеріне іргелік жасушалардың жоғары сезімталдығы;
- √ N. Vagus-тың межеқуаты жоғары болуы;
- √ тұз қышқылы өндірілуін бәсеңсітетін заттардың (секретин, соматостатин) жеткіліксіздігі.
Гиперхлоргидрия кезіндегі ас қорытылуының бұзылыстары - Асқазан сөлінің ферменттік қабілеті артуы;
- Асқазанда ойық жара дамуы;
- Асқазан қақпашысы қыспағының ұзақ жабық тұруы;
- Асқазанның қышқыл өнімдері өңешке лықсуынан төс астында қыжыл, кекіру, кейде құсу;
- Рефлюкстік эзофагит, өңеште жалақ және ойық жаралар дамуы;
- Асқазанда тағам ашып кетуі;
- Ішектерде ас қорытылуы бұзылуы, іш қатуы.
Асқазанның қимылдық әрекеттерінің бұзылыстары - Асқазанның
- қимылдық
- әрекеттері
- Қарын қызметтерін
- бәсеңсітетін
- пептид
- Вазобелсенді
- ішектік поли-
- пептид
Асқазанның қимылдық әрекеттерінің бұзылыстары - √ гиперацидтік
- гастрит;
- √ ойық жара;
- √ пилороспазм;
- √ қарын полипозы т.б.
- √ гипоацидтік гастрит;
- √ гастроптоз;
- √ спланхноптоз;
- √ арып жүдеу;
- √ жан жарақаттары;
- √ жағымсыз көңіл-күй;
- √ сапасыз тамақ ішу.
- Ас қойыртпасы қарында
- ұзақ сақталуы, тамақпен
- кекіру, құсу, қыжыл
- Қарын қабырға-
- сында ет талшық-
- тарының гипер-
- трофиясы
- - тез арада тағамдық заттардың асқазаннан ашішектерге өтіп кетуінен байқалатын дерттік жағдай.
Демпинг синдромның патогенезі - Ашішек ішінде осмостық қысым көтерілуі;
- Қан тамырларынан сұйықтың ішек қуысына көптеп шығарылуы;
- Айналымдағы қан көлемі азаюы;
- Қан тамырларын кеңітетін биологиялық белсенді заттардың (серотонин, гистамин, кининдер т.б.) көп өндірілуі;
- Глюкозаның ішектерде сіңірілуі қатты күшеюі;
- Инсулин өндірілуі артуы – маңызды.
Гастрит - – асқазанның шырышты қабығының тұтасынан немесе белгілі бір бөлігінің қабынуы. Өту қарқынына байланысты гастриттерді:
Достарыңызбен бөлісу: |