Дипломдық ЖҰмыс білім беру бағдарламасы немесе мамандығы: Орындаған: Қабиденов Ә. Д жетекші: Туркенова С. С
II. «Harper's Bazar» журналындағы сән терминдерін талдау
жүктеу/скачать 112.9 Kb.
|
| II. «Harper's Bazar» журналындағы сән терминдерін талдау
2.1 Негізгі лексика-грамматикалық белгілерді анықтау Harper's Bazar журналы - өзінің ерекше стилімен және кең сән сөздік қорымен танымал сән әлеміндегі беделді басылым. Бұл журналдағы сәнді терминдерді талдау сәнді терминдерді қолдану ерекшеліктері мен тенденцияларын, сондай-ақ олардың ерекшелігі мен контекстін ашады. Harper's Bazar журналында сіз әртүрлі сән терминдерін таба аласыз, мысалы: "Haute couture" - жоғары сән, сәнді және эксклюзивті дизайнерлік топтамалар. «Street style» -көше сәні, көше трендтері мен жеке стильден шабыттанған стиль. «Fashionista» - сәнқой, сәнді және сәнді киінген әйел. «Capsule collection» -модельдер санымен шектелген, бірақ брендтің негізгі тақырыптары мен стилін көрсететін капсулалық топтама. «Trendsetter» - трендситтер, сән трендтерін белгілейтін адам. Бұл терминдер қазіргі сән трендтерін, негізгі концепцияларды және сән индустриясының құрылымын көрсететін Harper's Bazaar сән лексиконының шағын бөлігі ғана. «Harper's Bazar» журналындағы сән терминдерін талдау мұндай терминдердің қазақ тіліне аудармасының лексикалық және грамматикалық ерекшеліктерін зерттеп қана қоймай, олардың сән мәдениетін қалыптастырудағы және стильді қабылдаудағы рөлін түсінуге мүмкіндік береді. Мұндай талдау сәнді мәтіндердің ерекшеліктерін жақсы түсінуге және контекст пен эмоционалды бояуды сақтай отырып, сәнді терминдерді қазақ тіліне берудің тиімді аударма стратегияларын жасауға мүмкіндік береді. Сәнді терминдерді сәтті аудару үшін олардың семантикасының, құрылымының және қолдану контекстінің барлық аспектілерін ескеру маңызды. Бұл терминдердің көбінесе басқа тілде дәл аналогтары бола бермейді, сондықтан қазақ тіліне аударғанда кешенді тәсілді қолданып, мағына мен стильді барынша жеткізуге ұмтылу қажет. Мысалы, «haute couture» және «capsule collection» сән терминдері сән индустриясындағы негізгі ұғымдар болып табылады және сәйкесінше белгілі бір сән-салтанат пен ұстамдылықты көрсетеді. Қазақ тіліне аударған кезде терминдердің шынайылығы мен маңыздылығын сақтау үшін осы ұғымдарды мейлінше дәл әрі қысқаша жеткізетін терминдерді таңдаған жөн. Стандарттар мен сән трендтерін белгілейтін адамды білдіретін «trendsetter» терминіне де назар аударған жөн. Бұл ұғымды қазақ тілінде жеткізу үшін терминнің мағынасын және оның әсерін беруге көмектесетін экспрессивті тіркестерді немесе метафораларды қолдануға болады. «Harper's Bazar» журналындағы сән терминдерін талдау олардың лексикалық және грамматикалық ерекшеліктерін зерттеп қана қоймай, олардың сән мәдениетін қалыптастырудағы және стильді қабылдаудағы рөлін көруге мүмкіндік береді. Сәнді терминдердің дұрыс аудармасы олардың қолданылу стилі мен контекстін сақтайды, сондай-ақ осы терминдердегі эмоционалдық жүктеме мен ақпаратты береді. Кейбір сән терминдері, мысалы, «minimalism» немесе «avantgarde» терең тарихи тамырларға ие және сәндегі белгілі бір философияны немесе тенденцияларды көрсетеді. Оларды аудару кезінде сән индустриясына олардың маңызы мен ықпалының мәнін жеткізу үшін осы терминдерге байланысты ассоциациялар мен ұғымдарды сақтау маңызды. Сондай-ақ, стильдің бірегей ерекшеліктерін және сән арқылы өзін-өзі көрсетуді көрсететін «statement piece» немесе «effortless chic» сияқты терминдерге назар аударған жөн. Бұл терминдерді аударуда қазақ мәдениеті мен контекстіне бейімдеу үшін олардың экспрессивтілігін, даралығын бере алатын тілдік құралдарды пайдалану қажет. Harper's Bazar журналында сән терминдерін зерттеу сән лексикасын пайдалану үрдістерін ғана емес, сонымен қатар сән эволюциясын және оның қоғамға әсерін түсінуге мүмкіндік береді. Сән терминдерін қазақ тіліне дұрыс аудару сән сөздік қорын кеңейтіп, мәдени диалогты байытып, әлемдік сән үрдістерін жергілікті аудитория мен қабылдауға бейімдеуге мүмкіндік береді. Сән терминдерін бөлшектей отырып, біз өрнектер мен концепциялардың бірегей қоспасын жасау үшін тіл, сән және мәдениеттің қалай тоғысатынын көре аламыз. Әрбір термин сәнді тіл мен кодтың бір бөлігіне айналатын белгілі бір энергия мен бейнелерді алып жүреді. Сән терминдерін қазақ тіліне аударған кезде төл тілде алып жүрген сол атмосфера мен көрнекі бейнелерді жеткізу үшін олардың өзіндік ерекшелігі мен стилін сақтау маңызды. Бұл тек сәнді түсінуді ғана емес, сонымен қатар дәл және шығармашылықпен аудару үшін тілдік құралдармен ойнай білуді талап етеді. Сән терминдері әмбебап және белгілі бір сән трендтеріне, брендтерге немесе дизайнерлерге тән болуы мүмкін. Бұл нюанстарды түсіну сән әлеміндегі терминдерді қолданудың барлық нюанстары мен контексттерін ескере отырып, дәлірек және дәл аударма жасауға көмектеседі. «Harper's Bazar» журналындағы сән лексиконын зерттеуді жалғастыра отырып, біз сән индустриясында қолданылатын өрнектердің байлығы мен алуан түрлілігін аша аламыз және әрбір сән терминінің артындағы шығармашылық шабыттандыра аламыз. Тіл арқылы сән мен стиль әлеміне ену арқылы біз ой-өрісімізді кеңейтіп, заманауи сәнді түсінуге және талдауға кілт бола алатын сән терминдерімен сөздік қорымызды байытамыз. «Harper's Bazar» журналындағы сән терминдерін аудару тілдік және мәдени айырмашылықтарға байланысты кейбір практикалық қиындықтарға тап болуы мүмкін. Сән терминдерін аудару кезінде жиі кездесетін мәселелер мыналар: 1. Баламалы терминнің болмауы: Кейбір сән терминдері ағылшын тіліне тән болуы мүмкін және басқа тілдерде, соның ішінде қазақ тілінде дәл баламасы болмауы мүмкін. Мұндай жағдайларда сипаттау формасын пайдалану немесе терминді басқа тілде көрсету үшін бейімдеу қажет болуы мүмкін. 2. Мәдени айырмашылықтар: Сән әр елдің мәдениеті мен әдет-ғұрпының ажырамас бөлігі болып табылады. Сондықтан сән терминдерін аударуда бұл терминдерді аударма жүріп жатқан тілдің мәдени ерекшеліктеріне бейімдеу мәселесі туындауы мүмкін. Кейбір терминдер әртүрлі мағынаға ие болуы немесе әртүрлі мәдениеттерде әртүрлі контексте қолданылуы мүмкін. 3. Жылдам өзгеретін сән: Сән үнемі өзгеріп, дамып отырады, жаңа терминдер мен трендтер өте тез пайда болуы мүмкін. Аудармашыларға үнемі өзгеріп отыратын шумақтар мен өрнектерге ілесу қиын болуы мүмкін. 4. Нюанс пен стильді жеткізу: Сән көбінесе белгілі бір стильдермен немесе ұғымдармен байланысты болуы мүмкін арнайы терминдер мен өрнектерді пайдаланады. Аудармашыға белгілі бір сөзбен байланысты барлық нюанстар мен стильді жеткізу қиын болуы мүмкін. Халықаралық лексика әдетте өзара әсер ету немесе кездейсоқ сәйкестік нәтижесінде әртүрлі тілдерде сыртқы ұқсас пішіні және кейбір бірдей мағыналары бар сөздерді қамтиды. Халықаралық сөздер бір тілге немесе басқа тілге басқа тілден енгендіктен немесе екі берілген тілдің қандай да бір үшінші тілден (мысалы, латын немесе грек тілінен) сәйкес сөзді қабылдауына байланысты болатыны белгілі. Кеңірек контексттің нақты көлемін көрсету мүмкін емес - бұл сөйлемдердің контексі болуы мүмкін, параграф, тарау немесе тіпті өнім туралы жалпы ақпарат. :−Тар контекст: лексикалық немесе синтаксистік болып екіге бөлінеді. 1. Синтаксистік контекст – сөз, сөз тіркесі немесе сөйлем қолданылатын синтаксистік құрылым. 2. Лексикалық контекст – қоршаған ортадағы нақты лексикалық бірліктердің, сөздердің және жиынтық сөз тіркестерінің жиынтығы. бұл бірлікке сәйкес келеді. Контексттің ең маңызды қызметі – тілдік бірліктердің көп мағыналылығын шешу. Мәтінмән, сол немесе басқа көп мәнді бірліктен бірінен басқа барлық мағыналарын «алып тастайды». Осылайша, контекст тілдің бір немесе басқа бірлігіне екіұштылық береді және таңдау мүмкіндігін береді. аударылатын тілдегі берілген бірліктің бірнеше ықтимал эквиваленттерінің бірі. Сәнді терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару кезінде осы терминдердің лексикалық және грамматикалық жақтарының мәдениет пен тіл құрылысындағы ерекшеліктерге бейімделуіне байланысты кейбір ерекшеліктер туындайды. Кейбір қиындықтарға тап болуыңыз мүмкін: 1. Лексикалық қиындықтар: Buzz терминдері көбінесе оқылатын тілде тікелей баламасы жоқ жаңа сөздер немесе сөз тіркестері болып табылады. Аудармашылар түпнұсқа терминнің мағынасы мен стилін дәл жеткізетін барабар лексикалық алмастыруларды табуы керек. 2. Грамматикалық қиыншылықтар: Сәнді терминдер қазақ тілінде қолданылатыннан өзгеше болуы мүмкін нақты грамматикалық конструкцияларда жиі қолданылады. Бұл дизайнды дұрыс бейімдеу қиын болуы мүмкін. 3. Мәдени аспектілер: Сән терминдері көбінесе ағылшын мәдениетіне ғана тән болуы мүмкін нақты мәдени құбылыстармен немесе тенденциялармен байланысты. Аудармашы осы мәдени аспектілерді ескеріп, терминдерді қазақ мәдениеті мен контекстіне сәйкес келтіруі керек. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда ерекше назар аударуды қажет ететін грамматикалық аспектілер болуы мүмкін. Міне, кейбір мысалдар: 1. Гендерлік және сандық келісім: Ағылшын тілінде нақты зат есімдерде әдетте жыныс пен сан болмайды, ал қазақ тілінде олар бар. Сәнді терминдерді аударғанда сөйлемнің грамматикалық дұрыстығын сақтау үшін зат есімнің жынысы мен санын ескеру қажет. 2. Кейс формалары: Қазақ тілінде сәнді терминдерді аударғанда дұрыс қолданылуы тиіс регистрлік формалар бар. Мысалы, ағылшын тілінде тура регистр қолданылса, қазақ тілінде контекстке байланысты септік регистрді немесе басқа жағдайларды қолдану қажет болуы мүмкін. 3. Етістік формалары: Ағылшын тілінде сәнді терминдер етістіктерді инфинитивте немесе септікте қолдана алады. Қазақ тіліне аударғанда терминнің контекстіне, мағынасына қарай тиісті етістік формасын таңдап алу қажет. 4. Синтаксистік құрылымдар: Ағылшын және қазақ тілдерінің синтаксистік құрылымдары әртүрлі. Сәнді терминдерді аударғанда сөйлемнің дұрыстығын сақтау үшін субъект пен предикат арасындағы келісім ережелерін, сөз тәртібін және басқа да синтаксистік ережелерді сақтау қажет. 5. Көсемшелердің қолданылу ерекшеліктері: Ағылшын және қазақ тілдерінде предлогтар әртүрлі болуы мүмкін. Сәнді терминдерді аударған кезде терминнің бастапқы мағынасын беретін қолайлы предлогты таңдау керек. «Fashionista» және «Street style» сән терминдерін талдау жағдайында зерттеу әдістерін таңдаудың негіздемесі келесідей: 1. Терминдерді қолдану контекстін талдау: Зерттеуді «Fashionista» және «Street style» терминдері қолданылатын контекстті талдаудан бастаңыз. Сән журналдары, блогтар, әлеуметтік желілер сияқты әртүрлі дереккөздерді зерттеу осы терминдердің сән индустриясында таралуын және олардың семантикасын түсінуге көмектеседі. Алдымен «Fashionista» және «Street style» терминдері айтылатын әртүрлі мәтіндерді іздеп, жинау керек. Бұл сән туралы мақалалар, журнал басылымдары, блогтар, шолулар, әлеуметтік желілердегі пікірлер және басқа көздер болуы мүмкін. Бұл терминдердің қолданылу тәсілдерін толық түсіну үшін мұндай корпустың әртүрлі мәтіндер мен авторларды қосқаны жөн болар еді. Мәтіндік материалдарды жинағаннан кейін корпусты талдау қажет. Негізгі тәсілдердің бірі – мәтіндердегі сөздер мен олардың тіркестерінің жиілігін талдау. Бұл «Fashionista» және «Street style» терминдерінің мәтіндерде қаншалықты жиі кездесетінін анықтауға, сондай-ақ олар қолданылатын контексттерді анықтауға мүмкіндік береді. Мысалы, сіз бұл терминдердің қай тақырыптық салаларда жиі қолданылатынына, қандай сән үрдістері мен стильдермен байланысты екеніне назар аудара аласыз. Сонымен қатар, мәтіндерде «Fashionista» және «Street style» сөздерімен бірге кездесетін синонимдер мен мағынасы ұқсас терминдерге назар аударған жөн. Бұл осы терминдермен сән мен стильдің қандай аспектілері байланысты екенін және оларды қазақ тіліне аударғанда қандай балама сөз тіркестерін қолдануға болатынын түсінуге көмектеседі. Корпусты талдау барысында әртүрлі уақыт кезеңдерінде және сән үрдістерінде терминдерді қолданудың өзгермелілігіне де назар аударған тиімді. Сән үнемі дамып келеді және «Fashionista» және «Street style» қазіргі сән трендтеріне қалай қатысы барын түсіну қазақ тіліне аударғанда олардың мағынасын дәлірек жеткізуге көмектеседі. «Fashionista» және «Street style» терминдері бар мәтіндерге және олардың қазақ тіліне аудармасына корпустық талдау жүргізу үшін ағылшын тіліндегі әртүрлі мәтіндік материалдардың үлкен көлемін жинап, олардың қолданылу контексттерін талдау қажет. Корпусты талдау кезінде әртүрлі әдістерді қолдануға болады. Мысалы, осы терминдердің және олардың комбинацияларының қолданылу жиілігін анықтауға болады. Сондай-ақ қазақ тіліне сәйкес аудармалар болып табылатын синонимдер мен мағыналары жақын тіркестерге де назар аударған жөн. «Fashionista» терминінің қазақ тіліне аударылуын «сәнді букінші» немесе «модалық тақтасы» деп айтуға болады. Бұл өрнектер киімнің талғамы жақсы және соңғы сән трендтерін ұстанатын стильді және сәнді адамның идеясын көрсетеді. «Street style» терминін қазақ тіліне «көше стилі» деп аударуға болады. Бұл өрнек күнделікті көше сәнінен және даралықтан шабыттанған сән стилін сипаттайды. 2. Лексикографиялық талдау: Ресми анықтамасын, шығу тегін және қолданылуын түсіну үшін лексикографиялық ресурстар мен сөздіктерді пайдалана отырып, осы терминдерді талдаңыз. Бұл терминдердің негізгі мағыналары мен коннотацияларын анықтауға көмектеседі. «Fashionista» және «Street style» ұғымдарымен байланысты терминдер мен ұғымдарды салыстыру зерттеу мен дипломдық жұмысты жазудың қызықты аспектісі болуы мүмкін. Бұл осы терминдердің ерекшеліктерін және олардың сән мен стиль контекстінде қолданылуын жақсы түсінуге мүмкіндік береді. «Fashionista» - әдетте соңғы трендтерді ұстанатын, стильді жақсы сезінетін және сән әлеміне қызығушылық танытатын сән әуесқойлары немесе сән әуесқойлары үшін қолданылатын термин. Олар басқаларға шабыт бола алады және сыртқы келбетінде шығармашылық бола алады. «Street style» қала көшелерінде пайда болатын және дамитын сән үрдістерін көрсетеді. Бұл сән подиумдарында емес, көшеде кездескен адамдардың бейнелеріне негізделген стиль. «Street style» даралықты, шынайылықты білдіреді және шынайы өмір мен көше мәдениетінен шабыттандырады. Ол көше брендтері, винтаждық бөлшектер, спорт элементтері және тіпті панк немесе гранж стильдері сияқты әртүрлі элементтерді қамтуы мүмкін. 3. Мазмұнды талдау және салыстырмалы талдау: «Fashionista» және «Street style» терминдерін қолданатын материалдарды талдаңыз. Бұған сән мақалаларын талдау, топтама шолулары, әлеуметтік желілердегі сұхбаттар және басқа көздер кіруі мүмкін. Терминдердің қолданылу контексттері мен олардың мағыналық реңктерін салыстыру қазақ тіліне аударманың ерекшеліктерін анықтауға көмектеседі. 4. Сарапшылардың кеңесі: Пікірлер мен кеңестер алу үшін аударма, лингвистика немесе сән индустриясы саласындағы сарапшыларға хабарласыңыз. Оның ішінде ағылшын және қазақ тілдерінде сөйлейтін мамандар болуы мүмкін, бұл терминдердің аудармасын мағыналық ұқсастық пен тілдік дұрыстық тұрғысынан бағалауға көмектеседі. 5. Эмпирикалық зерттеулер: Терминдердің аудармасына қатысты қазақ тілінде сөйлеушілердің пікірлері мен қалауларын алу үшін сауалнамалар немесе фокус-топтар сияқты эмпирикалық зерттеулер жүргізіңіз. Мұндай зерттеулер аудитория қалауы негізінде ең қолайлы аудармаларды анықтауға көмектеседі. 6. Корпус талдауы: «Fashionista» және «Street style» терминдері бар мәтіндерге корпустық талдау жүргізу. Бұл сән мақалалары, шолулар, әлеуметтік медиа пікірлері және басқа көздер сияқты үлкен көлемдегі мәтіндік материалдарды жинауды және талдауды қамтиды. Корпус талдауы осы терминдердің қолданылу жиілігін, контексттерін және синонимдерін анықтауға көмектеседі. 7. Сабақтас терминдермен салыстыру: «Fashionista» және «Street style» ұғымдарына қатысты терминдер мен ұғымдарды зерттеу. Бұл бізге осы терминдер мен басқа сәнді ұғымдар арасындағы семантикалық нюанстар мен айырмашылықтарды анықтауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ салыстыру қазақ тілінде ұқсас терминдердің барын ескеріп, оңтайлы аудармаларын табуға көмектеседі. 8. Мақсатты аудитория өкілдерімен кеңесу: Сәнге қызығатын және сәнді терминдерді қолдану тәжірибесі бар қазақстандық аудитория өкілдеріне жүгіну. Олардан кері байланыс алу қай аударманың олардың идеясына сәйкес келетінін бағалауға және терминдердің негізгі мағыналары мен коннотацияларын беруге мүмкіндік береді. 9. Тілдік бейімдеу: Қазақ тілінің ерекшеліктерін ескере отырып, «Fashionista» және «Street style» терминдерін оның грамматикалық және фонетикалық заңдылықтарын ескере отырып бейімдеңіз. Дұрыс морфология мен фонетиканы пайдалану оңай түсінікті және грамматикалық тұрғыдан дұрыс аудармаларды жасайды. 10. Аударманың валидациясы: Қазақ тілінің басқа мамандарымен немесе ана тілінде сөйлейтіндермен кеңесу арқылы ұсынылған аудармаларды тексеру және растау. Бұл Қазақстанның тілдік және мәдени ерекшеліктеріне сәйкес болуы мүмкін қателерді жоюға және аудармаларды нақтылауға көмектеседі. «Harper's Bazar» журналындағы техникалық терминология: Сәндік киім, аяқ киім және аксессуарлар өнеркәсібі материалдарға, құрылысқа, тігуге, құюға, әрлеуге және т.б. қатысты арнайы техникалық терминдерді пайдалана алады. Бұл терминдерді аудару, ең алдымен, технологиялық процестерді түсінуді және сәйкес эквиваленттерді дұрыс таңдауды талап етеді. Сән терминдері: Сән индустриясында киім, аяқ киім және аксессуарлардың трендтерін, стильдерін, маталары мен үлгілерін сипаттау үшін қолданылатын арнайы терминдер бар. Мұндай терминдерді аударған кезде контекстті ескеру және олардың мағынасын шет тіліндегі баламасымен беруге тырысу немесе белгілі бір мәдениеттегі сән үрдістеріне сәйкес келетін тілде жаңа термин жасау маңызды. Өнеркәсіптік процестер: сән киімдерін, аяқ киімдерді және аксессуарларды өндіруде дизайн, прототиптеу, өндіру, тарату және т.б. сияқты әртүрлі өндірістік процестер қолданылады. Осы процестерге қатысты терминдерді аудару сән индустриясының ерекшеліктерін білуді және аударма тілінде тиісті терминологияны қолдануды талап етеді. Брендтер және сауда белгілері: Сән индустриясы бірегей сәйкестік пен мағынаға ие болуы мүмкін брендтер мен сауда белгілерін кеңінен пайдаланады. Мұндай терминдерді аударған кезде кейбір брендтер мен сауда белгілерінің аудармасыз қалып, халықаралық деңгейде танылған және танылатын болып қала беретінін ескеру қажет. Дегенмен, кейбір жағдайларда мақсатты нарық пен тілдің ерекшеліктерін ескере отырып, бейімделген немесе локализацияланған нұсқасын жасау қажет. Сән, аяқ киім және аксессуарлар өнеркәсібіндегі терминдерді аударған кезде саланың контекстіне және ерекшеліктеріне сезімтал болу, сонымен қатар түпнұсқа мағынасын дәл және тиімді жеткізу үшін тілді жақсы түсіну және білу маңызды. . Қажет болса, дәлірек және бекітілген аудармаларды алу үшін сән индустриясына қатысты арнайы әдебиеттерге, сөздіктерге және ресурстарға жүгінуге болады. «Harper's Bazar» журналындағы сәндік киім, аяқ киім және аксессуарлар индустриясындағы терминдердің нақты аудармаларының нақты мысалдары келесі аспектілерді қамтуы мүмкін: 1. Материалдар: Сән өндірісінде қолданылатын әртүрлі материалдармен байланысты терминдерді аудару қиын болуы мүмкін, әсіресе арнайы тоқыма немесе былғары материалдарына қатысты. Мысалы, «denim» терминін «джинсы» немесе «деним» деп аударуға болады, ал «микроталшық» терминін жақсы түсіну үшін «жасанды микроталшық» деп аударуға болады. 2. Техникалық терминология: Сәндік киім және аяқ киім өнеркәсібі үлгіге, тігуге, әрлеуге және өндіріс процесінің басқа аспектілеріне қатысты әртүрлі техникалық терминдерді пайдалана алады. Мысалы, «тігін машинасы» терминін «өзі жүретін машина» немесе «тігін машинасы» деп аударуға болады. 3. Стильдер мен сән терминдері: Стильдер мен сән терминдерін аудару қиын болуы мүмкін, себебі олардың әртүрлі мәдениеттерде бірегей мағыналары мен ассоциациялары болуы мүмкін. Мысалы, киім үлгісіндегі «гранж» термині оның сипаттамалары мен эмоционалдық мазмұнын беру үшін «жарық» немесе «түрлі-түсті» деп берілуі мүмкін. 4. Брендтер мен сауда белгілері: Брендтер мен сауда белгілерін аударған кезде олардың танылуы мен белгіленген сәйкестігін ескеру маңызды. Кейбір жағдайларда брендтер халықаралық деңгейде танылуын сақтау үшін аударылмай қалады. Мысалы, Nike бренді аудармасыз қалады, бірақ оны белгілі бір контексте бейімделген ұранмен немесе сипаттамамен толықтыруға болады. «Harper's Bazar» журналындағы сәнді киім, аяқ киім және аксессуарлар өндірісіндегі терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудың нақты мысалдары мен ерекшеліктері: 1-кесте Сән терминдерінің ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару үлгісі
Бұл осы саладағы терминдерді аударудың бірнеше мысалдары мен ерекшеліктері. Дәл және адекватты аударма контекстке және әрбір терминді қолданудың нақты шарттарына байланысты екенін есте ұстаған жөн. Сәнді киім, аяқ киім және аксессуарлар өндірісіндегі терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударуда кейбір лексикалық қиындықтар туындауы мүмкін. Міне, осындай қиындықтардың мысалдары: 1. Идиомалар мен өрнектер: Ағылшын тілі қазақ тіліне дәл аудару қиын болатын идиоматикалық тіркестерге бай. Кейбір сән өрнектері, мысалы, «in vogue» немесе «fashion-forward» қазақ тіліндегі барабар баламасын іздеуді қажет етуі мүмкін. 2. Метрополитен және аймақтық контекст: Сән индустриясы көбінесе астаналық және халықаралық тенденциялармен байланысты, бұл қазақ тілінің аймақтық диалектілері үшін дәл аударманы қиындатуы мүмкін. Мысалы, «hoodie» сөзі қазақ тіліндегі жаңа термин болуы мүмкін және аймақтық ортада түсінікті болу үшін түсіндіру немесе бейімдеу қажет болуы мүмкін. 3. Брендтер мен сән брендтері: Сән брендтерінің немесе киімдер мен аксессуарлардың брендтерінің атауларын аудару қиын болуы мүмкін, әсіресе олардың бірегей немесе жалған атаулары болса. Мұндай жағдайларда брендтің танылуы мен мәртебесін сақтай отырып, ол туралы ақпаратты жеткізудің ең жақсы әдісін табу маңызды. 2-кесте Harper Bazar журналының мысалында сәнді терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудағы лексика-грамматикалық қиындықтар
Мұндай кестелер сәнді тақырыптарды қазақ тіліне бейімдеу кезінде пайдалы болуы мүмкін, бұл аудармашыларға терминдердің ерекшеліктерін ескеріп, ең қолайлы аударма нұсқаларын таңдауға мүмкіндік береді. 3-кесте Harper Bazar журналының мысалында сәнді терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудағы лексика-грамматикалық қиындықтар
Сәндік киім, аяқ киім және аксессуарлар саласындағы грамматикалық құрылымдар мен сөз тіркестерін ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару біраз қиындықтар туғызуы мүмкін. Мұнда ерекше назар аударуды қажет ететін грамматикалық аспектілердің кейбір мысалдары берілген: 1. Жыныс және сан келісімі: Қазақ тілі жыныс және сан келісімімен ерекшеленеді. Зат есімдерді, сын есімдерді және есімдіктерді аударғанда тиісті келісімді ескеру қажет. Мысалы, «стильді джинсы» тіркесін аударғанда, жыныс пен санды ескере отырып, «стильді» сын есімі мен «джинсы» зат есімімен дұрыс келісу керек. 2. Жағдаяттар: Қазақ тілінде әр қайсысының сөйлемдегі өзіндік қызметі бар жағдайлардың ауқымы кең. Сөз тіркестерін аударғанда зат есімнің, сын есімнің, есімдіктің және басқа сөздердің дұрыс регистрін ескеру қажет. Мысалы, «Бұл жаңа көйлек әдемі» деген сөйлемді аударғанда, «көйлек» зат есімінің дұрыс регистрін пайдалану керек. 3. Етістік пен шақ: Ағылшын тілінде етістіктің шақтары қазақ тілінен өзгеше болуы мүмкін. Құрамында етістік бар сөз тіркестерін аударғанда контекстке сәйкес етістіктің дұрыс шағы мен формасын ескерген жөн. Мысалы, «Біз жаңа топтаманы іске қостық» деген тіркесті аударған кезде «іске қосу» етістігінің дұрыс өткен шағын пайдалану керек. 4. Сөз тәртібі: Қазақ тілінің сөйлемдегі өзіндік ерекше сөз орын тәртібі бар. Сөз тіркестерін аударғанда сөйлемнің мағынасын беру үшін сөздердің дұрыс орын тәртібін ескеру қажет. Мысалы, «Мен сәнді аяқ киім киемін» деген тіркесті аударғанда қазақ тілінде әдетте субъект-етістік-объектілік қатар қолданылатынын ескеру қажет. Ағылшын тілінен қазақ тіліне сәнді киім, аяқ киім және аксессуарларды өндірудегі грамматикалық аударма қиындықтарының нақты мысалын қарастырайық. Бізде «We offer a wide range of stylish and affordable clothing for men and women» деген сөз бар делік. («Біз ерлер мен әйелдерге арналған сәнді және қолжетімді киімдердің кең ассортиментін ұсынамыз.») Берілген фразаны аудару бірнеше грамматикалық аспектілерге назар аударуды қажет етуі мүмкін: 1. Жыныс және сан есім келісімі: Бұл тіркесте «clothing» (киім), «men» (ерлер) және «women» (әйелдер) есімдіктері бар, олар қазақ тіліне аударғанда жынысы мен саны жағынан келісімді қажет етеді. Мысалы, оларды сәйкесінше «ерлер мен әйелдерге арналған киім» деп аударуға болады. 2. Септіктер: Қазақ тілінде әр қайсысының өзіндік қызметі бар жағдайлардың ауқымы кең. Сөз тіркесін аударған кезде зат есімдер мен сын есімдерге дұрыс регистрлерді таңдау қажет болуы мүмкін. Мысалы, кең сөзді тектік жалғау арқылы «көлемді», ал «стиль» сөзін тектік көптік жалғау арқылы «стильді» деп аударуға болады. Грамматикалық құрылымдардың аудармасы аударылатын тілдің, бұл жағдайда қазақ тілінің ерекшеліктеріне ұқыптылық пен сәйкестікті талап ететінін есте ұстаған жөн. Мұндай аудармалар үшін екі тілдің барлық грамматикалық реңктері мен ерекшеліктерін ескеретін тәжірибелі аудармашыға хабарласқан жөн. Бір қарағанда, лексикалық аудармадағы қиындықтар қазақ тілінде сәйкес терминдердің болмауымен байланысты болып көрінуі мүмкін. Дегенмен, қазіргі қазақ тілінде әртүрлі тілдерден, соның ішінде ағылшын тілінен алынған көптеген сөздер бар. Бұл кейбір ағылшын терминдерін өзгертусіз аудармада пайдалануға мүмкіндік береді. Сән терминдерін, бренд атауларын немесе белгілі бір өнім атауларын аудару кезінде ықтимал лексикалық қиындықтар туындауы мүмкін. Кейбір шумақты сөздер мен атауларды аудару мүмкін болмауы мүмкін немесе тікелей аударманың орнына сипаттаманы пайдалануды қажет етеді. Мұндай жағдайларда қазақ тіліндегі мағынасы мен өңі жағынан ең жақын баламасын таңдап алған жөн. Лексикалық аударма қиындықтарының мысалдары келесідей терминдерді қамтуы мүмкін: - "fashionable" (модный) - "сәнді" деп аударуға болады - "trendy" (стильный)-трендте деп аударуға болады - "brand" (бренд) -бренд - "collection" (коллекция) - «жинақ» - "designer" (дизайнер)- дизайнер - "accessories" (аксессуары)-әшекей Ағылшын тілінде белгілі бір сөйлем құрылымы бар, ол қазақ тілінен өзгеше болуы мүмкін. Аудару кезінде келесі синтаксистік қиындықтарға назар аудару керек: 1. Сөз реті: Қазақ тілінде сөз тәртібі ағылшын тілінен өзгеше болуы мүмкін. Аудару кезінде қазақ тілінің синтаксистік құрылымының ерекшеліктерін ескеріп, сөйлемді дұрыс түсіну үшін сөз тәртібін өзгерту қажет. Мысалы, қазақ тіліндегі «I bought a stylish dress» деген сөйлемді «Мен сәнді көйлек сатып алдым» деп аударуға болады. 2. Анықтауыш артикльдердің болмауы: Ағылшын тілінде "a", "an" және "the" сияқты анықтауыш және белгісіз сөздер қолданылады. Бұған қарағанда қазақ тілінде артикль қолданылмайды. Аудару кезінде мақалаларды алып тастау немесе қазақ тіліндегі сәйкес сөздермен немесе конструкциялармен ауыстыру керек. Мысалы, қазақ тіліндегі «She is wearing a beautiful necklace» деген сөйлемді «Ол əдемі көйлек киеді» деп аударуға болады. 3. Етістік пен шақ: Қазақ тілінде етістік пен шақтардың ағылшын тілінен ерекшеленуі мүмкін өзіндік ерекшеліктері бар. Аудару кезінде сөйлемнің мағынасын дұрыс жеткізу үшін тиісті етістік формасы мен шақ формасы дұрыс таңдалуы керек. Мысалы, қазақ тіліндегі «They will design new shoes» деген сөйлемді «Олар жаңа аяқ киім әзірлейді» деп аударуға болады. Ағылшын тілінен қазақ тіліне сәнді киім, аяқ киім және аксессуарларды өндіруде етістіктер мен шақтарды аударудың мысалын қарастырайық: 1. Инфинитив: Ағылшын тілінде инфинитивтегі етістіктер өзгеріссіз, яғни жалғаусыз немесе арнайы формаларсыз қолданылады. Қазақ тіліне аударғанда инфинитив де өзгеріссіз қолданылады. Мысалы: - To design «дизайндау» деп аударылады. - To create (жасау) «жасау» деп аударылады. 2. Осы шақ: Қазақ тілінде осы шақ жай етістік шақ арқылы көрсетіледі. Әртүрлі тұлғалар үшін әртүрлі етістік формалары бар ағылшын тілінен айырмашылығы, қазақ тілінде етістіктің аяқталуы барлық тұлғалар үшін бірдей болып қалады. - I design (Мен дизайн) «Мен дизайндап жатырмын» деп аударылады. - They create (Олар жасайды) «Олар жасайды» деп аударылады 3. Өткен шақ: Қазақ тілінде өткен шақ жай етістік шақ арқылы да көрсетілген. -ed немесе -d сияқты өткен шақ формаларын қолданатын ағылшын тілінен айырмашылығы, қазақ тілі өткен шақ жасаудың басқа жүйесін қолданады. Мысалы: - We designed «Біздер дизайндап жатырмыз» деп аударылады. – She created «Ол Жасады» деп аударылады. Сәнді терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудың практикалық мәселелерін талқылайық. Сән терминдерін аудару ерекше назар аударуды және тілді ғана емес, сән индустриясының ерекшеліктерін де білуді талап етеді. Бірнеше мысал келтіріп, олардың аудармасының ерекшеліктерін қарастырайық: 1. "Haute couture" (жоғары сән): - Дәл аударма жасау үшін терминнің мағынасын ғана емес, сонымен қатар жоғары сәнге тән талғампаздық пен сәнділікті сақтау маңызды. 2. "Fashion week" (Мода аптасы): - В данном случае, важно сохранить термин "мода", а также обратить внимание на тонкости перевода слова "week" как "апта" или "аптасы". 3. "Runway" (Көрнектік) "Runway" терминін аударғанда оның сән ерекшелігі мен сән көрсетілімдерімен байланысын ескерген жөн. 4. "Statement piece" (Өтініш бөлімі) - Бұл жағдайда стиль элементінің мәнерлілігі мен мәнділігін жеткізу маңызды. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда тек лексикалық, грамматикалық ерекшеліктерін ескеріп қоймай, төл терминнің стилі мен эстетикасын да сақтау маңызды. Ең дәл және сауатты аударманы алу үшін тәжірибелі аудармашылармен немесе сән мамандарымен байланысу ұсынылады. Терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудың практикалық мәселелерін талқылауға болады. Терминдерді аудару процесі әрбір терминнің немесе терминологияның контексті мен ерекшеліктерін ескере отырып, мұқият көзқарасты талап етеді. Бір-екі мысалды қарастырайық: 1. "Digital Marketing" -Бұл өнімдерді немесе қызметтерді жылжыту үшін цифрлық технологияны пайдаланатын маркетингке қатысты термин. 2. "Machine Learning" -Бұл тұжырымдама жасанды интеллект саласына қатысты және компьютерлердің нақты бағдарламалаусыз үйрену және даму мүмкіндігін сипаттайды. Ағылшын және қазақ тілдеріндегі тілдік конструкциялардың грамматикалық ерекшеліктері мен ережелерін түсіну терминдерді аудару процесін жеңілдетеді. Аудармашылар ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару кезінде кездесетін негізгі грамматикалық қиындықтардың кейбіріне мыналар жатады: Кейстер: Қазақ тілінде кейстер маңызды рөл атқарады, сондықтан аудармашы контекстке байланысты тиісті істі мұқият таңдауы қажет болуы мүмкін. Келісім: Қазақ тілінде сөйлеудің әр түрлі бөліктері арасындағы жыныс, сан және регистр бойынша келісім маңызды, бұл аударма кезінде нақтылықты және егжей-тегжейге назар аударуды талап етеді. Етістік: Қазақ тілінде етістіктердің шақ, тұлға, сан және райға қарай әртүрлі формалары болуы мүмкін, бұл аудармаға күрделілік қосады. Күрделі құрылымдар: Кейбір ағылшын сөз тіркестері мен сөз тіркестері қазақ тілінде дәл жеткізу оңай емес ерекше құрылымға ие болуы мүмкін. Осы және басқа да грамматикалық аспектілер ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару барысында қиындықтар туғызуы мүмкін. Дәл және сапалы аудармаға қол жеткізу үшін екі тілдің барлық нюанстары мен ерекшеліктерін ескеру маңызды. Тағы бір қиындық мақалаларды («а», «ан», «the») қазақ тіліне аудару болуы мүмкін, өйткені кейбір жағдайларда қазақ тілінде мақалалар жоқ, сондықтан тиісті анықтамаларды таңдап алу қажет болады. Сонымен қатар, дұрыс предлогтарды, бөлшектерді және басқа да функционалдық сөздерді пайдалану аудармада проблемаға айналуы мүмкін, өйткені әртүрлі тілдерде бұл элементтерді қолданудың өзіндік ерекшеліктері бар. Терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару, әсіресе сөйлем құрылысы мен тілдік құрылымдағы айырмашылықтарды ескере отырып, бірқатар синтаксистік қиындықтармен қатар жүруі мүмкін. Аударма қиындықтарын тудыруы мүмкін кейбір синтаксистік аспектілерге мыналар жатады: 1. Сөз реті: Ағылшын тілінде сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі қазақ тілінен өзгеше болуы мүмкін. Мысалы, сұраулы және болымсыз құрылымдардың белгілі бір сөз тәртібі болады, оны сөйлем құрылымын өзгертпей қазақ тіліне жеткізу оңай емес. 2. Етістіктер мен көсемшелерді басқару: Ағылшын тіліндегі кейбір етістіктер белгілі бір көсемшелерді қажет етеді, бұл қазақ тіліндегі тиісті көсемшелерді таңдауда қиындықтар туғызуы мүмкін. Аударма кезінде сөйлемнің мағынасын сақтау үшін контекст пен мағынаны ескеру қажет. 3. Сабақтас: Түбі бір сөздердің әр тілде әр түрлі жұрнақтар немесе префикстер болуы мүмкін. Екі тілде де сөздердің қалай жасалатынын және түрленетінін түсіну аудармашыға терминнің дұрыс мағынасын беруге көмектеседі. 4. Күрделі сөйлемдер: Күрделі және бағыныңқы сөйлемдерді аудару да сөйлем мүшелері арасындағы логикалық байланыстар мен жалғаулықтарды дәл жеткізу қажеттілігіне байланысты қиындық тудыруы мүмкін. Терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудың синтаксистік аспектілері туралы әңгімемізді жалғастырайық. Тағы бір маңызды синтаксистік қиындық қазақ тіліндегі дауыстың берілуі болуы мүмкін. Ағылшын тілінде дауыс көбінесе «to be» және «to have» етістіктері арқылы беріледі, бұл контекстке байланысты адекватты қазақша баламаларды мұқият таңдауды талап етеді. Терминдерді аударғанда қазақ тіліндегі шақтардың дұрыс қолданылуына да назар аударған жөн. Мысалы, мәтіннің үйлесімділігі мен түсініктілігін сақтау үшін белсенді және пассивті дауыстың айырмашылығын, сондай-ақ күрделі сөйлемдердегі шақтарды келісу ережелерін қарастырыңыз. Тағы бір ескеретін синтаксистік аспекті – жалғаулық және байланыстырушы сөздердің қолданылуы. Жалғаулар мен конструкцияларды дұрыс таңдау сөйлем мүшелері арасындағы логикалық байланысты сақтауға және автордың ойын дәл және анық жеткізуге көмектеседі. Терминдерді аудару кезінде синтаксистік аспектілермен жұмыс жасау бастапқы мәтіннің мазмұны мен мағынасын жеткізуге ғана емес, оның құрылымын, логикасын және үйлесімділігін сақтауға мүмкіндік береді. Синтаксистік құрылымдарды бір тілден екінші тілге сауатты бейімдей білу – сапалы аудармашы үшін маңызды дағды. Терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудағы синтаксистік қиындықтар туралы толығырақ тоқталайық. Ағылшын тілінің грамматикалық ерекшеліктерін қазақ тіліндегі сөйлем құрылымдарында беру маңызды аспектілердің бірі болып табылады. Аудармашы тап болуы мүмкін кейбір жалпы синтаксистік қиындықтар: Сөз реті: Қазақ тілінде ағылшын тілімен салыстырғанда сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі басқаша. Сондықтан аударма кезінде сөйлем элементтері арасындағы логикалық байланысты сақтау үшін сөздердің дұрыс орын тәртібін ескеру қажет. Күрделі сөйлемдер мен бағыныңқы құрмалас сөйлемдер: Күрделі және көп атаулы сөйлемдерді қазақ тіліне беру сөйлем құрылымын жақсы түсінуді және сабақтастық пен түсінікті сақтау үшін жалғаулықтарды қолдануды талап етеді. 2.2 Контекст пен мақсатты аудиторияны ескере отырып, қазақ тіліне аударма стратегияларын әзірлеу Мәтінмән мен мақсатты аудиторияны ескере отырып, қазақ тіліне аударма стратегиясын әзірлеу мұқият және жан-жақты көзқарасты талап ететін маңызды кезең болып табылады. Мұнда тиімді аударма стратегиясын жасауға көмектесетін бірнеше негізгі қадамдар берілген: 4-кесте
Сәнді терминдерді аудару тәжірибесін талдау қызықты және әртүрлі зерттеу тақырыбы болуы мүмкін. Сәнді терминдерді аудару белгілі бір тіл мен мәдени контекстке байланысты белгілі бір қиындықтарды тудыруы мүмкін. Сән терминдерін аударуға әсер ететін бірнеше негізгі аспектілер: 1. Мәдени бейімделу: сән терминдері жиі бір мәдениеттен екіншісіне ауысады және оларды жергілікті мәдени сезімталдыққа дұрыс бейімдеу маңызды. Мысалы, киім топтамасының атауы немесе белгілі бір мағынасы немесе ассоциациясы болуы мүмкін сөз тіркесі тілдік және мәдени реңктерді ескере отырып, мұқият аударуды талап етеді. 2. Дыбыс және белгілермен жұмыс: Сәнді терминдер көбінесе күшті дыбыстық-ырғақтық немесе бейнелі сипатқа ие болады, сондықтан аударма кезінде сөздің немесе сөз тіркесінің дыбыстық, ырғақтық және эмоционалдық коннотациясын ескеру қажет. Сондай-ақ ықтимал сөз тіркестерін, астарлы сөздерді және метафораларды ескеру маңызды. 3. Ресмилік дәрежесі: Кейбір сәнді терминдер формальды немесе жаргон болуы мүмкін және аудармашы аудармашы тілде бұл коннотацияны жеткізе білуі керек. Бұл сәйкес сленгтік өрнектерді немесе жаргон терминдерін таңдауды қамтуы мүмкін. 4. Түпнұсқалықты сақтау: Кейде брендті тануды сақтау немесе қажетті ассоциацияны құру үшін сән терминінің бастапқы көрінісін сақтау маңызды. Түпнұсқалық пен түсінік арасындағы тепе-теңдікті сақтау үшін аудармашы аудармада шығармашылықпен айналысуы керек. «Harper Bazar» жураналының мысалында сән саласындағы терминдерді ағылшын тілінен қазақ тіліне аударудың лексикалық-граматикалық ерекшеліктері бойынша swot талдау 5-кесте swot талдау
Сән терминдерін аудару тәжірибесін талдау қазіргі заманғы әлемдік сән және мәдени контексттің динамикасын, сондай-ақ әртүрлі елдердегі тіл тәжірибесі мен сәнді түсінуге әлемдік үрдістердің әсерін түсінуге мүмкіндік береді. Сән терминдерін ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару қызық міндет, өйткені ол екі тілді білуді ғана емес, сән әлемінің ерекшеліктерін және қазақтілді аудиторияның мәдени әдеттерін түсінуді талап етеді. Сән терминдерін қазақ тіліне аудару тәжірибесін талдау кезінде ескеретін бірнеше негізгі аспектілер: Мәдени аспектілер: Сәнді терминдерді аударуда қазақ мәдениетінің мәдени контекстін ескеру қажет. Кейбір терминдер мен сөз тіркестерінің қазақ қоғамында нақты мағыналары немесе ассоциациялары болуы мүмкін, сондықтан аудармашы мәдени нормалар мен құндылықтарды жақсы білуі керек. Тіл ерекшеліктері: Қазақ тілінің өзіне ғана тән грамматикалық және лексикалық ерекшеліктері бар, ол сәнді терминдерді аударуда шығармашылықты қажет етуі мүмкін. Мысалы, аударма шешімдеріне әсер етуі мүмкін стильде және үндестікте айырмашылықтар бар. Сәннің өзектілігі мен тенденциялары: Аудармашы жаңа ұғымдар мен өрнектерді дәл жеткізу үшін қазіргі сән трендтері мен терминологиясынан хабардар болуы керек. Сән әлемі үнемі өзгеріп отырады және сапалы аударма үшін соңғы тенденциялардан қалмау маңызды. Стильдік ерекшеліктер: Сәнді терминдер қазақ тіліне аударғанда жеткізе білуді қажет ететін стиль элементтерін, метафораларды және эмоционалдық коннотацияларды жиі қамтиды. Бұл аудармашыдан тілді білуді ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік-мәдени контексттің стилі мен эстетикасын сезінуді талап етеді. Сән терминдерін ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару тәжірибесін зерттеу және талдау қазақ тіліндегі сән терминологиясымен жұмыс істеудің тиімді стратегиялары мен тәсілдерін әзірлеуге, сондай-ақ сән индустриясында тілдік және мәдени әртүрлілікті сақтауға ықпал етеді. Тағы бір маңызды тұсы – сәнді терминдердің қазақ аудиториясының менталитетіне бейімделуі. Аудармашы сәнді терминдерді дұрыс жеткізіп, түсінікті ету үшін қазақтілді халықтың қабылдау ерекшеліктері мен қалауын ескеруі қажет. Сонымен қатар, ағылшын тілі мен қазақ тілі арасындағы лексика мен терминологиядағы мүмкін айырмашылықтарды ескеру маңызды. Кейбір шумақты сөздердің қазақ тілінде тікелей баламасы болмауы мүмкін, сондықтан аудармашы ең дәл және табиғи аударманы табуда икемді және шығармашылық болуы керек. Сондай-ақ аудармаларға ерекше дәм мен бірегейлік беру үшін сәнді терминдердің жергілікті фольклорлық элементтермен немесе мәдени нышандармен үйлесетініне назар аударған жөн. Тұтастай алғанда, сән терминдерін ағылшын тілінен қазақ тіліне аудару тәжірибесін талдау түпнұсқаның стилі мен мағынасын қазақстандық аудиторияға дәл және тиімді жеткізуді қамтамасыз ету үшін сән индустриясын, мәдени ерекшеліктерді және тілдік контекстті мұқият зерттеуді талап етеді. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда тек мағынаның дәл берілуін ғана емес, ағылшын тіліндегі сәнді өрнектерге тән атмосфера мен стильдің сақталуын да ескеру қажет. Аудармашы талғампаз, құрметті және қазақ аудиториясының жалпы эстетикалық талғамына сәйкес келетін терминдер мен сөз тіркестерін таңдай білуі керек. Бұл сәнді терминдердің мәнерлілігі мен сипатын сақтауға және оларды қазақтілді көрерменге немесе оқырманға тартымды етуге көмектеседі. Сонымен қатар, оларды аудару кезінде сәнді терминдердің өзектілігі мен заманауилығын ескеру маңызды. Сән тенденциялары мен терминологиясы үнемі өзгеріп отырады, сондықтан аудармашы қазақ тіліне дәл әрі тиімді жеткізу үшін соңғы тенденциялар мен сәнді өрнектерден хабардар болуы керек. Олай болса, сән терминдерін қазақ тіліне аударғанда ақпарат пен стильді жеткізуде барынша дәлдік пен тиімділікке қол жеткізу үшін тек семантикасы мен лексикалық жағын ғана емес, сонымен қатар сән өрнектерінің стилін, талғампаздығы мен өзектілігін де ескеру қажет. сән әлемінің қазақтілді аудиториясына. Сән индустриясы белгілі бір елдер мен аймақтардың мәдениеті мен дәстүрлерімен тығыз байланысты, сондықтан сән терминдерін қазақтың контекстіне сай бейімдеу маңызды. Аудармашы мәдениет пен тарихтың қай тұстарын қазақ аудиториясына тартымды әрі түсінікті ету үшін сәнді терминдер арқылы қазақ тіліне көшіруге болатынына мұқият болуы керек. Сонымен қатар, сән терминдерін аудару кезінде қазақ мәдениетіндегі сұлулық, стиль және талғампаздық туралы дәстүрлі құндылықтар мен идеяларды ескеру маңызды. Бұл қазақтілді аудитория үшін сән өрнектерін өзекті және тартымды етуге және сән мен стильдің қазақи құндылықтарға сәйкестігін көрсетуге көмектеседі. Сонымен, аудармашының сән терминдерін аудару кезінде қазақ мәдениетінің мәдени контексті мен ерекшеліктерін ескере білуі қазақ аудиториясымен сәтті араласатын, сән рухы мен эстетикасын жеткізетін дәл, стильді және шынайы аудармаларды жасауда шешуші рөл атқарады. Тағы бір маңызды аспект – сәнді өрнектерге лайықты терминдерді таңдауда қазақ мәдениетінің салт-дәстүрі мен ұлттық ерекшеліктеріне құрметпен қарау. Әрбір мәдениеттің өзіндік ерекше нюанстары мен символизмі бар, оны сәнді терминдерде көрсетуге болады. Аудармашы бұл сөз тіркестерінің шынайылығын, мәдени мағынасын сақтау үшін қазақ тіліне сәнді терминдерді аударғанда осы ерекшеліктерді ескере білуі керек. Мысалы, ұлттық киімге немесе дәстүрлі өрнектерге қатысты терминдерді аударғанда бұл элементтердің қазақ мәдениетіндегі маңызын ерекше атап өткен жөн. Бұл тәсіл аудармаға тереңдік пен мазмұнды қосып, сәнді терминдер арқылы тек сән үрдістерін ғана емес, қазақ мәдениетінің қайталанбас ерекшеліктерін де жеткізуге мүмкіндік береді. Осылайша, сән терминдерін қазақ тіліне аударған кезде дәл баламаларын таңдап қана қоймай, сонымен қатар аудиториямен терең өзара әрекеттесуді бастайтын аудармалар жасау үшін қазақ мәдениетінің мәдени контекстін, дәстүрлері мен құндылықтарын ескеру маңызды. және қазақ мәдениеті контекстіндегі сән әлемінің ерекшелігі мен сұлулығын көрсету. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда халықаралық ықпал мен өзара әрекеттесу контекстін де ескерудің қаншалықты маңызды екеніне тоқталайық. Сән әлемі көбінесе әртүрлі мәдениеттердің әсерлері біріктірілетін, өзара әрекеттесетін және біріктірілетін жаһандық құбылыс болып табылады. Сән терминдерін қазақ тіліне аударғанда мәдени бірегейлікті сақтау мен әлемдік тенденциялардан элементтерді енгізу арасында теңгерімді таба білу маңызды. Аудармашы жаһандық сән индустриясында қай сән терминдері мен ұғымдарының қазірдің өзінде кеңінен қолданылып жатқанына, олардың қайсысын қазақ контекстінде сәтті бейімделіп, қабылдауға болатынына мұқият болуы керек. Бұл Қазақстан мәдениетінің бірегейлігі мен ерекшеліктерін сақтай отырып, заманауи, өзекті және халықаралық стандарттарға сәйкес келетін сәнді аудармаларды жасауға мүмкіндік береді. Осылайша, Қазақстанның мәдени ерекшеліктерін де, сән саласындағы халықаралық ықпалды да ескере отырып, аудармашы қазақстандық аудиторияға танылатын және тартымды болатын, сонымен қатар заманауи талаптарға сай келетін әмбебап және сонымен бірге жергілікті сән терминдерін жасай алады. Әрбір сән терминінің өзіндік стилі, үні және эстетикасы бар, ол оның бірегейлігі мен көрінісін көрсетеді. Қазақ тіліне аударғанда терминнің мағынасын, түсінігін жеткізіп қана қоймай, оның жеткізген идеясын сақтау үшін оның мәнерін, сипатын сақтау маңызды. Аудармашы сән трендтері мен жалпы қабылданған стилистикалық стандарттарға сай бола отырып, қазақ тілінде табиғи және жанды болып көрінуі үшін сәнді терминдерді бейімдеу үшін шығармашылық және стиль сезіміне ие болуы керек. Әр тілде сәнді терминдерді аударуға әсер ететін өзіндік нәзіктіктері, нюанстары мен ерекшеліктері бар. Қазақ тіліне аударған кезде аударма табиғи және ана қазақ тілінде сөйлейтіндерге түсінікті болуы үшін грамматика, сөздік және сөйлем құрылымының ерекшеліктерін ескеру қажет. Сонымен қатар, сәнді терминдерді аударғанда қазақ халқының мәдени контексі мен әдет-ғұрпын ескерген жөн. Кейбір сәнді ұғымдар контекстің жеткіліксіздігінен немесе Қазақстан мәдениетіндегі сәйкес аналогтардың жоқтығынан қазақстандық аудиторияға екіұшты қабылдануы немесе түсініксіз болуы мүмкін. Сондықтан аудармашы сәнді терминдерді аударумен айналысқанда осыны ескергені абзал. Олай болса, сәнді терминдерді қазақ тілінің тілдік ерекшеліктеріне және мәдени контекстіне бейімдеу қазақ аудиториясына түсінікті және қолайлы сапалы және орынды аудармалар жасауда басты рөл атқарады. Сән терминдері көбінесе аудармада жеткізу және сақтау үшін маңызды эмоционалдық коннотацияны, стильді және тұлғаны қамтиды. Бұл эмоционалдық күйді, көңіл-күйді немесе идеяны көрсететін терминдер, сондай-ақ белгілі бір бейнені немесе ассоциацияны тудыратын терминдер болуы мүмкін. Аудармашы қазақ тіліне аударған кезде терминнің мағынасын, түсінігін беріп қана қоймай, түпнұсқаға тән эмоционалды бояу мен интонацияны сақтай білуі қажет. Бұл сәнді терминнің мәнерлілігі мен стилін сақтауға, оны қазақ тілінде аудиторияға түсінікті және тартымды етуге көмектеседі. Олай болса, сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда төл терминнің тереңдігі мен эмоционалдылығын толық жеткізу, сапалы әрі сапалы етіп жасау үшін тек лексикалық-грамматикалық аспектілерді ғана емес, эмоционалдық компонентін де ескерген жөн. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда аудармашы кейде түпнұсқаның мағынасын, стилін барынша дәл, адекватты етіп жеткізу үшін сөзбе-сөз аударма мен шығармашылық тәсілдің бірін таңдауға мәжбүр болады. Кейбір сәнді терминдер әрқашан басқа тілге сөзбе-сөз аударыла алмайтын коннотациялар немесе ассоциациялар болуы мүмкін. Демек, қазақ тілінің контексіндегі сәнді терминнің мағынасын, стилін, эстетикасын сақтайтын ең қолайлы және органикалық аударманы таңдау үшін аудармашы шығармашылықпен айналысуы керек. Бұл тек тілдерді білуді ғана емес, сонымен қатар өнер сезімін және сән үрдістерін түсінуді талап етеді. Олай болса, қазақ тіліндегі сәнді терминдермен жұмыс жасауда аударма таңдаудағы дәлдік пен шығармашылықтың үйлесуі маңызды аспект болып табылады. Тіл мен мәдениеттің ерекшеліктерін түсіну, сонымен қатар аудармаға шығармашылық көзқарас қазақ сән нарығында сұранысқа ие және түсінікті сән терминдерінің жоғары сапалы және эстетикалық аудармасын жасауға мүмкіндік береді. Сән терминдерін қазақ тіліне аударудың тағы бір маңызды тұсы – әлемдік сән индустриясындағы үрдістерді есепке алу және аудармаларды жергілікті контекске бейімдеу. Сән терминдері көбінесе әлемдік сән мәдениеті мен трендтерінің бөлігі болып табылады және аудармашы үшін әлемдік сәнде қолданылатын қазіргі терминдер мен сөз тіркестерін қарастыру маңызды. Сонымен қатар аудармаларды жергілікті жағдайға және қазақ тілі мен мәдениетінің ерекшеліктеріне қарай бейімдеу де қажет. Бұған қазақстандық модельдеу бизнесінде қабылданған терминологияның ерекшеліктерін ескеру немесе қазақстандық нарықтағы аудиторияның талғамы мен қалауын ескеру жатады. Демек, сән терминдерін қазақ тіліне сәтті аудару үшін тек тіл мен стильді білу ғана емес, сонымен қатар сән үрдістері мен жергілікті сән нарығының ерекшеліктерін терең түсіну қажет. Сондықтан сән терминдерінің қазақ тіліне тиімді әрі сәтті аудармаларын жасау үшін қазіргі сән терминдері мен концепцияларына назар аударып, аудиторияның сұранысы мен талғамын сараптау маңызды. Мұндай сәнді терминдерді қазақ тіліне аударған кезде оның бейнелерінің тұтастығы мен дәйектілігін сақтау үшін брендтің танылуы мен шынайылығын сақтау маңызды. Аудармашы әрбір сән терминінің немесе бренд атауының нақты дыбысын, маңыздылығын және эмоционалдық зарядын ескеруі керек. Ол үшін брендті, оның құндылықтарын және позициясын мұқият талдау, содан кейін қазақстандық аудиторияның шынайы ассоциациялары мен сезімдеріне сәйкес келетін ең қолайлы және табиғи аударманы таңдау маңызды. Демек, сән терминдерін қазақ тіліне сәтті аудару тек тілдік дағдыларды ғана емес, сонымен қатар брендтерді мұқият талдауды, аудиториямен қарым-қатынасты және тұтынушылық психологияны түсінуді талап етеді. Брендті тану мен стильді сақтай отырып, аудармашы сән терминдерінің қазақ тіліне сапалы әрі тиімді аудармаларын жасай алады. Сәнді терминдерді аудару кезінде ескеретін тағы бір маңызды аспект - бастапқы терминдер немесе сөз тіркестерінде кодталуы мүмкін нәзік реңктер мен мағыналарды сақтау. Сән индустриясы терең мағыналарды, сөз тіркестерін, мәдени немесе әлеуметтік коннотацияларды қамтитын арнайы терминологияға толы. Аудармашы мұндай аспектілерге мұқият болып, түпнұсқа терминнің мағыналық жүктемесін, эмоционалдық коннотациясын сақтай отырып, қазақ тіліне жеткізуге тырысуы қажет. Тағы бір маңызды мәселе - сәнді терминдерді аудару кезінде стилистикалық құралдарды барабар таңдау. Әрбір стильдің өзіндік ерекшеліктері бар, аудармашы түпнұсқаның атмосферасы мен стилін жеткізу үшін сәйкес лексикалық және грамматикалық құрылымдарды таңдай білуі керек. Сән терминдерін қазақ тіліне аударғанда, аударманың қолданылу контексін және аудиторияны ескерген жөн. Мысалы, белгілі бір сәнді терминдер жастар аудиториясы үшін өзекті болады, ал халықтың консервативті топтары үшін әмбебап және түсінікті өрнектерді таңдау қажет. Қазақстан – бай тарихы мен мәдениеті бар көпұлтты мемлекет, сондықтан аудармашы қазақ тілі мен мәдениеті үшін қай сәнді терминдердің неғұрлым барабар және қолайлы болатынына мұқият болуы керек. Сән терминологиясын қарастырған кезде әлеуметтік-мәдени аспектілерді де ескеру қажет. Кейбір сән терминдері белгілі бір мәдениетте басқа тілде сөйлейтіндерге түсініксіз болуы мүмкін күшті ассоциациялар немесе коннотациялар болуы мүмкін. Сондықтан аудармашы сәнді терминдердің мәні мен мағынасын дәл жеткізу үшін жергілікті мәдениет пен қоғамды терең білуі керек. Сонымен қатар, саладағы сән үрдістері мен терминологиясының өзгермелілігін ескеру маңызды. Жаңа сән терминдері мен концепциялары жылдам қарқынмен пайда болады, сондықтан аудармашы әлемдік сән индустриясында қолданылатын соңғы өзгерістер мен терминдерден хабардар болу үшін ағымдағы үрдістерді ұстануы керек. Осылайша, сән терминдерін қазақ тіліне сәтті аудару тілді, мәдениетті, сән үрдістерін білуді және егжей-тегжейге назар аударуды біріктіретін кешенді тәсілді қажет етеді. Контекстті, аудиторияны және мәдениетті түсіну сән терминдерінің жоғары сапалы, бейімделген аудармаларын жасаудың кілті болып табылады. Сән терминдерін қазақ тіліне аударудың маңызды тұсы – төл сөз тіркестерінің стилі мен талғампаздығын сақтай білу. Сән даралық пен көркемдік талғамды көрсетуге бейім, сондықтан сән терминдерін аударғанда осы аспектіні жеткізу маңызды. Аудармашы түпнұсқа өрнектің сипаты мен талғампаздығын жоғалтпау үшін сәнді терминдерді аударуда талғампаздық пен стильдік аураны сақтай білуі керек. Талғампаздық пен сәнді стильді көрсететін тілдік әдістерді пайдалану барабар аударма жасауға және сәнмен байланысты бейнелерді беруге көмектеседі. Сонымен қатар, тілмен ойнай білу және әртүрлі стилистикалық әдістерді қолдану аударманың аудиторияға қызықты әрі тартымды болуына көмектеседі. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударғанда терминнің мағынасын беріп қана қоймай, оны бояумен, стильмен толықтыратын тілдік сөз құралдарын пайдалану маңызды. Сән терминдерін қазақ тіліне аударғанда бұл терминдердің қолданылу контексін де ескерген жөн. Мысалы, сәнді термин белгілі бір оқиғаға, мезгілге немесе жыл мезгіліне байланысты болса, аудармашы қазақ тіліндегі ең орынды және сәйкес сөз тіркесін таңдауы керек. Сондай-ақ сән үнемі дамып, жаңа үрдістер мен терминдер пайда болатынын ескерген жөн. Сондықтан аудармашы аударманың заманауи болуын қамтамасыз ету үшін соңғы сән үрдістері мен терминологиядан хабардар болуы керек. Сондай-ақ, қазақ тілінің өзіндік ерекшеліктері мен ерекшеліктері бар екенін есте ұстаған жөн, бұл сәнді терминдерді аударуға шығармашылық көзқарасты қажет етуі мүмкін. Метафораларды, тұспалдарды және сөздік ойынды қолдану аудармашыға сәнді терминдердің мағынасын қазақ тілінде барынша дәлдікпен және мәнерлі жеткізуге көмектеседі. Жалпы, сән терминдерін қазақ тіліне аудару – егжей-тегжейге назар аударуды, сән үрдістерін түсінуді және бастапқы мәтіннің стилі мен талғампаздығын жеткізе білуді талап ететін шығармашылық процесс. Бұл тапсырманы әр аудармашы әрқалай қарастыруы мүмкін, бірақ аударманың дәлдігі мен сән стилі мен эстетикасын қазақ тілінде жеткізу арасындағы теңгерімді сақтау маңызды. Сән көбінесе уақыт пен тұлғаның рухын көрсетеді, сондықтан аудармашы қазақ тілінде сән терминдерінің ерекше атмосферасын жеткізу үшін мәдениет пен тарих аспектілерін ескеруі керек. Мысалы, қазақтың дәстүрлі киімдері туралы сөз қозғағанда, аудармашы осы киімнің өзіндік ерекшелігін көрсететін терминдер мен сөз тіркестерін орынды қолдана білуі керек. Сондай-ақ сән терминдерін аударғанда қазақ мәдениетінде қандай түстердің, маталардың, өрнектердің тартымды және сәнді болып саналатынын ескеру қажет. Тағы бір маңызды тұсы – сәнді терминдерді қазақ тілінің тіл ерекшеліктеріне, грамматикасына бейімдеу. Реципиент тілінде түсінікті және олардың тілдік басымдықтарына сәйкес келетін терминдер мен сөз тіркестерін таңдау маңызды. Сән терминдерін қазақ тіліне аудару – тіл мен сәнді білуді ғана емес, стиль мен эстетиканың қыр-сырын сезінуді де қажет ететін қызықты процесс. Сән әлеміндегі әрбір сөз бен өрнектің өз контексті мен мағынасы бар, оны аудару кезінде жеткізу маңызды. Қазақ тіліндегі сәнді терминнің дұрыс баламасын таңдау, бұл терминнің қазіргі қоғамдағы танымалдылығы мен түсініктілігін ескере отырып, ерекше назар аудару керек. Сәнді терминді қолдану контекстіне байланысты болуы мүмкін аударманың ықтимал нюанстарын ескеру де маңызды. Сонымен қатар, сән терминдерін қазақ тіліне аударғанда сән концепциясының ерекшеліктері мен реңктерін жеткізу үшін әртүрлі стилистикалық әдістер мен эвристикалық әдістерді қолдануға болады. Түрлі лингвистикалық және стилистикалық әдістерді қолдана отырып, аудармашы сәнді терминнің түпнұсқа стилі мен мағынасын сақтай отырып, дәл және мәнерлі аудармасын жасай алады. Олай болса, сән терминдерін қазақ тіліне аудару – тілді білуді ғана емес, сән мен стильдің қыр-сырына да сезімталдықты талап ететін тартымды әрі шығармашылық процесс. Тіл мен сән арасындағы жемісті өзара әрекеттестік шығармашылық өрнек пен мәдени диалогты байыту үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Сән аудармашысы соңғы сән үрдістері мен жаңа терминдерді қазақ тіліне дәл әрі сапалы жеткізу үшін хабардар болуы керек. Бұл сән журналдарын, веб-сайттарды, шолуларды үнемі зерттеуді, сән көрсетілімдері мен іс-шараларға қатысуды талап етеді. Аудармашының барлық жаңа сәнді терминдерден хабардар болып, оларды қазақ тіліне сәтті бейімдеуінің бірден-бір жолы осы. Сонымен қатар, қазақ халқының менталитетінің ерекшеліктері мен сәнді қабылдау ерекшеліктерін ескерген жөн, ең қолайлы және түсінікті терминдерді таңдау. Кейбір сән терминдері мен тенденциялары әртүрлі мәдениеттерде әртүрлі қабылдануы мүмкін, сондықтан оларды қазақ аудиториясын қызықтыратындай етіп бейімдеу маңызды. Сән терминдерін аудару тілді білуді ғана емес, сәннің ерекшеліктерін және оның терминологиясын түсінуді талап ететін қызықты және күрделі жұмыс. Үш танымал терминді және оларды орыс тіліне қалай аударуға болатынын қарастырайық: 1. "Haute couture" - француз тілінен аударғанда «жоғары сән» дегенді білдіреді. Бұл термин жоғары білікті шеберлердің тапсырысы бойынша қолмен жасалған жоғары деңгейлі, сәнді және тапсырыс бойынша киімдерді сипаттау үшін қолданылады. Қазақ тіліндегі аудармада мұндай киімнің сән-салтанаты, даралығы және жоғары сапасы идеясын жеткізу үшін «жоғары сән» немесе «жоғары кутюр» терминін қолдануға болады. 2. "Instagrammable" - Instagram сияқты әлеуметтік желілердегі фотосуреттер мен жазбалар үшін тартымды нысандарға, орындарға немесе заттарға қатысты термин. Бұл терминді орыс тіліне аудару үшін сіз әлеуметтік желілер үшін әдемі және тартымды фотосуреттер жасауға өте ыңғайлы объект идеясын жеткізу үшін «фотогендік» немесе «Инстаграмға ыңғайлы» өрнектерін пайдалана аласыз. 3. "Athleisure" - Бұл спорттық киім элементтерін күнделікті стильмен біріктіретін сән үрдісі. Термин спорттық киімнің жайлылығын сәнді элементтермен біріктіріп, әмбебап және стильді көріністі жасайды. «Athleisure» сөзін орыс тіліне аудару үшін спорттық киімнің жайлылығын сән трендтерімен үйлестіру үшін «спорттық шик» немесе «күнделікті киімдегі спорттық стиль» терминін қолдануға болады. Сән терминдерін аударғанда сөздің тура мағынасын ғана емес, оның сән әлеміндегі контексті мен мағынасын да ескерген жөн. Дәл және барабар аударма сән терминдерінің толық тереңдігі мен стилін жеткізуге мүмкіндік береді және сән және оның әртүрлі мәдениеттердегі үрдістері туралы түсінігін арттырады. Сән терминдерін басқа тілдерге аудару олардың мағынасы мен коннотациясының ерекшелігіне байланысты белгілі бір қиындықтарды тудыруы мүмкін. Ағылшын тілінен «Haute couture», «Instagrammable» және «Athleisure» терминдерін қазақ тіліне аударуға тырысайық: 1. «Haute couture» – Бұл термин «жоғары сән», тапсырыс бойынша жасалған сәнді және эксклюзивті дизайнды білдіреді. Қазақ тіліне аударғанда сәндегі элитарлық, жоғары сапа және даралық идеясын беретін «Шағымды ұғым» терминін қолдануға болады. 2. «Instagrammable» – Бұл өрнек Instagram сияқты әлеуметтік желілерде жарияланған фотосуреттер үшін қолайлы нысандарға немесе орындарға қатысты. Қазақ тіліне аудару үшін әлеуметтік желі үшін танымалдылық пен тартымдылық идеясын беретін «Инстаграмға ықтималдық жасаушылық» терминін қолдануға болады. 3. «Athleisure» – Бұл термин спорттық киім элементтерін күнделікті стильмен біріктіріп, ыңғайлы және стильді көріністі жасайды. Қазақ тіліне аудару үшін киімдегі спорттық және күнделікті стильдерді біріктіру идеясын беретін «Спорттық стильді күнделікті киелгі» терминін қолдануға болады. Терминдерді аудару белгілі бір мағыналық реңктерге байланысты қиындық тудыруы мүмкін, бірақ контекстті қарастырып, ойды тілде жеткізу үшін оларды бейімдеу маңызды. Қорытынды «Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударудағы лексикалық-грамматикалық қиындықтар» тақырыбындағы дипломдық жұмыстың қорытындысы зерттеудің негізгі нәтижелері мен тұжырымдарын көрсетуі керек. Жұмыстың қорытынды бөлімінде қазіргі заманғы сәнді терминдерді талдау және олардың қазақ тіліне аударылуын қорытындыладық, сонымен қатар туындаған қиындықтар мен оларды жеңу жолдарын сипаттаймыз. Мәдени және тілдік әртүрлілік контекстінде сән терминдерін үйрену мен бейімдеудің маңыздылығын атап өту маңызды. Осы зерттеудің қазіргі тіл білімі мен аударматану үшін маңыздылығын атап көрсете отырып, жұмыс нәтижелеріне сүйене отырып, кейінгі талғамды тұжырымдадық. Сондай-ақ, осы саладағы әрі қарай зерттеу бойынша ұсыныстарды ұсына аламыз және сәнді терминдерді қазақ тіліне сәтті бейімдеу үшін аудармашылық құзыреттіліктерді дамыту қажеттілігіне назар аудардық. Сән лексикасын қазақ тіліне аудару әртүрлі тілдердегі сән терминдері мен сөз тіркестерінің айырмашылығына байланысты қиынға соғуы мүмкін. Төменде мен сәнді лексиканы қазақ тіліне аударудың негізгі қиындықтары мен тәсілдерінің қысқаша мазмұнын ұсынамын: Аударманың қиыншылықтары: 1. Мәдени айырмашылықтар: Сән терминдері көбінесе сән индустриясы мен мәдениетінің ерекше аспектілерін көрсетеді, олар қазақ тіліне аударылған кезде бейімделуді қажет етуі мүмкін. 2. Мамандандырылған сленг: Сәнді сөздікте көбінесе қазақ тілінде жеткізу қиын болатын нақты терминдер, жаргондар мен жаргондар болады. 3. Шығармашылық талап: Сәнді өрнектерді аударуда қосымша қиындықтар тудыруы мүмкін бастапқы мәтіннің стилін, креативтілігін және өзіндік ерекшелігін сақтау қажет. Аударма тәсілдері: 1. Ұқсас терминдерді қолдану: Сәнді өрнектерді жеткізу үшін мағынасы мен стилі жағынан сәйкес келетін қазақ тіліндегі терминдерді таңдап алу. 2. Мәдени контекстті бейімдеу: Сән терминдерін дәл және барабар аудару үшін қазақ сән мәдениетінің ерекшеліктері мен контекстті ескеру маңызды. 3. Сарапшылармен кеңесу: Сән және тіл саласындағы кәсіпқойлармен сән лексикасының аудармасын қарастыру және талқылау ең жақсы нәтижелерге қол жеткізуге көмектеседі. Сәнді лексиканы қазақ тіліне сауатты аударуды дамыту мәдени ерекшеліктерге құрметпен қарауды, сөз тіркестерін таңдаудағы шығармашылықты және мамандардың көмегіне жүгінуді талап етеді. Жаһандану мен мәдени алмасу жағдайында сәнді терминдерді қазақ тіліне аударудағы лексикалық және грамматикалық қиындықтарды зерттеудің практикалық маңызы зор екенін атап өткен жөн. Сәнді терминдердің аударма ерекшеліктерін түсіну қазақ тілінің тілдік ерекшеліктеріне бейімдей отырып, дереккөздің түпнұсқалығын, стилін сақтауға мүмкіндік береді. Зерттеу барысында лексикалық жағына да, грамматикалық жағына да қатысты сәнді терминдерді аударуда бірқатар қиындықтар туындайтыны белгілі болды. Кейбір терминдерді аудару мүмкін емес немесе шығармашылық бейімделуді қажет етуі мүмкін. Дегенмен, талдау және сәйкес аударма стратегияларын қолдану арқылы бұл қиындықтарды жеңуге болады. Сонымен, жұмыстың қорытынды бөлімі сәнді терминдерді қазақ тіліне аударудың негізгі проблемалары мен қиындықтары туралы жалпы қорытынды жасауға, сонымен қатар осы процесті жақсарту бойынша практикалық ұсыныстар беруге мүмкіндік береді. Бұл зерттеу аударма қызметі туралы түсінігімізді байытып қана қоймайды, сонымен қатар осы саладағы әрі қарайғы зерттеулерді ынталандырады. Қорытындылай келе, сәнді терминдерді қазақ тіліне аударудың лексикалық және грамматикалық қиындықтарын зерттеу осы процестің ерекшеліктерін анықтау және аударма сапасын арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу мақсатында жүргізілгенін айта кеткен жөн. Сәнді терминдер аудармасының әр түрлі аспектілері талданып, оларды тасымалдаушылардың тілдік-мәдени ортасының ерекшеліктері көрсетіледі. Зерттеу нәтижесінде көптеген сәнді терминдердің қазақ тіліне сәтті аударылуы үшін нәзіктік пен контекстті терең түсінуді қажет ететін ерекше лексикалық-грамматикалық сипатқа ие екендігі анықталды. Сәнді терминдерді бейімдеу кезінде дәл баламалардың жоқтығы, аударманың көмескілігі және мағынасының жоғалуы сияқты мәселелер анықталды. Дегенмен, транслитерация, калька, бейімдеу және түсіндіру сияқты әртүрлі аударма стратегияларын қолдану арқылы бұл қиындықтарды жеңуге болады. Түпнұсқаның стилі мен мағынасын сақтау мен қазақ тіліне бейімдеу арасындағы теңгерімге негізделген көзқарасты ұстанған жөн. Демек, сәнді терминдерді қазақ тіліне аударудағы лексикалық және грамматикалық қиындықтарды зерттеу аударматану саласындағы ғылыми аспектісін кеңейтіп қана қоймай, аудармашының практикалық біліктілігін арттыруға да мүмкіндік береді. Бұл еңбек сәнді терминдерді аудару және оның қазіргі тіл кеңістігіне тигізетін ықпалы саласындағы алдағы зерттеулерге негіз бола алады. Сәнді терминдердің тамыры көбіне шет тілдерінде болатынын, сондықтан аударма барысында қолайлы баламаларды таңдауға немесе терминнің өзін қазақ тіліне бейімдеуге байланысты мәселелер туындайтынын да айта кеткен жөн. Демек, аудармашы үшін сәнді терминдердің мазмұны мен стилін аударма тіліне дәл жеткізу үшін мәдени-тілдік білімнің кең болуы маңызды. Сонымен қатар, ары қарайғы зерттеулерде сәнді терминдердің аудармасының лексикалық-грамматикалық жағын ғана емес, сонымен қатар бұл терминдердің фонетикалық ерекшеліктерін, семантикасын, құрылымын талдауға қосу арқылы тақырыпты кеңейтуге болады. Бұл сәнді терминдерді аударудың ерекшеліктерін толық түсінуге және тиімді аударма стратегияларын әзірлеу үшін тереңірек талдау жасауға мүмкіндік береді. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аударудың бірнеше маңызды негіздемесі мен маңызды себептері бар: 1. Мәдени контекстті сақтау: Қазақстанда тілде көрініс тапқан өзіндік ерекше сән мәдениеті мен дәстүрлері бар. Сәнді терминдерді қазақ тіліне аудару осы бірегей мәдени контекстті сақтауға және таратуға мүмкіндік береді. 2. Түсінікті және қолжетімділікті кеңейту: Сән терминдерін қазақ тіліне аудару сәнді қазақтілді халыққа қолжетімді және түсінікті етеді, бұл сән индустриясының дамуына және сәнге деген қызығушылықтың артуына ықпал етеді. 3. Кәсіби даму және білім беру: Стилисттер, дизайнерлер, журналистер, мұғалімдер және сәнмен айналысатын кез келген адам үшін қазақ тіліне сән терминдерін аудару тек қана қажет емес, сонымен қатар кәсіби өсу мен табысты мансап үшін де қажет. 4. Тілдік алуандылықты сақтау: Сәнді терминдерді қазақ тіліне аудару жаһандану жағдайында тілдің дамуына және оның бірегейлігін сақтауға ықпал етеді. Жалпы, сән терминдерін қазақ тіліне аудару мәдени мұраны сақтауда, жергілікті деңгейде сән туралы білім мен қолжетімділікті арттыруда, қазақ мәдениеті мен білімі контекстінде кәсіби сән саласын дамытуда маңызды рөл атқарады. Тағы бір қырына тоқталайық – Қазақстандағы сәнді терминдер аудармасының тілдік сана мен сәнді ойлаудың қалыптасуына әсері. Сән терминдерін аудару қазақтілді аудитория үшін сән контентінің қолжетімділігін арттырып қана қоймай, тілге деген жаңа лингвистикалық үрдістер мен шығармашылық тәсілдерді дамытуға ықпал етеді. Мысалы, сәнді терминдерді қазақ тіліне аудару барысында шығармашылық пен лингвистика саласында қызықты бейімдеу, жаңалықтар туындауы мүмкін, бұл тілдің байып, дамуына ықпал етеді. Олай болса, сәнді терминдердің аудармасы тек ақпарат беру процесі ғана емес, сонымен бірге мәдени алмасу мен даму элементі болып табылады. Сонымен қатар, сән терминдерінің сапалы және дәл аудармаларын пайдаланудың маңыздылығына назар аударған жөн, өйткені олар сән үрдістерінің қалыптасуына және жалпы сәнді қабылдауға әсер етуі мүмкін. Дәл және барабар аударма сән терминдерінің түпнұсқа стилі мен тұжырымдамасын сақтауға көмектеседі, бұл дизайнерлер мен стилистердің хабарламалары мен идеяларының шынайылығын сақтау және жеткізу үшін маңызды. Сату нарығын кеңейту және қазақтілді аудитория арасында сән брендтерін тану үшін сән терминдерін тиімді аударудың маңызы зор. Зерттеулер көрсеткендей, сән терминдерінің дәлірек, мәдениетке сәйкес және түсінікті аудармалары сатылымдарды арттыруға және жаңа тұтынушыларды тартуға көмектеседі. Тағы бір қызық аспект – сән терминдерінің аудармасының Қазақстандағы тұтынушылардың қабылдауы мен сәнге бейімділігіне әсерін зерттеу. Сән терминдерін мәдени контекстке бейімдеу оң бренд имиджін құруға және тұтынушылармен терең эмоционалды байланыс орнатуға көмектеседі. Осылайша, сән терминдерін аудару сән индустриясын интернационалдандыруда маңызды рөл атқарып қана қоймайды, сонымен қатар брендтердің коммерциялық табысына, мәдени әртүрлілікке және Қазақстандағы сән талғамының қалыптасуына әсер етеді. Осы аспектілерді зерделеу сән брендтерін және аудиториямен байланысты дамытудың тиімді стратегияларын құру үшін аударманың сән индустриясы мен мәдениетінің әртүрлі аспектілеріне әсерін жақсырақ түсінуге мүмкіндік береді. Сән терминдерін дұрыс аудару стилистерді, дизайнерлерді, сән журналистерін және сән индустриясының басқа мамандарын дайындаудың негізгі элементі болып табылады. Ағымдағы терминологияны түсіну және пайдалану сән мамандарына тиімдірек қарым-қатынас жасауға, трендтерден қалмауға және аудитория үшін сәйкес мазмұнды жасауға көмектеседі. Сондықтан сән терминдерін аударудың білім беру бағдарламалары мен кәсіби дайындыққа әсерін зерттеу Қазақстандағы сән индустриясы мамандарының біліктілік деңгейін арттыруға көмектеседі. Сондай-ақ сән терминдерін аудару елдегі сән мәдениеті мен эстетикалық қабылдауының қалыптасуына әсер ететінін ескерген жөн. Дұрыс аударма сән туралы білімнің таралуына, сән қауымдастықтарының құрылуына және жалпы сән мәдениетінің дамуына ықпал етеді. Аударманың сән білімі мен кәсіптік қызметке әсерін зерттеу Қазақстандағы сән трендтері мен концепцияларының білім беру және кәсіби салаларға қалай енетінін жақсырақ түсінуге мүмкіндік береді. Сонымен, сән терминдері аудармасының сән тәрбиесі мен кәсіби қызметке әсерін талдау Қазақстанның сән индустриясы мен мәдениетіне тілдің әсерін зерттеудегі маңызды бағыт болып табылады. Осы қарым-қатынастарды түсіну білім беру бағдарламаларын тиімдірек тұжырымдауға, сән индустриясы мамандарының шығармашылық әлеуетін дамытуға мүмкіндік береді және елдегі сән қауымдастығының одан әрі дамуына ықпал етеді. Сән терминдерін аударудың сән біліміне әсер етуінің негізгі аспектілерінің бірі әлемдік сән трендтері туралы заманауи ақпарат пен білімге қол жеткізу болып табылады. Сән терминдерін дұрыс аудару студенттер мен сән индустриясының мамандарына жаңа тенденциялар мен концепциялардан хабардар болуға мүмкіндік береді, бұл олардың шығармашылығын дамыту және кәсіби өсу үшін маңызды. Қазіргі терминологияға негізделген оқыту сән мәдениетін терең түсінуді қалыптастыруға және оны ұлттық деңгейде дамытуға ықпал етеді. Сонымен қатар, сән терминдерін аударудың сән кәсібіне әсері салада ортақ тілдесу болып табылады. Дұрыс аударма түсінбеушіліктерді болдырмауға көмектеседі, тұтынушылармен және серіктестермен жұмыс кезінде қателер қаупін азайтады және кәсіби қызмет аясында тиімді қарым-қатынасқа ықпал етеді. Сонымен қатар, сән терминдерінің аудармасының әсерін зерттеу мәдени әсердің объективі арқылы қарастырылуы мүмкін. Қазақстан көпұлтты мемлекет ретінде сәнді қабылдау мен түсіндіруге әсер ететін өзіндік ерекше мәдени және тілдік ортаға ие. Сондықтан сән саласындағы білім беру бағдарламалары мен кәсіби іс-әрекеттерді жасау кезінде осы аспектіні ескеру маңызды. Сән терминдері аудармасының Қазақстандағы сән білімі мен кәсіби қызметіне әсерін зерттеу елдегі сән индустриясының дамуының жаңа перспективаларын ашып, оның әлемдік сән қауымдастығына енуіне ықпал етеді. Сән индустриясына тіл мен мәдениеттің әсерін түсіну сән индустриясында оқу мен шығармашылыққа бейімделген және тиімді әдістерге әкеледі. Сән терминдерін дұрыс аудару адамдардың сән қабылдауы мен стилін қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Бұл сіздің сөздік қорыңызды байытуға көмектеседі, сән таңдауларыңыз бен идеяларыңызды дәлірек және анық көрсетуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, сән терминдері әдетте адамдардың өзін-өзі түсінуіне және өзін-өзі көрсетуіне әсер ететін белгілі бір атмосфера мен энергияны алып жүреді. Бір қызығы, сәнді терминдердің аудармасы да сәнді идеяларды жаңартып, қоғамдағы жаңа тенденцияларды көтереді. Адамдар жаңа терминдер мен концепцияларды пайдалана отырып, сән әлеміндегі әртүрлілік пен шығармашылықты насихаттайтын өздерінің сәнді бейнелері мен интерпретацияларын жасай алады. Сондықтан сәнді терминдерді тек қана шеберлікпен аударып қана қоймай, олардың жергілікті ерекшеліктер мен салт-дәстүрлерге бейімделуіне де мән берген жөн. Бұл әркім өзін жайлы және стильді сезінетін үйлесімді және тартымды сән кеңістігін жасайды. Тағы бір маңызды аспект – сәнді терминдерді аудару арқылы мәдени-тілдік контекстті байыту. Аударманы дұрыс таңдау сәнді ұғымдардың бастапқы мағынасы мен идеясын сақтауға, сондай-ақ олардың мәдени ерекшелігін сақтауға мүмкіндік береді. Бұл сән индустриясының әртүрлілігі мен бірегейлігіне ықпал етеді, сонымен қатар елдің мәдени мұрасын байытады. Сонымен қатар, сәнді терминдерді аудару басқа елдердің тілі мен мәдениетін үйренуге деген қызығушылықты оятуы мүмкін. Шет тіліндегі сәнді терминологияны білу тілді үйренуге және ой-өрісіңізді кеңейтуге қосымша ынталандыру болуы мүмкін. Осылайша, сәнді терминдерді аудару кәсіби қызметте ғана емес, сонымен қатар әртүрлі елдер арасындағы мәдени алмасу мен өзара түсіністікке ықпал етеді. Қазақстандағы сәнге білім беру жағдайында сән саласының мамандарын тәрбиелеу мен дайындау үшін сән терминдерін дұрыс аударудың маңызы зор. Қазіргі сән терминологиясын түсіну және пайдалану студенттер мен сән индустриясының мамандарына соңғы трендтер мен инновациялардан хабардар болуға көмектеседі. Сонымен қатар, сән терминдерін қазақ тіліне аудару жергілікті тұрғындар арасында сәнді жақсы түсінуге және түсіндіруге ықпал етеді. Дәстүрлі мәдениеттің шынайылығы мен құндылықтарын сақтау үшін Қазақстандағы сәнді терминдерді аудару кезінде мәдени контекст пен тілдің ерекшеліктерін ескеру маңызды. Бұл жаһандық индустриядағы сән трендтері мен қазақ сәнінің бірегей ерекшеліктері арасындағы үйлесімділікке қол жеткізуге мүмкіндік береді. Сөздерді аудару кезінде ескеретін негізгі аспектілердің бірі - тіл балансын сақтау. Сәнді ұғымдарды аударуға техникалық және шығармашылық көзқарасты үйлестіре отырып, сәнді терминдер қазақ тілінде табиғи және қолжетімді болуы үшін аудармада осындай тәсілді ұстану маңызды. Бұл қазақ тілінің тілдік ерекшеліктеріне бейімдей отырып, мағынаны бұрмалауды болдырмауға және сәнді терминологияның бірегейлігін сақтауға көмектеседі. Сәнді терминдердің аудармасын локализациялау да маңызды фактор болып табылады. Ол мәдени және елдік контекстен сән концепцияларын түсінуді қамтамасыз етіп қана қоймайды, сонымен қатар әлемдік сән индустриясы мен жергілікті қауымдастықтар арасында тілдік көпір құруға көмектеседі. Сән терминдерін аудару тәсілі мәдениеттегі, дәстүрлердегі және құндылықтардағы айырмашылықтарды есепке алу үшін сараланып, сонымен бірге қазіргі заманғы сән үрдістеріне сәйкес келуі керек. Сондай-ақ, Қазақстандағы сән біліміндегі сән терминдерін аудару ұлттық сән қауымдастығын белсендіру және жергілікті сән индустриясын дамыту құралдарының біріне айналуы мүмкін екенін атап өткен жөн. Аударманы дұрыс таңдау кәсіби сөздік қордың қалыптасуына ықпал етіп, сән саласындағы білім сапасын арттырады. Сән терминдерін дұрыс аудару арқылы олардың сапалы ақпарат пен білімге қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін сән студенттері мен мамандарының қажеттіліктерін де ескеру қажет. Осылайша, сән терминдерін аудару Қазақстандағы сән қауымдастығын үйрену және дамыту үдерісінде маңызды рөл атқарады. Қазақстандағы сән білім беру саласындағы сән терминдерін аудару кезінде ескерілетін тағы бір маңызды аспект – аударманың эстетикалық және кәсіби деңгейін сақтау. Демек, сән терминдерінің аудармасы лингвистикалық тұрғыдан дәл және дұрыс болып қана қоймай, басқа тілдердегі түпнұсқа терминдер сияқты стиль, сән-салтанат пен кісілік деңгейін де беруге тиіс. Сән тілі мен терминологиясы белгілі бір стиль мен бағытты ғана емес, сонымен қатар брендтің немесе дизайнердің бүкіл мәдениеті мен философиясын көрсететінін түсіну маңызды. Сондықтан сәнді терминдерді аударғанда оның мағынасын, эмоционалдық коннотациясын қазақ тілінде дұрыс жеткізу үшін әрбір термин өзімен бірге алып жүретін контекст пен ассоциацияларды ескеру қажет. Тағы бір маңызды аспект – өзгермелі сән трендтеріне, жаңа технологияларға және жаһандық сән құбылыстарына сән терминдерінің аудармаларын үнемі жаңарту және бейімдеу. Бұл Қазақстандағы сән біліміне болашаққа көз жүгіртіп, жаһандық сән индустриясындағы заманауи өзгерістерге сай болуға мүмкіндік береді. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 1. Авербух К.Я. Терминдерді стандарттау туралы // НТИ. Сер. 1. 2017. No 10. Б.1-4. 2. Анисимова А.Г. Ағылшын тіліндегі терминдерді аудару әдістемесі гуманитарлық және әлеуметтік-саяси ғылымдар. Автореферат. дисс. Ph.D. Фил. Ғылым. Мәскеу, 2010. – 51c. 3. Ахметова М.Е. Отандық және шетелдік оқу тәжірибесі терминология: тіл біліміндегі «термин» ұғымының эволюциясы. «Грамота» баспасы, 2014. No8. 4. Бархударов Л. C. Тіл және аударма. Жалпы және жеке теория сұрақтары аударма. – М.: Совет жазушысы, 2015. – 238 б. 5. Блумер Г. Сән: таптық дифференциациядан ұжымдық іріктеуге дейін. Л.: Ленинград университетінің баспасы, 2019 ж. 6. Бодрияр Дж. Символдық алмасу және өлім. М.: Добросвет, 2000 ж. 7. Борисова Т.Г. Туындының когнитивтік механизмдері: туынды қазіргі орыс тіліндегі материалдылық категориясы: дисс. Филол. n. Краснодар, 2008 ж. 8. Веблен Т. Бос уақыт класының теориясы. М.: «Librocom» кітап үйі, 2011 ж. Сомбарт V. Ұлттық экономика және сән. Петроград: Ғылым және мектеп,2014 ж. 9. Гаджиев К.С. Саясаттану: мұғалімдерге арналған оқу құралы, гуманитарлық факультеттердің аспиранттары мен студенттері. - М.: Сорос: халықаралық Қарым-қатынастар, 2014 ж. 10. Гегель Г.В.Ф. Эстетика // Гегель Г.В.Ф. Оп. 4 томда. 1-том. М.: Өнер, 2008 ж. 11. Германова Н.Н. Тіл біліміне кіріспе. Әлеуметтік-мәдени серіктестіктегі тіл мәтін: Оқулық. М.: ИПК МСЛУ «Рема», 2008. - 144 б. 12. Готтенрот Ф. Көне дәуірдегі стиль мен сәннің суреттелген тарихы рет М.: Эксмо, 2009 ж. 13. Гоффман А.Б. Сән және адамдар. Сәнді мінез-құлықтың жаңа теориясы. М.: «Университет» кітап үйі, 2010 ж. 14. Гринев С.В. Терминологиялық жүйенің лексикографиялық сипаттамасының негіздері. Diss. док. Филол. Ғылым. Мәскеу мемлекеттік университеті. М.,2010 ж. 15. Гринев С.В. Терминологияға кіріспе. – М., 2003. – 309 б. 16. Гришаева Т.А. Сән қазіргі мәдениет феномені ретінде. Diss. ...мүмкіндік. Философ Ғылым. Ростов-на-Дону, 2008 ж. 17. Гурова О.Ю.Сән әлеуметтануы: классикалық концепцияларға шолу // Социологиялық зерттеулер. 2011. № 8. 18. Дж. Левин «Харпер базарының керемет стилі: сыртқы көріністі жаңартудың ең жақсы жолдары» 19. Джексон Т., Шоу Д. Сән индустриясы. Киев: Баланс бизнес кітаптары, 2011 ж. 20. Долгова Т.В. Ағылшындық дизайн терминологиясының қалыптасуы және дамуы әлеуметтік лингвистикалық аспектіде киім және сән. Dis….cand. fi қатты күлу. Ғылым. Омбы, 2007. – 161 б. 21. Зиммель Г. Сән психологиясы // Ғылыми шолу. 2014. № 5. 22. Казакова Т.А. Аударманың практикалық принциптері. – Санкт-Петербург: Одақ, 2001 – С. 320 23. Силакова С. Ғылым және сән // Шетел әдебиеті. 2008. № 5. [Электрондық ресурс]. URL: http://magazines.russ.ru/inostran/2008/5/na10- pr.html (кіру күні: 15.04.2018). 24. Смит А. Моральдық сезімдер теориясы. М.: Республика, 2017 ж. 25. Спенсер Г. Әдет-ғұрып және әдептілік // Спенсер Г. Ғылыми эксперименттер, саяси-философиялық. Минск, 2018 ж. 26. Тард Г. Еліктеу заңдары. М.: Академиялық жоба, 2011 ж. 27. Трафименкова Т.А. Аурулардың терминологиясы объект ретінде ономасиологиялық, семантикалық-парадигматикалық және лексикографиялық зерттеу. Автореферат. дис. ...мүмкіндік. Филол. Ғылым. Орел, 2008 ж. 28. Фрейд З. Ләззат принципінен тыс. М.: Барысы: Әдебиет, 2012. 29. Фукс Е. Моральдың суреттелген тарихы. Буржуазиялық дәуір. М.: Республика, 2014 ж. 30. Циткина Ф.А. Салыстырмалы терминология: теориялық мәселелер және қолданбалары // Тіл білімі мәселелері, 2017. No4. 31. Черменская С.М. Ақпараттағы шетелдік жылтыр журналдар Ресей кеңістігі...М., 2016 ж. 32. Shaftesbury A. Эстетикалық тәжірибелер. М.: Өнер, 2014 ж. 33. Алексеева, И.С. Кәсіби аудармашыларды даярлау: Аудармашылар мен мұғалімдерге арналған ауызша және жазбаша аударма бойынша нұсқаулық / И.С. Алексеева. – Санкт-Петербург: Перспектива, Одақ, 2008. – 288 б. 34. Алимов, В.В. Аударма теориясы: Тілтанушы-аудармашыларға арналған нұсқаулық / В.В. Әлімов. - М.: KD Librocom, 2013. - 240 б. 35. Әлімов, В.В. Аударма теориясы: Тілтанушы-аудармашыларға арналған оқу құралы: Оқу құралы / В.В. Әлімов. - М.: Ленанд, 2015. - 240 б. 36. Әлімов, В.В. Аударма теориясы: Тілтанушы-аудармашыларға арналған нұсқаулық / В.В. Әлімов. - М.: Ленанд, 2016. - 240 б. 37. Аникеева, И.Г. Шетел тілдері факультетінің аудармашы студенттерінің болашақ кәсіби қызметіне дайындығын қалыптастыру. кәсіби ақпаратқа негізделген іс-әрекет. Тәсіл / И.Г. Аникеева, О.Ю Искандарова. – М.: МАИ, 2014. – 92 б. 38. Бражников, В.Н. Практикалық аудармашыға арналған орысша-ағылшынша қалта сөздігі. Орысша-ағылшынша аудармашы қалта сөздігі / В.Н. Бражников. - М.: Флинта, 2013. - 240 б. 39. Гавриленко, Н.Н. Кәсіби бағытталған мәтіндердің аудармашыларын даярлауға арналған бағдарлама-концепция. 3-кітап / Н.Н. Гавриленко. - М.: NTO им. Вавилова, 2011. - 122 б. 40. Есакова, М.Н. Орыс тілі және сөйлеу мәдениеті. Қазіргі орыс әдеби тілінің нормалары: Аудармашыларға арналған оқулық / М.Н. Есакова, Ю.Н. Кольцова, Г.М. Литвинова. - М.: Флинта, Наука, 2012. - 280 б. 41. Ковалева, О.С. Аудармашыларға, гидтерге және туризм менеджерлеріне арналған неміс тілінің практикалық курсы / О.С. Ковалева, Г.Платова. - Rn/D: Феникс, 2013. - 283 б. 42. Крючкова, Л.С. Біз орысша аудармашысыз сөйлейміз. Орыс тілі шет тілі ретінде. Ауызша сөйлеу дағдыларын дамытудың интенсивті курсы / Л.С. Крючкова, Л.А. Дунаева, Н.Н. Левшина. - М.: Флинта, 2016. - 176 б. 43. Кузьмин, С.С. Аудармашының орысша-ағылшынша фразеологиялық сөздігі. / С.С. Кузьмин. - М.: Флинта, 2006. - 776 б. 44. Кузьмин, С.С. Аудармашының орысша-ағылшынша фразеологиялық сөздігі / С.С. Кузьмин. - М.: Флинта, 2006. - 776 б. 45. Нечаева, Е.Ф. Болашақ аудармашыға арналған тренинг. француз / E.F. Нечаева. - М.: Владос, 2014. - 133 б. 46. Прутковский, П.П. Аударма бағдарламалары: мәтіндерді, электрондық поштаны, веб-сайттарды компьютерде шет тілдерінен автоматты түрде аудару / П.П. Прутковский. – Петербург: Ғылым және технология, 2010. – 80 б. 47. Сиполс, О.В. Бастапқы аудармашыға арналған ағылшынша-орысша сөздік. / О.В. Сиполс, Г.А. Широкова. - М.: Флинта, 2008. - 520 б. 48. Сиполс, О.В. Бастапқы аудармашыға арналған ағылшынша-орысша сөздік / О.В. Сиполс, Г.А. Широкова. - М.: Флинта, 2008. - 520 б. 49. Слепович, В.С. Орыс тілінен ағылшын тіліне аудармашыға арналған анықтамалық / В.С. Слепович. - Минск: TetraSystems, 2008. - 304 б. 50. Улицкая, Л.Дэниел Штайн, аудармашы: Құжат ізіндегі роман / Л.Улицкая. - М.: Эксмо, 2007. - 528 б. 19. Швейтцер, А.Д. Аудармашының көзімен / А.Швейтцер.. – М.: Р.Валент, 2012. – 132 б. 51. Шекасюк, Б.П. Немістану студенттері мен аудармашыларға арналған практикалық неміс грамматикасы: Синтаксис. Ұсыныс (III оқу жылы) B. P. Schekassuck. Deutsch / B.P. Шекасюк. - М.: KD Librocom, 2010. - 208 б. 52. Шекасюк, Б.П. Немістану студенттері мен аудармашыларға арналған неміс тілінің практикалық грамматикасы: Морфология. Етістік (2-оқу жылы). B. P. Chekassuck. Deutsch - / B.P. Шекасюк. - М.: KD Librocom, 2010. - 288 б. 53. Шекасюк, Б.П. Немістану студенттері мен аудармашыларға арналған неміс тілінің практикалық грамматикасы: Морфология (оқу курсының I жылы). Б.П. Шекассук. Deutsch - eine Ub / B.P. Шекасюк. - М.: KD Librocom, 2010. - 296 б. жүктеу/скачать 112.9 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|