Инвестициялық қызмет
Инвестициялар (Кt), млн теңге
|
200
|
-
|
-
|
-
|
-
|
200
|
Операциялық қызмет
|
Өнімді сатудан түскен түсім (Вt), млн теңге
|
-
|
220
|
300
|
380
|
380
|
1280
|
Өндірістік шығындар мен салықтар (Зt), млн теңге
|
-
|
200
|
240
|
280
|
280
|
1000
|
Таза пайда (ЧПt), млн теңге
|
-
|
20
|
60
|
100
|
100
|
280
|
Негізгі капиталдың амортизациясы, млн теңге (Аt)
|
-
|
20
|
20
|
20
|
20
|
80
|
Таза табыс (ЧДt = ЧПt+ Аt - Кt), млн теңге
|
-200
|
40
|
80
|
120
|
120
|
160
|
Дисконтттау коэффициенті α (Е = 0,1)
|
0.909
|
0,826
|
0,751
|
0,683
|
0,621
|
-
|
Дисконтталған ақша қаражаттарының ағыны (ЧДt· .α), млн теңге
|
-181,82
|
33.04
|
60.08
|
82.00
|
87,52
|
80,82
|
Таза дисконтталған табыс, млн теңге
|
-181,82
|
-148,78
|
-88,70
|
-6,6,7
|
80,82
|
-
|
Дисконтталған инвестициялардың табыстылық индексі (ДТИ)
|
1,248
|
Өзге өте маңызды көрсеткіштердің бірі инвестиция тиімділігін бағалауға арналған– инвестициялық жоба табыстылығының ішкі нормасы (ТІН).
Табыстылықтың ішкі нормасы – инвестициялаудың берілген параметрлерімен негізделген жеке инвестициялық жоба табыстылығының көрсеткіші болып табылады.
ТІН келітіріп жинақталған таза табыс сомасының және дисконтталған инвестициялар сомасының амортизациясына теңдігінде дисконттау нормасы болып саналады, яғни жобаның таза дисконтталған табысның құны нөлге тең. Оны келесідей елестетуге болады:
ВНД = ЕВНД, бұл кезде ЧДД = 0.
Осылайша ТІН ЕВНДтең, яғни жоғарыдағы көріністен көрсетілген теңдңк негізінен алынған:
Т Т
Σ[(ЧПt+ Аt) / (1 + ЕВНД)t] = Σ[Кt / (1 + ЕВНД)t].
t = 0 t = 0
Осы теңдікті шешу жолы итерация тәсілімен жүзеге асырылады (көптік қайталамалы есептеу және ТДТ= 0 ақырындап жақындау жолының мәнімен таңдалып алынады) ТІН мәндерін таңдау біздің шарттарға сай төмендегі 23 кестеде көрсетілген.
Кесте 23 - ТІН көрсеткіштерін итерация тәсілімен есептеу
Көрсеткіштер
|
Кеңістік
|
Барлығы
|
t = 1
|
T = 2
|
t = 3
|
t = 4
|
Таза табыс (ЧДt = ЧПt+ Аt - Кt), млн теңге
|
-200
|
40
|
80
|
120
|
40
|
Е = 0,1
Дисконттау коэффициенті α
Дисконтталған ақша қаражаттарының ағымы (ЧДt· .α), млн теңге
Таза дисконтталған табыс, млн теңге
|
0,909
-181,82
-181,82
|
0,826
33.04
-148,78
|
0,751
60.08
-88,70
|
0,683
82.00
-6,70
|
-
-6,70
|
Е = 0,05
Дисконттау коэффициенті α
Дисконтталған ақша қаражаттарының ағымы (ЧДt· .α), млн теңге
Таза дисконтталған табыс, млн теңге
|
0,952
-190,40
-190,40
|
0,907
36,28
-154,12
|
0,864
69,12
-85,00
|
0,823
98,76
13,76
|
-
13,76
|
Е = 0,09
Дисконттау коэффициенті α
Дисконтталған ақша қаражаттарының ағымы (ЧДt· .α), млн теңге
Таза дисконтталған табыс, млн теңге
|
0,917
-183,40
-183,40
|
0,842
33,68
-149,72
|
0,772
61,76
-87,96
|
0,708
84,96
-3,00
|
-
-3,00
|
Е мәнін таңдауды жалғастыра беру мүмкіндігі бар еді, ол арқылы ЕВНД, дисконт нормасына жақындауы тиіс, ол кездегі ЧДД = 0. Бұл мән Е = 0,05мәндерінің арасында жататындығы белгілі, ол арқылы ТДТ13,76, и Е = 0,09, осылайша ТДТ = -3,00 болатындығы анық.
Осы анықталған инвестициялық жобаның ішкі табыстылық нормасы шамамен 0,082 тең. Осылайша алғашқы нұсқада есеп айырысу кезінде дисконт нормасы 0,1 (яғни, табыстылықтың ішкі нормасынан жоғары), жоба тиімсіз болып табылды. Алайда, егер инвесторда өзге салымға байланысты 8% табыстылықтың жоғарылылығын қамтамасыз ететін баламалы нұсқалар болмаса, онда ТДТ мәні жағымды болып табылады.
Бақылау сұрақтары
1. Инвестициялық қызмет мазмұнын ашып көрсетіңіз.
2. Нақты инвестициялау үлгісін атаңыз.
3. Нақты және қаржылық инвестициялар ненін мәнін көрсетеді?
4. Инвестициялық шешімдерді қабылдау және жүзеге асыру сатылары.
5. Инвестициялық талдау мәні, міндеттері мен қағидалары.
6. Инвестициялар құрылымын және оларды қаржыландыру көздерін бағалау.
7. Инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау көрсеткіштерінің жүйесі.
8. Инвестицияны сатып алу және рентабельділік көрсеткіштері.
9. Инвестиция табыстылығының көрсеткіштері.
10. Ақшаның уақыттық құндылығы: негізгі түсініктер.
11. Инвестицияларды бағалау тәсілдерінің сыныпталуы.
12. Таза заманауи құн тәсілін есептеу.
13. Рентабельділік индексін есептеу.
14. Инвестициялық жобалардың ішкі табыстылық нормасын анықтау.
15. Инвестицияларды сатып алу мерзімін анықтау.
Тесттер
1. Уақыттық құн факторын ескеретін инвестиция тиімділігінің көрсеткіші:
а) инвестицияны сатып алу мерзімі;
б) таза ағымдағы құн (NPV);
в) инвестиция рентабельділігі (PI).
2. Инвестицияларды талдаудың динамикалық тәсілдері:
а) инвестицияларды сатып алу мерзімі;
б) таза ағымдағы құны;
в) қарапайым (бухгалтерлік) пайда нормасы.
3. Инвестицияларды талдаудың статикалық тәсілі:
а) инвестицияларды сатып алу мерзімі;
б) таза ағымдағы құн;
в) инвестиция рентабельділігі.
4. Егер инвестиция рентабельділігі (PI) бірден жоғары болса, онда жобаның таза ағымдағы құны (NPV), мына мәнге ие болады :
а) жағымды;
б) жағымсыз;
в) нөлге тең.
5. Жобаның таза келтірілген құнын есептеу кезінде (NPV) дисконттау қойылымы былай анықтала алады:
а) капиталдың орта нарықтық табыстылық нормасы;
б) жобаның абсолютті пайда сомасы;
в) капитал өсімшесінің абсолютті сомасы.
6. Инвестициялық жобаның таза келтірілген құнының (NPV) көрсеткіштері мынаны көрсетеді:
а) капитал өсімшесінің қатысты көлемі;
б) пайда өсімшесінің қатысты көлемі;
в) инвестициялық жобаны жүзеге асыру нәтижесіндегі абсолютті табыс сомасы.
7. Инвестиция рентабельділігінің көрсеткіші (PI) мынаны көрсетеді:
а) инвестициялық жобаны жүзеге асыру нәтижесіндегі абсолютті табыс сомасы;
б) активтерді қалыптастыру көздерінің құрылымындағы өзгерістер;
в) инвестицияның 1 теңгесіне инвестицилық жобаны жүзеге асыру нәтижесінде алынған табыс деңгейі.
8. Пайданың ішкі нормасы (IRR) –мына жағдайлардағы дисконттау мәнінің құны:
а) жобаның таза келтірілген құнының мәні (NPV) 1 тең;
б) жобаның таза келтірілген құнының мәні (NPV) 0 тең;
в) жобаның таза келтірілген құнының мәні (NPV) 0 артық.
9. Инвестициялық жоба мына жағдайда жүзеге асырылады, егер:
а) инвестиция рентабельділігі (PI) 1 тең;
б) инвестиция рентабельділігі(PI) 1 жоғары;
в) инвестиция рентабельділігі(PI) 1 төмен.
10. Инвестициялық қызмет келесідей мақсаттар көзделген кезде жүзеге асырылады:
а) өндірістің кеңеюі және табыстың ұлғаюы;
б) ағымдағы өндірістік қаржылық қызметтін іске асырылуы;
в) қысқа мерзімді міндеттемелердің орнын толтыру.
11. Инвестицияларды сатып алу мерзімі болып саналады:
а) Инвестициялар / Кезең ішіндегі таза пайда;
б) Инвестициялар / Орташа ақша ағымы;
в) Кезең ішіндегі таза табыс / Инвестициялар.
12. Инвестициялық жобалар тиімділігін есептеудің статикалық тәсілінің айырмасы, мынамен көрсетіледі:
а) жобаны жүзеге асыру барлық мерзімі ескерілмейді;
б) уақыт кезеңіндегі ақша құнының өзгерістері ескерілмейді;
в) жобаны іске жою нәтижелері ескерілмейді.
13. Инвестициялық жобаларды сатып алу мерзіміне келесідей факторлар әсер етеді:
а) инвестиция көлемі, жобаны жүзеге асыру мерзімі, инвестицияның жойылу құны;
б) инвестиция көлемі, ақша ағымдарын қайтару көлемі;
в) инвестиция көлемі, таза пайда.
14. Рентабельділіктің ішкі нормасының көрсеткішіндегі экономикалық мән мынада:
а) пайданың нарықтық нормасын көрсетеді;
б) жобаның абсолютті тиімділігін сипаттайды;
в) жобаның шығынсыз болып табылуын көрсететін, пайда нормасы.
15. Инвестициялық жобалар рентабельділігінің көрсеткіштері (PI) мына формула бойынша есептеледі:
а) Дисконтталған инвестициялардың жалпы көлемі / Жылдық табыстың дисконтталған көлемі;
б) Дисконтталған инвестициялардың жалпы көлемі / Инвестицияларды жиынтық дисконттау;
в) Дисконтталған инвестициялардың жалпы көлемі / Аралық төлемнің орташа көлемі.
Достарыңызбен бөлісу: |