Электр тоғы. Өткізгіш. Оқшаулағыш. Электр тогы

• 
  Түзеткіш (электр токтың) – электр энергиясын түрлендіргіш; айнымалы токтың кіріс электр тогын тұрақты токқа (яғни бір бағытты токқа), нақты жағдайда тұрақты токтың шығыс электр тогына түрлендіруге арналған механикалық, электровакуумдық, жартылай өткізгіш немесе басқа құрылғы.
  

Тұрақты токты айнымалы токқа түрлендіруге қарсы функцияны орындайтын құрылғы инвертор деп аталады.

Түзеткіш әдетте жартылай өткізгіш диодтарда жүзеге асырылады. Ең қарапайым айнымалы ток түзеткішінде трансформатор, түзеткіш диод және жүктеме бар. Жартылай өткізгішті диод жүктеме арқылы тек бір бағытта ток өткізеді. Түзеткіштер келесі критерийлер бойынша жіктеледі:

күш арқылы: күштік түзеткіштер, сигнал түзеткіштер;

• 
  айнымалы кернеудің жарты периодтарын пайдалану дәрежесі бойынша:
  
  • 
    біржарты периодты - жүктемеге тек бір жарты толқын өтеді;
    
  • 
    екіжарты периодты - екі жарты толқын да жүкке өтеді;
    
  • 
    толық емес толқын - синусоидальды жарты толқындарды толық пайдаланбайды;
    
  • 
    толық толқын - синусоидальді жарты толқындарды толығымен қолданады;
    
• 
  түзету сұлбасы бойынша – көпірлік, кернеуді көбейту, трансформаторлы, гальваникалық оқшаулаумен, трансформаторсыз және т.б.;
  
• 
  пайдаланылатын фазалардың саны бойынша - бір фазалы, екі фазалы, үш фазалы және көп фазалы;
  
• 
  электронды вентильдың түрі бойынша – жартылай өткізгіш диод, жартылай өткізгіш тиристор, лампа диод (кенотрон), газотрон, игнитронды, электрохимиялық және т.б.;
  
• 
  реттелетіндігі бойынша – бақыланбайтын (диодты), басқарылатын (тиристор);
  
• 
  түзетілген кернеудің шамасы бойынша – төмен вольтты (100 В-қа дейін), орташа вольтты (100-ден 1000 В-қа дейін), жоғары вольтты (1000 В жоғары);
  
• 
  шығыс параметрлерін бақылау үшін – реттелетін, реттелмейтін.