Ересектерге арналған оқулық



бет12/12
Дата15.06.2016
өлшемі1.08 Mb.
#137360
түріУчебник
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
в) “Тіл туралы” Заң
г) Астана
10. Қазақстанның … жүзден астам мемлекет танып жатыр
а) егемендігі мен тәуелсіздігін
ә) байлығын
б) мұнайын
в) астығын
г) ірі өзендерін
11. ХVІІ ғасырда қазақ хандығының астанасы болған қала
а) Ташкент
ә) Түркістан
б) Орынбор
в) Ақмола
г) Ақмешіт
12. Мемлекеттік елтаңбада … бейнеленген
а) шаңырақ, жұлдыз
ә) шаңырақ, қос пырақ, ұлттық өрнек, елдің аты
б) күн бейнесі, қыран
в) шаңырақ, теңге
г) шаңырақ, ту
13. Мемлекеттік тілді меңгеру - әрбір азаматтың …
а) міндеті
ә) жұмысы
б) лауазымы
в) парызы
г) бақыты
14. «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Заң қабылданған жыл.
а) 1990 ж.
ә) 1991 ж.
б) 1997 ж.
в) 1998 ж.
г) 1999 ж.
15. Қазақстан Республикасының басқару формасы
а) парламенттік
ә) монархиялық
б) президенттік
в) конституциялық монархия
г) федералдық демократия
16. Елтаңбадағы ең негізгі белгі –
а) шаңырақ
ә) уық
б) жұлдыз
в) күн
г) өрнек
17. Қазақстанда … облыс бар
а) 11
ә) 25
б) 18
в) 14
г) 16
18. Ата Заң – … негізгі Заңы
а) өмірдің
ә) адамның
б) қаланың
в) оның
г) сенің
19. “Қазақстан – 2030” стратегиялық бағдарламасы қабылданған жыл
а) 1997 жыл, қазан
ә) 1996 жыл, тамыз
б) 1998 жыл, желтоқсан
в) 1999 жыл, қазан
г) 1978 жыл, шілде
20. Үкімет басында
а) Президент
ә) Патшайым
б) Премьер-Министр
в) Депутат
г) Әкім
? Бақылау жұмысы

Мына сөйлемдерді қазақша жазыңыз.


1. Я живу в Республике Казахстан. 2. Казахстан – моя Родина. 3. Казахстан – суверенное, независимое, цивилизованное государство. 4. Казахстан – демократическое, светское, правовое и социальное государство. 5. Независимость Казахстана признали более ста стран. 6. Государственный язык Республики Казахстан – казахский. 7. Главный закон страны – Конституция Республики Казахстан. 8. Главой государства является Президент. 9. Первый Президент РК – Н.А. Назарбаев. 10. Высший представительный орган – Парламент. 11. Парламент состоит из двух палат – Сенат и Мажилис. 12. Во главе правительства – Премьер-министр. 13. Государственная символика РК – Флаг, Герб, Гимн. 14. Каждый гражданин РК должен уважать государственную символику. 15. Национальная валюта – тенге. 16. Столица Казахстана – город Астана. 17. Алматы – южная столица. 18. Население Казахстана составляет 15 млн. человек. 19. Общая площадь 2,7 млн. км2. 20. Казахстан граничит на севере с Россией, на востоке с Китаем, на юге с Киргизией, Узбекистаном и Туркменией, на западе с Каспийским морем. 21. Климат Казахстана резко континентальный. 22. Казахстан – многонациональное государство. 23. В Казахстане проживают представители ста тридцати одной национальности. 24. Они живут дружно.

ҚАЗАҚ ТІЛІ

Қазақ тілі – қазақ халқының тілі. Оның негізгі мекені – Қазақстан. Қазақ тілі- қазақ халқының ұлттық тілі. Қазіргі қазақ тілі он бесінші- он жетінші ғасырларда қалыптасқан. Бұл тілде Қазақстанда, Қытай Халық Республикасында, Өзбекстанда, Қырғызстанда, Ресейде, Ауғанстанда, Монғолияда, т.б. елдерде тұратын қазақтар сөйлейді . Қазақ тілі – қазақ халқының ана тілі. Ол – ұрпақтан ұрпаққа, атадан балаға жеткен ұлы мәдени мұра. Қазақ тілі – бай тіл. Қазақ халқы ертегілерге, мақал-мәтелдерге өте бай халық. Қазақ тілі мемлекеттік мәртебеге ие болды. Қазақстанда тұратын ұлты басқа халықтар қазақ тілін үйренуге көңіл қояды. Олар қазақ тілін балабақшаларда, мектептерде, жоғары оқу орындарында да үйреніп жүр.

АНА ТІЛІМ – АРДАҒЫМ

Ыбырай Алтынсарин: «Қазақтың тілі соншалықты мол. Қазақтың тіліменен қандай кітап болса да жазуға болады. Қазақ тілі мұншалықты жатық әм анық болар еді, егер де біздің қазақтар аңғарып, бөтен тіл араластырмастан ілгері бастырып сөйлесе».

Мағжан Жұмабаев: «Тіл – адам жанының тілмашы. Тілсіз ұлт, тілінен айырылған ұлт – ұлт болып жасай алмақ емес, ондай ұлт құрымақ.


… Осы күнгі түркі тілдерінің ішінде қазақ тілінен бай, оралымды, терең тіл жоқ…».

Василий Радлов, орыс ғалымы: «Қазақтардың тілі жатық та шешен әрі өткір, көбіне, іліп-қағып сұрақ пен жауап беруге келгенде, таң қаларлықтай оралымды сөйлейді».

Платон Мелиоранский, орыс ғалымы: «Қазақ тілін зерттеушілердің бәрі де бір ауыздан қазақ тілі түркі тілдерінің ішіндегі ең таза әрі ең бай тіл деп куәландырып отыр».

Герольд Бельгер, неміс жазушысы: «… Қазақ тілінің дәстүрі әрі бай, әрі ұлттық топыраққа тамыры терең бойлап кеткен».

Сергей Малов, орыс ғалымы: «Қазақ тілі өзінің бейнелілігі, суреттілігі жағынан басқа түрік немесе түркі тілдерінен әрдайым бөлекшелініп тұрады. Қазақ - өзінің ауызекі көркем тілімен, айшықты әсем фольклорымен бұрын да, кейбір реттерде, бүгін де сол сомдалған және біртұтас тіл деп танылып келеді».

Тіл туралы

Тілден биік асқар жоқ,
Тілден асқан байлық жоқ,
Тілден терең теңіз жоқ. (Ғ.Мүсірепов)

Тілге құрмет – елге құрмет. (Ә.Науаи)

Туған ел – тұғырың,
Туған тіл – қыдырың. (Мақал)

Игі істің басы – тіл,


Тәрбие басы – тіл. (М.Қашқари)

Тілден артық қазына жоқ,


Тілден артық қасиет жоқ. (Н.Назарбаев)

Әркімнің туған тілі – туған шеше,


Оған бала міндетті сан мың есе. (С.Мұқанов)

Көрінеді тілден түйсік, білім де,


Біле білсек жарылқаушы – тілінде.

Тіл – білімнің тілмашы,


Тіл – елшінің қылышы. (Ж.Баласағұн)

Тіл – ұлттың жаны.


Тіл идеяның, сезімнің, ойдың жанды көрінісі. (А.Толстой)

Тіл жоқ жерде ұлт жоқ. (Ш.Айтматов)


Анамыздың ақ сүтімен бойымызға дарыған тілімізді ұмыту – бүкіл ата-бабамызды, тарихымызды ұмыту. (Б.Момышұлы)

Богатство земли – в хлебе,
Богатство человека – в уме,
Богатство народа – в языке (Народная мудрость)

Язык – история народа.


Язык – путь развития цивилизации и культуры. (А.Куприн)

Ең тәтті де – тіл,


Ең ащы да – тіл.
Ең жұмсақ та – тіл,
Ең қатты да – тіл. (Қазақ мақалы)

Қазақ тілінде қазақтың сары сайран даласы, біресе желсіз түндей тымық, біресе құйындай екпінді тарихы, сары далада үдере көшкен тұрмысы, асықпайтын, саспайтын мінезі көрініп тұр. (М.Жұмабаев)

Кімде-кім ана тілін, әдебиетін сыйламаса, бағаламаса, оны сауатты, мәдениетті адам деп санауға болмайды.
(М.Әуезов)

Әділ тіл – ақыл таразысы. (Мақал)

ІС ҚАҒАЗДАРЫ

Іс қағаздары –адамның өмірінде жиі қолданылатын үлгілер. Олар әдетте «ресми құжаттар» деп аталады. Ресми құжаттарға жататындар мыналар: өтініш, хабарландыру, қолхат, анықтама, сенімхат, хаттама, шарт, мінездеме, т.б. Бұлардың ресми деп аталатын себебі – көбінесе, бір түрде, біркелкі қалыптасқан үлгі бойынша жазылатындығы. Олардың арасында айырмашылықтар да жоқ емес.


Іс қағаздарының қай түрі болса да, дұрыс жаза білу үшін көп-көп жаттығу қажет. Сөйтіп, іс қағаздарын дұрыстап жаза білу - әрбір адам үшін қажетті нәрсе.

Орыс тіліне аударыңыз.


- Айтыңызшы, өмірбаян –резюмеде қандай мәліметтерді көрсету керек?
- Өмірбаян-резюмеде төмендегідей мәліметтерді көрсету қажет: аты-жөніңіз, туған жылыңыз, туған жеріңіз, ұлтыңыз, қандай жоғары оқу орнын қай жылы бітірдіңіз, диплом бойынша сізге қандай мамандық берілген, оқу бітіргеннен кейін қайда жұмыс істедіңіз.

Үлгі бойынша өзіңіздің өмірбаян-резюмеңізді жазыңыз.

ӨМІРБАЯН - РЕЗЮМЕ

1. Ахметов Қанат Оразұлы, 1971 жылы 15-ші мамырда туған. Туған жері – Оңтүстік Қазақстан облысы, Созақ ауданы. Қазақстан Республикасының азаматы. Ұлты – қазақ. Үйленген, екі баласы бар. Мекен-жайы – Шымкент қаласы. Телефон нөмірі – 43-58-22.


2. Білімі – жоғары білімді. 1988-1993 жылдары Қазақ мемлекеттік басқару академиясы. Диплом бойынша мамандығы – халықаралық экономика. Экономист.
3. Кәсіби тәжірибесі және кәсіби біліктілігі. 1993-1996 жылдары – Қазақ мемлекеттік басқару академиясының аспиранты. 1996-1998 жылдары – халықаралық қатынастар кафедрасының мұғалімі. Экономика ғылымдарының кандидаты. 10 еңбектің авторы.
4. Қосымша мәліметтер: қазақ, неміс, орыс тілдерін жетік біледі, ағылшын тілін де түсіне алады және сөздіктердің көмегімен аудара алады. ЭЕМ-да еркін жұмыс істей алады Microsoft Word – 98 бағдарламасымен таныс. Әскери қызметке міндетті. Әскери атағы - лейтенант.

ӨМІРБАЯН


Мен, Әлия Мұратқызы Сәрсенова, ұлтым қазақ, 1968 жылдың 8–ші қаңтарында Шымкент облысы, Сайрам ауданы, Ақкөл ауылында жұмысшы отбасында тудым.
Әкем – Мұрат Сәрсенов, 1926 жылы туған. 1990 жылы қайтыс болған. Шешем – Қалима Сәрсенова, 1926 жылы туған, зейнеткер.
1975-85 жылдар аралығында Ақкөл қазақ орта мектебінде оқыдым. 1985-87 жылдары нотариалдық кеңседе хатшы болып жұмыс істедім. 1987 жылы ҚМУ-ның заң факультетіне оқуға түсіп, 1992 жылы үздік дипломмен бітірдім. Университет бітіргеннен кейін аспирантурада оқыдым. 1995 жылы кандидаттық диссертация қорғадым. 1995 жылдан осы уақытқа дейін заң бөлімінің бастығы болып жұмыс істеймін. 1996 жылы АҚШ-да шетелдік іссапарда болдым. Отбасым бар: күйеуім – Жағабаев Арман Төлегенұлы, 1969 жылы туған, ғылыми қызметкер. Ұлым – Жағабаев Жанат, 1993 жылы туған.

Жеке іс парағы


(Личный листок)
1. Аты-жөні ___________________________________________

2. Туған жылы, айы, күні ________________________________

3. Туған жері __________________________________________

4. Ұлты________________________________________________

5. Әлеуметтік жағдайы___________________________________

6. Білімі және мамандығы, қашан және қандай жоғары оқу орнын бітірді __________________________________________

7. Ғылыми дәрежесі және ғылыми атағы___________________

8. Ғылыми еңбектер мен өнертабыстары ___________________

9. Қандай шетел тілдерін білесіз және қандай дәрежеде?_____________________________________________

10. Шетелде болдыңыз ба, қай жерде және қашан?___________

11. Еңбек қызметіңіздің басталуы
Жылы, айы
09.1978 ж.

Лауазым және мекеме

Мекеменің мекен-жайы

12. Сайлауға қатыстыңыз ба?______________________

13. Марапатталдыңыз ба? _________________________

14. Әскери қызметке қатысы ______________________

15. Отбасы жағдайы _____________________________

Толтырылған уақыты ____________ жыл


қолы (подпись) _____________________

Көлік департаментінің


бастығы Ж.Қ.Әбілев мырзаға
жалпы бөлім меңгерушісі
Ғ.Сейітұлынан

ӨТІНІШ


Сізден осы жылдың төртінші шілдесінен бастап кезекті демалысымды пайдалануға рұқсат етуіңізді сұраймын.

2005 ж. шілденің 1-і қолы (подпись).

Лексикалық минимум: кезектен тыс демалыс беру – дать внеочередной отпуск, рұқсат етуіңізді сұраймын – прошу разрешить (прошу дать разрешение), Сізден сұраймын – прошу Вас.

Бастығыңыздан кезектен тыс демалысқа шығу үшін рұқсат сұраңыз.


Сіз – бастықсыз. Алдыңызда жатқан өтініштерге ұйғарым (өкім) шығарыңыз: Қарсы емеспін – Не возражаю. Қарсымын – Возражаю. Қайта қаралсын – Рассмотреть (на рассмотрение). Орынбасарға тапсырылсын – Возложить на заместителя. Тексерілсін – Разобраться.
МІНЕЗДЕМЕ

Қуаныш Өмірбекұлы Әлиханов, 1953 жылы туған, ұлты – қазақ, білімі – жоғары, Қазақстан Республикасының азаматы. Қуаныш Өмірбекұлы Әлиханов 1953 жылы қаңтар айының 5-інде Қазақстан Республикасы Солтүстік Қазақстан облысы, Булаев ауданы, Бірлік ауылында туған. Орта мектепті бітіргеннен кейін 1970 жылы Петропавл педагогикалық институтының тарих факультетіне оқуға түсіп, оны 1975 жылы үздік дипломмен бітірген. 1975-1980 жылдар аралығында Бескөл орта мектебінің мұғалімі. 1980-1985 жылдар аралығында Петропавл қалалық комитетінің бас маманы. 1985-1992 жылдар аралығында бөлім бастығы. 1992-2003 жылдар аралығында облыстық әкімдіктің бас маманы.


Қуаныш Өмірбекұлы - өз ісін жетік білетін, тәжірибелі маман. Ол бірнеше ғылыми еңбектердің авторы.
Қазақ, орыс, ағылшын тілдерін жетік біледі. Компьютерде жұмыс істей алады.
Қуаныш Өмірбекұлы - әріптестерінің арасында беделді,
үлгілі отбасы иесі.
Мінездеме облыстық әкімдіктің бөлім бастығы қызметіне ұсыну үшін беріледі.

Мекеме басшысы (Аты-жөні, қолы)


Айы, күні, жылы
Мекеменің мөрі

Мінездеме жазғанда кездесетін сөздер мен сөз тіркестері

1. Жеке адам туралы негізгі мәліметтер – Основные сведения о человеке:
- әскери қызметке қатысы – отношение к воинской службе;
- отбасы жағдайы – семейное положение;
- лауазымы – должность;
2. Жеке басының қасиеттері. Өз міндетіне, қоғамдық тапсырмаларға қарым-қатынасы – Личные качества. Отношение к своим обязанностям, общественным поручениям.
3. Мінездеме қайда берілді - Где (кем) выдана характеристика.
4. Мекеме басшысының қолы – Подпись руководителя учреждения.
5. Мінездеме берілген мерзімі (айы, күні, жылы) – Дата выдачи характеристики (месяц, день, год).

СЕНІМХАТ


1. Мен, Ахметов Болат, (жеке куәлігімнің № 6007258, мекен-жайым – Петропавл қаласы, Мир көшесі, 136-үй, 15-пәтер/ Петропавл қаласы, Пушкин көшесі, 63-үй, 40-пәтерде тұратын Қапаров Серікке шілде айындағы маған тиесілі жалақыны алуына сенім білдіремін.
2005 жылғы 7 маусым.
Ахметов Болат (қолы)

Осы сенімхатты 2005 жылғы 7 маусымда мен, Иванова Галина, Петропавл қаласы, «Іскер» нотариалдық кеңсесінің нотариусы, куәландырамын.


Сенім білдірушінің жеке басы анықталды, құқықтық іс-әрекетке қабілеттілігі тексерілді.
Сенімхаттың мәтіні дауыстап оқылды. №96/42 тізбесіне тіркелген. Мемлекеттік салық алынды.
Нотариус (қолы)
Мөрдің орны

ҚОЛХАТ


Петропавл қаласы, 2005 жылғы он бесінші шілде.
Мен, азамат Кереев Мұса, мекен-жайым: Петропавл қаласы, Ж.Жабаев көшесі, 47-үй, 10-пәтер, жеке куәлігінің № 707713, Қазақстан Республикасының ІІМ берген, Петропавл қаласы, Абай көшесі, 8-үй, 69-пәтерде тұратын азамат Найманов Еріктен жеке куәлігінің № 749498, Қазақстан Республикасының ІІМ берген, отыз мың теңге (30 000) алдым.
2005 жылғы 12 шілдеде жасалған келісімшартқа сәйкес алынған ақшаның пайызын төлеп тұруға міндеттенемін.

2005 жылғы 15 шілде Қолхат берушінің қолы

МАҚАЛ-МӘТЕЛДЕР

Отан туралы

Туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас.

Отанды сүю – от басынан басталады.

Отан оттан да ыстық

Ел іші – алтын бесік

Туған жердің жуасы да тәтті.

Әркімнің өз жері – жұмақ.

Отансыз адам – ормансыз бұлбұл.

Туған жердің ауасы да шипа.

Әркімнің өз жері – Мысыр шаһары.

Туған жердің қадірін шетте жүрсең білерсің.

Кісі елінде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол.

Өнер-білім туралы

Білім мен даналық – адам көркі.

Оқу – білім бұлағы, білім – өмір шырағы.

Оқусыз білім жоқ, білімсіз күнің жоқ

Жердің сәні – егін, ердің сәні – білім.

Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл.

Білім таппай мақтанба, өнер таппай баптанба

Өнер – ердің қанаты.

Білім кілті – тіл.

Ақыл – дария, жер – қазына

Ақыл – тозбайтын тон, білім – таусылмайтын кен.

Сөз де ара сияқты: балы да бар, зәрі де бар.

Халық, адам туралы

Халыққа қарсы жүру – ағысқа қарсы жүзу.

Атаның баласы болма, адамның баласы бол.

Ел ағасыз болмас, тон жағасыз болмас.

Аздың атасы бір, көптің батасы бір.

Бірлік болмай, тірлік болмас.

Адам тастай берік, гүлдей нәзік.

Адамның ұяты бетінде, адамгершілігі ниетінде.

Кісі қатесіз болмас, от түтінсіз болмас.


Отбасы туралы

Қыз өссе – елдің көркі, гүл өссе – жердің көркі.

Әкені көріп ұл өсер, шешені көріп қыз өсер.

Жақсы қыз – жағадағы құндызың, жақсы жігіт – көктегі жұлдызың.

Жігітке жеті өнер аз, жетпіс өнер көп емес.

Әйел – үйдің көркі, еркек – түздің көркі.

Жақсы келін – қызыңдай, жақсы күйеу – ұлыңдай.

Әке көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер.

Жақсы болса әйелің, үйіңдегі ырысың.


Жақсы болса ұл балаң, қайрап қойған қылышың.

Ұл – орнықты алтын ту, қыз – айдыннан ұшатын аққу.

Ата – асқар тау, ана – бауырындағы бұлақ, бала – жағасындағы құрақ.

Ата – бәйтерек, бала – жапырақ.

Анаңды Меккеге үш рет арқалап барсаң да, қарызыңнан құтыла алмайсың.

Әдепті бала – арлы бала, әдепсіз бала – сорлы бала.

Үйдің жылы-суығын қыс түскенде білерсің,
Кімнің алыс-жақынын іс түскенде білерсің.

Еңбек туралы

Көз – қорқақ, қол – батыр.

Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.

Не ексең, соны орасың.

Жалқаудың жауы – жұмыс.


ФРАЗЕОЛОГИЗМДЕР

1. Байтақ дала; кең байтақ дала – обширная бескрайняя степь
2. Асқар тау – защитник, опора (букв. высокая гора)
3. Тал бойында бір міні жоқ – безупречно красивый, без изъяна
4. Айдай таза, күндей нұрлы – писаная красавица.
5. Ақ жүрек – душа на распашку.
6. Ақ жарқын – жизнерадостный.
7. Ақ жаулық – подруга жизни, супруга, жена.
8. Ала жібін аттамау – быть честным и скромным.
9. Алақанына салу – носить на руках.
10. Аспанға көтеру – возносить до небес.
11. Атам заманнан бері – испокон веков.
12. Аты шыққан адам – знаменитый, прославившийся человек.
13. Аяқ астынан – внезапно, вдруг, неожиданно.
14. Екі кеме құйрығын ұстау – гоняться за двумя зайцами.
15. Екі жүзді – двуличный.
16. Дүние қоңыз – скупой, скупердяй.
17. Бес саусақтай білу – знать как свои пять пальцев.
18. Қурайдың басын сындырмау – сидеть сложа руки
19. Бетегеден биік, жусаннан аласа – робкий, скромный, незаметный (букв. выше ковыля, ниже полыни). Ср. русск. Тише воды, ниже травы.
20. Түймедейді түйедей ету – сильно преувеличивать что-либо. Ср. русск. Делать из мухи слона.
21. Бір күн бие, бір күн түйе – так говорили о ком-либо, у кого быстро меняется настроение, решения, намерения и т.п. Ср. русск. Семь пятниц на неделе.
22. Есік пен төрдей – близкое расстояние
23. Сұрай-сұрай Меккені де табады – ср. русск. Язык до Киева доведет.
24. Көк найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен – побеждать, подчинять силой (букв. Острием стального копья и силой рук)
25. Екі қошқардың басы бір қазанға сыймайды – двое сильных мира сего на одном месте не уживутся.
26. Қой аузынан шөп алмас – робкий, застенчивый, скромный
27. Екі қозыдай – дружные, неразлучные друзья
28. Ердің құны, нардың пұлы – вещь огромной ценности
29. Тары болса, тауық табылады – букв. Было бы пшено, а куры найдутся. Ср. русск. Был бы хомут, а шея найдется.
30. Ши жүгірту – поссорить, посеять раздор.
31. Кімнің тарысы піссе, соның тауығы – подневольный, зависимый человек.

1. Некоторые арабизмы в казахском языке


Алфибаун

- әліппе

- букварь


Аманун

- аман


- здоровье
Заманун

- заман


- время, эпоха
Дафтарун

- дәптер

- тетрадь
Дуниа

- дүние


- мир
Дукканун

- дүкен


- лавка, магазин
Исмун

- есім


- имя
Каламун

- қалам


- ручка
Маджлесун

- мәжіліс

- собрание
Мүлкін

- мүлік


- имущество
Мумкинун

- мүмкін

- возможно
Сабунун

- сабын


- мыло
Сабрун

- сабыр


- терпение
Сафарун

- сапар


- путь, дорога
Табиғатун

- табиғат

- природа
Табибун

- тәуіп


- лекарь
Шартун

- шарт


- условие
Хабарун

- хабар


- известие
Хиарун

- қияр


- огурец
Хукуматун

- өкімет

- правительство
2. Некоторые тюркизмы в русском языке

Алтын


- алтын

- золото
Беркут

- бүркіт

Богатырь

- батыр

- герой
Булат

- болат

- сталь
Буран

- боран

- метель
Деньги

- теңге

- монета
Ералаш

- аралас

- смесь
Караван

- керуен

Қарандаш

- қаратас

- черный камень


Карагач

- қарағаш

- черное дерево
Каракум

- қарақұм

- черный песок
Каракурт

- қарақұрт

- черное насекомое
Кавардак

- қуырдақ

- поджарка из мяса
Кызылкум

- қызылқұм

- красный песок
Курган

- қорған, қорғану

- защищаться
Кушак

- құшақтау

- обнимать
Очаг

- ошақ

Серьга

- сырға



Тимур

- темір


- железо
Чабан

- шопан

ақын, айтыс, домбыра, сель, туман и др.

Литература

1. Қазақстан Республикасының Конституциясы. А., 1995

2. Ресми қарым-қатынас тілі: Қазақ тілі бағдарламасы. Астана, 1998. Программа казахского языка для официально-делового общения.

3. Ақанова Д.Х., Алдашева А.М., Қадашева Қ.Қ., Сүлейменова Ә.Д., Қазақ тілі. Өрнектер және кестелер. «Арман баспасы», 2003 ж.

4. Бектуров Ш.К., Бектурова А.Ш. Карманный самоучитель казахского языка. Алматы, 1997.

5. Библиография ученых Казахстана. Алматы, Институт философии и политологии, 2001 ж.

6. Болашаққа батыл қадам. «Солтүстік Қазақстан» газеті, 28 ақпан, 2005 ж.

7. Жанайдаров О. Менің елім – Қазақстан. Алматы: «Балауса баспасы», 2003.

8. Қазақстан – Ресей: ынтымақтастықты арттырудағы шекаралас аймақтардың үлесі, «Солтүстік Қазақстан» газеті, 23 мамыр, 2005 ж.

9. Қамзебаева Р.Е. Грамматикалық минимум. Алматы, 2004.

10. Мұрзалина Б., Нұркеева С., Нұрғазина Г., Сағындықова М., Байтасова С. Учебное пособие для интенсивного обучения казахскому языку. Алматы, Ана тілі, 1998.

11. Сариева К. Қазақ тілі. Алматы, «Білім», 2000.

12. Тамыры терең достық. «Солтүстік Қазақстан» газеті, 30 наурыз, 2005.

13. Хан ордасы орнайды! «Солтүстік Қазақстан» газеті, 25 наурыз, 2005.

14. Меморандумға қол қойылды! «Солтүстік Қазақстан» газеті, 25 мамыр, 2005 ж.

15. Ұрпаққа үлгі достық. «Солтүстік Қазақстан» газеті, 25 мамыр, 2005 ж.

С О Д Е Р Ж А Н И Е


Предисловие

5
Вводный курс

10
Особенности казахского языка

11
Личные местоимения

16
Общие вопросы о делах, обстоятельствах

17
Множественное число существительных

20
Вопросительные предложения

21
Регрессивная ассимиляция

24
Притяжательная форма существительных

25
Имя числительное

27
Дни недели. Месяцы.

29
Местный падеж

30
Знакомство

33
Настоящее время глагола

35
Исходный падеж

40
Дательный падеж

42
Сложная форма настоящего времени

44
Время. Часы.

48
Формы выражения «давай попробуем…»

51
Словообразование

52
Творительный падеж

53
Поздравления

55
Наречие

57
Степени сравнения прилагательных и наречий

59
Модальные слова

60
Частицы.

62
Местоимение

62
Союзы

63
Будущее время глагола

64
Благословение

65
Мой рабочий день

66
Формула выражения намерения

68
Обращения

70
Личные окончания именных частей речи (образование личных форм).

71
Комплексный тест

75
Реплики согласия, несогласия

77
Рабочее место

78
Квартира

80
Юрта

82
Моя семья

85
Рабочая неделя

87
Что я могу делать?

88
Перед началом работы. После работы

90
Винительный падеж

91
Очевидное прошедшее время глагола

92
Продукты. Продуктовый магазин.

94
На базаре. Овощи, фрукты, ягоды.

96
Как добраться до определенного места

97
Ориентация в городе

99
Транспорт

100
Времена года

101
Родительный падеж существительных

102
Столовая

105
Поездка

107
Части тела

108
Условное наклонение

109
Желательное наклонение

110
В поликлинике

111
Свободное время. Музыка. Театр. Просмотр теле передач

113
Спорт

115
В книжном магазине

116
В библиотеке

117
У газетного киоска

118
Почтовое отделение

119
Разговор по телефону

119
Таможня

122
Северо-Казахстанская область

122
Наш город

132
Казахстанско-российские отношения

135
Ағынтай батыр

138
Карасай батыр

138
Кожаберген жырау

139
Магжан Жумабаев

139
Сабит Муканов.

141
Габит Мусрепов

141
И.Шухов.

142
Е.Букетов

142
Республика Казахстан

145
Астана

147
Государственные символы РК

151
Политическая система Республики Казахстан

153
Система образования Республики Казахстан

154
Конституция Республики Казахстан

155
Президент

156
Казахстан – 2030

157
Вооруженные силы Республики Казахстан

157
Абылай хан

159
Ш.Уалиханов

160
А.Кунанбаев

161
Ы.Алтынсарин

162
Казахстанцы в Великой Отечественной войне

162
Награды Республики Казахстан

165
Партии Республики Казахстан

169
Казахский язык

173
Деловые бумаги

176
Пословицы-поговорки

181
Фразеологизмы

184
Арабизмы, тюркизмы в казахском языке

185
Использованная литература

187
Содержание

189


Т.А. САУЫТОВА, Р.Н. ЖОЛДЫБАЕВА

Бұрын қазақ тілін оқымаған ересектерге арналған


ҚАЗАҚ ТІЛІ
для взрослых, ранее не изучавших казахский язык.

Теруге 10.08. 2005 ж. берілді


Басуға 17.04. 2006 жылы қол қойылды
Офсеттік басылым. Әріп түрі «Arial KKEK». Пішімі 60х90, 1/32, көлемі 4,5 баспа табақ. Тапсырыс № 3105. Таралымы 10 000 дана. Бағасы келісім бойынша.
Қазақстан Республикасы, Солтүстік Қазақстан облысы, Петропавл қаласы, Қазақстан Конституциясы көшесі, 11, «Полиграфия» АҚ, 2006 ж.

Отдано в набор 10.08.2005 г.


Подписано в печать 17.04.2006 г.
Печать офсетная. Шрифт «Ариел ККЕК». Формат 60х90, 1/32, Усл. Печ. 4,5. Заказ № 3105. Тираж 10 000 экз. Цена договорная
Республика Казахстан, Северо-Казахстанская область, г.Петропавловск, ул.Конституции Казахстана, 11, АО «Полиграфия» 2006 г.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет