Есеп Дәріханада бөлмелерін дезинфекциялау құралдарымен жоспарлы өңдеу жүргізілді 1 сҧрақ: Орындалған дезинфекцияның тиімділігін тексеру ҥшін қандай



бет3/3
Дата19.05.2022
өлшемі35.31 Kb.
#457908
1   2   3
микро 9 апта-1

Принципі. Диско-диффузиялық әдіспен сезімталдықты анықтау кезінде қоздырғыштың таза дақылдарын қоректік агарға (Мюллер-Хинтон), мысалы, стандартталған суспензияға (108 КОЕ/мл) суланған тампонмен себеді. Инокуляциядан кейін 15 минуттан кешіктірмей қоректік ортаның бетіне концентрация градиентін жасай отырып, агарға диффундирлейтін антибиотиктер (антимикотиктер) бар дискілер жағылады. Диаметрі 90 мм кесе 6-8 дискіні біркелкі төсейді. Термостатта инкубациялаудан кейін дискілер айналасындағы өсудің кідіріс аймағының диаметрін өлшейді және арнайы кестелер бойынша сол немесе өзге антибиотикке (антимикотикаға) сезімталдық дәрежесін анықтайды.


Анатоксиндер-Молекулалық вакциналардың түріне күл, сіpеспе, ботулизм, газды гангренанын коздырушыарат анатоксиндері жатады.


Алу - Анатоксин алудың принципіне негізінде токсинді 0,4 пайызды формалин iriндісімен з1 градус жылылықта 3-4 жума өндеген кезде токсин улыгын жогалтып антигендк п. имуногендік қасиетін сақтап қалуы жатады. Алынған анатоксинді тазартып оган адъювант косады. Анатоксиннің өлшемі спецификалық антитоксинмен байланыстырушы (ЕC), немесе флокуляцилаитын Sipлік көрсеткішпен (Lt) ecептеледі. Анатоксин өте тиімді вакциналар түріне жатады. Мысалы, ктле, cipecпеге қарсы анатоксинді егу арқылы осындай aурулар саны курт темендеп эпидемия пайда Кауп жойылған. Тазартылған анатоксин тері астына, не бұлшық ет ішіне егіледі.
Медицинальқ тәжірибеде адсорбирленген анатоксиндер колданылады: адсорбирленген күл анатоксины (АК), адсорбирленген тырыспа анатоксины (AT), адсорбирленген күл-тырыспалық анатоксин (АКТ), адсорбирленген стафилококкты анатоксин.

Вакцина- Вакцина деген термин француз тілінен vacca — сиыр деп аударылады. Ол сөзді әдебиетке кіргізген Л.Пастер болатын. Өйткені ағылшын галымы Э.Дженнер сиыр шешегін ең алгаш адамга егіп, ол адамды ayрудан қорғаn калғандығы үшін вакцина деп атаған. Вакциналарды көбінесе аурудың спецификалық алдын алуга, кейбір кезде емдеуге колданады. Вакциналық әсер туғызатын заттар саннына төменгілер жатады: патогендігінен арылтып иммуногендігі сақталған, элсіретілген тірі микробтар; бірнеше тәсіл түрімен белсенділігі жойылған микробтардың бүтін жасушалары, не вирустардын белшектері, ягни өлі вакциналар; микробтардан алынған субжасушалық атигендерінің косындысы (протективті антигендер); ayрудың патогенезінде басты рөл атқаратын арнайы антигендік қасиеті бар микробтардың метаболиті (токсин-анатоксин); химиялық, не биологиялық синтезі тәсілімен алынған молекулалық антигендер, оның ішінде микробтардың рекомбинантты штамдарынан алынған табиғи антигендерге ұксас антигендер. Вакцина күрделі құрлылымды ИБП. Оның құрамына тұрақтатушылар, консерванттар, адъюванттар кіреді. Вакциналардың тегіне, сипатына және дайындау әдісіне байланысты жүйеленуі


вакциндыпрофилактиканың жетістігі тек кана вакцинаның сапасынан емес, сонымен катар қанша немесе кауіп-қатерлі тоттапы адамдардын санын қамтыуына байланыеты. Вакцинациялауды e ery cкарификациялау) эдісімен бір сагатта 20 адамды егуге, терінің астына шприЦпен - 30-40 адам егуге, ал инесіз инъектормен- 1200 адам шамасында егуге болады. Bакциндыпрофилактикада қыска мерзімнің ішінде көп адам санын егуге болатын зор енімділігі бар спдер колданылады. Ол тәсілдер жаппай вакцинациалау тәсілі деп аталады (А.Воробьев, В.Лебе- динскии). Тәсілдіерге жататындар: инесіз егу, пероралдык (ауыз куысы арқылы) және аэрозолдық. hhес3 тосіл -пистолет (тапанша) тәрізді инесіз инъекторларды қолдануга негізделген. Аспап ішінле жогаргы денңгейлі қысым тудырылып суйык вакцинаның жіңішке агысы құрылып вакцинаның керекті елшемі белгіленген тереңдікке (тері бетіне, тері астына, бұлшық ет ішіне) еңгізіледі. Аспаптың бірнеше бар. Жаксы ұйымдастырылган науканда бір сагаттың ішінде 1200 адамды вакцинациялауга болады.


Пероралдык (ауыз қуысы аркылы) тәсіл-шапшаң, жеңіл, қолайлы, табиги жолга сәйкес тосіл болып саналады, Өйткені, ол ешкандай зорлыксыз адамның сырт қабығын бұзоай, қысқа мезгілде кеп адамдарды вакцинациялауға мүмкіншілік береді. Мысалы, бір бригада бір сағаттың шнде, қандай жагдайда болмасын (поликлиникада, үйде, вокзалда, поезда, ушақта т.б.), ешкандай асептика ережелерін сактамай, медициналык заттарды көп шығындамай (спирт, иод, шприц, мақта), электркуатын және арнайы үй-жайды талап етпей 1500 адамды вакцинациялайды. енімділігі бір бригада жүмыскерлерінің бір сағатта вакцинациялаган адам санына тәуелді. Мысалы, тері Бірак, пероралдық жолмен колданылатын вакциналар санаулы (полиомиелит, кара шешек, оба, энцефалитке карсы вакциналар). Соган қарамастан, болашақта вакцинаның ондай түрін ойлап табу мүмкіншілігі өте зор. Ас корыту жүйесінің қай жерінде антигендердің сорылынуына байланысты вакциналардың дәрілік түрі бірнешеу: сұйық, таблетка, драже. Кейінгі уақытта суппозитор ретінде жасалынган тік шек, немесе қынап арқылы аппиликация түрінде колданылатын вакциналарга назар аударылып отыр. Олар тек кана жергілікті емес,сонымен қатар бүкіл организмнің иммунитетін тудырады. Пероралдық вакциналар кей уақытта мукозалдық деп аталынады.


Аэрозолдық тәсіл - тыныс жолдары арқылы сұйық, не кұргақ аерозолдарды шаңдатып еңгізіуге негізделген. Ол үшін адамдарды жабық бөлмеге отыргызып арнайы аспаппен вакцинаның есепті өлшемін шаңдатып, белгілі уақытка дейін ұстайды. Вакцинаның арозолы тыныс жолдары арқылы организмнің ішкі ортасына кіріп жергілікті жэне жалпы иммунитетті қамтамасыз етеді. Тәсілдің өнімділігі - бір бригада бір сагат ішінде 600-800 адамды вакцинациялайды. Тәсілдің күрделігі: шаңдататын аспап, электркуаты керек; шаңдатқан вакцинаның өлшемі әрбір жеке баска бір қалыпты емес; вакцинаның бөлмеден тыс шыгуы мүмкін; бөлмені келесіде пайдалану ушін оны алгашкы вакцинаның қалдыгынан тазарту керек т.б. Жогарыда келтірілген жагдайлардың себеттерінен бұл тәсіл резервтік болып саналады, сондықтан тек қана қауіпті эпидемиологиялық жагдайда қолданылады. Кейбір аурулар түрінде танау куысы арқылы аппликация тәсілімен вакцинациялау жургізіледі (тумаукызылша,т.б.)


Адьюванттар- Адъованттар Жоғарыда айтылғандай вакциналардың иммуногендік дәрежесін кетермелеу ушін адыованттар колданылады (лат. adjuvant - көмекші). Адъювант ретінде минералдық сорбенттер, полимерлі заттар. курделі химиялық қосындылар (ЛПС, мурамилпептид); бактериялар мен оның компопенттірі (мысалы Фрейнд адъювантына қосатын БЦЖ -ның сорындысы); қабыну тудыратын заттар (сапонин, скипидар) колданылады. Жоғарыда айтылғанға сәйкес адъюванттардың барлық түрі организмге бегде загтар болып келіп, әртүрлі тектен және құрамнан тұрады, ал ұксастыгына қарай-олардын барлық түрі антигенң иммуногендігін күшейтеді. Адъюванттардың әсер ету механизімі өте күрделі. Олар антигенге де агзаrа да әсерін тигізеді. Антигенің молекуласын ұлғайтып, ерітілетін антигендерді корпускулярлыкка айландырады. Соның нәтижесінде олардың фагоциттермен өнделуі және баска иммунды жауапты жасушалармен өзара қатынасқа түсуі жеңілдейді. Сонымен қатар, антигендер организмге енген жерінде фибринозды капсуласы бар қабыну тудырып, антиген көп уақытка дейін сакталып, антигендік тітркендірудің уақытын ұзартады. Сондықтан, адъювант косылган вакциналарды «деполанган» («сакталған») деп атайды. Адъюванттар иммунитеттің Т-, В-, А -жүйелерін тікелей демейді және де организмнің корғаныс ақуыздарының түзілуін үдетеді. Адъювант антигендердің иммуногендік касиетінің дәрежесін бірнеше сатыға көтереді.
Алдабергенов Бейбарыс ТФП-19-002-1К

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет