Есептеуіш техниканы жµндеу жєне техникалыќ ќызмет кµрсету


Қазіргі электрондық есептеуіш техникасының пайда болуы



Pdf көрінісі
бет4/113
Дата18.10.2022
өлшемі5.94 Mb.
#462888
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   113
medeshova-komputer-architekt

1.2 Қазіргі электрондық есептеуіш техникасының пайда болуы 
ХХ ғасырдың 30-жылдарында басталған релелік машинаны 
қҧрастыру ісі басталып, американдық математик, физик Говарда 
Айкеннің жетекшілігімен IBM (International Business Machines) 
фирмасында 1944 жылы Бэббидж идеясын жҥзеге асыратын «Марк-1» 
(ҧзындығы 17 м, салмағы 5 тонна, 75 000 электронды шам, 3000 
механикалық реле, кӛбейту – 3 секунд, бӛлу – 12 секунд) машинасын 
іске қосумен аяқталды. Алайда, релелік машиналарды кӛп уақыт 
ӛтпей ӛнімділігі мен сенімділігі жоғары электрондық машиналар 
алмастырды. Мҧндай есептеуіш техникасы саласындағы тӛңкерістің 
АҚШ, Германия, Ҧлыбритания, КСРО елдерінде бір мезгілде жҥруі 
физикада электрондық шамдардың пайда болуымен байланысты. Бҧл 
уақытта электрондық шамдар радиотехникада ақпаратты ӛңдеу және 
сақтау ҥшін жаппай қолданылды.
1.12-сурет. Говард Айкен (1900-1973) және «Марк-1» 
Алғашқы ЭЕМ АҚШ-та 1945-1946 жылдары ENIAC деген атаумен (ол 


11 
«Electronic Numerical Integrator and Calculator» сӛздерінің бастапқы 
әріптерінен қҧралған, аудармасы «электронды-сандық интегратор мен 
есептеуіш») аталып, іске қосылды. Ол 30-жылдары басталған
Джордж Атанасовтың жҧмысын жалғастырған Джон Моучли мен 
Преспер Эккерт басшылығымен қҧрастырылды. Бҧл машина
ҧзындығы 26 м, салмағы 35 тонна, қосу – 1/5000 сек, бӛлу – 1/300 сек, 
ондық санау жҥйесі 10-разрядты сандар, басты қиындығы – 
бағдарламаларды енгізу, 40 тақтадан тҧрды, онда 18000 электрондық 
шам, 1500 реле болған. Оның электр энергиясын тҧтыну қуаты 150 
кВт қҧрады, ал бҧл кішігірім зауытты қамтамасыз етуге жарамды 
болатын. 
1.13-сурет. Дж. Моучли және П. Эккерт 
Электрондық 
есептеуіш 
техникасын 
қҧрастырумен 
Ҧлыбританияда математик, алгоритмдер теориясы мен кодтау 
теориясына ҥлкен ҥлес қосқан Аллана Тьюринг айналысты. 1936 
жылы А. Тьюрингтің алгоритмдік әмбебап есептеу қҧрылғысы 
бойынша теориялық жҧмысы жҧртшылыққа жарияланса, 1944 жылы 
«Колосс» машинасы іске қосылды.
Бірнеше елде қатар ЭЕМ-ы дҥниеге келгенімен, барлық
қҧрастырушыларды машина жадында бағдарламаның сақталмауы мен 
ол бағдарламаларды сыртқы қҧрылғылардың кӛмегімен терудің 
қиындығы толғандырды.
Электрондық 
есептеуіш 
техникасының 
теориясы 
мен 
практикасын жасаудың алғашқы кезеңінде американдық математик 
Джон фон Нейманның қосқан ҥлесі зор. Ол ЭЕМ-нің классикалық 
архитектурасына айналған «фон Нейман қағидаларын» ҧсынды. 
Компьютердің 
архитектурасы 
Джон 
фон 
Нейман 
ҧсынған 
қағидаларды басшылыққа алып қҧрылған және бҧл қағидалар әлі 
кҥнге дейін ӛз кҥшін жойған жоқ. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   113




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет