Еуропалық экономикалық комиссия экологиялық саясат жөнінддегі комитет



Pdf көрінісі
бет82/195
Дата22.11.2022
өлшемі4.05 Mb.
#465412
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   195
kazakhstanII.KAZ

3.5 
Экологиялық білім 
 
Мектепке дейінгі жəне мектеп білімі
2001 ж. мектепке дейінгі білім беруде міндетті талап бойынша экология мəселелері кіргізілді. 
Қазақстанда жыл сайын үш жасар балаларға экология бойынша жиырма төрт жəне төрт жастан 
алты жасқа дейінгі балаларға қырық сегіз сағат сабақ өткізіледі. Осыған сəйкес экологиялық 
бағдарламалар жасалды; мектепке дейінгі мекемелердегі мұғалімдердің бағдарламаларына 
экологиялық мəселелер қосылды.
Қазақстан жаратылыстану, биология, география, химия жəне физика пəндері бойынша мектеп 
курстарына нақты экологиялық мəселелер енгізу арқылы оқушылар арасында экологиялық 
білім жүргізуді жүзеге асырады. Осы мəселелердің қоғамдық ғылымдар жөніндегі курстарға 
енгізілгендігі туралы айғақ жоқ. Экология өз бетінше факультатив ретінде өткізіледі. 
Мектептерде экологиялық білім беруге байланысты тұжырымдамалық əдістің болмауы мектеп 
бітірушілерінің қоршаған орта туралы біртұтас білімі туралы түсінігі бар екендігі жөнінен 
күмəн туғызуға негіз болады. Экологиялық пəндерді тереңдетіп оқыту бірнеше мектептерге 
ғана ұсынылған.
Кəсіби жəне жоғары білім 
Экология жөніндегі курс Қазақстанның бірде бір орта-техникалық білім беру мекемелерінің 
оқу жоспарына енгізілмеген. Республикада қоршаған ортаны қорғау саласына қатысты 
мамандар даярлайтын кəсіби-техникалық мекеме жоқ.
Экология барлық жоғары оқу орындарында міндетті оқыту пəніне айналған. Дегенмен басқа 
міндетті пəндермен салыстырғанда, экология пəні бойынша семестр соңында сынақ немесе 
емтихан тапсыру міндеті жүктелмейді, бұл түсінікті себептер бойынша студенттердің көп күш 
жұмсауын қажет етпейді. ҚОҚМ курс пəнін аяқтаған соң емтихан тапсыру қажетті болатындай 
тұрақты даму жөніндегі курсқа айналдырып, өзгерткісі келеді.
Мамандандырылған экологиялық оқу бағдарламалары қатары да бар, «Экология», «Өмір 
қызметі мен қоршаған ортаны қорғау» жəне «Су ресурстар жəне суды қолдану» тақырыптары. 
Мұндай тақырыптар Республиканың шамамен тек отыз ЖОО ғана өткізіледі. Экологиялық 
менеджмент, экологиялық құқық жəне экологиялық бақылау сияқты маңызды пəндер бойынша 
осы күнге дейін оқу бағдарламалары жасалмаған. Жоғарыда аталған пəндер бойынша 
дайындықтың болмауына қарай, мемлекеттік жəне жекеше секторларда өнеркəсіптің қарқынды 
дамып келе жатқан экологиялық зиянды саласы, мемлекет ретіндегі ҚР мұқтаж болып отырған 
арнайы мамандардың жетіспейтіндігі сезіледі.


82
 
 
 
 
I Бөлім: Саясат жасау, жоспарлау жəне жүзеге асыру 
Біліктілікті арттыру 
ҚОҚМ ақпараттық-талдау орталығының экология жөніндегі мамандардың біліктілігін 
арттырудағы озық мекеме болып есептеледі. 2005 ж. бастап осы аталған мекеменің 
басшылығымен жұмысты қоршаған ортаны қорғау жəне табиғатты қолдану саласындағы қайта 
даярлау жəне біліктілікті арттыру жөніндегі Орталық атқарады. 2005 жəне 2007 жж. осы 
орталық мемлекеттік экологиялық инспекция, экологиялық рұқсат беру жүйесі, аудит, 
сақтандыру жəне табиғатты тиімді қолдану туралы бес күндік арнайы курстардан өткен 900-ге 
жуық мамандар даярлады. Оқытудан өткен мамандар – бұлар, ең алдымен, ҚОҚМ 
қызметкерлері. Бұған қоса, Қазақстандық экология жəне ауа райы ғылыми-зерттеу институты 
кəсіпорындарға арналған озон қабатын бұзушы заттарға қатысты арнайы тақырыптар бойынша 
курстар өткізіп келеді. Мемлекеттік басқару Академиясы, қызметкерлерді қайта даярлау 
жөніндегі бас мекеменің басшылығы өздерінің бағдарламасына экология туралы пəн енгізді.
Мемлекеттік биліктің бірде бір органы үлкендердің бейресми жəне арнайы емес негіздегі білім 
алуы үшін тікелей жауап бермейді. Білім алудың осындай түрлерін ҮЕҰ жəне Орталық 
Азияның Аймақтық экологиялық орталығы (ОААЭО) жүзеге асырады. Олардың жобалары
басым жағдайда, сыртқы донорлардың салымдарының мөлшеріне байланысты болады, осыған 
орай олар қысқа мерзімді сипатқа ие.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   195




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет