Эдхократия - бу ҳам
бошқариш усули, ташкилий
дизайн (эстетик раем). Бунда энг муҳим бштимдон-
лик ва у ўта юқори баҳоланади. Бошқаришда қўйшт-
ган мақсадга қараб кучли назорат қилинади. Мақсад-
ларга эришиш воситалари
ижрочилар томонидан тан-
ланади. Ҳар бир киши ўз ҳаракатига ўзи жавоб беради,
кимда ким муваффақиятга эришса, у рағбатланти-
рилади. Эдхократик ташкилотларда индивид ташқа-
ридан кучли таъсир остида бўлади,
гурухдар иши
билан ва улар билан ишдаги ҳамкорлиги туфайли
ташқи таъсир бир оз камайиши мумкин. Таваккал-
лик, рағбатлантириш каби қатнашувчилар орасида
бўлинади.
Юқорида матрицали ёки матрицали департамен-
тизация андозасида
тузилган ташкилотлар асосан
неъматларни ва натижаларни ҳисобга олган. Одатда
матрицали ташкилот чизиқли-функционал ва диви-
зионал ташкилотлар комбинациясидир. Аммо бундай
ёндашишда муҳим ўзгарувчилар, масалан,
ҳудуд, бо
зор ва истеъмолчи билан ташкилотдаги ишлар бирла-
шади. Оқибатда, кўп ўлчамли ташкилотлар пайдо бўла-
ди.
Кўпўлчамли ташкилотнинг асоси мухтор ишчи гу-
руҳдир, бир вақтда учта вазифани бажаради:
— ишлаб чиқариш
фаолиятини зарур неъматлар
билан таьминлаш;
— муайян истеъмолчи, бозор ёки худуд учун маҳ-
сулот ишлаб чиқаради ёки хизмат кўрсатади;
— аниқ истеъмолчига хизмат кўрсатиш, аниқ бо-
зорда ривожланиш ёки
кириб бориш, муайян ҳудуд
доирасида операциялар ўтказиш.
Бажарадиган масалалари бўйича муҳтор гурухдар
одатда фойда маркази мақомини оладилар, баъзи
ҳолатларда ўзига мустақил компания бўлиши мум
кин. Аммо
и к к и
ҳолатда ҳам улар у ёки бу йўл
билан
корпоратив солиққа тортиладилар.
Кўпўлчамли таш килотда бўлинмалар бюджети
бўлинманинг ўзи ишлаб чиқади, ташкилот раҳбария-
ти уларга фақат сармоя киритади ва қарзга пул бе
ради.
157
www.ziyouz.com kutubxonasi
Кўпўлчамли ташкилотнинг кўпгина афзалликла-
рига қарамай улар фаолиятини қониқтирувчи тузил
ма тузиш қийин. Кўпгина мутахассисларнинг ф икри
ча, улар ишига тааллуқли муаммоларни ечишда таш
килот аъзоларининг ўзига қатнашиш ҳуқуқи берилса
ушбу муаммо ҳал қилинади. «Бошқаришда ходимлар-
нинг қатнашиши» муҳим бўлиб,
ундан келиб чиқиб
Достарыңызбен бөлісу: