Факультеті: Журналистика Кафедрасы: Баспасөз және Электронды бақ Тақырыбы
Мәдениет морфологиясы және Құндылықтар
жүктеу/скачать 91.63 Kb.
|
| Мәдениет морфологиясы және Құндылықтар.
Ағартушылық дәуірінде ол жоғары және барлығы мойындаған жетістікті мерекеледі. Буржуазиялық дәуірде дене артықшылығының, ақыл-ойдың және рухани әсемдіктің үйлесімдігі сияқты қасиеттер жедел белең ала бастады. Өнерде еркектер мен әйелдердің ең алдымен кемеліне келген кезі жоғары бағаланды. XX ғасырда Еуропа мәдениетінде адам тәнінің ақталуы, адамның соматикалық бастауын (сома, грек тілінде — организм денесі, тірі заттың, бейне бір жыныстық клеткаларында, орналасқан, өлмейтін, өзгермейтін тұқым қуалаушылық қасиеті) жетілдіретін әр түрлі мектептер дүниеге келді.Адамдардың назарын,уақытын,қаржысын өзіне аударған ең көп тараған түріне спорт жатады. Айта кеткен жөн,спорттың барлық түрлері олармен шұғылданушылар және жанкүйерлер болып бөлінеді және бұл оның айрықша сипаты. Егер бірінші топтағылар тән мәдениетімен шұғылдану тәжірибесіне тікелей енсе, ал екіншілері барлық уақытта спорттық мақсатқа қатысы бар деп те айтуға болмайтын жанама түрде қатысады.Әлеуметтік құндылықтар: әлеуметтік орны, дәрежесі, байлық, мамандық, от басы, сабырлылық, кәсіпқойлық, тәртіп, тәуекелге бел байлаушылық, әлеуметтік теңдік, жыныс теңдігі, үлкенге немесе болашаққа бағытталғандық, ұлттық теңдік.Байлық. Материалдық байлықты мойындамау бағыты кез-келген қоғамда кездесе бермейді, тек қана арнайы ниеттестіктен өткен және қанағат етерлік өмір кешуге қалыпты бағыт алған қоғамда кездеседі. Мәдениеттану - гуманитарлық пән, ешкім де оған шүбә келтіре қоймайды. Дегенмен біртұтас, бірыңғай мәдениеттану теориясы әзірге толық қалыптасқан жоқ, сол себептен осы уақытқа дейін мәдениет туралы теория жеке концепциялар түрінде, не сол мәдениеттанумамандарының белгілі бір жүйеге ыңғайланған құрылымдары тұрғысында көрінуде. Мұның өзі мәдениеттану ғылымының елеулі ерекшелігін көрсетеді.Бүгінгі таңда мәдениеттану өзінің пәні мен тәсілін анықтап, екі аяғынан қаз тұру дәуірін басынан кешіруде. Оның әлі ғылыми пән ретінде теориялық кәмелетке жеткен бейнесі толығынан көріне қойған жоқ. Кәзіргі ізденістер мәдениеттанудың философиямен тығыз байланыстылығының дәлелі және сол философияның «қамқорлық» шеңберінен босанып, өзіндік қырынан білімнің жаңа саласына айнала бастауының айғағы,Мәдениеттанудың өзіндік ерекше білімдер жүйесі тұрғысынан көрсететін дәлелдер аз емес. Оған мысал ретінде кәзіргі заман мәдениетіндегі құбылыстарды алуға болады: Бұл жағдайда, артық байлықтың жоқтығы, одан бас тартумен толықтырылған. Мұндай байлықтан бас тартатын әдет-ғұрыпты потлач деп атайды. Мысалы, кейбір тайпаларда көп жылдар бойы жинаған артық заттарды өртеп жіберу салты бар.Дегенмен, байлық, шаруашылықтың сипатына тәуелді, ал оған дегендегі қатынас сол қоғамға тән әлеуметтік-мәдени факторларға байланысты. Көшпенді халықтардың ең басты байлығы — мал, отырықшы шаруалардың — жер, ал феодалдық қоғамда жеке адамның мәртебесі оның өмір салтын паш ететін байлыққа тікелей байланысты болады. Байлық құндылық ретінде басқа бағыттармен қайшылыққа келуі мүмкін. Бүкіл әлемдік көркемөнерлік мәдениетте тұрақты түрде байлыққа тікелей моральдық теріс қатынас бар. Әділдік жолмен жиналмаған байлық азғырылады да, дәулетін, жиған-тергенін қоғамдық мақсатқа жұмсаған байлардың іс-қимылдары мақұлданады. Оның үстіне байлықты көпшілік жағдайда сараңдық пен жауыздыққа баламаласа, ал кедейшілікті өзара көмекпен және шын аштықпен байланыстырады. жүктеу/скачать 91.63 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|