Факультеті: Журналистика Кафедрасы: Баспасөз және Электронды бақ Тақырыбы
жүктеу/скачать 91.63 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мәдени морфологияның формаларының көптүрлілігі мен мәдениеттің күрделі құрылымы
| Құндылықтар түрлері.
*Саяси құндылықтар: сөз еркіндігі, азаматтық, бейбітшілік. *Моральдық құндылықтар: жақсылық, игілік, махаббат, борыш, намыс, шыншылдық, адал ниеттілік, парасаттылық, берілгенділік, өзара көмектесу, әділеттілік, үлкенге ізеттілік және балаларға әлеуметтік ілтипаттылық. *Діни құндылықгар: құдай, сенім, кұтқарылу, рахат, рәсім, мешіт. *Қоғамды қадірлеу: еңбекқорлық, патриотизм, қол жеткізе білу қабілеттілігі, қоғам өміріне белсенді қатынасу, жоғары локальдық (мемлекеттің интернациональдылық) бағытталу. *Эстетикалық құндылықтар: әсемдік (немесе эстетикалық сиықсыздық), идеал, стиль, үйлесімдік, дәстүрге бағыну, жаңалық, ерекше мәдениет, сырттан енгізілген модаға еліктеу. Мәдени морфологияның формаларының көптүрлілігі мен мәдениеттің күрделі құрылымы Мәдениеттің сан-салалығы, ол шешетін міндеттердің әр түрлілігі оның сан алуан компоненттері мен бөлімдерін құрайтын құрылымды күрделендіре түседі.Мәдениетті әлеуметтік қызметтің бір түрі ретінде қарастырғанда мынадай екі ерекшелік байқалады:Мәдениетті нормалардың, әдістердің, рәсімдердің жиынтық процесі ретінде қарастыратын субъектілік, қызметтік ерекшелік;Мәдениетті мәдени процестің, шығармашылық қызметтің белгілі бір қортындысы, нәтижесі ретінде қарастыратын объектілік, құндылықтық көзқарас:Бұл жағдайда мәдениет материалдық және рухани құндылықтардың тарихи қалыптасқан жүйесі ретінде көрінеді.Мәдениет әлемі екі қосалқы жүйеге бөлінеді: материалдық және рухани құндылықтар; — мәдениеттің материалдықтұрпатына әдеттетехниканың, еңбектің, тұрғын үйдің жағдайы, киімнің сипаты, сондай – ақ мемлекеттік жүйе, сот өндірісі,армия білім жүйесі сияқты организмдер жатады; — мәдениеттің рухани көрінісіне ғылым жетістіктері, өнегелік, өнер, дін, құқықтық және саяси сана, тиісті идеялар,нормалар, теориялар жатады.Мәдениеттің құрылымы оның тиімділік, жүйелелік деңгейі тұрғысынан берілуі мүмкін. Осы көзқарас тұрғысынан ол екі қосалқы жүйеге бөлінеді: — ғылыми, тиімділігі жоғары, теориялық сана; — әдеттегі, жүйесіз, қасқағым сәттік сана, онда көңіл-күй сәттерінің, нанымның ролі орасан зор.Мәдениет жеке-дара емес. Ол әрқашанда басқа мәдениеттер мен байланыса отырып тіршілік етеді. Әрі соның нәтижесінде жетістіктерге де жетеді. Осы орайда Э.Гуссерльдің “Философия және еуропалық адамзаттың дағдарысындағы” мынандай жолдары еске түседі. “Мәдениеттің мазмұны адамзат өмір сүруінің бірлескен тәжірибесімен анықталады”. Расында, мәдениет дегеніміз адаммен қатарласа өмір сүру мүмкішілігінің табиғи тәсілі. Әрбір мәдениет басқа мәдениет тәжірибесін өзіне парапар, лайықты деп қана қарастырмай, өзіндік болмысты кеңейту, ұлғайту мүмкіншілігі деп теқарастырғаны жөн. Мәдениеттер сұхбаты мәдениеттерді байытады, өйткені “Басқа-менің шегім емес, менің басқа мүмкішілігім” мұндай қоғамда қағида болмасын, мәдени-әлеуметтік өзімшілдікке жол бермейді. Олай болатын болса, бүгінгі таңда өркениет аралық, халықаралық, ұлтаралық және т.б. шиеленістерді тежеудің бірден-бір пәрменді құралы мәдениеттер сұхбаты болып отыр. Мәдениет шынайы адамдық құбылыс, адам бар да мәдениет бар. Адам о, баста өз-өзімен ғана шектеле алмайды, қашанда өзінің нақты болмасынан құбылысының мәнін ашуға көмектеседі. Ал мәдениеттің мәні оның болмыстық сұхбаттылығында, әмбебаптылығында. “Мәдениет жеке адам ретінде тұлғаландырылғанда, ал мәдениеттер қарым-қатынасы жеке тұлғалар қарымқатынасы ретінде қарасытырылғанда ғана мәдениет шынайы мәдениет болып есептеледі.“Белгі” – сезіммен қабылданатын, басқа бір зат, құбылыс, қатынастың өкілі түрінде көретін нәрсе. Белгі – ақпараты қабылдау, сақтау, өңдеу және беру үшін қолданылады. Контекстке байланысты әр түрлі түсіндірілетін және көп мағыналы таңбаға қарағанда белгінің кесімді анықталған бір мағынасы бар.Тілдік және тілдік емес белгілерді ажыратады. Тілдік белгілер бір-біріне тәуелсіз емес және белгілі бір құрастыру, түсіну және қолдау ережелеріне сай тұтастықты қалыптастырады. Нәрсе туралы ақпаратты сол нәрсені қабілеттілігі абстарктыұғымдық ойлаумен байланысты адамзаттың мәдени тарихындағы маңызды жетістік болды. Көркем мәдениет саласында өнердің ерекшелігінен пайда болған әрбір өнер түрлерінің өзіндік бейнелеу—белгілеу жүйелері бар. Бояулы сурет өнерінде белгілік құрылымдарға жататындары: сықақ, түс, ырғақ, композиция. Олардың нақтылы тоғысуы белгілі бір мазмұнды, яғни көркем ақпаратты білдіретін белгі жүйесін құрастырады. Заманның мәдени-көркем стилінің белгі жүйесін талдау оның дәлдік типтерін аңғаруға негіз болды. Оның өзі адам санасына тән сол дәуірдегі әлем бейнелерімен танысуға мүмкіндік береді. Көптеген концепциялар, делящих мәдениетін әр түрлі негіздер бойынша, ең алдымен, материалдық және рухани (дәстүр, идущая тағы да археологтар мен ішінара философ). Тұрғысынан өзіндік мәдениеттану, мұндай дихотомия емес, мүмкіндік береді болады:-не жаңа мәдениет туралы ғана емес, көз жеткізу үшін кезкелген мәдени құбылыс бола отырып, опредмеченным болып табылады субстратно материалдық (тіпті музыка), бірақ бір мезгілде, тіпті ең утилитарное оның ішінде (плотничий топор) болып табылады белгілі мағынада рухани, несущим өз нысандары мен ерекшеліктері, ұғымдарға және орташа құрамы белгілі бір символикалық ақпарат.Өзінің рассуждении морфология туралы мәдениет мен исхожу бірі әзірлеген тағы философами-эволюционистами өткен ғасырдың тұжырымдамасын құрылымдау мәдениет обыденную және мамандандырылған және жан-жақты осы негізде біздің күндері теориясы Э. Жеріңіздегі, дифференцирующей мәдениетін функционалдық блоктарға және прослеживающей арналар трансляциясының әлеуметтік маңызды ақпарат арасындағы күнделікті және мамандандырылған мәдениеттер.Орындылығын бөлу мәдениет обыденную және мамандандырылған тұрады, оның негізгі функциялары тіршілік пайда болды жер қойнауында күнделікті (күнделікті практика, входившей да үйреншікті өмір салты шаруа немесе горожанина және оның қажет емес-арнайы үйрену; оның негізгі білімдер усваивались деңгейінде жалпы тәрбие мен обыденных әлеуметтік байланыстар), бірақ уақыт өте келе бөлініп, арнайы кәсіп игеру, оларды іс жүзінде мүмкін емес арнайы кәсіптік білім беру, ол жеке құрылады және мамандандырылған мәдениет. Бұл ретте негізгі функциялары екі сала мәдениет өмір сүре жалғастыруда параллель, бірақ өмірдің түрлі салаларында индивидтің.Қатерді бөліп көрсетемін төрт негізгі блок жүзеге асыру адамзат тіршілік (жылына арналды — үш), представленью мынадай облыстарымен әлеуметтік практика: а) мәдениет, әлеуметтік ұйымдастыру және реттеу, облысқа кіретін мұндай мамандандырылған және мамандандырылмаған саласының тыныс-тіршілігін: — шаруашылық мәдениет (мамандандырылған — экономика, сауда, қаржы және т.б.; ғылым деңгейде — үй мен приусадебное хозяйство); —құқықтық мәдениет (мамандандырылған —құқық, заңтану жүйесі, қоғамдық тәртіпті қорғау және реттеу құқықтық қатынастар; обыденная — мораль, адамгершілік, қоғамдық пікір); —саяси мәдениет (мамандандырылған — мемлекеттік саясат, идеология, басқарушылық, әскери және полицейлік ісі және т. б.; обыденная — тұлғааралық қарым-қатынас адамдар арасындағы саласындағы бейресми өзара іс-қимыл); б) мәдениет таным және рефлексия әлем, адам және межчеловеческих қарымқатынастар: — философиялық мәдениет (мамандандырылған — мамандардың еңбектері философ; обыденная — ой обыденных, әлем туралы идеялар мен ережелері адами мінез-құлық, халық даналығы); — ғылыми мәдениет (мамандандырылған — кәсіби ғылым; обыденная — күнделікті ұтымды әлем туралы білімі, тұрмыстық логика әлеуметтік тіршілік); — діни мәдениет (мамандандырылған — жүйеленген діни ілімдер, конфессиялар мен деноминации, професссионально салынған эзотерика; обыденная —мистика,тұрмыстық магия, әр түрлі көріністері орналасқан атавизмов өткен); — көркем мәдениет (мамандандырылған — салынған арнайы білім немесе самодеятельное өнер, бірақ басшылығымен кәсіпқойлар; обыденная — тұрмыстық,«саморазвлекательное өнері», сондай-ақ әр түрлі түрлері имитационно-ойын және т. б.); в) мәдениет әлеуметтік қарым-қатынас, жинақтау, сақтау және тарату ақпарат: — мәдениет тұлғааралық ақпараттық байланыстар (нақты бар, тек күнделікті нысан); —мәдениет, бұқаралық ақпарат (мамандандырылған — кәсіби БАҚ, жарнама, қоғамдық байланыс; обыденная — сыбыс, өсек және т. б.); — ақпараттық-кумулятивная мәдениет (мамандандырылған — жүйесі мұражайлар, кітапханалар, мұрағаттар, электрондық банктердің ақпарат және т. б.; обыденная —аңыздарды, наным, аңыздар және т. б.); — мәдениет межпоколенной әлеуметтік тәжірибені, мәдени құзыреттілігін және білімін (мамандандырылған жүйесі орта және жоғары білім беру, арнайы мектепке дейінгі тәрбие беру мекемелері, клубтар, үйірмелер және т. б. Институций әлеуметтендіру және инкультурации тұлға; жүктеу/скачать 91.63 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|