Фармацевтика академиясы

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. Қәзіргі кездегі биологиялық алуантүрліліктің тез төмендеуінің себептері?

2. Неге ормандардың жойылуы қәзіргі кездегі маңызды экологиялық мәселелердің бірі болып тұр?

3. Жануарлардың негізгі экологиялық функциялары қандай?

№13
1.Тақырыбы: Қазақстан Республикасының ерекше қорылатын табиғи территориялары. Қоршаған ортаның сапасы жəне тұрғындардың денсаулығы.

2.Мақсаты: ҚР ерекше қорылатын табиғи территорияларымен танысу.
3.Тапсырма:

Ерекше қорылатын табиғи территориялар.

2. Ерекше қорылатын табиғи территориялардың cанаттары.

3. Қазақстан Республикасының қорықтары.

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1.Қорықтарда неге тыйым салынған:

а/ жануарларды зерттеу.

ә/ саңырауқұлақ пен дәрілік өсімдіктер теру.

б/ ғылыми мақсатта насекомдарды коллекциялау.

в/ жануарларға сақина салу үшін аулау.

2. Мына тұжырымдамалар дұрыс па /ия немесе жоқ/:

1/ адам үшін жануарлар тек жақсы қызмет атқарады.

2/ табиғатта зиян немесе пайдалы жануарлар болмайды, олардың әр-бірі табиғатта өзінше маңызды.

3/ көптеген жануарлардың өліміне адамдар кінәлі.

4/адам іс-әрекетінің нәтижесінде көптеген түрлер өздерінің ареалдарын өзгертті.

5/жоғалып бара жатқан түрлерді сақтап қалу үшін қорықтар мен қорықшалар ұйыдастырылған.

6/ «Өсімдіктер мен жануарларды қорғау заңы» сиреп бара жатқан түрлерді аулауға тиым салады.

3.Төменде келтірілген жаруарлардың ішінде адам іс-әрекетінің нәтижесінде жойылып кеткен, жойылу кезеңінде турған, адам өлуден сақтап қалған жануарлар берілген. Берілген түрлерді кестедегі тиісті қатарына жазыңыздар:

Дронт, сайғақ, кезуші кептер, кұлан, бизон, зубр, стеллеров сиыры, ақ аю, бұғы, көк кит, кашалот, джейран тур, бобр, соболь, выхухоль, выдра,гепард, дрофа, моа /алып страус/.

1. 
   «Урбанизация» түсінігі. Мәселенің қазіргі кездегі жағдайлары.
   
2. 
   Қала урбанистикалық жүйе ретінде. Урбожүйенің арнайы қасиеті, табиғидан айырмашылығы.
   
3. 
   Қаланы химиялық ластайтын негізгі көздері: автокөлік, жанармай энергетикасы, өндіріс.
   

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. 
   Урбанизация дегеніміз не?
   
2. 
   Мегаполис дегеніміз не?
   
3. 
   Автокөліктен бөлінетін зиянды заттарды атаңыз.
   
4. 
   Автотранспорт газдары адам денсаулығына қалай әсер етеді?
   
5. 
   Қатты отын, көмір, торф /шымтезек/, табиғи газ, /мазут/ сұйық отындардың қоршаған ортаға әсері.
   
6. 
   Қалалық шу, адам ағзасына әсері.
   

№15

1.Ауыл тұрғын жерлерінің урбанизациясы және оның салдары.

2.Ауылға сипаты қоршаған орта нысандарын ластайтын көздер:

- малшаруашылық

- құс шаруашылығы

- пестицидтер мен минералды қоспаларды қолдану

- ауылшаруашылық өнімдерін қайта өңдеу.

3.Ауылда экологиялық жағдайларды анықтайтын факторлар:

- жоспарлау және құрылыстар;

- тазалау жағдайы мен қолайлы жағдай тудыру мәселелері;

- сумен қамтамасыз ету;

- канализация;

- малшаруашылық және құс шаруашылығы комплекстерін орналастыру;

- қалдықтарды тазалау және өңдеуді қамтамасыз ететін жүйелер;

- пестицидтер мен минералды қоспалардың қолдану көрсеткіштері және көлемі;
4.Орындау түрі: Реферат, презентация, тақырып бойынша глоссарий, сөзжұмбақ, тест сұрақтарын құрастыру
5.CӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері: Қосымша №1.2

6.Тапсыру мерзімдері: 11- апта
7. Әдебиет:

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. 
   Неге қала маңындағы ағаштардың аурушаңдылығы жоғары да, ауылға қарағанда тіршілік етуі қысқа?
   
2. 
   Экологтардың жорамалы бойынша жоғары өнім беретін ауылшаруашылық өсімдіктері мен жануарлар тұқымдары экономика мен қатар табиғатты қорғау мәселелерін шешеді деп тұжырымдап отыр. Неге?
   
3. 
   Неге ірі қала негізгі көлік магистральдарын параллельді жобалауды тиіс етеді, неге олар негезгі жел бағытына перпендикуляр болмайды.
   
4. 
   Шаруашылықта қоланылатын егістіктегі химиялық заттар қайда жиналады.
   

№16

1. Мониторинг туралы түсінік, экологиялық мониторингтің мақсаты мен міндеттері.

2. Мониторингтің түрлері.

3. Қоршаған орта нысандарына мониторинг жүргізудің принциптері.

4. Экологиялық мониторинг жүргізудің кезеңдері мен әдістері.

5. Қоршаған орта нысандарына мониторинг жүргізуді жоспарлау.

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. 
   Мониторинг дегеніміз не?
   
2. 
   Мониторингтің түрлерін атаңыз?
   
3. 
   Атмосфералық ауа мониторингі дегеніміз не?
   
4. 
   Су ресурстарына мониториг қалай жүргізіледі?
   
5. 
   Топыраққа мониториг қалай жүргізіледі?
   

№17

2. Санитарлық-эпидемиологиялық мониторигтің мақсаты және міндеті.

3. Санитарлық-эпидемиологиялық мониторигті жүргізудің кезеңдері.

4. Қазақстанның әртүрлі аймақтарында санитарлық-эпидемиологиялық мониторигті ұйымдастыру.

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. Арнайы мониторинг түрлерінің маңызы?

2. Атмосфераның мониторингі қалай жүргізіледі?

3. Су ресурстарның мониторингі.

4. Топырақ мониторингі?
№18
1.Тақырыбы: ҚР-ң тұрақты даму концепциясы.

2.Мақсаты: ҚР тұрақты даму концепциясымен танысу,

3.Тапсырма:

1. «Тұрақты даму» түсінік.

2.ҚР тұрақты дамуға жетудің стратегиялық жолдары.

3.Қоршаған ортаны қорғауды мемлекеттік басқару органдары

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:
1. ХХ ғ маңызды экологиялық форумы туралы не білесіз? Рио-де-Жанейро қаласындағы 1992 ж. конференциясы?

2. Неге халықаралық ұйымдар бірлесуі мемлекеттердің экологиялық стратегиясының шешуші кілті болып табылады ?

3. ХХ ғасырдың күн тәртібінің негізгі бағыттарын атаңыз?

№19

1. 
   Экологиялық құқық. Заңдар және кодекстер.
   
2. 
   ҚР-ң экологиялық кодексінің негізгі ережелері.
   
3. 
   Экологиялық стандартау, сертификаттау және құжаттау.
   
4. 
   Экологиялық экспертиза және қоршаған орта жағдайын бағалау.
   

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. Экологиялық құқық дегеніміз не?

2. «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңнын негізгі мазмұны кандай?.

3. Казақстанда қоршаған ортаны қорғауды мемлекеттік басқару органдарының құрылымы қандай?

4. Өндірістің экологиялық паспорты дегеніміз не?

5. Біздің елімізде экологиялық бақылау жүргізудің қандай түрлері бар?

№20
1.Тақырыбы: Қазақстанның жекелеген аймақтар мысалында қоршаған орта сапасын жақсарту бойынша қажетті шаралар.

2.Мақсаты: Қазақстанның жекелеген аймақтар мысалында қоршаған орта сапасын жақсарту бойынша қажетті шаралар жүйесін оқу.

3.Тапсырма:

1. 
   Атмосфераны қорғау.
   
2. 
   Гидросфераны қорғау.
   
3. 
   Литосфераны қорғау.
   
4. 
   Қазақстанның жекелеген аймақтар мысалында қоршаған орта сапасын жақсарту бойынша қажетті шаралар.
   

1.Асқарова Ұ.Б Экология және қоршаған ортаны қорғау - Алматы 2007

2.Кенесариев Ү.И., Жақашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы , 2003ж.

3.Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық. -Алматы, 2002.

4.Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.

5.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану жəне топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000.

6.Экологиялық Білім туралы концепциясы ҚР. Астана, 2002.

7.Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ҚР. Астана, 2002.

8. Экологиялық кодекс ҚР, Астана 2007 г.
8. Бақылау сұрақтары:

1. ҚР «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңы қашан қабылданды?

2. ҚР «Атмосфералық ауаны қорғау туралы» заңы қашан қабылданды?

3. Топырақты қорғау үшін қандай шаралар қолдану керек?

4. Ауа бассейнін қорғау үшін қандай шаралар қолдану керек?

5. Жер үсті суларын қорғау үшін қандай шаралар қолданады?

негізгі ақпарат экранның ортасында орналасуы керек, атаулар суреттердің астында орналасуы керек; Шрифтер- тараудың атаулары үшін – 24 кем емес;

Ақпараттар үшін – 18 кем емес, Ақпаратты бөлу үшін қалың шрифт, курсив қолданылады; Бөлу әдістері - Рамкалар, шекаралар қолданылады: Әртүрлі түсті шрифтер, белгі, сурет, диаграмма, сызбалар қолданылады; Ақпарат көлемі - бір слайдты көп ақпаратпен толтырудың қажеті жоқ; Слайд түрлері - әртүрлі слайд жасау үшін мәтін, кесте, диаграммалар қолдану қажет. Бір тақырыпқа 15 слайд дайындау керек.

Мультимедиалық презентацияны бағалау критерилері: мазмұны СӨЖ-дің мақсатын ашуы қажет, анықтамалар, түсініктер қысқа, нақты, толық мәлімет беретіндей болу керек. Презентация мәтіні - қатесіз, ғылыми терминдерді қолдану, кейінгі ақпарат пен қамтамасыз етілуі тиіс.

Тест сұрағын құрастыруға қойылатын талаптар: адекваттылық,

мәтіні түсінікті, қарапайым, күрделілігі бірінші деңгейдегі, бір дұрыс жауап болу қажет. Тест сұрақтар түрінде құрастырылмайды. Тақырып бойынша 20 тест тапсырмасын құрастыру керек.

жағдайлық есеп берілген тақырыпқа сай, қосымша материалдарды қолдануға мүмкіндік беретін, өзекті, қойылған сұрақтар (3-4) нақты әрі толық болуы шарт. Жағдайды сипаттау, берілген сандар мен фактілер түсікті, нақты болуы керек. Құрастырылатын жағдайлық есептің саны 5-тен кем емес.