Фармокологиялық әсері (жүрек гликозидтері жүрекке таңдамалы әсер көрсетеді):
1. Кардиотоникалық әсері: а) оң инотропты (систоланың күшеюі мен жеделдеуі, жүректің соғуы және минуттық көлемінің артуы), Б) Теріс хронотропты (диастоланың ұзаруы, жүрек ырғағының баялауы). В) Теріс дромотропты (миокардтың өткізгіштігінің төмендеуі г) Оң батмотропты (жүректің өткізгіштігінің артуы). Д) Оң тонотропты (миокард тонусының жоғарлауы).
2.Миокардта энергетикалық балансының жақсаруы (миокардтың оттегіге деген сұранысының артуы).
3.Диурездің күшеюі. Седативті (тыныштандыратын) әсер көрсетеді.
Осы себептерден жүрек гликозидтері систоланы күшейтіп қысқартады, соғуы мен минуттық көлемін арттырып жүрек қызметін күшейтеді, бірақ диастола ұзарып жүрек көбірек дем алады. Жүрек гликозидтері миокардтың қозуы мен автоматизмін күшейтеді, ол экстрасистолаға алып келуі мүмкін. Жүрек гликозидтері өткізгіштікті нашарлатып, ал артық мөлшерінде жүрек – қарынша бөгетін тудыруы мүмкін. Жүрек қызметінің жеткілісіздігімен ауыратын науқастар жүрек гликозидтерін қолданғанда жүректің реттелуі нәтижесінде күре тамыр іркілісі төмендеп, ісінулер жойылады, веноздық қысым төмендеп, ентігу жойылады.
Жүрек гликозидтерінің бір – бірінен айырмашылығы белсенділігіне, әсерінің пайда болу жылдамдылығына, әсерінің ұзақтығына және дәрілік заттың фармакокинетикасына байланысты. Мысалы, строфантин мен конвалятоксинді күре тамырға енгізгенде жүрекке әсері 5-10 мин. Соң басталады. Ал целанидте 5-30 мин. Соң басталады. Дигоксин ішке енгізгенде 30 мин.соң, ал дигоктоксин 2 сағ.соң әсер етеді. Жүрек гликозидтерінің кардиотоникалық әсерінің ұзақтығы ағзадағы инактивация жылдамдығына, оларды плазма ақуызымен байланысуына және ағзадан шығу жылдамдығына байланысты. Строфантин, жалынгүл және меруертгүл препараттары ағзадан тәулік бойында шығарылады. Әсері ұзақ, әсіресе дигитоксинде 2-3 апта, ал дигоксин мен целанидте 3-5 күнде ағзадан шығарылады. Жүрек гликозидтерінің әсері ұзарған сайын көп кумуляцияланады, яғни материальды кумуляцияға (дәрілік заттың ағзада жиналуы) ұшырайды. Өте жоғары кумуляцияланатын препарат дигитоксин (160сағ.), одан аздау дигоксин және целанид (34-36 сағ.), ал строфантин аз кумуляцияланады. Жүрек гликозидтерінің препараттары АІЖ– да бірдей сіңірілмейді, өте жақсы дигитоксин (90-95%), дигоксин мен целанид (20-40%) сіңіріледі, өте нашар сіңірілетін строфантин К (5%) препараты. Жүрек гликозидтері жіті және созылмалы жүрек қызметінің жеткіліксіздігінде, сонымен қатар жүрек қызметінің жеткіліксіздігін алдын алу үшін, суправентрикулярлы тахикардияда, жүрекше дірілінде қолданылады. Жүрек гликозидтерін жүрекше – қарынша бөгетінде, айқын брадикардияда және жұқпалы миокардитте қолдануға болмайды. Жүрек гликозидтерін гипокалиемияда және кальций препараттарымен бірге қолданғанда аса сақтық қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |