ІІІ.Дәрілік заттардың саңырауқұлақтар мен микроорганизмдердің өмір сүру өнімдерінен алынуы: (мысалы, антибиотиктер)
Жаңа дәрілерді іздестіру 8-15 жыл немесе оданда көп уақытты қажет етеді және келесі сатылардан (4 фазада өтеді) тұрады: химиялық зертханаларда препаратты өңдеу, фармакологиялық зертханаларда (жануарларда) оның әсерін зерттеу, фармакологиялық комитетте бекіту және клиникалық байқау. Сонымен қатар фармакологиялық комитетте қайта бекітуден тұрады. Клиникалық байқаудың құқықтық, этикалық және әдістемелік маңызы бар. Алынған нәтижелерді жан-жақты, әділ бағалау үшін плацебо (бос, керек нәрсе) әдісі қолданылады, онда зерттелінетін емделуші топқа дәрілік препарат, ал бақылау тобына – бос, қуыс нәрсе (сыртқы түрі бойынша дәрілік препаратқа ұқсас, бірақ әсер етуші заты жоқ қалып) беріледі. Бұл кезде дәрілік препаратты қайсысы қабылдайтынын, ал қайсысы бос, керек нәрсе қабылдайтынын зерттелуші науқас та, бақылау өлшемдерін жүргізетін емдеуші дәрігер де білмеуі («екі жақты соқыр әдіс» деп атайды) тиіс.
Фармакология медико-биологиялық және клиникалық пәндермен тығыз байланысты. Медицина үшін фармакология ғылымының маңызы өте зор. Патологиялық жағдайда адам ағзасына дәрілік заттардың әсер етуін клиникалық фармакология зерттейді. Орталық және шеткерлік жүйке жүйесін тежейтін немесе қоздыратын; артериялық қысымды жоғарылатын немесе төмендететін; жүрек жұмысын, тыныс алу жүйесін қуаттандыратын;
қан жасалуын, қан ұюын, зат алмасу процесін және т.б. реттейтін дәрілердің медицинада үлкен маңызы бар. Жұқпалы ауруларды емдеу және алдын алу үшін микробқа және қарапайымдыларға қарсы дәрілер маңызы орын алады.
Хирургия саласында наркозға арналған дәрілер, жергілікті анестетиктер, кураре тәрізді дәрілер, ганглиоблокаторлар және т.с.с. үлкен жетістіктерге жетуде.
Психотропты дәрілердің ашылуы психиатрияның дамуымен, гормональды дәрілердің синтезделуі науқастардың эндокринді ауруларды емдеуде оң нәтиже беруі, антибиотиктердің және сульфаниламидтік препараттардың ашылуы бактериялы инфекцияларды тиімді емдеуде, иммунодепрессивті дәрілердің көмегімен мүше қондыру қарқындап дамып келеді.
Ағзаға дәрілердің улы әсерін токсикология, дәрілердің химиялық құрамын, анализін және дайындау әдістерін фармация саласы оқытады. Фармакологияның жетістіктерін медицинаның барлық саласында қолданады.
Фармакология жалпы және жеке бөлімдерден тұрады.
Достарыңызбен бөлісу: |