ҒӘК отырысында № хаттама 5 25 желтоқсан 2012ж. Академияның Мемлекеттік саясаттың ұлттық мектебіне

Бағдарлама талапкерлердің магистратура бағдарламасы бойынша оқу жоспары шеңберiнде оқытылатын ең басты негізгі базалық тәртіп білімдерді, сонымен қатар бұл білімдерді теориялық және тәжірибе жүзінде қолданылатын міндеттерді шешу мүмкіншілігін қолдану тәртібін жобалайды.

2. Бағдарламаға келесі мәселелер енгізілген:

а) ЖООдан кейiнгi кәсiби бiлiмнiң оқу жоспарының негiзгi тәртібі бағдарламалардың мазмұнына сәйкес келедi;

б) кеңес берiлетiн оқу және әдiстемелiк әдебиетте, нормативтiк құқықтық актілерде, сонымен қатар ғылыми баспалар мен жариялауларда баяндалған;

3. Даярлық курстарда оқытылу ауызша немесе дистанциялық формада жүргiзiледі.

Саяси ғылым пәні. Саясат теориялары. Саясат көрісінің ерекшеліктері мен функциялары. Саясат туралы қазiргi көзқарас. Саяси биліктің табиғаты және мәнi. Биліктің әдiстерi. Легитимділік билік қатынастың түсінігі. Легитимділік пен заңдылық өзара арақатынастардың мәселелері. Саяси шешiмдер: әзiрлеу технологиясы, қабылдау, iске асыру.

Партиялардың қоғамдағы орны және рөлі. Партиялардың сыныптамасы. Қоғамдағы партиялық жүйенiң орны. Партиялық жүйенiң міндеттері. Партиялық жүйелердiң құрылымы. Партиялық және сайлау жүйелерiнiң өзара байланысы. Партиялық жүйелердiң динамикасы (қозғалысы).

Идеологияның пайда болуы және мәнi. Қазiргi идеологиялық тұжырымдамалар. Саяси идеология, қоғамдық қозғалыс және партия.

Қазiргi радикализм және экстремизм. Ұлтшылдық саяси идеология ретінде. Қазiргi «баламалы идеология» (феминизм, экологизм, дiни фундаментализм тағы басқалар).
4-шi тақырып. Саяси элиталар және көшбасшылық

«Саяси элита» ұғымы (түсінігі). Г. Моск, В.Парето және Р.Михельс элиталарының теориялары. Қоғамдағы элиталылығының себептерi.

«Саяси көшбасшылық» ұғымы. Саяси көшбасшылықтың табиғаты. Саяси көшбасшылықтың анықтауы. Жеке басына табыну. Демократия және автократия жағдайларындағы саяси көшбасшылықтың институты.
5-шi тақырып. Азаматтық қоғамдар саяси жүйенiң негiзiн қалайтын инфрақұрылым ретінде.

Азаматтық қоғамның қалыптасуының тарихи алғышарттары мен оның эволюциясының ең маңызды кезеңдерi. Азаматтық қоғам және құқықтық мемлекеттiң байланысы: адам құқығы мен азамат құқығы. Әлеуметтiк кластар, қабаттар, топтар мен мүдделi топтар, олардың саяси процестегі мүдделері мен ұстанымдарының көрінісі.

«Саяси мәдениет» ұғымы. Саяси мәдениеттiң деңгейі және түрлерi. Саяси субмәдениеттiң ұғымы. Қазiргi қазақстандық саяси мәдениеттiң ерекшелiктерi.

«Саяси сана» ұғымы. Саяси сана және саяси мiнез-құлық. Бұқаралық саяси сана. Масс-медиа және бұқаралық сана. Массалардың психологиясы. Бұқаралық санамен манипуляция. Саяси символика. Саяси ғылымның жүйесiндегi Рилейшнз Паблик.
7-шi тақырып. Саяси жаңғырту.

«Демократтандырудың толқындары» теориясы (С.Хантингтон). Қазақстандық қоғамның саяси жаңғыртуы. Атқарушы билікті жаңғырту. Президенттiк институтын енгiзу. Қазақстандағы заң шығарушы билiктi жаңғырту. Ғаламдық бірігу шарттарындағы Қазақстанның партиялық және сайлау жүйені жаңғырту. Қазақстандағы саяси процесті өзгерту перспективалары.

"Саяси дағдарыс» және «саяси дау» ұғымдары және олардың мазмұны. Кризистi және қақтығыс саяси ахуалдардың генезисi. Саяси даулар: мәні, түрлері мен оларды шешудiң жолдары. Саяси даудың даму кезеңдерi. Қазiргi саяси жүйесіндегі даулы жағдайлардың ерекшеліктері мен бәтуаластық мәселелер. Қазiргi қазақстандық қоғамдағы саяси даулар. Саяси дауларды реттеудiң әдiстері мен тәсілдері.

«Саяси технологиялар» ұғымы. Саясаттағы заманауи қолданбалы технологиялар. Қоғамның әлеуметтiк саяси өмiрiнiң құбылыстарын зерттеу, бағалау және болжау, саяси процесстердiң талдауы. Жүйелiк амалдарды қолдану және саяси талдау технологиясын саяси құбылыстарды модельдеу. Саяси күштердi орналастыруды талдау және бағалау, контент. Сайлау науқаны, саяси партиялар және олардың жетекшiлерi. БАҚ мониторингі.

«Этносаясат» ұғымы. Ұлттық саясат - этникалық процестер мен ұлтаралық қатынастарды реттеу және басқару бойынша мемлекеттiң қызметi. Тiл, дiн, нәсiл, ұлттың өз тағдырын өзi шешу қағидасы, ұлттар және азаматтардың тең құқықтығының қағидасы. Қазақстан Республикасының ұлттық саясатының негiзгi міндеттері. Қазақстанның Тіл саясаты.

Қазақстан халқы Ассамблеясы - этносаралық қатынастарды үйлестірудің бірегей органы.
11-шi тақырып. Саяси жүйе және Қазақстан Республикасының институттары.

Қазақстан Республикасының саяси жүйесi. Қазақстан Республикасының саяси жүйесiнiң эволюциясы. ҚРның саяси жүйесiндегi мемлекет. Қазақстан мемлекеттiгiнiң қалыптасу және дамуының негiзгi кезеңдерi.

Қазақстандағы партиялық құрылыстың ерекшелiктерi.

Қазақстандағы мүдделер мен қысым топтары.

ҚР-дағы Президенттiк институты: ерекшелiгі және даму кезеңдері.

ҚР-дағы Парламентаризм институты:жай-күйі және перспективалары.

ҚР-дағы саяси процесті демократтандыру: жай-күйі және перспективалары.
12-шi тақырып. Қазiргi әлемдегi геосаясат және геосаясаттық кезеңдері.

Геосаясаттың мәні және қазiргi түсiнігі. С.Хантингтонның «Өркениеттердiң соқтығысуы» және З.Бжезинскийдің «Ұлы шахмат тақтасы» геосаясат туралы тұжырымдамалары. Қазiргi халықаралық қатынастардың геосаясаттық талдауы. Қазақстанның қазiргi әлемдік көріністегі геосаясаттағы орны және рөлi. ҚРның геосаясат факторлары. Орталық Азиядағы өңірлік қауiпсiздiгiнiң мәселелерi.

Халықаралық бiрлестіктер типтері мен олардың саяси рөлдерінің айырмашылығы: саяси және саяси емес (экономикалық, дiни), мемлекеттiк және мемлекеттiк емес (үкiметтiк емес) ұйымдар.

БҰҰ, (НАТО, ОБСЕ, СВМДА ШОС) Кеден одағының және басқа институттардың халықаралық қауiпсiздiктi қамтамасыз етудегi саяси рөлi. Қазiргi саяси жүйелердің дамуындағы халықаралық ұлтаралық корпорациялар, кәсiподақтар, әйел, жастар, экологиялық тағы басқа ұйымдардың ықпалы.

12. 
    Қазақстан Республикасының Ата заңы. Астана, 2010.
    
13. 
    Божанов В.А. Саясаттану: қазіргі саясаттың әлемі. – М.: оқу әдебиеті баспасы, 2008. – 320 с.
    
14. 
    Гаджиев К.С. Саясаттану. Негізгі курс. – М.: Жоғарғы білім, 2009. – 505
    
15. 
    Глобализация / В.А. Михайлов. – М.: Баспа РАГС, 2008. – 544 с.
    
16. 
    Колосов В.А., Мироненко Н.С. Геосаясат және саяси география. – М., 2002.
    
17. 
    Пугачев В.П., Соловьев А.И. Саясаттануға кіріспе. – М.: Аспект-Пресс, 2012. – 477 с.
    
18. 
    Соловьев А.И. Саясаттану: Саяси теория, саяси технологиялар: ЖОО студенттеріне арналған оқулық. – М., 2010.
    
19. 
    Халипов В.Ф. Билік туралы ғылым. Кратология. Оқу әдістемесі. – М.: ОСЬ-89, 2002. – 448 с.
    
20. 
    Шестопал Е.Б. Саяси психология. – М.: Аспект-Пресс, 2007. – 427 с.
    
21. 
    Щербина Н.Г. Саяси көшбасшылықтың теориялары. – М.: Барлық әлем, 2004. – 184 с.
    

15. 
    Әлемдік саяси ойдың антологиясы: В 5 т. Т. 3, Т. 4. – М., 1997.
    
16. 
    Ашимбаев Д., Хлюпин В. Қазақстан: өкімет тарихы. Опыт реконструкции. – Алматы: Credos, 2008. - 920 с.
    
17. 
    Ашимбаев М.С: Қазақстандағы саяси транзит: жүйенің мазмұны және оның ерекшеліктері. – Алматы: Ақыл кітабы, 2001. – 56 с.
    
18. 
    Беляков А.В. Үлкен өзекті саяси энциклопедиясы. Қазіргі саяси өмірдің 1000 маңызды түсініктері. – М.: ЭКСМО, 2009. – 424 с.
    
19. 
    Бурханов К.Н., Карин Е.Т., Сатпаев Д.А., Давыдова И.М. Орталық Азиядағы экстремизм. – Алматы: ИриК, 2000. – 108 с.
    
20. 
    Искакова Г.К. Адам құқықтарының саясаты: Уч. пособие. – Астана: Фолиант, 2007. – 406 с.
    
21. 
    Кастельс М. Ақпараттық дәуір: экономика, қоғам, мәдениет. – М., 2000.
    
22. 
    Олбрайт М. Дін және әлемдік саясат / ағылшын тілінен аударма. – М.: Алтпина Бизнес Букс, 2007. – 352 с.
    
23. 
    Сейлеханов Е.Т. Қазақстан Республикасының саяси жүйесі: даму тәжірибесі мен келешегі. – Алматы: КИСИ, 2009. – 291 с.
    
24. 
    Токаев К.-Ж.К. Свет и Тень. Қазақстандық саясаттың очерктері. – Алматы: Батыс-Шығыс, 2008. – 544 с.
    
25. 
    Хантингтон С. Өркениеттердің соқтығысуы / ағыл. аударма. Т. Велимеева, Ю. Новикова. – М.: ООО «Изд-во АСТ», 2003. – 603 с.
    
26. 
    Хантингтон С.Үшінші толқын. ХХ ғ. соңындағы демократизация. – М., 2003.
    
27. 
    Этциони А. Империядан қоғамдастыққа: халықаралық қатынастарға жаңа тәсіл. – М., 2004.
    

11. 
    «Қазақстан-2050» Стратегиясы. Қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты. Қазақстан Республикасының Президенті – Ұлт көшбасшысы Н. Ә. Назарбаевтың халыққа жолдауы. 14 декабря 2012 г. - Астана, 2012.
    
12. 
    Болашақты бірге саламыз! Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауы. 28 қаңтар 2011 ж. – Астана, 2011.
    
13. 
    Дағдарыстан жаңару және дамуға. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың халыққа жолдауы. 6 наурыз 2009 ж.// Казахстанская правда. – 2009. – 7 наурыз.
    
14. 
    Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы
     Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың халыққа жолдауы
     Астана, 1 наурыз 2006 ж. // Казахстанская правда. – 2006. – 2 наурыз.
    
15. 
    «Ғаламдық қоғамдастықтың радикалды жаңару және өркениеттер серіктестігінің стратегиясы» Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев – Алматы, 2009.
    
16. 
    Қазақстан - 2030 Барлық Қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы. Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы. – Алматы: Білім, 1997. – 120 с.
    

2. Демократияның қазiргi теориялары (И. Шумпетер, Р. Даль, А. Лейпхарт, А. Этциони).

3. Саяси технологиялар ұғымы.

4. Саяси элиталардың теориялары (В. Парето, Г. Моск, Р. Михельс).

5. «Демократтандырудың толқындары» теориясы (С. Ханингтон ).

6. «Этносаясат» ұғымы.

7. Саяси биліктің мәнi. Үстемдiктiң әдiстерi.

8. Саяси шешiмдер: технологияларды әзiрлеу, қабылдау, iске асырудың жолдары.

9. Билік қатынастарының заңдылығы ұғымы. Легитимдік және заңдылық ара қатынасы мәселесі.

10. Сайлау және партиялық жүйелерiнiң өзара байланыстары.

11. С.Хантингтонның өркениет тұжырымдамасы

12. Саяси қатысу және оның формаларының алуантүрлiлігi

13. Ұлттық қатынастардың мәні және құрылымы

14. Саяси жетекшiлiктiң табиғаты

15. Саяси элиталар

16. Саяси символика

17. Саяси ғылым жүйесiндегi Рилейшнз Паблик

18. Саяси мәдениет

19. Биліктік қатынастар жүйесiндегі партиялар

20. Мемлекет және өкiмет бұл саясаттың негiзiн қалайтын санаттар

21. Сайлау жүйесiнiң негiзгi түрлерi

22. Бұқаралық ақпарат құралдары және саясат

23. Бюрократизм және демократия

24. Саяси тәртiптердiң типологиясы

25. Саяси шиеленістер және оларды шешу әдiстерi

26. Қазақстандық саяси жүйенiң өзгеруiндегі электоралдық процесс

27. Қазақстандық сайлаушылардың саяси мiнез-құлығының ерекшелiктерi

28. ҚР-ның iшкi және сыртқы саясатының өзара байланысы

29. БАҚ және ҚР-дағы билік құрылымдарының өзара қарым-қатынасы.

30. Қазақстандық қоғамның саяси мәдениетiнiң негізгі сипаттамасы.

31. Қазақстандық мемлекеттiктiң перспективалары

32. ҚР-дағы сайлау жүйесiнiң даму перспективалары туралы

33. Партиялардың қоғамдағы орны және рөлі. Қазақстандық партиялық жүйесінiң ерекшелiктерi

34. Президенттiк республиканың қазақстандық үлгiсiнiң ерекшелiктерi

35. Саяси жаңғыртудың белгiлерi. ҚР-дағы саяси жаңғыртудың ерекшелiгi

36. ҚР-дағы жергiлiктi өзiн-өзi басқаруы

37. ҚР-ның саяси жүйесiнiң эволюциясы

38. ҚР-ның саяси жүйесiндегi мемлекет. Қазақстан мемлекеттiгiнiң қалыптасуы және дамуының негiзгi кезеңдерi

39. ҚР-дағы партиялық құрылысының ерекшелiктерi

40. ҚР-дағы саяси элиталар мүдделер мен қысым топтары

41. ҚР-ның президенттiк институты: ерекшеліктері және даму жолдары.

42. ҚР-ның парламентаризм институты: жай-күйі мен перспективалары

43. ҚР-дағы саяси процесін демократтандыру: жай-күйі мен перспективалары

44. ҚР-дағы этносаясаттық процестерi

45. ҚР-дағы саяси ақиқатына қоғамдық пiкiрi әсерi

46. Қазiргi Қазақстанның мемлекеттiк идеологиядің қалыптасу мәселелерi

47. Қазiргi Қазақстандағы саяси социализацияның ерекшелiктерi

48. ҚР-дағы мемлекеттiк басқару жүйесінiң құрылымы мен жұмыс істеу принциптерінің ерекшеліктері

49. ҚР-ның ұлттық саясатының негiзгi міндеттері

50.Ұлтаралық қатынастардың қазақстандық үлгiсi. Ұлттық бiрлiктiң доктринасы.

51.Дүниежүзілік саясат және қазiргi дүниежүзілік саяси процестiң ерекшелiктері, халықаралық қатынастар.

52. Халықаралық қауiпсiздiктiң ұғымы, мәні және құрылымы

53. Халықаралық бiрлестіктер типтері және олардың саяси рөлдердің айырмашылықтары.

54. Сыртқы саясаттың мәні және негiзгi факторлары, ұғымы.

55. Мемлекетаралық қарым-қатынастар және әлемдiк саяси жүйедегі орны және рөлі.

56. Концептуалды негiздер және Қазақстан Республикасының сыртқы саясаттың негiзгi басымдылықтары.

57. Халықаралық қауiпсiздiктiң ұғымы, мәні және құрылымы. Халықаралық қауiпсiздiкке тұжырымдамалық көзқарастар.

58. Геосаясаттың жағдайы және ҚР-ның сыртқы саясаты.

59. Жаңа геосаясаттық жағдайындағы Қазақстанның ұлттық-мемлекеттiк қызығушылықтары.

60. Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздiгінің мәселесі.

61. Жаhандық және аймақтық қауiпсiздiктің қазiргi қаупі.

62. Қазiргi әлемдегі саяси жанжалдар және олардың шешу жолдары.

63. Халықаралық жанжалдардың себептері мен оларды шешу формалары.

64. Орталық Азияда интеграциялану жүйелерінің келешегi.

65. Халықаралық бiрлестiктердің түрлері және олардың саяси рөлдерінің айырмашылығы: саяси және саяси емес (экономикалық, дiни), мемлекеттiк және мемлекеттiк емес (үкiметтiк емес ) ұйымдар.

66. БҰҰ, (НАТО, ОБСЕ, СВМДА ШОС) және басқа институттардың халықаралық қауiпсiздiктiң қамтамасыз етуiндегi саяси рөлi.

67. Қазiргi саяси жүйелердің дамытуындағы халықаралық ұлтаралық корпорациялар, кәсiподақтар, әйел, жастар, экологиялық тағы басқа ұйымдардың ықпалы.

68. Геосаясаттың қазiргi түсiнігi.

69. Қазiргi халықаралық қатынастардың геосаясаттық талдауы.

70. Қазiргi геосаясаттың әлемдік көрiнiсiндегі Қазақстанның рөлi және орны.

71. Қазақстан Республикасының геосаясат факторлары.

72. Орталық Азияда аймақтық қауiпсiздiк мәселесі.

73. Халықаралық терроризм, саяси экстремизм және есiрткiлердi таралудың мәселесi.

74. Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздік мәселесі.

75. Қазақстан Республикасының әскери қауiпсiздiгiнің негiзгi мүмкiн болатын қауіп-қатерлері.

Лекторлар тізімі
Калашникова Н.П., МСҰМ-нің «Мемлекеттік саясат» кафедрасының меңгерушісі, саяси ғылымдардың докторы – тақырыптар 5, 8, 10.

Жүнісова Ж.Х., МСҰМ-нің «Мемлекеттік саясат» кафедрасының профессоры, саяси ғылымның докторы, профессор – тақырыптар 1, 2, 7.

Биекенов М.А., МСҰМ-нің «Мемлекеттік саясат» кафедрасының профессоры, философиялық ғылымның докторы, профессор – тақырыптар 3, 4, 12.

Досмағамбетова Г.И., МСҰМ-нің «Мемлекеттік саясат» кафедрасының доценті, саяси ғылымның кандидаты, доцент – тақырыптар 6, 9, 11.