53
шикiзаттарды дайындау іс-тәжірибе бөлмесінде шикiзат жарамдылығын анықтаған соң, қажетті талаптарына
сәйкестерін қолданады [3].
Тарыдан жасалған тағамдар адам ағзасына күш-қуат беріп, иммунитетті көтереді. Оның құрамы
микроэлементтерге бай.
Құндылығы, дәмділігі жағынан арпа мен сұлыдан асып түседі. Тағамдық қасиеті мен түрлі
ауруларға пайдасы мол. Құрамында темір мен С дәрумені көп. Сонымен қатар, тары ағзаға қажетті фтор, магний,
марганец секілді элементтердің орнын толықтырады. Талқан аса дәмді әрі құнарлы тамақ. Оны майға, кілегейге,
қаймаққа кеулеп жеуге де, шайға салуға да болады.
Рецептураға сәйкес қоспа дайындау. Ұн, қант және басқа да төгілгіш заттарды
магнитті сеператорда елейді,
олардың құрамындағы әр түрлі қоспалардан тазалайды. Өндіріске келген барлық шикізаттарды өндіріс алаңынан басқа
жерде сыртқы ыдыстарынан ажыратады. Әсіресе ерекше көңілді шыны ыдыстардағы жартылай дүмбілдерді
қолданғанда бөледі, өйткені шыны сынықтары түсіп кетпеуін қадағалайды. Қатты майларды әбден тазалайды. Оларды
арнайы бөлмелерде ерітіп, май сүзу електерінде сүзеді. Ұнтақталған балқыма ірімшік, сүтті, қоюланған және қалпына
келтірілген құрғақ сүттерді елейді. Бұл операцияға қамыр араластырғыш машинаға қант- құмшекердi немесе қант-
пудрасын, меланж, қоюланып қант қосылған сүт, инверттi шәрбәт, сүт, тұз өлшеп дайындау жатады. 10 мин
араластырып, сосын химиялық көпiрткiш ерiтiндiсiн бөлiктерi бойынша қосады. Рецептуралық қоспа дайындау
ұзақтығы 30 мин созылады. Рецептуралық қоспа дайындаумен бiрге эмульсии, ерiтiлген май дайындалады. Май
эмульсиясы май шариктерiнiң өлшемiне байланысты эмульсия тұрақтылығын өзгертедi.
Эмульсия тұрақтылығына
байланысты эмульсияны қамырға қосу рецептурасын сақтайды[4].
Пiсiру. Печенье дайындаудың соңы пісіру және кептіру болып табылады. Туннельдi бiр сатылы үздiксiз жұмыс
iстейтiн газды немесе электр қыздырғышты пеште пiсiредi. Формаланған қамыр дайындамасы үздiксiз ленталы конвейер
пешiне тұседi. Жартылай механикаланған тәсiлмен қамыр дайындамасын таза, 60-70
0
С –ге дейiн қыздырылған
трафаретке, одан пешке салады[4].
Печеньенің ылғалдылығы. Ылғалдылықты анықтағанда 5 г өлшемдіні өлшеп алып, 130°С температурада 40–
минут аралығында келтіреді. Өлшенді салынған бюкстерді температурасы 140°С–қа қыздырылған кептіргіш шкафқа
орналастырады. Бюкстерді шкафқа салған кезде, шкафтың температурасы 130°С–қа төмендейді. Оның температурасын
10 минут аралығында 130°С-қа келтіріп, осы темнературада 40 мииут кептіреді. Содан
соң бюкстерді қысқыштың
көмегімен шкафтан шығарып, қақпақтарын жауған күйде эксикаторға орналастырып 15-20 минут салқындатылады, соң
таразыда өлшейді.
1 кесте - Тары ұны қоспасынан дайын болған печеньенің сапалық көрсеткіштері
МЕМСТ бойынша
көрсеткіштер
Бақылау үлгісі
(
МЕСТ 24901-
2014
)
Тары ұны
10%
Тары ұны 20%
Тары ұны
30%
жүгері ұны 40%
Ылғалдылығы
6,0-10,0
9,95
9,90
9,85
9,80
су сіңімділігі
160-180
160,5
161
162
162,3
Құрғақ заттың мөлшері,
%
89-84
91,05
91,10
91,15
91,20
Күлділігі, %
0,1
0,1
0,1
0,1
0,1
Дайын өнім біртекті ұсақ ұнтақталған ұнтақ болып табылады. Талқан құрамында талшықтардың көп мөлшері
бар, соның арқасында «Ақтүймеш» өнімі ішектің жұмысын жақсартады және теріге пайдалы әсер етеді. Зерттеу
үлгілерін келесі қағы және қауын дәні қатынастарымен дайындады.
1 -
үлгі бидай ұны және тары ұнтағы90- 10% ;
2 -
үлгі бидай ұны және тары ұнтағы80- 20% ;
3 -
бидай ұны және тары ұнтағы70- 30% ;
4 -
бидай ұны және тары ұнтағы60- 40% ;
Зерттеу үлгілерінен таңдау үлгіміз 3-үлгі болды, себебі барлық көрсеткіштері бақылау үлгісінің
көрсеткіштерімен сәйкес келеді.
Көптеген кондитер өндірістеріндегі өнімдер физика-химиялық қасиеттері, физика-химиялық сараптама әдісі,
ылғалдылығымен,
қант құрамымен, май құрамымен, сілтілігімен, күлділігімен, сулылығымен, тығыздығымен
анықталады.
Ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіруде жүгері ұнын пайдалану
есебінен оларға негізделген
функционалдық белгідегі өнімдердің өзіндік рецептурасын жасау; қамырдың структура-механикалық құрамын
жақсарту, жоғалтуды төмендету, өнімнің қолдану құрамын арттыру; сақтау мерзімін ұзарту; ассортиментке рұқсат беру.
Жүгері ұны печеньелердің дәмі мен үгілмелілігін жоғарлатады[5].
Достарыңызбен бөлісу: