АБСОЛЮТ ҚАРА ДЕНЕНІҢ СӘУЛЕ ШЫҒАРУ ЗАҢДАРЫ.
12.1. Стефан-Больцман заңы
12.2. Виннің ығысу заңы
12.3. Рэлей-Джинс формуласы
12.4. Планк гипотезасы
Стефан-Больцман заңы абсолютті қара дененің энергетикалық жарқырауын оның абсолюттік температурасымен байланыстырады:
R = . (12.1)
мұнда -Стефан-Больцман тұрақтысы.
Виннің ығысу заңы абсолюттік температураны - функциясының максимумына сәйкес келетін толқын ұзындығымен байланыстырады: T .
b- тұрақты шама, тәжірибемен анықталған сандық мәні:
b = 2,90 10 м .К.
Рэлей-Джинс формуласы:
u( . (12.2)
f( . (12.3)
Бұл формулалар тәжірибе нәтижелеріне толқын ұзындықтары үлкен облыста (12.1-сурет) ғана қанағаттандырарлық түрде сәйкес келеді де, ал қысқа толқындық облыстарда тіпті сәйкес келмейді (12.1-сур). (12.2) формуланы (11.6) өрнекке қойғанда, тепе-теңдік энергия тығыздығы u (T) үшін шексіз үлкен мән алынатыны көрініп тұр. Ультракүлгін күйреу деп аталған бұл нәтиже, жасалған тәжірибелерге қайшы келеді. Сәуле шығару мен сәуле шығаратын дене арасындағы тепе-теңдік u (T) функциясының шекті мәнінде ғана орындалады.
Планк формуласы. (1900 г.). h немесе - Планк тұрақтысы. Квант энергиясының шамасы сәуле шығару жиілігіне пропорционал болып келеді
(12.4)
Жиілігі болған сәуле шығару энергиясының орташа мәні келесі түрде өрнектелетінін көрсетуге болады:
(12.5)
онда f( (12.6)
(12.6) – Планк формуласы деп аталады, ол тепе-теңдік сәуле шығаруды дәл суреттейді.
8- ЛЕКЦИЯ. ФОТОЭФФЕКТ.
13.1. Фотоэффек құбылысы
13.2. Фотоэффект заңдылықтары
13.3 Эйнштейннің фотоэффектіге арналған теңдеуі.
13.4. Комптон эффектісі
Электромагниттік сәуле әсерінен заттың электррондар шығаруы сыртқы фотоэффект деп аталады. Электромагниттік сәуле әсерінен электрондардың сыртқа шығып кетпей жартылай өткізгіш немесе диэлектрик ішінде байланысқан күйден бос күйге көшуін ішкі фотоэффект деп атайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
