Г и сал­ға­раева ж б ба­заева а с ма­ха­но­ва информатика



Pdf көрінісі
бет11/144
Дата09.01.2024
өлшемі6.03 Mb.
#488740
түріУчебники
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   144
крип то ло гия ғы лы мы ай на лы са ды. Ол екі тар мақ тан тұ ра ды: 
крип тог ра фия жә не крип тоана лиз.
Крип­тог­ра­ ия – ақ па рат ты и рлау әдіс те рі ту ра лы ғы лым.
Крип­тоана­лиз­– и р дан а у әдіс-тә сіл де рі ту ра лы ғы лым.
Әдет те, шифрлау ал го рит мі барлығына бел гі лі, ал оны 
шифр дан ашу ға ар нал ған кіл т бел гі сіз бо ла ды. Бұл шифрлау дың 
код тау дан бас ты ай ыр ма шы лы ғын көр се те ді.
Кілт – шифрлау ал го рит мі нің па ра мет рі. Оны бі лу ар қы лы 
ха бар ла ма ны жа сы ру ға жә не ашу ға бо ла ды. Бар лық шифр лар 
(шифрлау жүй есі) екі топ қа бө лі не ді: сим мет рия лық жә не 
асим мет рия лық (ашық кілт пен). Сим мет рия лық шифр – ха бар-
ла ма ны шифрлау мен шифр дан ашу да бір ға на кілт қол да ны ла-
ты нын біл ді ре ді.
Ассиметриялық шифрда екі кілт қол да ны ла ды: олар – бір-
бі рі мен ма те ма ти ка лық тәу ел ді лік ар қы лы бай ла ныс қан 
ашық 
АРМАН
-ПВ
 баспасы
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217


14
жә не
 жа бық кілт тер. Ақ па рат бар лы ғы на бел гі лі ашық кілт тің 
кө ме гі мен шифр ла на ды, ал шифр дан ашу ха бар ла ма ны алу-
шы ға ға на бел гі лі жа бық кілт кө ме гі мен орын да ла ды. 
Шифр дың крип то бе рік ті гі – криптографиялық алгоритмнің 
шифрдан ашуды болдырмауы.
Ал го ритм бе рік ті гі – шифр дан ашу да өте көп көлемді есеп-
теулер ді талап ете тін алгоритм. Жа сы рыл ған ақ па рат ше шіл ген 
уа қыт та өзек ті бол май қа ла ды.
Қа зір гі прог рам ма лар да мә лі мет тер ді құ пиясөз ар қы лы 
шифрлауға болады. Мы са лы, OpenOffice.org пен Microsoft Office 
офис тік па кет те рі бар лық құ рыл ған құ жат тар ды шифрлау ға 
мүм кін дік бе ре ді, яғ ни ол құ жат тар ды өз гер ту және қа рау үшін 
құ пиясөз ен гі зу ке рек. Мә лі мет тер ді ар хив теу де, мы са лы, 
WinRAR, 
WinZip ар хи ва тор ла ры фай лды ар хив тен қай та 
шы ға ру үшін құ пиясөз ор на ту қыз ме тін ұсы на ды. 
GnuPG 
прог рам ма сы (gnupg.org) ашық прог рам ма лық жасақтама ға 
жа та ды. Мұн да сим мет рия лық, асим мет рия лық шифр лар, со-
ны мен қа тар элект рон ды цифр лы қол таң ба ның түр лі ал го-
ритм де рі де қол да ны ла ды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   144




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет