“ҮҢгір аллегориясы:Қазіргі оқылу” орындағАН: Назарбекова а т



бет2/2
Дата19.05.2022
өлшемі1.09 Mb.
#457857
1   2
ҮҢГІР АЛЛЕГОРИЯСЫ

Үңгірге оралуы


Қайта оралу
    • Біраз уақыттан кейін тұтқын үңгірге оралуы керек, ол қалған тұтқындарға көргендерін түсіндіруге тырысады. Алайда үңгірдің қараңғылығы оны қайтадан соқыр етеді: оның күн сәулесіне үйренген көзі көлеңкеде ешнәрсе анықтамайды.

Соқыр адам
    • Тұтқындар оған сенбейді және оны мазақ етіп жұмыстан шығарады: оның сөзін білмейтін соқыр адам.
    • Егер бірінші тұтқынды босатқан адам қалғандарын босатқысы келсе, олар оны тіпті бірінші босатылған тұтқынның соқыр болуына себеп болған жерден аулақ болу үшін өлтіруі мүмкін.

Үңгірдің тарихымен Платон адамның шынайы жарық көзіне, яғни Күнге жақындаған сайын, білімнің ең жоғары жазықтықтарына қалай жететінін түсіндіруге тырысады
Платон үшін ақылдылыққа жетудің шынайы жолы - үңгірден сыртқы әлемге шығу және бәрін жарықтандыратын нәрсені жоғары жарықпен көру. Бұл жолға ақылға жүгінетіндер ғана қол жеткізе алады.
Біз қол жеткізетін бұл әлем бастапқыда түсініксіз болар еді, ал Күн оны тұтқындағышты алғаш көргенде соқыр еткендей, бізді соқыр етеді. Бұл заттарға ең таза мәнін көрсететін етіп жаңа қырынан қарау туралы.
Гносеологиялық түсіндірмеге келетін болсақ, білімнің шығу тегі неғұрлым айқын көрінуі мүмкін емес: грек философы үшін біз бәріміз үңгір ішінде босатылған тұтқында өмір сүреміз.
ШЫНДЫҚТЫ ІЗДЕУ

МАҒЫНАСЫ

  • «Республика» газетінің келесі тарауында Сократ оның нені білдіретінін, үңгір әлемді, тіршілік ету аймағын бейнелейтінін, ол бізге көру сезімі арқылы ғана түсіндіріледі.
  • Үңгірден шығу - бұл адамның ақылға қонымды аймаққа саяхаты.
  • Ағартуға апаратын жол ауыр және қиын, дейді Платон және біздің дамуымыздың төрт кезеңін жасауды талап етеді.
  • Үңгірдегі түрме (қиял әлемі)
  • Тізбектен босату (нақты, сезім әлемі)
  • Үңгірден шығу (идеялар әлемі)
  • Біздің стипендиаттарға көмектесудің кері жолы

Бүгінгі үңгір

  • Қазіргі заманғы авторлар мен философтардың көп бөлігі үңгірдің аллегориясын әр уақытта және әр уақытта қолдануға болатындығына, оның ескірмегендігі оны бүгінгі күннің өзінде қолданады деп сендіреді.
  • Әлем әр адамға өзін әр түрлі етіп ұсынады. Бұл жеке интерпретация әр адамға тән биологиялық жүктеме және мәдени наным арқылы анықталады.
  • Алайда, мұндай көріністер шын мәнінде заттардың мәнін қамтымайды, және адамдардың көпшілігі салыстырмалы надандық әлемінде өмір сүреді. Бұл надандық ыңғайлы және біз аллегориядағы сияқты бізді босатып, заттардың шын мәнін ақылмен көрсетуге тырысатын адамға қатал жауап бере аламыз.
  • Қазіргі уақытта аллегорияның саяси аспектісі маркетингтің, ең алдымен, дезинформацияның адамның жалпыланған соқырлығындағы рөліне байланысты екпінді.

Саяси аспект

  • Аллегория адамның шындыққа жақындауы үшін өзін-өзі тәрбиелеу қажеттілігі туралы сөйлесуден басталады. Бұл қажеттілік тек білім алумен ғана шектелмейді, сонымен бірге тұтқын сияқты үңгірге өз серіктерін білімнің жоғарғы деңгейіне бағыттау мақсатымен оралуды білдіреді.
  • Платон халықтың үкіметі уақытша, айналмалы және тек заттардың көлеңкелері емес, түсінікті әлемге қол жеткізген адамдар үшін эксклюзивті болуы керек деп нық ұстанды.

қорытынды

Платонның үңгір туралы аллегориясына сәйкес, адам баласы өзіне таңылған түрмеден құтылу үшін, соқыр болып қалудан қорқып, үңгірден шығып, әлемді ақылмен көруі керек.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет